21 Οκτωβρίου 1931

Kύπρος: Οκτωβριανά

Από το 1925 η Κύπρος ήταν επισήμως βρετανική αποικία. Τον Οκτώβριο του 1931 οι Κύπριοι, με πρωτοστάτη τον μητροπολίτη Κιτίου Νικόδημο, θα αντιδράσουν δυναμικά στη βαριά φορολογία που επέβαλε το αποικιακό καθεστώς, ζητώντας παράλληλα την Ένωση με την Ελλάδα. Στη Λευκωσία, η διαδήλωση της 21ης Οκτωβρίου θα καταλήξει σε λιθοβολισμό και πυρπόληση του Κυβερνείου από τον εξεγερμένο κυπριακό λαό, ενώ ένας 15χρονος θα χάσει τη ζωή του από τα πυρά της αστυνομίας. Ο Βενιζέλος θα πάρει αποστάσεις από την εξέγερση και θα συμβουλεύσει τους Κυπρίους να διεκδικήσουν την ελευθερία τους συνεργαζόμενοι με τη βρετανική διοίκηση.

«Λονδίνο, 22 Οκτωβρίου - Το Πρακτορείον Ρώυτερ πληροφορείται εκ Καΐρου ότι αι ταραχαί της Κύπρου επεκτείνονται εις τας διαφόρους πόλεις της νήσου και ιδίως εις το Αμμόχωστον, όπου τα γυναικόπαιδα μετεφέρθησαν επί πλοίων. Στρατιωτικά αποσπάσματα απεστάλησαν εις Αμμόχωστον και Λάρνακα. Η κατάστασις είνε κρίσιμος εις Πάφον και Κυρηνίαν. Πεντήκοντα στρατιώται αφίκοντο εις Κύπρον αεροπορικώς. Πανταχού κυριαρχεί το κήρυγμα της ανυπακοής εις τας αρχάς και η ιδέα της κηρύξεως της ενώσεως μετά της Ελλάδος. […] Επαναστατικός άνεμος πνέει καθ’ όλην την Κύπρον. […] Οι διαδηλωταί έθεσαν πυρ εις το Κυβερνείον εν Λευκωσία. Οι διαδηλωταί εις πρόσκλησιν των αστυνομικών, όπως διαλυθούν, δεν υπήκουσαν. Η αστυνομία επυροβόλησε. Πολλοί ετραυματίσθησαν.»

Φωτογραφίες
Ο μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος, ηγετική μορφή της εξέγερσης των Κυπρίων τον Οκτώβριο του 1931 (Γεννάδειος Βιβλιοθήκη / Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα).