Αυξάνεται σταθερά το επενδυτικό ενδιαφέρον για τη δημιουργία εκπτωτικών κέντρων (outlet) σε κατάλληλα για τον σκοπό αυτό ακίνητα, πέριξ ή και εντός του κέντρου της Αθήνας. Το Athens Capitol στη συμβολή Ιουλιανού και Γ΄ Σεπτεμβρίου και το παλιό πολυκατάστημα Μινιόν στην Πατησίων είναι ορισμένα από τα κτίρια που είναι υποψήφια για την ανάπτυξη τέτοιων χρήσεων. Μάλιστα, στη σχετική «λίστα» ενδέχεται να προστεθεί το προσεχές διάστημα και το υφιστάμενο εμπορικό κέντρο Athens Heart της Pasal Development, για το οποίο υπάρχει αγοραστικό ενδιαφέρον από τον αμερικανικό επενδυτικό όμιλο Hines.
Το ακίνητο, που αποτελεί και το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο της Pasal, εξαιρέθηκε από τη συμφωνία εξυγίανσης, στην οποία κατέληξε με τις πιστώτριες τράπεζες η εταιρεία, προκειμένου να διευκολυνθεί η πώλησή του στην Hines. Το Athens Heart ανήκει στην εταιρεία Doreco, θυγατρική της Pasal, στην οποία η Εθνική Τράπεζα χορήγησε ομολογιακό δάνειο 55 εκατ. ευρώ, επί του οποίου αργότερα εγγράφηκε προσημείωση. Στο πλαίσιο του σχεδίου διάσωσης, η Εθνική θα λάβει ως αντάλλαγμα δύο οικόπεδα, όμορα του εμπορικού κέντρου Athens Heart στην οδό Πειραιώς, αξίας 960.000 ευρώ. Παράλληλα, όμως, η τράπεζα θα παράσχει σημαντική διευκόλυνση προς την Pasal, καθώς θα προβεί σε άρση των εγγυήσεων που είχε δώσει η Pasal για το παραπάνω δάνειο των 55 εκατ. ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων που πραγματοποιεί τους τελευταίους μήνες η διοίκηση της εταιρείας, σε συνεργασία με την Εθνική και την Hines. Εφόσον οι σχετικές συζητήσεις ευοδωθούν (κριτήριο θα αποτελέσει ασφαλώς και η έγκριση ή μη του σχεδίου εξυγίανσης από το πρωτοδικείο), εκτιμάται ότι ένα από τα πιθανά σενάρια για την επόμενη μέρα του Athens Heart είναι και η μετατροπή του σε εκπτωτικό κέντρο ή εναλλακτικά σε πολυκατάστημα.
Τη λύση του εκπτωτικού κέντρου εξετάζει, μεταξύ άλλων, για τον μετασχηματισμό του πολυχώρου Athens Capitol και ο όμιλος Χαραγκιώνη. Το κτίριο των 30.000 τ.μ. δύναται να προσφέρει 7.500 τ.μ. καθαρής εκμισθώσιμης επιφάνειας, όπου μπορούν να φιλοξενηθούν περίπου 40-50 καταστήματα.
Ωστόσο, αν και το νέο εκπτωτικό κέντρο είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιήσει εγκαίνια τον Μάρτιο, φαίνεται ότι εξετάζονται πλέον και άλλες εναλλακτικές. Αιτία είναι το γεγονός ότι ένας κρίσιμος αριθμός πιθανών μισθωτών/αλυσίδων, που είναι απαραίτητοι για την επιτυχημένη λειτουργία ενός εκπτωτικού κέντρου, αδυνατεί να τοποθετηθεί σε τέτοιου είδους ακίνητα. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», τα καταστήματα που είναι σήμερα εντός του εκπτωτικού κέντρου McArthurGlen έχουν υπογράψει δεσμευτικές συμφωνίες, βάσει των οποίων θα αντιμετωπίσουν οικονομικές κυρώσεις, αν λειτουργήσουν ανάλογα καταστήματα σε ακτίνα έως 40 χιλιόμετρα από το σημερινό εκπτωτικό κέντρο στην περιοχή Γυαλού των Σπάτων. Ετσι, παρατηρείται διστακτικότητα και επιφύλαξη να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο, δυσχεραίνοντας και την προσπάθεια των ιδιοκτητών να προσελκύσουν επαρκές μέγεθος εκπτωτικών καταστημάτων.
