Πτώση στις τιμές των ακινήτων έως και 50% έχουν εγγράψει τα τελευταία χρόνια οι τράπεζες στους ισολογισμούς τους, κατά τις αποτιμήσεις των ενυπόθηκων χαρτοφυλακίων, που εκτιμώνται σε εμπορικές αξίες ενσωματώνοντας τις υποτιμητικές τάσεις της αγοράς.
Η πρόσφατη, άλλωστε, ολοκλήρωση της αποτίμησης του ενεργητικού τους (Asset Quality Review), που διενεργήθηκε με αφορμή τα stress tests, προσάρμοσε τις τιμές των ακινήτων ακόμη χαμηλότερα, ενώ ο έλεγχος από την ΕΚΤ υιοθέτησε την παραδοχή για περαιτέρω πτώση των τιμών στις αξίες των κατοικιών κατά -7,5% το 2015 στο βασικό σενάριο (-7,8% με βάση το δυσμενές σενάριο), κατά -5% το 2016 (-8,8% με βάση το δυσμενές σενάριο) και -1% το 2017 (-7,8% με βάση το δυσμενές σενάριο). Οι υπολογισμοί αυτοί περιορίζουν ένα ενδεχόμενο σοκ από μια δραματική πτώση των αξιών ενόψει της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών, μια εξέλιξη που είναι ανεπιθύμητη από τις τράπεζες, οι οποίες διαβεβαιώνουν ότι δεν προτίθενται να προχωρήσουν σε μαζικούς πλειστηριασμούς.
Από τα στοιχεία που δημοσιεύει η ΤτΕ για τις αξίες των ακινήτων, με βάση τις εκτιμήσεις που κάνουν κάθε τρίμηνο οι τεχνικές υπηρεσίες των τραπεζών, προκύπτει ότι ο αριθμός των εκτιμήσεων έχει συρρικνωθεί δραματικά, και, από τις 148.125 που είχαν γίνει το 2007, το πρώτο εξάμηνο του 2015 πραγματοποιήθηκαν μόλις 6.102. Αντίστοιχα, το 2014 είχαν πραγματοποιηθεί μόλις 17.244 εκτιμήσεις ακινήτων, ενώ το 2013, λόγω και των γενικευμένων ρυθμίσεων που οδήγησαν σε επανεκτίμηση ενός σημαντικού μέρους των ακινήτων, ο αριθμός των εκτιμήσεων είχε διαμορφωθεί στις 24.446 και το 2012 στις 30.964.
Η μείωση του αριθμού των εκτιμήσεων από το 2008 μέχρι και σήμερα δίνει μια εικόνα και της δραματικής πτώσης των χορηγήσεων, αφού οι όποιες εκτιμήσεις έγιναν με αφορμή τις ανάγκες για ρυθμίσεις δανείων και όχι για νέες χορηγήσεις. Το γεγονός αυτό συμπαρέσυρε και τον σχετικό δείκτη για την αξία των εκτιμήσεων με διψήφια ποσοστά κάθε χρόνο την τελευταία επταετία, υποχωρώντας (από το επίπεδο 100 το 2007) σε ιστορικό χαμηλό (στο 8 το 2014), εξέλιξη που αποτυπώνει τόσο την πτώση των τιμών όσο και τη συρρίκνωση των εκτιμώμενων ακινήτων.
Η ισορροπία στην αγορά ακινήτων θα απαιτήσει χρόνο, στο βαθμό που προϋποθέτει την προσφορά ακινήτων, από τη μια, και την ύπαρξη αγοραστικού ενδιαφέροντος, από την άλλη. Αν και η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας αποτρέπει την αύξηση της ζήτησης για ακριβά ακίνητα, η σταδιακή απελευθέρωση των πλειστηριασμών εκτιμάται ότι θα άρει μια σειρά στρεβλώσεις, με βασικότερη τη διαμόρφωση των τιμών μέσω της εξαιρετικά μικρής ζήτησης.