• Η μεταφορά της φορολογικής κατοικίας στην αλλοδαπή επανακαθορίζεται με πρόσφατη εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Διατυπώνεται πλέον και ρητά ότι μόνο εάν δεν προβλέπεται η έκδοση πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας από την αλλοδαπή δημόσια αρχή μπορεί να γίνει δεκτό αντίγραφο του αλλοδαπού εκκαθαριστικού ή της αλλοδαπής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Επίσης, ο αιτούμενος τη μεταφορά οφείλει να προσκομίσει, πέραν των παραπάνω, επιπρόσθετα δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν την ημερομηνία αναχώρησης και εγκατάστασης στην άλλη χώρα, ώστε να διαπιστώνεται η συμπλήρωση 183 ημερών στην αλλοδαπή κατά το προηγούμενο έτος από εκείνο εντός του οποίου γίνεται η αίτηση μεταφοράς. Στα δικαιολογητικά αυτά περιλαμβάνονται ενδεικτικά έγγραφα περί ανάληψης μισθωτής εργασίας, έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας και υπαγωγής σε ασφάλιση, εγγραφής σε δημοτολόγιο, μίσθωσης κατοικίας, εγγραφής ή παρακολούθησης σχολείων των τέκνων στην αλλοδαπή κλπ. Αντί των παραπάνω επιπρόσθετων δικαιολογητικών, ο αιτούμενος μπορεί να προσκομίζει αλλοδαπά πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας για τα 2 προηγούμενα έτη από το έτος υποβολής της αίτησης. Σε κάθε περίπτωση, ως ημερομηνία μεταβολής θα καταχωρισθεί η αναγραφόμενη στο έντυπο της αίτησης (ΠΟΛ 1201/2017).
• Οταν ο ένας εκ των συζύγων αιτείται τη μεταφορά φορολογικής κατοικίας στην αλλοδαπή και ο άλλος παραμένει φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, πρέπει να προσκομίζει επιπροσθέτως συγκεκριμένα δικαιολογητικά στην εφορία. Συγκεκριμένα, πέραν του αλλοδαπού πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας και των συμπληρωματικών δικαιολογητικών που ισχύουν για όλους τους φορολογούμενους, θα πρέπει να προσκομίζονται αθροιστικά (δηλαδή υποχρεωτικά στο σύνολό τους) τα ακόλουθα στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι ο αιτούμενος πράγματι βρίσκεται εκτός Ελλάδος και έχει οργανώσει τη ζωή του στην αλλοδαπή κατά τρόπο μόνιμο ή διαρκή: α) στοιχεία για την απασχόλησή του στην αλλοδαπή, από τα οποία αποδεικνύεται ο μόνιμος ή μακροπρόθεσμος χαρακτήρας της απασχόλησης, β) στοιχεία για την ύπαρξη τραπεζικού λογαριασμού στην αλλοδαπή, γ) στοιχεία για την ύπαρξη ιδιόκτητης ή μισθωμένης κατοικίας του και λογαριασμών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στην αλλοδαπή, καθώς και δ) στοιχεία για την απόκτηση φορολογικού, ασφαλιστικού ή αντίστοιχου μητρώου στην αλλοδαπή (π.χ. Α.Μ. κοινωνικής ασφάλισης) (ΠΟΛ 1201/2017).
• Δεν οφείλεται φόρος κληρονομιών στις ΗΠΑ για τραπεζικές καταθέσεις Ελληνα κληρονομούμενου-φορολογικού κάτοικου Ελλάδας, οι οποίες τηρούνται σε τράπεζες εντός των ΗΠΑ. Για τους τίτλους εντός ΗΠΑ οι κληρονόμοι θα κληθούν να καταβάλουν τον αναλογούντα φόρο στις ΗΠΑ και εν συνεχεία ο αντίστοιχος φόρος στην Ελλάδα θα μειωθεί κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή (μέθοδος της πίστωσης του φόρου). Ο ανώτατος συντελεστής στις ΗΠΑ ανέρχεται σε μέχρι 40% και υπολογίζεται βάσει της καθαρής αξίας των προς μεταβίβαση αιτία θανάτου στοιχείων. Ειδικά για τους αλλοδαπούς, η απαλλαγή από τον φόρο περιορίζεται στα πρώτα 60.000 δολάρια. Αντιθέτως, για αλλοδαπά χρεόγραφα (σε σχέση με τις ΗΠΑ), κατ’ αρχήν επιβάλλεται φόρος κληρονομιών στην Ελλάδα. Σε γενικές γραμμές, εξαίρεση ισχύει στην περίπτωση Ελληνα υπηκόου εγκατεστημένου για τουλάχιστον 10 συναπτά έτη στην αλλοδαπή.
• Δεν προκύπτει φόρος κληρονομιών στην Ελβετία για τραπεζικές καταθέσεις και τίτλους (ενδεικτικά μετοχές ή ομόλογα κλπ.) εντός της χώρας που ανήκαν σε Ελληνα κληρονομούμενο-φορολογικό κάτοικο Ελλάδος. Φόρος κληρονομιών στην Ελβετία επιβάλλεται μόνο στην περίπτωση που ο κληρονομούμενος ήταν κάτοικος Ελβετίας. Μάλιστα, ο φόρος κληρονομιών δεν επιβάλλεται σε ομοσπονδιακό επίπεδο, αλλά από το καντόνι στο οποίο κατοικούσε ο κληρονομούμενος. Κατ’ εξαίρεση, η ακίνητη περιουσία φορολογείται στο καντόνι όπου βρίσκεται, ανεξαρτήτως της κατοικίας του κληρονομούμενου. Οι σχετικοί φορολογικοί συντελεστές ανέρχονται σε μέχρι 50%, ενώ το ύψος τους διαμορφώνεται βάσει του βαθμού συγγένειας μεταξύ του θανόντος και του δικαιούχου και του ποσού που λαμβάνει ο δικαιούχος. Στην πλειονότητα των καντονιών προβλέπονται απαλλαγές για συζύγους και τέκνα.
• Εγκρίθηκε από τη Γερουσία των ΗΠΑ το νομοσχέδιο για τη φορολογική μεταρρύθμιση που αναμένεται να επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη φορολόγηση φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, στις αλλαγές περιλαμβάνεται η μόνιμη μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή σε 20% (από τον ανώτατο συντελεστή 35% που ισχύει σήμερα) για φορολογικά έτη που ξεκινούν από την 1.1.2019 και εφεξής. Στα φυσικά πρόσωπα, οι αλλαγές στην κλίμακα είναι λιγότερο σημαντικές με τον ανώτατο συντελεστή να μειώνεται από το ισχύον σήμερα 39,6% σε 38,5%. Σε επίπεδο διεθνούς φορολόγησης προβλέπεται η θεμελίωση ενός «εδαφικού φορολογικού συστήματος» με δυνατότητα 100% απαλλαγής του φόρου για συγκεκριμένα μερίσματα που διανέμονται από αλλοδαπές θυγατρικές σε μητρικές εντός των ΗΠΑ ως προς φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2018 και εφεξής.
Πηγή: Grant Thornton