11 Σεπτεμβρίου 1922

Στρατιωτική επανάσταση στη Xίο και τη Λέσβο

Στρατιωτικό κίνημα στη Χίο και τη Λέσβο, όπου είχε καταφύγει το κύριο τμήμα του ηττημένου ελληνικού στρατού της Μικράς Ασίας. Επικεφαλής του οι Νικ. Πλαστήρας, Στυλ. Γονατάς και Δημ. Φωκάς. Οι κινηματίες αποβιβάζονται στο Λαύριο και ζητούν την εκθρόνιση του Κωνσταντίνου, την παραίτηση της κυβέρνησης και τη διάλυση της Βουλής. Ο βασιλιάς παραιτείται υπέρ του διαδόχου Γεωργίου Β΄.

«Από της χθες έπνευσεν εις την Ελλάδαν η πνοή ενός κινήματος. Είνε κίνημα στασιαστικόν, κίνημα ανταρσίας, ανατρεπτικόν κίνημα; Αι αξιώσεις, τας οποίας, πρώτας, έφερον μέχρι της ελληνικής πρωτευούσης οι πρωϊνοί άνεμοι, ήσαν αξιώσεις σκληρών θυσιών, αλλά προεβάλλοντο ως υπαγορεύσεις πατριωτισμού υπέρτατου. Παρά την σκληρότητα των αξιώσεων, το Κράτος ήλθεν ήδη από της εσπέρας της χθες εις συνεννόησιν προς το κίνημα» (14/9).
«Μη θέλων να αφήσω εις ουδενός τον νουν ουδέ την παραμικράν αμφιβολίαν ότι διά της επί του Θρόνου παρουσίας μου δυσχεραίνω και επ’ ελάχιστον την Ιεράν των Ελλήνων ένωσιν και την βοήθειαν των φίλων μας, παρητήθην της Βασιλικής Αρχής. Ο πρωτότοκος υιός Μου Γεώργιος είναι από του νυν Βασιλεύς σας. Είμαι βέβαιος ότι ολόκληρον το Έθνος θα συσπειρωθή περί Αυτόν και θα Τον συντρέξη πάση δυνάμει και πάση θυσία εις το δυσχερές έργον Του» (δήλωση Κωνσταντίνου, 15/9).

Φωτογραφίες
Έφιππος ο Ν. Πλαστήρας (στο μέσον) κατά την είσοδο της Επαναστατικής Επιτροπής στην Αθήνα, στις 15 Σεπτεμβρίου 1922 (AP Photo).