Πριν από ένα μήνα τιμήθηκε με το βραβείο του Καρλομάγνου στο Ααχεν της Γερμανίας, ο Ούγγρος συγγραφέας Γκιόργκι Κόνραντ.
Επί ένα διήμερο, στα τέλη του περασμένου Μαΐου, η φιλήσυχη πόλη έζησε μέσα σε ένα γιορτινό, πανηγυρικό τόνο με ουγγαρέζικα βιολιά, εύθυμους ρυθμούς και πολλές καλλιτεχνικές παραστάσεις,με κάθε σεβασμό στην αισθητική.
Στην ευχαριστήριο ομιλία του, ο τιμηθείς Ούγγρος άφησε πίσω του τις καθημερινές, τετριμένες επαναλήψεις περί παγκοσμιοποίησης και τις ξεθωριασμένες εικατολογίες περί επακριβούς προσδιορισμού των δεικτών αναπτύξεως της διεθνούς οικονομίας.
Προτίμησε την πρωτοτυπία και την απλότητα, τονίζοντας ότι παράλληλα με την οικονομιική ευημερία θα πρέπει να καταβάλουμε προσπάθειες να κατανοήσουμε και τη γλώσσα του διπλανού μας, του γείτονά μας και όποιου άλλου κατοικεί σε κάποια πιο μακρινή μας χώρα.
Ανάλογο ήταν και το πνεύμα των ομιλιών του πρώην προέδρου της Γερμανίας Ρόμαν Χέρτσοκ και του σημερινού ηγέτη Γιοχάνες Ράου καθώς και του προέδρου της Ουγγαρίας Μάντλ Φέρενς.
Λογοτεχνικές και φιλοσοφικές φιέστες θα έλεγε κάποιος με μία πρώτη ματιά.
Μέσα από την πανηγυρική ατμόσφαιρα, όμως, το αναδυόμενο μήνυμα ήταν σαφές: γερμανική στήριξη των ουγγρικών θέσεων στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής διεύρυνσης.
Λίγες ημέρες αργότερα στις 5 και 6 Ιουνίου, έγινε στη Βουδαπέστη μία περιφερειακή διάσκεψη με θέμα τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης προς ανατολάς. Ηταν παρών και ο Γάλλος Ζακ ντε Λα Ρονσιέρ, πρώην πρόεδρος της Τράπεζας Ανασυγκρότησης της Ανατολικής Ευρώπης και άλλοτε γενικός διευθυντής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Οι διαπιστώσεις είναι ενθαρρυντικές.Κατά κοινή ομολογία τα κράτη της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης, που επιθυμούν να ενωθούν με τα υπόλοιπα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας, τη δεκαετία που μας πέρασε είχαν εξαιρετική επίδοση:
α) στην επίτευξη μακροοικονομικής ισορροπίας β) στην προώθηση του κράτους δικαίου κατά τρόπο που εξυπηρετεί και ικανοποιεί την επιχειρηματική αντίληψη και γ) στον προσανατολισμό των εμπορικών και οικονομικών τους σχέσεων στη νοοτροπία των δυτικών.
Το διάστημα μεταξύ του 1995-96 σημείωσαν κατά μέσον όρο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης 5% έως 6% που ικανοποίησε επαρκώς τη Δύση.
Τα δύο τρίτα των συναλλαγών τους διεξάγονται σήμερα με την Ευρωπαϊκή Ενωση και στην περίπτωση ολοκληρώσεως της διευρύνσεως, η Ε. Ε. θα ενισχυθεί με 175 εκατομμύρια καταναλωτές.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει πεισθεί το διάστημα της δεκαετίας ότι τα υποψήφια μέλη πέτυχαν ένα περιβάλλον οικονομικής σταθερότητος. Διαθέτουν δε ένα αποθεματικό εργατικού δυναμικού, ικανού να αξιοποιηθεί καταλλήλως στο πλαίσιο των δυτικών επιλογών.
Τα αποτελέσματα των αναλύσεων μικροσκοπίου εμφανίζουν την Ουγγαρία να υπερέχει οικονομικώς και κοινωνικώς των συνυποψηφίων της. Και το σπουδαιότερο, να έχει τη δυνατότητα παροχής εγγυήσεων για τη συνέχιση της οικονομικής της εξελίξεως, χάρις στον Γκεόργκι Σαπάρι, αντιπρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας της Ουγγαρίας.
Με εμπειρία στα οικονομικά και στην διεθνή οικονομική κατάσταση από τη θητεία του, στο παρελθόν, ως πρώην εκπροσώπου της Ουγγαρίας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο κ. Σαπάρι αποτελεί ελπίδα αναφορικά με την προοπτική της εντάξεως της χώρας του στην Κοινότητα.
Το 1993 δέχθηκε την πρόσκληση του τότε πρωθυπουργού Γιοζέφ Αντάλ,να αναλάβει το αξίωμα του αντιπροέδρου της Εθνικής Τράπεζας της Ουγγαρίας, μέσω του οποίου απέδειξε αδιαμφισβήτες ικανότητες για την ανόρθωση της ουγγρικής οικονομίας.
