Όλες οι Μικρές Κυρίες

3' 11" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ιστορία λέει ότι ο εκδότης της Λουίζα Μέι Άλκοτ (1832-1888), η οποία τον προμήθευε με κείμενα υπογεγραμμένα με ψευδώνυμο, της ζήτησε να γράψει μια ιστορία «για κορίτσια». Η Άλκοτ απάντησε ότι τα μόνα κορίτσια που ήξερε ήταν οι αδελφές της. Ήταν αρκετό. Έτσι, το 1968 κυκλοφόρησε η ιστορία των τεσσάρων αδελφών Μαρτς (η συγγραφέας ταυτίζεται ουσιαστικά με την Τζο) και της ζωής τους την περίοδο του αμερικανικού Εμφυλίου. 

Ενάμιση αιώνα μετά, οι «Μικρές Κυρίες» διαβάζονται ακόμα και συνεχίζουν να γοητεύουν και να εμπνέουν νέους δημιουργούς – τελευταία περίπτωση η Γκρέτα Γκέργουιγκ, από τα πλέον ανερχόμενα ονόματα στον χώρο της σκηνοθεσίας, η οποία μετά το «Lady Bird» συνεργάζεται ξανά με τη Σίρσα Ρόναν και ένα σπουδαίο καστ (Ε. Γουότσον, Λ. Ντερν, Μ. Στριπ, Τ. Σαλαμέ κ.ά.). Η ταινία θα αρχίσει να προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 6 Φεβρουαρίου σε διανομή της Feelgood και θεωρείται πολύ πιθανό να αποσπάσει ορισμένα από τα συνολικά έξι Όσκαρ για τα οποία έχει προταθεί.

Η αναπάντεχη εμπορική επιτυχία του βιβλίου (που ανακούφισε οικονομικά την οικογένεια Άλκοτ) και η σφοδρή επιθυμία των αναγνωστών να μάθουν τι απέγιναν οι αδελφές Μαρτς και, κυρίως, αν παντρεύτηκαν οδήγησαν τη συγγραφέα να γράψει ένα δεύτερο μέρος («Καλές Σύζυγοι»), το οποίο εν τέλει ενοποιήθηκε με το πρώτο. 

Ουσιαστικά, θα λέγαμε ότι η Άλκοτ θυσίασε τις ηρωίδες της και αφαίρεσε αρκετή από τη φεμινιστική δύναμη της ιστορίας, για να μπορέσει να ζήσει η ίδια με τον τρόπο που επιθυμούσε, δηλαδή ανεξάρτητη και χωρίς την ανάγκη ενός συζύγου. Και δεν σταμάτησε εκεί. Ακολούθησαν τα μυθιστορήματα «Μικροί Κύριοι» και «Jo’s Boys», στα οποία μαθαίνουμε τι έκαναν τα παιδιά των αδελφών Μαρτς (κυρίως της Τζο) όταν μεγάλωσαν. 

 

Όλες οι Μικρές Κυρίες-1

 

Eπτά ταινίες και άλλα 

Οι μυθιστορηματικές συνέχειες της Άλκοτ δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη λογοτεχνική αξία και είναι μάλλον σαφές ότι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Όμως η επίδραση της αρχικής ιστορίας στη δυτική κουλτούρα ήταν τόσο μεγάλη, που δικαίως το Vulture χαρακτήρισε πριν από λίγο καιρό τις «Μικρές Κυρίες» ως το «πρώτο super-franchise». Από την εποχή του βωβού κινηματογράφου μέχρι τη φετινή ταινία της Γκέργουιγκ έχουν υπάρξει επτά μεταφορές των «Μικρών Κυριών» στο σινεμά, με πρωταγωνίστριες από την Κάθριν Χέπμπορν (φωτογραφία) και την Ελίζαμπεθ Τέιλορ μέχρι τη Γουινόνα Ράιντερ. Σε αυτές να προσθέσουμε και τις αρκετές τηλεοπτικές μεταφορές (πιο πρόσφατη η προπέρσινη και αρκετά συμπαθητική μίνι σειρά τριών επεισοδίων του BBC), τις δεκάδες παραστάσεις στο θέατρο και στην όπερα, τα μιούζικαλ και τις σειρές κινούμενων σχεδίων, τις μελέτες και τις αναλύσεις, τις fan fiction και επετειακές εκδόσεις – το πνεύμα των αδελφών Μαρτς έχει καταφέρει να διατηρείται ολοζώντανο και πανταχού παρόν στον 21ο αιώνα. 

Η γοητεία της Τζο

Το βιβλίο καθιερώθηκε ως ένα κλασικό εφηβικό, ενίοτε χριστουγεννιάτικο, και κατά κύριο λόγο κοριτσίστικο ανάγνωσμα – αυτό δεν το κάνει λιγότερο σημαντικό. Πάρα πολλές γυναίκες με πολύτιμο έργο στον χώρο των γραμμάτων, από τη νομπελίστρια Ντόρις Λέσινγκ μέχρι τη Μάργκαρετ Άτγουντ και την  Έλενα Φεράντε, έχουν παραδεχτεί ότι οι «Μικρές Κυρίες» υπήρξαν καθοριστικές στη διαμόρφωσή τους. Η Σούζαν Σόνταγκ έχει πει ότι δεν θα γινόταν ποτέ συγγραφέας χωρίς το παράδειγμα της Τζο, ενώ και η Σιμόν ντε Μποβουάρ διηγήθηκε κάποτε πόσο αποζητούσε μεγαλώνοντας την ταύτιση με τη συγκεκριμένη ηρωίδα. Το ενήλικο βλέμμα μπορεί να προσπεράσει την ιστορία αυτή καθαυτή (η οποία έτσι κι αλλιώς είναι λίγο ή πολύ γνωστή) και να εκτιμήσει την πολύ καθαρή εικόνα που δίνει η Άλκοτ για την εποχή της: οι προοδευτικές σκέψεις σε μια περίοδο που η κατάργηση της δουλείας προκάλεσε εμφύλιο πόλεμο, η καθημερινότητα στην αμερικανική επαρχία, οι σχέσεις και οι θέσεις των φύλων στα μέσα του 19ου αιώνα. 

Το μυθιστόρημα κυκλοφορεί στα ελληνικά σε αμέτρητες εκδοχές, διασκευές ή συμπτύξεις του αρχικού κειμένου, καθώς φυσικά και στις απαραίτητες εικονογραφημένες εκδόσεις. Οφείλω να σας παραπέμψω σχετικά στην αναλυτική σύγκριση των διαθέσιμων βιβλίων στα ελληνικά, την οποία έχει κάνει η Μαρίζα Ντεκάστρο και μπορείτε να διαβάσετε στο ηλεκτρονικό περιοδικό «Αναγνώστης».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή