Την Ουγγαρία προτίμησε πριν από λίγους μήνες ο επενδυτικός όμιλος της Zeus Capital Partners για την πιο πρόσφατη κίνησή του στην ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων, καθώς απέκτησε κτίριο γραφείων 22.385 τ.μ., χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης στη Βουδαπέστη. Υπό άλλες συνθήκες, μια τέτοια εξέλιξη ουδόλως θα απασχολούσε τα καθ’ ημάς, με τη διαφορά ότι η Zeus Capital Partners ελέγχεται από τον Ελληνα επενδυτή ακινήτων κ. Στέλιο Ζαββό, ο οποίος εκτελεί χρέη προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου και πριν από την κίνησή της στην Ουγγαρία είχε εξετάσει την απόκτηση ακινήτων και στην ελληνική αγορά, απορρίπτοντας εντέλει τη σχετική επιλογή.
Σύμφωνα με φορείς του κλάδου που γνώριζαν τις κινήσεις της Zeus Capital Partners, η εν λόγω κίνηση εξηγεί εν πολλοίς την «κακοδαιμονία» του ελληνικού real estate, σε ό,τι αφορά την ελκυστικότητά του για τους ξένους επενδυτές, ακόμα κι αν αυτοί είναι ελληνικής καταγωγής. Οπως εξηγούν, πολλές άλλες χώρες και κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης, προσφέρουν σαφώς περισσότερο βάθος κι επενδυτικές επιλογές απ’ ό,τι η Ελλάδα, η διαθέσιμη ρευστότητα είναι σαφώς υψηλότερη, καθώς ο τραπεζικός τους κλάδος μπορεί να προσφέρει επαρκή χρηματοδότηση για επενδύσεις ακινήτων, διαθέτουν μικρότερο «ρίσκο χώρας», χαμηλότερους και κυρίως πιο σταθερούς φόρους στα ακίνητα και εντέλει προσφέρουν ένα συνολικά ελκυστικότερο επενδυτικό προϊόν. Επομένως, όσο «Ελληνας» και να αισθάνεται ένας επενδυτής, στο τέλος η επιλογή να επενδύσει τα κεφάλαιά του σε κάποια άλλη χώρα μοιάζει με μονόδρομο.
Ενδεικτικά της επιδείνωσης που παρουσιάζει η εικόνα της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού για την αγορά ακινήτων είναι τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας της εταιρείας παροχής συμβούλων επενδύσεων ΝΑΙ Hellas, η οποία εξέτασε τις προθέσεις 48 Ευρωπαίων επενδυτών κατά το διάστημα Μαΐου – Ιουνίου του τρέχοντος έτους, αναφορικά με τις μελλοντικές προθέσεις τους ως προς την ελληνική αγορά ακινήτων. Οπως προέκυψε, μόλις 32% των επενδυτών θα εξέταζαν το ενδεχόμενο να τοποθετήσουν κεφάλαια στην ελληνική αγορά ακινήτων, ποσοστό που, σε ανάλογη έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2014, άγγιζε το 58%. Αντίστοιχα, το 50% των ερωτηθέντων απάντησε ότι βλέπει επιφυλακτικά τις προοπτικές επενδύσεων στην Ελλάδα, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό στο τέλος του 2014 δεν ξεπερνούσε το 23%.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η ελάχιστη απόδοση που ζητούν πλέον οι επενδυτές στην ελληνική αγορά ακινήτων κυμαίνεται από 15% έως 17%, έναντι επιδιωκόμενης απόδοσης της τάξεως του 12% πριν από 18 μήνες. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το γεγονός αυτό οφείλεται στις συνεχόμενες αλλαγές του φορολογικού καθεστώτος, στην πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα, στην έλλειψη ρευστότητας, και στους κεφαλαιακούς ελέγχους που συνεπάγονται, και στην έλλειψη τραπεζικής χρηματοδότησης. Το εν λόγω οικονομικό μείγμα αυξάνει τον κίνδυνο επένδυσης για την Ελλάδα και έχει ως συνέπεια την αύξηση των ζητούμενων αποδόσεων και τη συνεπακόλουθη μείωση των αξιών των ακινήτων. Ουσιαστικά, οι ξένοι επενδυτές είναι πρόθυμοι να αγοράσουν ακίνητα στην Ελλάδα μόνο σε επίπεδα αξιών πολύ χαμηλότερα από τα σημερινά, ακριβώς λόγω του υψηλού ρίσκου με το οποίο έχουν συνδέσει τη χώρα μας.
Πάντως, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον εντοπίζεται στον τουριστικό κλάδο, καθώς το 38% ενός πιθανού χαρτοφυλακίου ακινήτων ξένων επενδυτών θα αφορούσε ξενοδοχεία και τουριστικά καταλύματα, ενώ ακολουθούν τα κτίρια γραφείων με 16%, τα εμπορικά κέντρα με 15% και οι κατοικίες με 11%. Τα ξενοδοχειακά και τουριστικά καταλύματα συγκεντρώνουν τις καλύτερες προοπτικές επενδύσεων (57%) για την επόμενη πενταετία, ενώ ακολουθούν οι παραθεριστικές κατοικίες με 43%.
Σύμφωνα με την έρευνα, επενδυτικό ενδιαφέρον είναι δυνατόν να υπάρξει. Είναι προφανές ότι στην αρχή των επενδύσεων οι αποτιμήσεις θα είναι χαμηλές, αλλά θα βελτιώνονται όσο θα υποχωρεί ο κίνδυνος, θα σταθεροποιείται η οικονομία, θα εξορθολογίζεται η υπέρμετρη φορολογία και θα αποκαθίσταται η ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος. Επίσης, η δημιουργία θεσμών διαφάνειας, όπως του μητρώου καταγραφής πραγματικών τιμών αγοραπωλησιών, που αποτελεί και μνημονιακή υποχρέωση, καθώς και η υιοθέτηση διεθνών βέλτιστων πρακτικών είναι δυνατόν να δώσουν το σήμα ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να δεχθεί νέες επενδύσεις.