Σε έναν νέο κύκλο υποχώρησης των τιμών αναμένεται να εισέλθει η αγορά ακινήτων, ως αποτέλεσμα της παράτασης των υφεσιακών πιέσεων στην ελληνική οικονομία. Σύμφωνα με σχετική έκθεση της GLP Values, εταιρείας πιστοποιημένων εκτιμητών, κατά τη διάρκεια των επόμενων δύο-τριών ετών, οι αξίες των ακινήτων αναμένεται να μειωθούν έως 18% σε σχέση με το σημερινό τους επίπεδο.
Εφόσον η πρόβλεψη αυτή επιβεβαιωθεί, «τότε η συνολική κάμψη στην αγορά κατοικίας, έπειτα από τρία διαδοχικά μνημόνια αναμένεται να προσεγγίσει το 60%» τονίζει στην «Κ», ο κ. Τάσος Τσομπανίδης, εκπρόσωπος της GLP Values. Αυτό βέβαια θα ισχύσει μόνο εφόσον δεν προκύψει καμία θετική εξέλιξη στην κτηματαγορά κατά το συγκεκριμένο διάστημα, κάτι αρκετά δύσκολο, δεδομένου ότι υπάρχουν αρκετές προσδοκίες από την πιθανή υλοποίηση έργων ανάπτυξης ακινήτων, κυρίως δημόσιων ακινήτων, που θα παραχωρηθούν σε ιδιώτες.
Οι αναλυτές της GLP Values αναφέρουν ότι ήδη η αγορά ακινήτων βρίσκεται σε τροχιά πτώσης, ως αποτέλεσμα και της αδράνειας που έχει καταγραφεί στις συναλλαγές καθ’ όλη τη διάρκεια του τρέχοντος έτους και της αβεβαιότητας που κυριάρχησε εν αναμονή της επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές. Ως εκ τούτου, μετά και την εξειδίκευση των νέων μέτρων, μεγάλο μέρος των οποίων είναι υφεσιακό, «κρίνεται λογική μια περαιτέρω μέση υποχώρηση των τιμών από 12% έως 18%, ανάλογα με την κατηγορία και τα επιμέρους χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου», τονίζεται χαρακτηριστικά.
Για παράδειγμα, στις κατοικίες η πτώση των τιμών πιθανώς να είναι της τάξεως του 18% ή και περισσότερο, λόγω του ότι οι πωλητές αναμένεται να πολλαπλασιαστούν, συγκριτικά με τους αντίστοιχους πωλητές επαγγελματικών ακινήτων. Σε κάθε περίπτωση, το σενάριο που θα οδηγούσε στη σταδιακή εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης στην κτηματαγορά, λόγω μιας αναμενόμενης ολοκλήρωσης του προηγούμενου προγράμματος δανεισμού (5η Αξιολόγηση), σε συνδυασμό με μια πιθανή αύξηση του ΑΕΠ κατά 3% εντός του 2015, έχει πλέον παρέλθει ανεπιστρεπτί. Στον αντίποδα, όπως προκύπτει από τις επίσημες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ΑΕΠ της χώρας θα συρρικνωθεί έτι περαιτέρω κατά 5,75% κατά τη διετία 2015-2016, εξέλιξη που θα οδηγήσει και την αγορά ακινήτων σε νέο κύκλο πτώσης.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την GLP Values, ήδη μόνο το 2ο Πρόγραμμα της περιόδου 2012-2014 οδήγησε στη μείωση των τιμών των ακινήτων κατά 22%-25% κατά μέσο όρο.
Οπως προκύπτει από την ανάλυση, κατά το προσεχές διάστημα, οι αγοραστές αναμένεται να προχωρήσουν σε κινήσεις, μόνο αφού εξασφαλίσουν ακόμα μεγαλύτερες εκπτώσεις τιμών, ιδίως μετά τη δημιουργία αρνητικού κλίματος στην οικονομία και την κτηματαγορά γενικότερα. Μάλιστα, η επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων και η παραμονή τους τουλάχιστον για τους επόμενους μήνες, προβλέπεται να επιτείνουν την αρνητική αυτή ψυχολογία, ιδίως από τη στιγμή που πλήττεται ακόμα και αυτή η περιορισμένη ρευστότητα που διαθέτουν οι ενδιαφερόμενοι.
Σημειωτέον ότι η συμμετοχή των τραπεζών στη χρηματοδότηση συναλλαγών θα παραμείνει «όνειρο θερινής νυκτός» για την αγορά ακινήτων. Μάλιστα, είναι πιθανή μια ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση των μέχρι σήμερα δεδομένων, υπό το βάρος των απαιτούμενων ανακεφαλαιοποιήσεων, αλλά και των συσσωρευμένων «κόκκινων» δανείων. Κατά την GLP Values, αρνητικά θα εξακολουθήσουν να επιδρούν στην αγορά ακινήτων, τόσο η πιθανή διατήρηση των αντικειμενικών αξιών στο σημερινό τους επίπεδο, όσο και η παραμονή του ΕΝΦΙΑ εν ισχύι, τόσο για το 2015 όσο και για το 2016. Αλλωστε, ακόμα κι αν υπάρξει αναθεώρηση των αντικειμενικών αξιών τους επόμενους μήνες, ή έστω στις αρχές του επόμενου έτους, είναι δεδομένο ότι θα υπάρξουν και αντίστοιχες αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ, προκειμένου να μην υπάρξει δημοσιονομική επιβάρυνση. Εν ολίγοις, ακόμα κι αν μειωθούν οι αντικειμενικές αξίες σε κάποιες περιοχές, θα υπάρξει άνοδος των συντελεστών υπολογισμού του φόρου, ώστε να μην υπάρξει απώλεια εσόδων για το Δημόσιο.