Ο Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ-άρθρο 43) παρέχει τη δυνατότητα στους οφειλέτες του Δημοσίου να υπαγάγουν σε πρόγραμμα τμηματικής καταβολής το σύνολο των βεβαιωμένων στις φορολογικές αρχές οφειλών τους, ληξιπρόθεσμων ή μη, οι οποίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα (π.χ. φόρος εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, φόρος κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ.).
Βασική προϋπόθεση είναι ο φορολογούμενος να αποδεικνύει ότι αντιμετωπίζει οικονομική αδυναμία για την εμπρόθεσμη καταβολή του φόρου και ότι έχει τη δυνατότητα συμμόρφωσης με το πρόγραμμα ρύθμισης. Οι ανωτέρω οφειλές δύνανται να υπαχθούν ανεξαρτήτως ημερομηνίας βεβαίωσης αυτών, αλλά και τυχόν απώλειας άλλης ρύθμισης ή διευκόλυνσης στην οποία είχαν υπαχθεί. Η ρύθμιση χορηγείται άπαξ ανά οφειλέτη και για τις οφειλές για τις οποίες έχει ευθύνη καταβολής. Στη ρύθμιση δεν δύνανται να υπαχθούν οφειλέτες που έχουν καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό για φοροδιαφυγή και οφειλές που, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις, δεν δύνανται να υπαχθούν σε νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής.
Διαδικασία και προϋποθέσεις υπαγωγής. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει αίτηση (ηλεκτρονικά). Η καταβολή της πρώτης δόσης γίνεται εντός τριών εργάσιμων ημερών από την ημέρα υποβολής της αίτησης, ενώ οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών της αίτησης.
Σε κάθε περίπτωση, για την υπαγωγή στη ρύθμιση πρέπει:
• Να αποδεικνύεται τη δεδομένη χρονική στιγμή η αδυναμία εξόφλησης της οφειλής, καθώς και η βιωσιμότητα του διακανονισμού.
• Να έχει ήδη υποβάλει ο οφειλέτης τις απαιτούμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ της τελευταίας πενταετίας.
Με την υποβολή της αίτησης, ο οφειλέτης πρέπει να δηλώσει με υπεύθυνη δήλωσή του:
• Το σύνολο των περιουσιακών του στοιχείων (κινητή και ακίνητη περιουσία), όπως το μηνιαίο εισόδημά του, επενδύσεις/συμμετοχές, τους αριθμούς των τραπεζικών του λογαριασμών (IBAN), κινητές αξίες ή αυτοκίνητα, τα ακίνητα επί των οποίων έχει εμπράγματο δικαίωμα, κ.λπ.
• Απαιτήσεις από τρίτους, οφειλές του σε ασφαλιστικά ταμεία ή άλλες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα και άλλες πάγιες υποχρεώσεις προς τρίτους.
• Το τρέχον και το αναμενόμενο (επιπλέον) εισόδημά του (π.χ. εκτίμηση για τυχόν έσοδα από μελλοντική εκμίσθωση ακινήτου, εμπορική συμφωνία κ.λπ.).
Για ποσό βασικής οφειλής άνω των 5.000 ευρώ υποχρεούται να προσκομίσει δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν τη δυνατότητα καταβολής των μηνιαίων δόσεων. Για ποσό βασικής οφειλής άνω των 50.000 ευρώ υποχρεούται επίσης να προσκομίσει δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν την αδυναμία εξόφλησης της οφειλής, καθώς και τη βιωσιμότητα του διακανονισμού. Τέλος, για ποσό βασικής οφειλής άνω των 150.000 ευρώ απαιτείται να παρέχει εγγυήσεις ή εμπράγματες ασφάλειες για τη διασφάλιση της οφειλής.
Ευεργετήματα της ρύθμισης
α) Δυνατότητα καταβολής των οφειλών σε έως 12 μηνιαίες δόσεις, και μέχρι τις 24 για οφειλές που βεβαιώνονται και καταβάλλονται εφάπαξ.
Το συνολικό ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 15 ευρώ (βασική οφειλή). Η υπαγωγή στη ρύθμιση μπορεί να γίνει οποτεδήποτε και δεν απαλλάσσει από την υποχρέωση καταβολής τόκων επί των ρυθμιζόμενων οφειλών.
Στην περίπτωση καθυστέρησης μιας δόσης, αυτή πρέπει να καταβληθεί με επιβάρυνση 15% εντός της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης.
β) Χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας μηνιαίας διάρκειας.
γ) Μη λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης.
Απώλεια της ρύθμισης. Η ρύθμιση παύει να ισχύει, εάν ο οφειλέτης: α) δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης πέραν της μίας φοράς, β) δεν καταβάλει την τυχόν μία εκπρόθεσμη δόση της ρύθμισης με την αναλογούσα προσαύξηση 15% μέχρι την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης, γ) δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ΦΠΑ, δ) έχει υποβάλει ανακριβή ή ανεπαρκή στοιχεία προκειμένου να του χορηγηθεί η ρύθμιση, κ.λπ.
Εντούτοις, εάν έχει απολεσθεί η ως άνω ρύθμιση του ΚΦΔ, υφίσταται η δυνατότητα υπαγωγής των οφειλών σε ρύθμιση κατά τις διατάξεις του Ν. 4152/2013, ο οποίος εξακολουθεί να ισχύει (και αντίστροφα).
* Η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνη του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr). Ο κ. Γιώργος Σαμοθράκης είναι ορκωτός ελεγκτής-λογιστής.