Την πρόθεσή της να μην περικόψει τις συντάξεις διατυπώνει η κυβέρνηση στο σχέδιο προϋπολογισμού που υπέβαλε χθες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και ως σενάριο βάσης, «χωρίς αλλαγή πολιτικής», όπως ονομάζεται, παραθέτει και πάλι αυτό που προβλέπει περικοπές.
Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση εμφανίζεται καθησυχαστική σε πηγές των θεσμών που επεσήμαιναν το τελευταίο διάστημα ότι περιμένουν ένα προσχέδιο προϋπολογισμού χωρίς μονομερή τετελεσμένα, αλλά ταυτόχρονα επαναλαμβάνει στο εσωτερικό της χώρας ότι δεν πρόκειται να περικόψει συντάξεις.
Συγκεκριμένα, στο σχέδιο που κατέθεσε χθες στην Κομισιόν παραθέτει τον πίνακα του εναλλακτικού σεναρίου του προσχεδίου, που προβλέπει τη μη περικοπή των συντάξεων, αλλά και τη μη εφαρμογή των αντιμέτρων και τις άλλες παρεμβάσεις (μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 10%, επίδομα ενοικίου κτλ.) σημειώνοντας με βεβαιότητα πως οι σχετικές παρεμβάσεις «θα εφαρμοστούν από το 2019 και στο εξής». Ωστόσο, ξεκαθαρίζει, σε υποσημείωση, ότι η ποσοτικοποίηση των εν λόγω παρεμβάσεων θα οριστικοποιηθεί μετά από διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ετσι, ξεκινά μια διαδικασία διαβουλεύσεων που θα διαρκέσει ώς το τέλος Νοεμβρίου, τουλάχιστον, οπότε και η μεν Κομισιόν θα υποβάλει την έκθεσή της για τον προϋπολογισμό, η δε κυβέρνηση θα καταθέσει στη Βουλή το οριστικό σχέδιό της προϋπολογισμού. Τα σχέδια όλων των κρατών-μελών αναμένεται να συζητηθούν από το Eurogroup στις 3 Δεκεμβρίου.
Στον πίνακα των παρεμβάσεων που παρέθεσε η κυβέρνηση στο χθεσινό σχέδιό της υπάρχουν μικρές αλλαγές σε σχέση με αυτόν του προσχεδίου προϋπολογισμού. Ειδικότερα, για την επιδότηση ενοικίου προβλέπονται δαπάνες 200 εκατ. ευρώ αντί για 150 εκατ. ευρώ του προσχεδίου του προϋπολογισμού, ενώ από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών, εκτιμάται ότι θα υπάρξει απώλεια εσόδων κατά 177 εκατ. ευρώ αντί των 229 εκατ. ευρώ που προέβλεπε το προσχέδιο.
Τα βασικά, όμως, δεν αλλάζουν: Η μη μείωση των συντάξεων επιβαρύνει τον προϋπολογισμό κατά 2,065 δισ. ευρώ και η μη εφαρμογή των αντιμέτρων προκαλεί ελάφρυνση κατά 1,730 δισ. ευρώ. Από κει και πέρα, οι νέες παρεμβάσεις προκαλούν επιβάρυνση κατά 765 εκατ ευρώ. Αυτές περιλαμβάνουν, εκτός από την επιδότηση ενοικίου και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά (263 εκατ. ευρώ), την επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζομένους (103 εκατ. ευρώ), την ενίσχυση ειδικής αγωγής (22 εκατ. ευρώ), τη μείωση της φορολογίας διανεμόμενων κερδών και τη σταδιακή μείωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων (με δημοσιονομική επίπτωση από το 2020). Συνολικά, σε σύγκριση με το σενάριο βάσης, η επίπτωση είναι 1,1 δισ. ευρώ, που –κατά την κυβέρνηση– μπορεί να καλυφθεί από το υπερπλεόνασμα.
Τα μέτρα αυτά της κυβέρνησης, σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση που περιλαμβάνει το χθεσινό σχέδιο, έχουν μια μικρή θετική επίπτωση στο διαθέσιμο εισόδημα, αν και όχι για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες, την ισότητα και τους δείκτες φτώχειας.
Συγκεκριμένα, το διαθέσιμο εισόδημα εκτιμάται πως θα αυξηθεί κατά μέσον όρο 0,31%, με κύριους ευνοούμενους την κατηγορία των πολύ φτωχών (για εισόδημα 2.501 ευρώ η αύξηση είναι 140 ευρώ) και των μεσαίων προς σχετικά υψηλών εισοδημάτων (στις 22.426 ευρώ η αύξηση διαθέσιμου εισοδήματος είναι 152 ευρώ), ενώ στην κατηγορία εισοδημάτων από 6.307 ευρώ έως 11.387 ευρώ το διαθέσιμο εισόδημα εμφανίζεται να μειώνεται.
Το βασικό σενάριο παραμένει σχεδόν αμετάβλητο σε σύγκριση με το βασικό σενάριο του προσχεδίου. Ετσι, το πρωτογενές πλεόνασμα σε όρους προγράμματος προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 4,2% του ΑΕΠ, έναντι 4% που προβλέπει το μεσοπρόθεσμο, εφόσον δεν αλλάξουν οι πολιτικές, δηλαδή αν περικοπούν τελικά οι συντάξεις.
Αν δεν περικοπούν οι συντάξεις και εφαρμοστούν όλες οι άλλες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 3,6% του ΑΕΠ.