Ροδιές υπήρχαν παντού στην Ελλάδα ανέκαθεν, αλλά όχι συστηματική καλλιέργεια. Αυτό το «κενό» καλύπτει σήμερα η ΑΣΟΠ «Το ελληνικό ρόδι» στη Δράμα.
O μύθος θέλει την Αφροδίτη να φυτεύει την πρώτη ροδιά στην Κύπρο. Στην πραγματικότητα, η ροδιά μάς ήρθε από τα Ιμαλάια και την Περσία, ρίζωσε στον τόπο μας από τα αρχαία χρόνια, τραγουδήθηκε, αγαπήθηκε, έγινε σύμβολο γονιμότητας και αφθονίας. Το ρόδι, που έσπαζαν οι παλιοί στην πόρτα τους κάθε Πρωτοχρονιά για να τους φέρει τύχη και υγεία, συγκαταλέγεται σήμερα από τους ειδικούς στα super foods. Αντιοξειδωτικά (βιταμίνη C), πολυφαινόλες (περισσότερες και από το κόκκινο κρασί) και κάλιο είναι κάποια από τα συστατικά που περιέχει. Παρόλο που η παρουσία του ροδιού είναι συνεχής στην Ελλάδα, δεν είχαμε ποτέ οργανωμένους ροδώνες, εκτός από κάποιους στην περιοχή της Ερμιόνης στην Πελοπόννησο, που παράγουν ακόμη ένα εξαιρετικό γλυκό ρόδι της ποικιλίας Pumica granata.
Στη Δράμα, βοηθούσης και της Ε.Ε. που επιδότησε την καλλιέργεια, δημιουργήθηκε το 2005 η ΑΣΟΠ (Αγροτική Συνεταιριστική Οργάνωση Παραγωγών) με την επωνυμία «Το ελληνικό ρόδι». Πρόκειται για μια κάθετη μονάδα παραγωγής ροδιών και κυρίως παραγωγής του χυμού τους. Καλλιεργούν την ποικιλία Wonderful, αμερικανικής προελεύσεως, με υπόξινη γεύση, πολύ λιγότερο γλυκιά από την ποικιλία της Ερμιόνης.
Χυμός απολύτως φυσικός
Με τη βοήθεια της ΑΣΟΠ έχουν φυτευτεί ροδιές από τη Ρόδο έως τη Δράμα και πλέον η ΑΣΟΠ αριθμεί περί τα 1.000 μέλη, που καλλιεργούν περί τα 10.000 στρέμματα, κατά δήλωση του προέδρου της κ. Αθανασιάδη, με τον οποίο συναντηθήκαμε στον Αγιο Αθανάσιο Δράμας. Εκεί βρίσκεται η μονάδα όπου μεταποιείται το ρόδι και παράγεται ο «ελληνικός απόλυτα φυσικός χυμός», όπως το εξέφρασε ο ίδιος. Τι σημαίνει απόλυτα φυσικός; Σημαίνει ότι δεν πρόκειται για συμπύκνωση και ότι δεν περιέχει πρόσθετα ούτε ζάχαρη. «Είναι η ελληνική απάντηση στη διεθνή τάση για υγιεινή διατροφή», λέει ο κ. Αθανασιάδης, που πιστεύει ότι το ρόδι είναι «σχεδόν φάρμακο».
Την ημέρα που τον συναντήσαμε γύριζε από την Anuga, τη μεγάλη γερμανική έκθεση τροφίμων. Ηρθε κατευθείαν από το αεροδρόμιο στα γραφεία, όπου τον περιμέναμε. Από μια βαλίτσα άδειασε καμιά εικοσαριά μπουκάλια με χυμούς ροδιού απ’ όλες τις ανταγωνιστικές χώρες. Είναι γεγονός ότι τα τουρκικά, περσικά, ισπανικά, από το Αζερμπαϊτζάν και άλλες χώρες περιείχαν ως επί το πλείστον πρόσθετη ζάχαρη ή ήταν συμπυκνωμένα. Αυτό είναι το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, επιμένει. «Εμείς απλώς πλένουμε το ρόδι, το καθαρίζουμε, το περνάμε από το ειδικό μηχάνημα που αφαιρεί το κουκούτσι και στύβουμε μόνο την ψίχα. Επειδή η μόνη επεξεργασία που υφίσταται είναι η ήπια παστερίωση και δεν φιλτράρεται, θα δείτε ότι θολώνει στο μπουκάλι, γιατί το ρόδι όπως κάθε φρούτο περιέχει κυτταρίνη».
