Νευρικότητα στα οικονομικά υπουργεία της κυβέρνησης προκαλεί η πολύμηνη καθυστέρηση, από πλευράς υπουργείου Υποδομών, στην υπογραφή των πρώτων συμβάσεων του οδικού τμήματος Πάτρας – Πύργου. Οπως προκύπτει από επίσημα έγγραφα, οι τρεις από τις επτά συμβάσεις, στις οποίες έχει «σαλαμοποιηθεί» το έργο, μπορούσαν να έχουν υπογραφεί από τον Οκτώβριο, οπότε και έγινε η ένταξή του στο ΕΣΠΑ, ενώ οι πρώτες τέσσερις αναμένουν την οριστική έγκριση του φακέλου μεγάλου έργου από την Ε.Ε. Αιτία για τη νευρικότητα είναι ότι η καθυστέρηση στερεί από τη χώρα τη δυνατότητα να αυξήσει τους ρυθμούς απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων, ενώ η ολοκλήρωση του έργου μετατίθεται πλέον για το 2023.
Από τη στιγμή που ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης ανακοίνωσε, στα μέσα του 2015, ότι το οδικό τμήμα Πάτρας – Πύργου (που αποκόπηκε το 2013 από την παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού) θα κατασκευαστεί σε οκτώ τμήματα, το έργο δείχνει να προχωρεί με αργούς ρυθμούς. Εως σήμερα έχουν ολοκληρωθεί οι διαγωνισμοί για τα 7 από τα 8 τμήματα στα οποία χωρίστηκε το έργο, ενώ ο 8ος διαγωνισμός καθυστερεί χωρίς να είναι γνωστή η αιτία. Οι δε υποσχέσεις για συμβασιοποίηση του έργου μετακινούνται το τελευταίο έτος από μήνα σε μήνα, φθάνοντας πλέον στην άνοιξη του 2018.
Οι τελευταίες σημαντικές εξελίξεις για το έργο ήταν η ένταξη στο ΕΣΠΑ στις 12 Οκτωβρίου και ακολούθως η υποβολή αίτησης μεγάλου έργου στις 12 Δεκεμβρίου 2017. Μέχρι σήμερα, το υπουργείο Υποδομών απαντά ότι θα προχωρήσει στην υπογραφή των συμβάσεων μόλις δοθεί η οριστική έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οπως προκύπτει όμως από έγγραφα που έχει στη διάθεσή της η «Κ», ο όρος αυτός αφορά μόνο τα πρώτα τέσσερα υποέργα: Δουναίικα-Πύργος, Αμαλιάδα-Δουναίικα, Κυλλήνη-Αμαλιάδα και Βάρδα-Κυλλήνη. Στα υπόλοιπα τέσσερα (Σαγαίικα- Βάρδα, Κάτω Αχαΐα-Σαγαίικα, Κάτω Αχαΐα-ΒΙΠΕ Πάτρας και Μιντιλόγλι-ΒΙΠΕ), εκ των οποίων έχει ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος στα πρώτα τρία, η προϊστάμενη αρχή είναι ελεύθερη να υπογράψει συμβάσεις από τη στιγμή της ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ (δηλαδή από τον Οκτώβριο).
Να σημειωθεί ότι το Πάτρα – Πύργος χωρίζεται τεχνικά σε 27 υποέργα: 8 κύριες συμβάσεις, 10 συμβάσεις προαίρεσης (επέκταση σε άλλα τεχνικά έργα), δύο συμβάσεις για αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες, απαλλοτριώσεις, ΟΚΩ, το ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου (SCADA), την κατασκευή χώρων υγιεινής στα πάρκινγκ, τον τεχνικό σύμβουλο και τις δράσεις δημοσιότητας. Η κύρια αιτία καθυστέρησης δεν ήταν τόσο ο τεμαχισμός του έργου, αλλά η χαμηλή του κυκλοφορία, καθώς η Ε.Ε. έπρεπε να πεισθεί για τη χρησιμότητα της επένδυσης. Τελικώς, με την τεχνική βοήθεια των Jaspers, οι ελληνικές αρχές πέτυχαν να πείσουν τις κοινοτικές, προβάλλοντας τόσο την ανάγκη βελτίωσης της οδικής ασφάλειας όσο και τις θετικές προβλέψεις για την άνοδο της κυκλοφορίας στο μέλλον (κυρίως λόγω τουρισμού). Οι ελληνικές αρχές έχουν ενημερώσει τις κοινοτικές ότι οι συμβάσεις θα υπογραφούν το αργότερο από τις 15 Φεβρουαρίου έως τις 30 Απριλίου.
Σημαντικές καθυστερήσεις
Ονειρο θερινής νυκτός είναι οι υποσχέσεις περί ολοκλήρωσης του οδικού τμήματος Πάτρας – Πύργου έως το 2020. Ηδη στα έγγραφα που κατέθεσαν στην Ε.E. οι ελληνικές αρχές, η χρηματοδότηση του έργου κατανέμεται έως και το 2023 (μέχρι δηλαδή το οριστικό κλείσιμο του ΕΣΠΑ). Η καθυστέρηση στην εκτέλεση μεγάλων έργων υποδομής επηρεάζει τους ρυθμούς απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων και τη συνεπακόλουθη επίδραση στην πορεία της οικονομίας. Παρά τις υψηλές επιδόσεις που καταγράφει μέχρι στιγμής η χώρα στην απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ 2014-2020, η καθυστέρηση έναρξης μεγάλων έργων επηρεάζει αρνητικά το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων. Εκτός από το οδικό τμήμα Πάτρας – Πύργου, καθυστέρηση καταγράφεται και σε άλλα σημαντικά έργα, όπως το νότιο τμήμα του Ε65 από Λαμία έως Ξυνιάδα, προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ (η επανέναρξη του έργου καθυστέρησε λόγω αντιρρήσεων της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ε.Ε.) και η δημιουργία υποδομών αποχέτευσης στην Ανατολική Αττική (340 εκατ. ευρώ). Οσον αφορά το οδικό τμήμα Πάτρας – Πύργου, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης των 355,68 εκατ. ευρώ κατανέμεται το 2020-2021 (περίπου 100 εκατ. ευρώ/έτος), ενώ είναι αμφίβολο αν το έργο έχει μέχρι στιγμής απορροφήσει άλλα κονδύλια πλην της πληρωμής του τεχνικού συμβούλου.