Μιας απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας –αυτής που δίνει το δικαίωμα στους παντρεμένους να υποβάλλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις– μύριες δυσκολίες έπονται για τις φορολογικές αρχές. Λίγες εβδομάδες πριν ανοίξει το σύστημα υποβολής των φορολογικών δηλώσεων –ήδη η ημερομηνία ενεργοποίησης της εφαρμογής έχει μετατεθεί για μετά το Πάσχα– το υπουργείο Οικονομικών καλείται να αποφασίσει αν θα δώσει από φέτος τη δυνατότητα στους παντρεμένους να κάνουν χωριστά τη δήλωσή τους εφόσον το επιθυμούν. Για να δοθεί όμως αυτή η δυνατότητα, θα πρέπει προηγουμένως να απαντηθούν ζητήματα που επηρεάζουν καθοριστικά το τελικό ποσό της εκκαθάρισης:
1. Τι θα γίνει με τα τεκμήρια διαβίωσης. Σήμερα, το εισόδημα των παντρεμένων αθροίζεται για να δικαιολογηθεί η κατοχή σπιτιών, αυτοκινήτων, η πληρωμή διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία κλπ. Ετσι, ο ένας σύζυγος καλύπτει τον άλλον.
2. Τι θα γίνει με την ανάλωση κεφαλαίου παρελθόντων ετών. Είναι ο «κουμπαράς» που γεμίζει με τα εισοδήματα που είχαν εμφανιστεί στο παρελθόν και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογηθεί η αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου. Αυτός ο «κουμπαράς» είναι οικογενειακός. Ετσι, η σύζυγος, με το ισχύον καθεστώς μπορεί να αγοράσει ένα αυτοκίνητο στο όνομά της επικαλούμενη τον «οικογενειακό κουμπαρά» ανεξάρτητα αν αυτός έχει γεμίσει με τα εισοδήματα μόνο του συζύγου.
3. Τι θα γίνει με την υποχρέωση πραγματοποίησης συγκεκριμένου ύψους συναλλαγών με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών. Το ύψος των υποχρεωτικών συναλλαγών προκύπτει αυτή τη στιγμή με βάση το ατομικό εισόδημα του κάθε συζύγου αλλά η κάλυψη είναι οικογενειακή υπόθεση. Δηλαδή, αν η σύζυγος χρειάζεται 1.000 ευρώ ηλεκτρονικές πληρωμές με βάση το ατομικό της εισόδημα αλλά έχει μόνο τα 500 ευρώ, το «περίσσευμα» των 500 ευρώ του συζύγου μπορεί να την καλύψει.
4. Τι θα γίνει με τα κοινωνικά επιδόματα που προβλέπει η υφιστάμενη νομοθεσία. Ολες οι παροχές –επιδόματα τέκνων, επίδομα θέρμανσης, κοινωνικό τιμολόγιο της ΔΕΗ κλπ.– έχουν συνδεθεί με το οικογενειακό εισόδημα. Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα η κυβέρνηση έχει κάνει ένα βήμα παραπάνω και έχει συμπεριλάβει στο οικογενειακό εισόδημα και τις αποδοχές των ατόμων που φιλοξενούνται κάτω από την ίδια στέγη είτε είναι συγγενείς είτε όχι (σ.σ. ουσιαστικά έχει θεσπιστεί ως έννοια το εισόδημα του νοικοκυριού). Αν με την υποβολή ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων διαταραχθούν οι έννοιες του οικογενειακού εισοδήματος ή του εισοδήματος του νοικοκυριού, το δημοσιονομικό κόστος θα είναι τεράστιο. Πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει να προσαρμοστεί στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επιφέροντας τις λιγότερες δυνατές αλλαγές. Ετσι, ακόμη και αν οι σύζυγοι αποφασίσουν να υποβάλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις, το εισόδημά τους θα εξακολουθήσει να αθροίζεται για την καταπολέμηση των τεκμηρίων, τις ηλεκτρονικές πληρωμές και για τις ανάγκες χορήγησης των κοινωνικών εισοδημάτων. Αυτό δεν θα ισχύει μόνο αν δηλωθεί στην εφορία διαζύγιο ή διάσταση.
Ετσι, όλοι οι λόγοι που υπήρχαν μέχρι τώρα για τα «εικονικά διαζύγια» ουσιαστικά θα παραμείνουν και το μόνο που θα κερδίσουν οι παντρεμένοι είναι: α. Το δικαίωμά τους να παραλαμβάνουν ξεχωριστό εκκαθαριστικό. Αυτό σημαίνει ότι αν ο ένας εκ των δύο συζύγων δικαιούται επιστροφή, θα μπορεί να την εισπράξει χωρίς τα χρήματα να μπλοκάρονται από ενδεχόμενες οφειλές ή φορολογικές υποχρεώσεις του άλλου συζύγου. β. Το να μην απαιτείται προσέλευση στη ΔΟΥ προκειμένου να γίνεται ο λεγόμενος «διαχωρισμός χρεών». Είναι μια διαδικασία στην οποία καταφεύγουν οι σύζυγοι όταν η εφορία μπλοκάρει τραπεζικούς λογαριασμούς και των δύο εξαιτίας των οφειλών που έχει ο ένας εκ των δύο.