• Μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου συζητούνται μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας. Στο επίκεντρο των συζητήσεων των επικεφαλής και των στελεχών των δύο φορολογικών διοικήσεων βρέθηκε το μείζον θέμα της φοροαποφυγής από ελληνικές επιχειρήσεις, οι οποίες μεταφέρουν πλασματικά την έδρα τους στη Βουλγαρία. Στο πλαίσιο αυτό, αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα της υφιστάμενης σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ των δύο κρατών και συζητήθηκε η διεύρυνση των νομικών εργαλείων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και των καταχρηστικών πρακτικών, προκειμένου να διασφαλίζονται τα συμφέροντα και των δύο χωρών. Τις δύο πλευρές απασχόλησε επίσης: α) Το πρόβλημα του λαθρεμπορίου, για το οποίο συμφωνήθηκε η βελτίωση της συνεργασίας των δύο χωρών. β) Οι από κοινού δράσεις στο πεδίο του ηλεκτρονικού εμπορίου για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, ενώ συζητήθηκε και το ενδεχόμενο υπογραφής διμερούς συμφωνίας μεταξύ των δύο φορολογικών διοικήσεων για την ανταλλαγή πληροφοριών.
• Δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολόγησης (ΣΑΔΦ) η ειδική εισφορά αλληλεγγύης και επομένως δεν λαμβάνεται υπόψη σε περίπτωση πίστωσης του ελληνικού φόρου σε μη φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας. Σύμφωνα με πρόσφατη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η εισφορά αλληλεγγύης είναι μεν φόρος, αλλά δεν αποτελεί φόρο επί του εισοδήματος, ούτε φόρο όμοιο ή ουσιωδώς παρόμοιο με τον φόρο εισοδήματος. Αντιθέτως, αποτελεί φόρο που υπολογίζεται βάσει του εισοδήματος, όπως αυτό ορίζεται στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, ώστε να επιβαρυνθούν με την εισφορά οι φορολογούμενοι ανάλογα με την κατηγορία εισοδήματος στην οποία ανήκουν. Η εισφορά επιβάλλεται χωρίς αντάλλαγμα, με σκοπό να αποκατασταθεί η κρατική δημοσιονομική βιωσιμότητα και λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν. Η φορολογία εισοδήματος, ωστόσο, επιβάλλεται ανεξαρτήτως συνθηκών, με σκοπό την εξυπηρέτηση των πάγιων λειτουργικών αναγκών του κράτους (ΝΣΚ 13/2018).
• Αντικείμενο των ΣΑΔΦ αποτελεί κυρίως ο φόρος εισοδήματος ή άλλοι φόροι εφόσον κατονομάζονται ρητά στις συμβάσεις, καθώς και οποιοιδήποτε ταυτόσημοι ή ουσιωδώς παρόμοιοι φόροι επιβάλλονται μετά την υπογραφή των συμβάσεων, επιπροσθέτως ή σε αντικατάσταση των υφιστάμενων φόρων.
• Από 3/1/2018 οι νομικές οντότητες που διενεργούν χρηματοοικονομικές συναλλαγές υποχρεούνται να διαθέτουν έναν μοναδικό κωδικό που επιτρέπει την ξεκάθαρη και μοναδική ταυτοποίησή τους, τον κωδικό LEI (Legal Entity Identifier). Από την ημερομηνία αυτή και μετά, οι τράπεζες και οι εταιρείες που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες δεν εκτελούν συναλλαγή για πελάτη τους που δεν έχει αποκτήσει αυτόν τον κωδικό. Η σχετική υποχρέωση εμπεριέχεται στο νέο καθεστώς παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, στο οποίο ενισχύονται ακόμη περισσότερο οι υποχρεώσεις προσυναλλακτικής και μετασυναλλακτικής διαφάνειας και η προστασία των επενδυτών.
• Κατόπιν σύστασης του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας συγκροτήθηκε η εποπτική αρχή Legal Entity Identifier Regulatory Oversight Committee (LEIROC), η οποία και θα αναλάβει τον συντονισμό και την εποπτεία της έκδοσης των κωδικών LEI συνεπικουρούμενη από τον οργανισμό Global Legal Entity Identifier Foundation (GLEIF). Oι κωδικοί LEI θα εκδίδονται από τα Local Operating Units (LOU). Για να πιστοποιηθεί κάποιος οργανισμός ως LOU, πρέπει να προταθεί από μέλος της LEIROC και να έχει υιοθετήσει συγκεκριμένες αρχές και τεχνικές συστάσεις της.
• Δεν μπορεί να υπάρξει εξωλογιστικός προσδιορισμός εισοδήματος σε επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις αγοραπωλησίες ακινήτων, στο πλαίσιο του προϊσχύσαντος κώδικα φορολογίας εισοδήματος (ν. 2238/1994). Συγκεκριμένα, το ΣτΕ έκρινε ότι στην παραπάνω περίπτωση ο φορολογικός έλεγχος δεν μπορεί να επικαλεστεί τη μη τήρηση βιβλίων και στοιχείων, καθώς τα συμβόλαια πώλησης και μεταβίβασης των ακινήτων αντιμετωπίζονται ως τα απαραίτητα παραστατικά στοιχεία των αντίστοιχων συναλλαγών σύμφωνα με τον κώδικα βιβλίων και στοιχείων. Επομένως, ο προσδιορισμός του φορολογητέου εισοδήματος από την άσκηση επιχείρησης αγοραπωλησίας ακινήτων διενεργείται βάσει των ανωτέρω παραστατικών και των σχετικών ειδικότερων διατάξεων περί της αξίας των ακινήτων (ΣτΕ 3260/2017).
• Σε περίπτωση που εταιρεία έχει λογιστικά κέρδη και φορολογικές ζημίες, μπορεί να προβεί σε διανομή ή κεφαλαιοποίηση των λογιστικών κερδών της. Τα κέρδη όμως αυτά, που διανέμονται ή κεφαλαιοποιούνται, υπόκεινται σε φόρο εισοδήματος με συντελεστή 29%. Για να αποφευχθεί η «διπλή φορολόγηση», το όποιο ποσό διανεμήθηκε ή κεφαλαιοποιήθηκε και φορολογήθηκε προστίθεται στις μεταφερόμενες φορολογικές ζημίες (ΠΟΛ. 1014/2018).
Πηγή: Grant Thornton