Το ερείπιο του Marine House βρίσκεται δίπλα στην παραλία της κωμόπολης Φουτάμπα. Σήμερα είναι ένα μνημείο καταστροφής. Όταν στις 11 Μαρτίου του 2011, στις 2 και 46′ το μεσημέρι, η γη άρχισε να τρέμει όπως ποτέ ξανά στο καταγεγραμμένο παρελθόν της σεισμογόνου Ιαπωνίας, το Marine House άντεξε. Ένας άντρας, ενθαρρυμένος από τη στατική επάρκεια του κτιρίου, επέστρεψε στον τρίτο όροφο για να συνεχίσει τη μέρα του. Στις 3 και 35′, ένα τερατώδες τσουνάμι ύψους 10 μέτρων, που θα σαρώσει στο πέρασμά του την ανατολική ακτή της χώρας, θα καταπιεί τον πρώτο και τον δεύτερο όροφο. Ο τολμηρός άντρας, που θα μπορούσε να κατηγορηθεί για υπερβολική αυτοπεποίθηση (δεν είχε περάσει ούτε μία ώρα από τον μεγαλύτερο σεισμό στην ιστορία της Ιαπωνίας), επέζησε σαν από θαύμα. Όσοι βγήκαν έξω για να προστατευθούν από πιθανή νέα ισχυρή δόνηση δεν είχαν την ίδια τύχη. Συνολικά 19.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εκείνες τις εφιαλτικές μέρες του τριπλού ολέθρου. Αν δεν ήταν ο σεισμός, θα ήταν το τσουνάμι. Κι αν δεν ήταν το τσουνάμι, θα ήταν το μεγαλύτερο πυρηνικό δυστύχημα μετά το Τσέρνομπιλ.
Δέκα χρόνια μετά, το Marine House είναι οχυρωμένο από σακιά με πυρηνικά απόβλητα. Τόνοι με επιφανειακό χώμα που συλλέχθηκαν από την παραλιακή ζώνη περιμετρικά του πυρηνικού σταθμού Νταΐτσι της Φουκουσίμα, που μέχρι σήμερα παραμένει απαγορευμένη ζώνη. Η Φουτάμπα, όπου τραβήχτηκε η φωτογραφία και αυτής της σελίδας, με τον χρόνο στο σπίτι-φάντασμα καθηλωμένο στις 4 το μεσημέρι, επλήγη πολύ περισσότερο από την ίδια την πόλη της Φουκουσίμα, που βρίσκεται στην ενδοχώρα της επαρχίας και προστατεύτηκε έτσι από το δηλητηριώδες ραδιενεργό κύμα που σάρωσε την παράκτια ζώνη και μια μικρότερη ηπειρωτική φέτα στα βόρεια.
Εδώ και περίπου έναν χρόνο, οι εκτοπισμένοι κάτοικοι της Φουτάμπα μπορούν να επισκεφθούν τα σπίτια τους χωρίς τις ειδικές προστατευτικές στολές, καθώς τα επίπεδα της ακτινοβολίας έχουν πέσει αισθητά. Ωστόσο, δεν μπορούν να διανυκτερεύσουν. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 160.000 άνθρωποι υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους μετά το πυρηνικό ατύχημα.
Παρά τα εκατομμύρια γιεν που έχουν δαπανηθεί στις εργασίες απολύμανσης αλλά και τα οικονομικά κίνητρα που δίνονται σε όσους αποφασίζουν να γυρίσουν στις πόλεις τους ή να ιδρύσουν νέες επιχειρήσεις στις πληγείσες περιοχές, η επιστροφή σε ένα είδος κανονικότητας παραμένει μια πολύ ρευστή υπόθεση. Για παράδειγμα, μπορεί σε μια περιοχή η ραδιενέργεια να μετριέται κάτω από το ασφαλές όριο του ενός μιλισίβερτ, αλλά για να φτάσει κανείς στη συγκεκριμένη περιοχή θα πρέπει να περάσει από πολύ πιο επιβαρυμένα τμήματα του αυτοκινητόδρομου. Το αποτέλεσμα είναι να παρατηρείται σχετική απροθυμία πολλών κατοίκων να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Η πληγή δεν λέει να κλείσει.
Αν θέλει όμως κανείς να ανιχνεύσει σημάδια αισιοδοξίας για το μέλλον, θα πρέπει να τα αναζητήσει σε μεμονωμένες ιστορίες αυτοθυσίας (όπως του κτηνοτρόφου της φωτογραφίας, που ανέλαβε να διασώσει και να πάρει υπό την προστασία του αγελάδες που είχαν εγκαταλειφθεί σε χωράφια γεμάτα ραδιενέργεια) αλλά και στην εντυπωσιακή μεταστροφή της κοινής γνώμης και ειδικότερα της τοπικής αυτοδιοίκησης στην επαρχία της Φουκουσίμα υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δεν είναι τυχαίο που η τοπική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να καλύψει μέχρι το 2040 όλες τις ανάγκες της σε ενέργεια αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές. ■