Ο πόλεμος στο Βιετνάμ έληξε με την είσοδο των βορειοβιετναμέζικων στρατευμάτων στην πρωτεύουσα του Νότιου Βιετνάμ, Σαϊγκόν, στις 30 Απριλίου 1975. Οι ειρηνευτικές συμφωνίες του Ιανουαρίου 1973, οι οποίες ισοδυναμούσαν ουσιαστικά με την παραδοχή της ήττας εκ μέρους των ΗΠΑ, δεν τερμάτισαν τις συγκρούσεις ανάμεσα στα στρατεύματα του Βόρειου και Νότιου Βιετνάμ. Παρά τις καταφανείς παραβιάσεις των συμφωνιών του Παρισίου, το Κογκρέσο απέκλεισε το ενδεχόμενο περαιτέρω στρατιωτικής εμπλοκής των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. Η αμερικανική βοήθεια στο καθεστώς της Σαϊγκόν περικόπηκε σημαντικά, με αποτέλεσμα την κατάληψή της από τους Βορειοβιετναμέζους στις 30 Απριλίου 1975 και την εγκαθίδρυση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Βιετνάμ τον Ιούλιο του 1976
Η «Καθημερινή» παρακολουθούσε στενά τις εξελίξεις στο Βιετνάμ τον Απρίλιο του 1975. Στην «εβδομαδιαία πολιτική επισκόπησή» του, στις 13 Απριλίου, ο Παύλος Μπακογιάννης σχολίασε την αμερικανική εμπλοκή στο Βιετνάμ ως εξής: «Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται. Τα “κατηγορώ” εναντίον του Χένρυ Κίσσινγκερ ανήκουν πλέον στην καθημερινή ρουτίνα. Όλοι διαπιστώνουν –ή νομίζουν πως διαπιστώνουν– ότι ο κάτοχος του μισού βραβείου Νομπέλ για την ειρήνη τα έκανε, στην Ινδοκίνα, θάλασσα. Αντί για την ειρήνη, έφερε την κατάρρευση. Το “φιάσκο” είναι ήδη αρκετά τρομακτικό. Και στη Μέση Ανατολή μπορεί να γίνη ακόμα μεγαλύτερο. Αυτό το γνωρίζει ο Κίσσινγκερ και θα προσπαθήση σύντομα να το προλάβη, εφαρμόζοντας, για μια ακόμη φορά, την τόσο αμφισβητούμενη “διπλωματία του εκκρεμούς” – του “πήγαινε-έλα” μεταξύ των δύο αντιμαχομένων πλευρών. Οι μέρες του, εν τούτοις, φαίνονται μετρημένες. Το στεφάνι της δόξας του μαράθηκε. Αποδείχτηκε πως κι αυτός δεν ήταν θαυματοποιός. Έπαιξε ψηλά, κι ανάλογο ήταν το χάσιμο.
»Αλλά το να κατηγορή κανείς σήμερα τον Κίσσινγκερ για τη συμφωνία ανακωχής του 1973 στο Βιετνάμ μπορεί να είναι του συρμού, δεν είναι εν τούτοις δίκαιο. Το πολύ-πολύ θα μπορούσε να του προσάψη κανείς, ότι δεν αρνήθηκε το μισό βραβείο Νομπέλ για την ειρήνη, αλλά το δέχτηκε. Γιατί η συμφωνία εκείνη δεν απέβλεπε ειρήνευση. Ήταν, απλούστατα, η κυνική διαπίστωση της μη ειρηνεύσεως. Στόχος της δεν ήταν η ειρήνη, αλλά η αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από το Βιετνάμ.
»Οι Αμερικανοί, εν τούτοις, δεν είχαν άλλη επιλογή: τα μέσα του πολέμου άρχισαν γρήγορα να εξευτελίζουν τον επιδιωκόμενο σκοπό – κατά κύριο λόγο οι ανελέητοι βομβαρδισμοί. Στο Νότιο Βιετνάμ καταστράφηκε ό,τι ώφειλε να προστατευτή, ενώ στο Βόρειο καταρρακώθηκε αυτό που θάπρεπε ν’ αποτελέση την ηθική βάση της αμερικανικής επεμβάσεως».
Σχετικά με την εκκένωση της Σαϊγκόν από τους Αμερικανούς, η «Καθημερινή» ανέφερε στις 24 Απριλίου ότι «Η αερογέφυρα που ετοιμάζουν οι Αμερικανοί για να μεταφέρουν τους συνεργάτες τους της Σαϊγκόν σε ασφαλέστερο έδαφος θα είναι ίσως η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση του είδους μέχρι σήμερα. Το αμερικανικό υπουργείο Αμύνης έλαβε εντολή να προετοιμάση την μεταφορά 175.000 Νοτιοβιετναμιτών πολιτών, των οποίων “κινδυνεύει η ζωή”, σε περίπτωση καταλήψεως της Σαϊγκόν».
Η επιχείρηση για την εκκένωση της Σαϊγκόν άρχισε καθυστερημένα στις 29 Απριλίου. Περισσότεροι από εφτά χιλιάδες Αμερικανοί, πολίτες δυτικών κρατών και Νοτιοβιετναμέζοι απομακρύνθηκαν από τη Σαϊγκόν μέσω ελικοπτέρων έως τις 30 Απριλίου. Την ώρα που το τελευταίο ελικόπτερο απομακρυνόταν από τη Σαϊγκόν το μεσημέρι της 30ής Απριλίου, στον περίγυρο της πρεσβείας των ΗΠΑ εισερχόταν το πρώτο άρμα των βορειοβιετναμέζικων δυνάμεων.
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα, Βασίλης Μηνακάκης, Αντιγόνη-Δέσποινα Ποιμενίδου, Θανάσης Συροπλάκης