«Ο Ολιβιέ Ντουαμέλ ήταν ο καλύτερος καθηγητής μας. Το μάθημά του τότε ήταν Συνταγματικό Δίκαιο. Δεν ήταν από εκείνους τους καθηγητές-δεινόσαυρους, αλλά ένας εξαιρετικός δάσκαλος που ήθελε να είναι κοντά στους φοιτητές του, μέσα σε ένα κλίμα αλληλεπίδρασης», θυμάται ένας πρώην Γάλλος φοιτητής του γνωστού Γάλλου πολιτικού επιστήμονα στο πανεπιστήμιο Ναντέρ, στα τέλη της δεκαετίας του ’90. Εδώ και λίγες μέρες, ο 70χρονος σήμερα Ντουαμέλ κατηγορείται ότι ακριβώς εκείνη την περίοδο είχε αρχίσει να κακοποιεί σεξουαλικά τον έφηβο τότε γιο της δεύτερης συζύγου του, Εβελίν Πιζιέρ.
Τις βαρύτατες κατηγορίες περί σεξουαλικής κακοποίησης, που κράτησε χρόνια, εκτοξεύει δημοσίως η κόρη της Πιζιέρ και δίδυμη αδερφή του φερόμενου ως θύματος, η 45χρονη σήμερα δικηγόρος Καμίγ Κουσνέρ. Οι αποκαλύψεις γίνονται μέσω του βιβλίου της «La Familia Grande» («Η μεγάλη οικογένεια»), που κυκλοφόρησε στις αρχές Ιανουαρίου από τις εκδόσεις Le Seuil.
Λίγες ημέρες πριν από την έκδοση του βιβλίου, κάποια αποσπάσματά του που δημοσιεύτηκαν σε γαλλικές εφημερίδες έθεσαν το πλαίσιο για το νέο σκάνδαλο που χτυπάει το γαλλικό κατεστημένο στην καρδιά του. Ο πατέρας της Καμίγ και του δίδυμου αδερφού της –ο οποίος στο βιβλίο αναφέρεται με το ψευδώνυμο Βικτόρ– είναι μια ιδιαίτερα γνώριμη φιγούρα της πολιτικής σκηνής, ο γαστρεντερολόγος και συνιδρυτής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και των Γιατρών του Κόσμου, Μπερνάρ Κουσνέρ. Την εποχή που σύμφωνα με την Καμίγ Κουσνέρ ξεκινούσε η σεξουαλική κακοποίηση του αδερφού της από τον πατριό τους, ο πατέρας τους αναλάμβανε υπουργείο σε σοσιαλιστική κυβέρνηση υπό την προεδρία του Φρανσουά Μιτεράν. Αγωνιστής του Μάη του ’68 και αργότερα παθιασμένος υποστηρικτής της Ευρωπαϊκής Ιδέας, ο Κουσνέρ υπηρέτησε επίσης ως υπουργός Εξωτερικών επί Νικολά Σαρκοζί. Την ίδια στιγμή, η μητέρα τους, η συγγραφέας Εβελίν Πιζιέρ –η οποία μετά το διαζύγιό της από τον Κουσνέρ και πριν παντρευτεί τον Ντουαμέλ είχε σχέση με τον Φιντέλ Κάστρο–, έπασχε από κατάθλιψη και αντιμετώπιζε θέμα αλκοολισμού ύστερα από τις αυτοκτονίες των γονιών της.
Στο μεταξύ, οι τραγικές αποκαλύψεις της Καμίγ Κουσνέρ στις αρχές του χρόνου οδήγησαν τον Ολιβιέ Ντουαμέλ σε άμεση παραίτηση από τη θέση του στο τιμόνι της Fondation Νationale Des Sciences Politiques, του οργανισμού που διαχειρίζεται το ιστορικό πανεπιστήμιο πολιτικών επιστημών Sciences Po, ενώ χαρακτήρισε τις σοβαρότατες κατηγορίες εναντίον του ως «προσωπικές επιθέσεις». Παράλληλα, ο Ντουαμέλ παραιτήθηκε και από τη θέση του τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού σχολιαστή στο LCI και το Europe 1, αντίστοιχα, ενώ έκλεισε και τον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter.
Σύμφωνα με τις αρχικές πληροφορίες γύρω από την υπόθεση, τα αδικήματα για τα οποία κατηγορείται αυτή τη στιγμή ο Ντουαμέλ έχουν πλέον παραγραφεί, όμως μετά τον ερχομό του νέου βιβλίου η γαλλική Δικαιοσύνη αποφάσισε να ξεκινήσει καινούργια έρευνα.
Η μεγάλη σιωπή
«Μικρός, ο αδερφός μου με είχε προειδοποιήσει: “Θα δεις, θα με πιστέψουν, αλλά δεν θα τους καεί καρφάκι”. Γαμώτο. Είχε δίκιο». «Ωραία λοιπόν, αν δεν καταλαβαίνουν, θα τους εξηγήσουμε», γράφει η Καμίγ Κουσνέρ στο βιβλίο της, στο οποίο απευθύνεται και στον Ντουαμέλ. «Θα σου εξηγήσω ότι θα μπορούσες, τουλάχιστον, να ζητήσεις συγγνώμη. Να συνειδητοποιήσεις και να ανησυχήσεις». «Θα σου θυμίσω ότι αντ’ αυτού με απείλησες. Μήνυμα στον τηλεφωνητή μου: “Θα αυτοκτονήσω”».