Το πρόβλημα αυτό ίσως να είναι μικρότερο, όμως, στην περίπτωση της αξιοποίησης του Μινιόν. Το εμβληματικό ακίνητο έχει περάσει υπό τον έλεγχο του ομίλου Folie-Folie, που δραστηριοποιείται στην εκμετάλλευση πολυκαταστημάτων, μέσω της Attica Group και των Factory Outlet. Με δεδομένη τη συγκεκριμένη εμπειρία, αλλά και την αντιπροσώπευση σειράς από φίρμες, φορείς της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα εκπτωτικό κέντρο στο συγκεκριμένο σημείο, παρακάμπτοντας τον περιορισμό της συμφωνίας με την McArthurGlen.
Μήλον της Εριδος τα εμπορικά κέντρα για τους ομίλους ακινήτων
Ακόμα μεγαλύτερο είναι το επενδυτικό ενδιαφέρον για τα εμπορικά κέντρα. Ο κλάδος αντιστάθηκε στην κρίση, ενισχύοντας κατακόρυφα το μερίδιό του στη συνολική πίτα της κατανάλωσης. Σήμερα, υπό την προσδοκία της τόνωσης της ιδιωτικής κατανάλωσης τα προσεχή χρόνια, αλλά και της πολύ χαμηλής αναλογίας εμπορικών επιφανειών, ως ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού, ο κλάδος των εμπορικών κέντρων, και κυρίως η νέα γενιά ακινήτων που δρομολογείται και θα έχει νέα χαρακτηριστικά ενσωματώνοντας όλες τις τελευταίες σύγχρονες τάσεις της κατανάλωσης, μοιάζει έτοιμος να απογειωθεί.
Στο πλαίσιο αυτό, εντός του έτους αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή του εμπορικού κέντρου της BlackRock στην περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος, επί της λεωφ. Κηφισού. Εκεί, η θυγατρική εταιρεία Artume θα αναπτύξει ένα κέντρο 55.000 τ.μ., επενδύοντας περισσότερα από 300 εκατ. ευρώ (μαζί με το κόστος γης). Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πιθανή η έναρξη συζητήσεων με ενδιαφερόμενους επενδυτές σχετικά με τη συμμετοχή τους στο έργο, είτε στο αρχικό στάδιο είτε μεταγενέστερα. Αυτές θα ξεκινήσουν μόλις εξασφαλιστεί και η οικοδομική άδεια, και σίγουρα θα επιταχυνθούν προς το τέλος του έτους, δεδομένου ότι έως τότε οι κεφαλαιακές απαιτήσεις του έργου θα είναι χαμηλές, καθώς ο κύριος όγκος των εργασιών δρομολογείται για το 2019.
Σημαντική κρίνεται και η επένδυση για την ανάπτυξη έκτασης 315 στρεμμάτων στην Κάντζα της Παλλήνης από τη Reds του ομίλου Ελλάκτωρ, όπου θα περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, εμπορικό κέντρο, κτίρια γραφείων, όπως επίσης και χώροι κινηματογράφων, καφέ και εστιατόρια, με τη συνολική δομήσιμη επιφάνεια να εκτιμάται ότι θα είναι της τάξεως των 80.000 τ.μ. Επιπλέον, 53.115 τ.μ. θα αφορούν ανοικτούς χώρους πρασίνου, ενώ οι κοινόχρηστοι χώροι πρασίνου υπολογίζονται σε 157.000 τ.μ. Το Cambas Project, όπως ονομάζεται, υπολογίζεται ότι θα αποφέρει ετήσια έσοδα από μισθώματα 30 εκατ. ευρώ, ενώ ο ετήσιος τζίρος των μισθωτών τοποθετείται στα 150 εκατ. ευρώ και οι νέες θέσεις εργασίας αναμένεται να ανέλθουν σε 1.600.
Εμπορικό κέντρο ετοιμάζει επίσης η ΓΑΙΑΟΣΕ στο κέντρο του Πειραιά (ο διαγωνισμός για την ανάπτυξη και παραχώρηση εκμετάλλευσης σχετικής έκτασης αναμένεται εντός του έτους), ενώ λύση αναζητείται και για την απεμπλοκή του ημιτελούς εμπορικού κέντρου στον Βοτανικό (στο πλαίσιο της διπλής ανάπλασης). Για το πρώην κέντρο της «Μπ. Βωβός» έχουν ήδη γίνει σημαντικές προκαταρκτικές εργασίες από την Alpha Bank, στην οποία έχει περάσει (από κοινού με την Τράπεζα Πειραιώς) το ακίνητο, στο πλαίσιο σχετικού συμφώνου συνεργασίας (MoU) που έχει συναφθεί με την Hines.