Πολλοί ιδρώνουν και ξεϊδρώνουν πάνω από κάρβουνα που δεν λένε να ανάψουν. Για το πότε είναι έτοιμη η μπριζόλα, τα παϊδάκια ή το χταπόδι ο ψήστης θα ακούσει τόσες γνώμες όσοι και οι καλεσμένοι. Μπορεί και περισσότερες. Ναι, το ψήσιμο στη σχάρα δεν είναι εύκολη υπόθεση, ειδικά για όλους όσοι δεν το έχουν επιχειρήσει ποτέ στη ζωή τους. Κι αυτό γιατί περιλαμβάνει πολλά περισσότερα από το να ανάψεις το μάτι της κουζίνας και να βάλεις την κατσαρόλα στη φωτιά. Χρειάζεται εξοπλισμός, που δεν είναι αυτονόητος, δηλαδή δεν υπάρχει σε όλα τα σπίτια. Χρειάζεται να ξέρουμε τα βασικά για το άναμμα της φωτιάς ή για τη λειτουργία των ψησταριών με υγραέριο. Να γνωρίζουμε τι είδους κρεατικά ή ψάρια κάνουν για τη σχάρα και πώς θα μας τα ετοιμάσει ο προμηθευτής μας. Χρειάζεται να ξέρουμε τι είδους μαρινάδες ταιριάζουν με τι, πόση ώρα μαρινάρουμε και πόση ώρα θέλουν τα υλικά ψήσιμο. Και -το πιο σημαντικό- χρειάζεται επανάληψη για να αποκτήσουμε μια κάποια εξοικείωση. Αυτού του είδους τις απορίες ευελπιστεί να λύσει ετούτο το εγχειρίδιο και να γίνει ο πιο αξιόπιστος βοηθός μας στη δύσκολη επιχείρηση «ψήσιμο στη σχάρα». Ας δούμε, σε πρώτη φάση, τα είδη των ψησταριών που κυκλοφορούν στο εμπόριο και τι πρέπει να ξέρουμε γι’ αυτά προτού επιλέξουμε.
Ψησταριές με κάρβουνα
Για όσους επιμένουν παραδοσιακά
- Κατάλληλες για τα περισσότερα σπίτια, αφού πωλούνται σε ποικίλα μεγέθη, σχήματα και στυλ και διαθέτουν σκάλες 3 – 4 θέσεων για τη σχάρα, ανάλογα με το τι θέλουμε να ψήσουμε.
- Το βασικό μειονέκτημά τους είναι ότι το άναμμα της θράκας δεν είναι εύκολη υπόθεση, ιδιαίτερα για τους αρχάριους. Επίσης, δεν είναι πρακτικές για διαμερίσματα, καθώς τα κάρβουνα λερώνουν, βγάζουν καπνιά που πιθανόν να ενοχλεί τους γείτονες και ο εξοπλισμός απαιτεί επίπονο καθάρισμα μετά το ψήσιμο.
- Από την άλλη, πολλοί υποστηρίζουν ότι μόνο το ψήσιμο στα κάρβουνα δίνει αυτή την ιδιαίτερη μυρωδιά καπνιστού σε κρεατικά, ψαρικά και θαλασσινά.
Τα είδη ψησταριών με κάρβουνα που βρίσκουμε στο εμπόριο είναι τα ακόλουθα:
Γαλβανιζέ: Απλές και οικονομικές, σε πολλά μεγέθη. Το μόνο τους ελάττωμα είναι ότι συνήθως δεν έχουν ρόδες για μεταφορά.
Mεταλλικές τρόλεϊ: Μοντέρνες, πρακτικές και ελαφριές, αυτές οι ψησταριές είναι λίγο ακριβότερες από τις γαλβανιζέ, αλλά με πολλά βοηθητικά εξαρτήματα, όπως ρόδες ή ράφια. Κυκλοφορούν σε διάφορα μεγέθη και σχήματα και πολλές έχουν και καπάκι που, αφενός μετατρέπει την ψησταριά σε φούρνο, για ψήσιμο ογκωδών κομματιών, και, αφετέρου, με το κλείσιμο εγκλωβίζεται η θερμότητα και συντομεύει ο χρόνος ψησίματος. Οι ψησταριές αυτές είναι κατάλληλες για κάπνισμα (προσοχή στις οδηγίες του κατασκευαστή).
Μαντεμένιες: Από τις καλύτερες επιλογές, αφού το μαντέμι (χυτοσίδηρος) είναι καλός αγωγός της θερμότητας και τη διαχέει ομοιόμορφα για πολλή ώρα. Πωλούνται έτοιμες, αλλά μπορούμε να παραγγείλουμε από σιδεράδικο, σε συγκεκριμένες διαστάσεις. Προσοχή όμως, γιατί το μαντέμι σπάει εύκολα και δεν ξανακολλά. Στην αγορά βρίσκουμε, επίσης, και μαντεμένιες με καπάκι.
Μόνιμες χτιστές: Από τις πιο καλές επιλογές, αν διαθέτουμε αυλή, κήπο ή μεγάλη και προστατευμένη βεράντα. Κατασκευάζονται από προκάτ κομμάτια μπετόν (σκυρόδεμα) σε συνδυασμό με πυρότουβλα, ελαφρόπετρα, πυροτσιμέντο και άλλα ελαφρά και θερμοαγώγιμα υλικά. Αν θελήσουμε να χτίσουμε ψησταριά στο μπαλκόνι, είναι καλό να συμβουλευτούμε μηχανικό, καθώς το βάρος τους συχνά μπορεί να είναι απαγορευτικό για τις αντοχές ορισμένων μπαλκονιών. Επίσης, θα πρέπει να γίνει μελέτη για την εγκατάσταση καμινάδας. Το πλεονέκτημά τους είναι η επιλογή πολλών διαστάσεων και στυλ καθώς και η εγκατάσταση βοηθητικών λειτουργιών, όπως θέση για φιάλη γκαζιού, βρύση, βοηθητικοί πάγκοι και πεζούλια, αποθηκευτικά ράφια για τα ξύλα και τα εργαλεία, σούβλα με μοτέρ κ.ά.
Ψησταριές με γκάζι
Όχι άλλο κάρβουνο!
- Είναι από τις πιο εξελιγμένες ψησταριές της παγκόσμιας αγοράς και πιο ακριβές, γεγονός όμως που αντισταθμίζεται από την απουσία κάρβουνου και κάπνας, καθώς και από τον σχεδόν πλήρη έλεγχο της θερμοκρασίας κατά το ψήσιμο. Λειτουργούν με φιάλη υγραερίου και διαθέτουν όλες τις παραμέτρους ασφαλείας.
- Οι ψησταριές γκαζιού διαθέτουν -ανάλογα με το μοντέλο- ποικιλία βοηθητικού εξοπλισμού, όπως μαντεμένιες σχάρες, πλάκες ψησίματος (για μπιφτέκια, λαχανικά ή μικρά ψάρια, τα οποία κολλάνε εύκολα), εστία γκαζιού (για παράλληλο μαγείρεμα συνοδευτικού πιάτου), καπάκι για κλειστό ψήσιμο φούρνου με κυκλοφορία αέρα, θερμόμετρο για έλεγχο του ψησίματος, ράφια και βοηθητικά εργαλεία κ.λπ.
- Παλαιότερα βρίσκαμε ψησταριές υγραερίου με ηφαιστειακές πέτρες και με μπριγκέτες (μαύρες ή άσπρες τετραγωνισμένες πέτρες). Και τα δύο είδη έχουν πλέον καταργηθεί, γιατί οι μεν πέτρες προκαλούσαν έντονη ανάφλεξη, οι δε μπριγκέτες χρειάζονταν συνεχώς καθαρισμό.
- Οι ψησταριές υγραερίου που βρίσκουμε στην αγορά περιλαμβάνουν διαχύτη θερμότητας. Πρόκειται για μια μεταλλική πλάκα που βρίσκεται πάνω ακριβώς από τις φλόγες του γκαζιού και διαχέει τη θερμότητά τους ομοιόμορφα, χωρίς να αφήνει το φαγητό που ψήνεται να έρθει σε επαφή με τις φλόγες. Επιπλέον, καθαρίζεται εύκολα, πράγμα που πρέπει να κάνουμε επιμελώς μετά από κάθε ψήσιμο, γιατί τα καμένα λίπη παίρνουν εύκολα φωτιά!