Σύμφωνα με την Καμίγ Κουσνέρ, ο αδερφός της αποκάλυψε τη σεξουαλική κακοποίηση στα μέλη της οικογένειας το 2008. Το άκουσαν, αλλά προτίμησαν τη σιωπή και την αποφυγή του σκανδάλου. Η ίδια γράφει ότι, για να κερδίσει την ομερτά της οικογένειας, ο πατριός της “πούλησε” μια “ιστορία αγάπης” και ζήτησε από τα δίδυμα αδέρφια να μη στενοχωρήσουν την καταθλιπτική μητέρα τους, η οποία πέθανε το 2017, αφού είχε πάρει το μέρος του συζύγου της στην υπόθεση της κακοποίησης. O Μπερνάρ Κουσνέρ έλαβε γνώση γύρω στο 2010 και η πρώτη του αντίδραση ήταν η επιθυμία του να «σπάσει τα μούτρα» του Ντουαμέλ. Η Καμίγ τού ζήτησε να μην προβεί σε κάτι τέτοιο, γιατί ο «Βικτόρ» δεν ήθελε να μιλήσει, αλλά να προχωρήσει με τη ζωή του.
Παρ’ όλα αυτά, η Καμίγ δεν χαρίζεται στον πατέρα της. Στο βιβλίο, η Κουσνέρ αναφέρεται στις επισκέψεις στο σπίτι του μαζί με τον «Βικτόρ» και τον μεγαλύτερο αδερφό τους, Ζουλιέν. Εκεί όπου ο Μπερνάρ Κουσνέρ ζει με τη δεύτερη σύζυγό του, Κριστίν Οκρέντ, τη γεννημένη στο Βέλγιο δημοσιογράφο – ανκοργούμαν, η οποία είχε αναλάβει την παρουσίαση του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του κρατικού γαλλικού καναλιού Antenne 2 το 1981. Ο Κουσνέρ και η Οκρέντ απέκτησαν έναν γιο, τον Αλεξάντρ, το 1986. «Τα παιδιά σου κάνουν πολλή φασαρία, πες τους να μη γελάνε τόσο δυνατά», έλεγε η Οκρέντ στον Κουσνέρ, σύμφωνα με την Καμίγ Κουσνέρ, σε αυτές τις επισκέψεις. Από τη μεριά του, ο Μπερνάρ «ούρλιαζε, μας τρομοκρατούσε. Μας θεωρούσε υπεύθυνους για τη δυστυχία όλου του κόσμου», γράφει η Καμίγ.
Από την ιστορία δεν λείπουν και κάποιες «ειρωνείες». Τον Ιανουάριο του 1977, ο Μπερνάρ Κουσνέρ ήταν μεταξύ εκείνων που είχαν υπογράψει μια ανοιχτή επιστολή στην εφημερίδα Le Monde, στην οποία περιέγραφαν ως «σκανδαλώδη» την πάνω από τρία χρόνια προσωρινή φυλάκιση τριών ανδρών που κατηγορούνταν για σεξουαλικές σχέσεις με έφηβα κορίτσια και αγόρια. Το 2020, ερωτηθείς για το θέμα αυτό, ο πρώην υπουργός είχε πει ότι είχε μετανιώσει γι’ αυτή του την κίνηση, σε μια υπόθεση η οποία, όπως είχε πει, «είχε άρωμα παιδοφιλίας».
Στη δραματική υπόθεση εμπλέκεται και η αδερφή της Εβελίν Πιζιέρ, η γνωστή Γαλλίδα ηθοποιός Μαρί-Φρανς Πιζιέρ, η οποία βρέθηκε νεκρή στην πισίνα του εξοχικού της το 2011. Σύμφωνα με τη Le Monde, μια φίλη της ηθοποιού είχε αναφέρει στις αστυνομικές αρχές ότι ο λόγος που η Μαρί-Φρανς είχε κάκιστες σχέσεις με την αδερφή της τα τελευταία χρόνια της ζωής της ήταν ο Ολιβιέ Ντουαμέλ. Σύμφωνα με την Καμίγ, η θεία της ήταν το μόνο μέλος της οικογένειας που ήθελε να αναλάβει ουσιαστική δράση μετά τις αποκαλύψεις.
Σήμερα, η οικογενειακή ιστορία βρίσκεται καθημερινά στο προσκήνιο και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο εκδοτικός οίκος αναμένεται να τυπώσει 250 χιλιάδες κόπιες του βιβλίου, σε αντίθεση με την αρχική συμφωνία για 70 χιλιάδες. Σε ένα πολύ λιτό μήνυμα ο «Βικτόρ» τόνισε ότι όσα αναφέρει η αδερφή του στο βιβλίο είναι αλήθεια. «Ένα βαρύ μυστικό που μας βάραινε εδώ και πολύ καιρό ευτυχώς έφυγε από πάνω μας», σημείωσε ο Μπερνάρ Κουσνέρ μέσω της δικηγόρου του, για να συμπληρώσει: «Θαυμάζω το θάρρος της κόρης μου». Ο Ολιβιέ Ντουαμέλ δεν έχει τοποθετηθεί δημοσίως, όμως σε πολύ πρόσφατες ιδιωτικές συζητήσεις με συνεργάτες εξομολογείται ότι στο παρελθόν είχε κάνει «φρικτά» πράγματα. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο φιλόσοφος Alain Finkielkraut απολύθηκε ως σχολιαστής του LCI, αφού ανέφερε στον αέρα ότι ο ίδιος στέκεται «ενάντια στο γενικευμένο λιντσάρισμα» του Ντουαμέλ.
«Το βιβλίο μου περιγράφει πόσο πολλοί άνθρωποι γνώριζαν», έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξή της στο L’Obs η Καμίγ Κουσνέρ. «Βεβαίως σκέφτηκα ότι το βιβλίο μου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί χυδαίο, λόγω της φήμης της οικογένειάς μου. Μετά, όμως, είπα στον εαυτό μου: Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να το γράψεις». ■