Στη δεξιότητά του οφείλεται σε μεγάλο βαθμό ο εκσυγχρονισμός του τραπεζικού συστήματος της Ουγγαρίας και η εξυγείανση των δημοσίων οικονομικών.
Κατ’αρχάς εξόπλισε την Εθνική Τράπεζα της Ουγγαρίας με τη νέα τεχνολογία της πληροφορικής η οποία έλυσε τη διεκπεραίωση της νομισματικής του πολιτικής, προσαρμόζοντας την στην οικονομία της αγοράς.
Στον εκσυχρονισμό συνέβαλε και η δημιουργία τμήματος στατιστικής, το οποίο έλειπε από την τράπεζα, δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις την εποχή της κομμουνιστικής διακυβέρνησης δεν διέθεταν αρκετή φαντασία για να προβλέψουν τις ανάγκες της νέας οικονομικής πραγματικότητος.
Το έργο του Γκιόργκι Σαπάρι έδωσε την δυνατότητες στις μετακομμουνιστικές κυβερνήσεις της Ουγγαρίας να κρατήσουν μία υπερήφανη στάση και συμπεριφορά, ξεπληρώνοντας παλαιότερες οφειλές δανεισμού στη Δύση, χωρίς να χρειασθεί να εκλιπαρίσουν το Κλαμπ των Παρισίων για αναδιάρθωση του εξωτερικού τους χρέους.
Μιλώντας, όμως, για την εκσυχρονισμό της ουγγρικής οικονομίας θα πρέπει να σταθούμε συντόμως, στην ημερομηνία της 5ης Ιουνίου, όταν οι αρμόδιες νομισματικές αρχές ανακοίνωσαν ότι «από τις 18 του μηνός αποφασίζεται η πλήρης απελευθέρωση της διακίνησης των κεφαλαίων».
Και πολιτική των επιτοκίων, που ακολούθησε η κεντρική τράπεζα, απέφερε θετικά αποτελέσματα, εφόσον διευκόλυνε τις προσπάθειες ευθυγραμμίσεως του εθνικού νομίσματος, του «φιόριντ», σε μία ζώνη διακύμανσης 15% έναντι του ευρώ.
Κάτι ακόμη που αποκαλύπτει το αίσθημα οικονομικής βεβαιότητος και υπεροχής που διακατέχει σήμερα τους Ούγγρους κυβερνώντες: Η ψήφιση νομοσχεδίου που παρέχει μία σειρά προνομίων σε 3,5 εκατομμύρια Μαγιάρους, που ζουν στο εξωτερικό και κυρίως στις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, όπως στη Σλοβακία, στην Βοϊβοδίνα, στη Ρουμανία και στην Ουκρανία.
Το νομοσχέδιο αυτό ασχέτως της λογικής βάσεως, στην οποία στηρίχθηκε η ψήφισή του από το ουγγρικό κοινοβούλιο, παρέχει στα 3,5 εκαομμύερια των διεσπαρμένων Μαγιάρων τη δυνατόητα να επισκέπτονται την Ουγγαρία και να εργάζονται εκεί επί τρίμηνο το χρόνο, να σπουδάζουν ελευθέρως στα ουγγρικά πανεπιστήμια και να απολαμβάνουν δωρεάν ιατροφαρμακευτικής περιθάλψεως.
Βεβαίως, όλοι τους δεν θα επαναπατρισθούν. Για αυτούς,όμως, που θα επιδιώξουν μία νέα εμπειρία με την έστω προσωρινή μετάβαση στη γή των προγόνων, η όποια απόπειρα θα απαιτήσει κόστος οικονομικό. Και μία ανίσχυρη η αδύνατη οικονομικώς χώρα δεν ψηφίζει νομοθετήματα με παρόμοιο περιεχόμενο.
Ξαναγυρνάμε στην τελετή απονομής του βραβείου του Καρλομάγνου, στον Ούγγρο συγγραφέα Γκιόργκι Κόνραντ. «Η Ουγγαρία έρχεται στη Γερμανία» έλεγαν οι γερμανικές εφημερίδες χαιρετώντας έναν πάλαι ποτέ πολιτικό και οικονομικό συνεταίρο της Αυστρίας. Η αυστροουγγρική Αυτοκρατορία άφησε έναν ανεξάντλητο κληροδότημα στο Βουκουρέστι, που φαίνεται ότι είναι ικανό να το χρησιμοποιεί αποτελεσματικά, παρά την ανωμαλία της περιόδου του οικονομικού συγκεντρωτισμού, με τις συναφείς προεκτάσεις του και στην εξωτερική πολιτική και στη διπλωματία της Ουγγαρίας.
Διαφορετικό το τοπίο σήμερα στην περιοχή και με νέα όψη αύριο. Ενας πρώην κοινοτικός επίτροπος, αναφερόμενος στην προοπτική της διεύρυνσης της Ευρωπαΐκής Ενωσης προς ανατολάς, έλεγε ότι «η Κοινότητα δεν θα αλλάξει απλώς μέγεθος αλλά και φυσιογνωμία».