Επιχείρηση «ρόδι»
«Η οργάνωση», λέει επί λέξει, «δημιουργήθηκε την “εποχή της φούσκας”, όταν έρρεε το χρήμα και οι επιδοτήσεις είχαν οδηγήσει τους αγρότες στη σπατάλη. Η ιδέα ήταν του Γρηγόρη Αργυρίου, δασονόμου και επιστήμονα, που βραβεύθηκε για τη δουλειά του από το υπουργείο Γεωργίας. Στόχος μας ήταν να επιστρέψουμε στην παραγωγή ποιοτικού προϊόντος. Και καταφέραμε να έχουμε μια σοβαρή παραγωγή (4.000 τόνοι ροδιού, εκ των οποίων το 70-80% γίνεται χυμός, ενώ η Α΄ ποιότητα πωλείται ως φρούτο), σημαντικό τζίρο και ευρύ δίκτυο διανομής μέσα στην Ελλάδα. Βρισκόμαστε σε πολλά μεγάλα σούπερ μάρκετ και στην καλή λιανική».
Ο κ. Αθανασιάδης επαινεί την Ε. Ε. για τη συμβολή της στην προώθηση της συλλογικότητας και πιστεύει ότι για να βγεις στη διεθνή αγορά χρειάζεται ποσότητα και ποιότητα ταυτοχρόνως. «Στην Ελλάδα ο νόμος λέει ότι 10 παραγωγοί μπορούν να φτιάξουν συνεταιρισμό. Δελεάζονται έτσι οι αγρότες από κάποια μικρά προγράμματα και τελικά κατακερματίζεται η παραγωγή». Οταν μιλάει, «he means business». «Τα μέλη υποχρεούνται εκ του νόμου να παραδίδουν το 90% της παραγωγής τους, ενώ πληρώνονται αμέσως και τοις μετρητοίς, καθώς η ΑΣΟΠ έχει ενταχθεί εδώ και δύο χρόνια στο πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς».
Στις υποχρεώσεις του συνεταιρισμού είναι να παρέχει «τεχνικές» γνώσεις στον παραγωγό από τη στιγμή της φύτευσης μέχρι και τη συγκομιδή. Εχουν, μάλιστα, εκδώσει γι’ αυτό ένα πολύ κατατοπιστικό φυλλάδιο, αναρτημένο και στην ιστοσελίδα τους. Ενα μικρό μέρος, 1.000 από τα 10.000 στρέμματα, καλλιεργούνται βιολογικά. «Η δική μας λειτουργία, θέλω να το καταλάβετε αυτό, έρχεται σε σύγκρουση με όλη την ελληνική πραγματικότητα, με τη συνήθεια, με το κράτος το ίδιο. Εχουμε πάρει την πρωτοβουλία για να συνενωθεί όλος ο χώρος του ροδιού, από τους παραγωγούς και τους μεταποιητές μέχρι και τους μεταφορείς. Θέλουμε να φτιάξουμε μια διεπαγγελματική οργάνωση, για να πάρει το προϊόν μας την προστιθέμενη αξία που του αρμόζει».
Που βρίσκουμε το χυμό: Στα σούπερ μάρκετ Σκλαβενίτης, Γαλαξίας και Ελομάς.
ΑΣΟΠ Αγ. Αθανάσιος Δράμας, τηλ. 25213-00.928.
Η γνώμη της ειδικού
Μυρωδάτος, ελαφρώς στυφός και θολός, ο χυμός αυτός ήταν για μένα μια έκπληξη. ΕΙΝΑΙ όντως 100% ρόδι. Ιδανικός για πρωινό, χτυπημένος με γιαούρτι, μέλι και μαστίχα. Ιδανικός για ντρέσινγκ σε σαλάτες, ιδίως αυτές με λάχανο, πρασινάδες, φρούτα και όσπρια. Υπέροχος στις μαρινάδες και τις σάλτσες για αρνί, χοιρινό, κοτόπουλο, αλλά και για κρύες σούπες και γλυκά.
(Νένα Ισμυρνόγλου, σεφ)