Νέα πτώση αναμένεται να καταγράψουν οι τιμές των κατοικιών κατά το 2014, παρατείνοντας την κρίση στην κτηματαγορά για τουλάχιστον έναν ακόμα χρόνο. Σύμφωνα με την ετήσια μελέτη της Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης κι Ερευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank, την οποία επιμελήθηκε ο δρ Πλάτων Μονοκρούσος, το βασικό σενάριο κάνει λόγο για πτώση τιμών κατά 6% φέτος και τοποθετεί την έναρξη της ανάκαμψης στις αρχές του 2015. Το ακραίο σενάριο αναφέρεται σε πτώση τιμών κατά 12% και αρχή της ανάκαμψης από το 2016 και μετά. Σύμφωνα με τους αναλυτές, ανάλογα με το ποιο μακροοικονομικό σενάριο επικρατήσει (με βάση και τις εκτιμήσεις της τρόικας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας), αντίστοιχα θα διαμορφωθεί και η πτώση των τιμών.
Στη μελέτη επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, η σωρευτική άνοδος των τιμών κατά 170% την περίοδο 1997-2013, ποσοστό που μεταφράζεται σε μέση ετήσια άνοδο τιμών άνω του 10%. Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, αν δεν είχε προηγηθεί η διόρθωση των αξιών κατά την τελευταία πενταετία, το ποσοστό της ανόδου θα ξεπερνούσε το 200% μέσα σε μια περίοδο μόλις 11 ετών. Σημειωτέον ότι με βάση τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, η αποκλιμάκωση των τιμών των κατοικιών θα συνεχιστεί και την επόμενη διετία, αν και με σαφώς χαμηλότερο ρυθμό έναντι της περιόδου 2012-2013. Ειδικότερα, η συνολική πτώση από το τέλος του 2008 μέχρι την ολοκλήρωσή της, αναμένεται να αγγίξει το 42%, σύμφωνα με τη Fitch, τη στιγμή που ήδη η πτώση διαμορφώνεται πέριξ του 38%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Αλλωστε το ίδιο το ΔΝΤ σε ειδική έκθεσή του, τοποθετεί τη διάρκεια της κρίσης στην ελληνική κτηματαγορά στα 6,5 χρόνια, ενώ η υποχώρηση των τιμών μπορεί να φθάσει και το 45% από τα επίπεδα του 2009.
Σε σχετική της ετήσια έκθεση, η εταιρεία πιστοποιημένων εκτιμητών GLP Values αναφέρει ότι με βάση τη βάση δεδομένων της, εάν κάποιος είχε επενδύσει 100 ευρώ στις αρχές του 1995, τότε στο τέλος του 2008, η αξία της επένδυσής του θα είχε ανέλθει σε 304,8 ευρώ, αν είχε τοποθετηθεί σε ακίνητα, σε 241,3 ευρώ αν είχε προτιμήσει προθεσμιακή κατάθεση και σε 209,7 ευρώ, αν είχε προτιμήσει μετοχές. Εάν όμως ληφθεί υπόψη και η πενταετία 2009-2013 τότε η διαφορά της αξίας της επένδυσης σε ακίνητη περιουσία και της αντίστοιχης σε προθεσμιακή κατάθεση εξαλείφεται λόγω σημαντικής ανόδου των επιτοκίων και αντίστοιχης υποχώρησης των τιμών των ακινήτων.
Εμπορικά ακίνητα
Οσον αφορά την αγορά των εμπορικών καταστημάτων, στην Αθήνα, τα μέσα επίπεδα μισθωμάτων των βασικών αγορών του CBD και ειδικότερα στην Ερμού διαμορφώθηκαν στα 175 ευρώ/τ.μ. (150 – 200 ευρώ/τ.μ.), ενώ στα κύρια σημεία των υπόλοιπων βασικών αγορών διαμορφώθηκαν σε επίπεδα χαμηλότερα των 90 ευρώ/τ.μ. (με εξαίρεση τη Γλυφάδα και πιο συγκεκριμένα στην Ιω. Μεταξά, όπου οι ανώτατες τιμές ξεπερνούν τα 100 ευρώ/τ.μ.). Οι αγορές που φαίνεται ότι συγκριτικά εμφανίζουν την καλύτερη εικόνα, είναι αυτές της Ερμού και της Γλυφάδας, όπου έχει αναζωπυρωθεί η ζήτηση για λειτουργία καταστημάτων, κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους. Αντίστοιχα, τα μέσα επίπεδα μισθωμάτων σε εμπορικά κέντρα για επιφάνειες μεγαλύτερες των 100 τ.μ. διαμορφώνονται σε 35 – 70 ευρώ/τ.μ., ενώ για μικρότερες επιφάνειες διαμορφώνονται στα επίπεδα των 65 – 90 ευρώ/τ.μ. Πάντως, όσο πιο επιτυχημένο είναι ένα εμπορικό κέντρο, τόσο υψηλότερο είναι και το μηνιαίο ενοίκιο. Γεγονός είναι πάντως ότι τα εμπορικά κέντρα που διαθέτουν το κατάλληλο μείγμα χρήσεων και μεγέθους, κατάφεραν να διαχειριστούν την πολυετή ύφεση και συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος.