Έξι γυναίκες με σμυρναίικη καταγωγή ανέσυραν μνήμες και καταγραφές των μαμάδων και των γιαγιάδων τους και μας ετοίμασαν έναν πληθωρικό μπουφέ, σήμα κατατεθέν των αστικών σμυρναίικων σπιτιών.
Έπρεπε να γνωριστούμε όταν ήμουν νεότερη. Το σπίτι μου ήταν συνέχεια ανοιχτό. Το ένα Σάββατο είχαμε 42 άτομα, το επόμενο 38. Και όλα τραπέζια, κανονικά, καθιστοί οι καλεσμένοι, όχι μπουφές. Άνοιγα τα τετράδια της μαμάς και άρχιζα να μαγειρεύω», μου διηγείται η κ. Δωρίτα Τσουρουκτσόγλου. Σε μια τέτοια κυριακάτικη συνάντηση μεταξύ Σμυρναίων είχαμε την τύχη να βρεθούμε μαζί με τον φωτογράφο Αλέξανδρο Αντωνιάδη και την υπεύθυνη φωτογραφίσεων του «Γαστρονόμου», Νάσια Διαμαντίδη.
Από αριστερά, η Μαρίνα Παυλάκη με τον γιο της Αλέξανδρο, η Θέμις Παπαδοπούλου, η Θέλξη Μουζάκη, η Ρίτα Χατζηρήγα, η Νατάσα Παξιβανάκη και η Δωρίτα Τσουρουκτσόγλου.
Το σπίτι του Βαγγέλη και της Έρης Μπιρλιράκη στη Νέα Σμύρνη είναι βγαλμένο από τον κινηματογράφο: η λεμονιά και η ροδιά στην πίσω αυλή, τα κρεμαστά μπακιρένια σκεύη στην κουζίνα, τα βιβλία και τα τετράδια συνταγών καλά φυλαγμένα στα ράφια πάνω από τον νεροχύτη, η τραπεζαρία δίπλα στα φωτεινά μεγάλα παράθυρα. Οι γκραβούρες και οι πίνακες στους τοίχους, τα μικροαντικείμενα στο σκρίνιο, τα βιβλία, όλα διηγούνται ιστορίες. Όσα σπίτια Σμυρνιών κι αν επισκέφθηκα αυτές τις μέρες, παντού είχα την ίδια αίσθηση, ότι όλα είχαν φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διηγούνται τις πολυτάραχες ιστορίες των ανθρώπων και των προγόνων τους: την πολύτιμη και αξέχαστη ζωή στη Σμύρνη, τις δυσκολίες της μετακίνησης και την επιμονή που απαιτούσε η μετεγκατάσταση.
Και όλα αυτά όχι με παράπονο ή δυσαρέσκεια, αλλά με υπερηφάνεια και θαυμασμό. Όσοι άνθρωποι, μέλη της Εστίας Νέας Σμύρνης, βρέθηκαν την Κυριακή καλεσμένοι σε αυτό το τραπέζι μπορεί φαινομενικά να μην έχουν κανένα κοινό – άλλες ηλικίες, άλλα ενδιαφέροντα, άλλες συνήθειες. Τους ενώνουν όμως οι μνήμες, οι διηγήσεις, τα κοινά βιώματα που πέρασαν από γενιά σε γενιά, και φυσικά οι γεύσεις. Και οι βεγγέρες τους, γεμάτες αστική κομψότητα και φινέτσα, αυτές που απαιτούν να βγουν τα καλά σερβίτσια από τα ντουλάπια, θα έχουν τη νοστιμιά των συνταγών που περνάνε από γιαγιά σε εγγονή και από μάνα σε κόρη: ένας κύκλος που δύσκολα σπάει.