Στάση αναμονής τήρησε η πλειονότητα των εταιρειών ακινήτων κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο, αναφορικά με τις κινήσεις απόκτησης νέων ακινήτων, ενώ το σύνολο του κλάδου προχώρησε σε κινήσεις «συντήρησης», έως ότου η οικονομία επιστρέψει στον φυσιολογικό ρυθμό της και κυρίως έως ότου απομακρυνθεί ο κίνδυνος εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη. Σε κάθε περίπτωση, όσοι φορείς της αγοράς εκτιμούσαν ότι το 2015 θα αποτελέσει ένα ακόμα έτος προς την κατεύθυνση της ανάκαμψης του κλάδου των επαγγελματικών ακινήτων (γραφεία, εμπορικά κέντρα/καταστήματα και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις logistics), κυρίως δε όσον αφορά την άνοδο των αξιών και των ενοικίων, φαίνεται πως διαψεύστηκαν στην πράξη, ως αποτέλεσμα των πολιτικών εξελίξεων.
Πλέον, οι διοικήσεις των εταιρειών αναπροσαρμόζουν τα πλάνα τους και κινούνται σαφώς πιο «αμυντικά» στην αγορά, προχωρώντας σε πολύ επιλεκτικές κινήσεις αγοράς νέων ακινήτων και μόνον εφόσον τα κτίρια αυτά έχουν αξιόλογους μισθωτές, οι οποίοι δεν θα επηρεαστούν εύκολα, ούτε στην περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Αρχής γενομένης από τις εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητα (ΑΕΕΑΠ), η Trastor, η οποία πλέον βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχο της Τράπεζας Πειραιώς, εμφάνισε βελτιωμένα οικονομικά μεγέθη κατά το πρώτο τρίμηνο, με τα έσοδα από ενοίκια να ανέρχονται σε 1,1 εκατ. ευρώ, έναντι 1 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Τα κέρδη μετά από φόρους υποχώρησαν ελαφρώς και διαμορφώθηκαν σε 694.000 ευρώ, έναντι 666.000 ευρώ. Οσον αφορά την αξία του χαρτοφυλακίου ακινήτων του ομίλου, παρέμεινε σταθερή σε σχέση με το τέλος του 2014 σε 74,8 εκατ. ευρώ.
Αλλαγές στο χαρτοφυλάκιο
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Trastor δρομολογεί την πλήρη αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου των ακινήτων της, ενώ προτίθεται να αναζητήσει και νέους θεσμικούς και στρατηγικούς επενδυτές, είτε εγχώριους είτε από το εξωτερικό. Αυτό προκύπτει από το ενημερωτικό δελτίο που έχει καταθέσει η Τράπεζα Πειραιώς, με αφορμή την υποχρεωτική δημόσια πρόταση που έχει υποβάλει και η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Η αύξηση του ποσοστού της Τράπεζας Πειραιώς προήλθε ως αποτέλεσμα συμφωνίας με την Pasal Development, κατόχου του 37% των μετοχών της Trastor μέχρι πρότινος. Στόχος της Πειραιώς είναι να ενισχύσει σημαντικά το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας, προκειμένου να καταστήσει την Trastor περισσότερο ελκυστική για τους επενδυτές. Στο πλαίσιο αυτό, φορείς της αγοράς ακινήτων εκτιμούν ότι είναι πολύ πιθανή η εξαγορά κάποιων από τα ακίνητα που έχει συσσωρεύσει η Πειραιώς από την απορρόφηση των δραστηριοτήτων της Τράπεζας Κύπρου στην Ελλάδα, της Marfin, αλλά και της Αγροτικής.
Παράλληλα, στο ενημερωτικό δελτίο τονίζεται η πρόθεση άμεσης πώλησης μη σημαντικών ακινήτων της Trastor, όπως π.χ. επιμέρους πρατήρια υγρών καυσίμων που βρίσκονται σε εμπορικά αδύναμες περιοχές, με περιορισμένες δυνατότητες περαιτέρω αξιοποίησής τους. Τα κεφάλαια που θα αντληθούν, θα επανεπενδυθούν σε ακίνητα εισοδήματος μεγαλύτερης μισθωτικής απόδοσης, που βρίσκονται σε εμπορικότερα σημεία, ενώ πιθανή είναι και η τοποθέτηση σε ξενοδοχειακά ακίνητα.
Αντίστοιχα, τα καθαρά κέρδη της Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ (πρώην Eurobank Properties) υποχώρησαν σημαντικά κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο, καθώς διαμορφώθηκαν σε 10,6 εκατ. ευρώ, έναντι 15,4 εκατ. ευρώ. Η πτώση αυτή του 31% αποδίδεται στην αρνητική υπεραξία που προέκυψε από την αποτίμηση των ακινήτων στην εύλογη αξία τους. Αλλωστε, η προσθήκη νέων ακινήτων στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των εσόδων από μισθώματα σε 13,9 εκατ. ευρώ, έναντι 10,5 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο περσινό τρίμηνο, άνοδος της τάξεως του 32%, που προήλθε από την προσθήκη νέων ακινήτων στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας. Αυτό βέβαια είχε και την αρνητική του χροιά, καθώς περισσότερα ακίνητα σήμαναν και υψηλότερους φόρους, με τον ΕΝΦΙΑ να ανέρχεται σε 1,5 εκατ. ευρώ, από 1 εκατ. ευρώ. Με θετικό πρόσημο ξεκίνησε το νέος έτος και για τον όμιλο REDS, με τον κύκλο εργασιών του πρώτου τριμήνου να αυξάνεται κατά 12,3% σε 1,5 εκατ. ευρώ, έναντι 1,3 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Τα έσοδα αυτά αφορούν εξ ολοκλήρου τη μίσθωση του εμπορικού πάρκου Smart Park. Ο κύκλος εργασιών των καταστημάτων αυξήθηκε κατά 7%, με την επισκεψιμότητα να ενισχύεται κατά 2,5% σε ετήσια βάση.
Λειτουργικά κέρδη ύψους 445.000 ευρώ σημείωσε και η Pasal Development, έναντι κερδών 307.000 ευρώ του αντίστοιχου περσινού τριμήνου. Πάντως, τα λειτουργικά έσοδα (ενοίκια και παροχή υπηρεσιών) υποχώρησαν ελαφρώς σε 982.000 ευρώ, έναντι 1,08 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία εμφάνισε ζημίες μετά από φόρους της τάξεως των 170.000, σημαντικά περιορισμένες έναντι του περσινού τριμήνου, όταν είχαν διαμορφωθεί σε 1,2 εκατ. ευρώ. Η διοίκηση της εταιρείας ανέφερε ότι η πρόσφατη συμφωνία με την Τράπεζα Πειραιώς για τη μεταβίβαση του μεριδίου στην Trastor θα οδηγήσει στην εξάλειψη δανεισμού ύψους 35,48 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η Pasal δρομολογεί τις απαραίτητες ενέργειες, σε συνεργασία με τις πιστώτριες τράπεζες, στη διαδικασία έγκρισης επιχειρηματικού προγράμματος, που στοχεύει στην αναδιάρθρωση του δανεισμού της και στην κερδοφόρο ανάπτυξή της, έχοντας ως σημαντική παρακαταθήκη την απουσία ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Δημόσιο, τους ασφαλιστικούς οργανισμούς ή τους εργαζόμενους.