Όταν ανακοινωθηκε η φετινή νικήτρια του Νόμπελ, όχι μόνο δεν είχα καμία επαφή με το (αμετάφραστο στα ελληνικά) ποιητικό της έργο, αλλά δεν ήμουν και πολύ σίγουρος πώς να προφέρω το όνομά της. Γκλικ, λοιπόν, Λουίζ Γκλικ. Οι εκδόσεις Στερέωμα είχαν εκ των προτέρων εξασφαλίσει τα δικαιώματα της Αμερικανίδας ποιήτριας, η οποία παλιότερα είχε τιμηθεί με το Πούλιτζερ (1993) και το Εθνικό Βραβείο των ΗΠΑ (2014) για τη συλλογή που επιτέλους κρατάω στα χέρια μου, «Πιστή και ενάρετη νύχτα». Λέω επιτέλους, γιατί ικανοποιείται αφενός μια προφανής περιέργεια, αλλά και η ανάγκη για ανάγνωση της ποίησης του υψηλότερου επιπέδου. Περί αυτού πρόκειται. Να μπορείς να συμπυκνώσεις το ανείπωτο: «Χαρά σημαίνει να κοιμάσαι σαν βρέφος». Η ποίησή της δεν είναι απλή, πάντως, κινείται μέσω μιας πληθωρικής αφήγησης σε πολλά επίπεδα (αναμνήσεις, εικόνες, φόβοι, μυθολογία), ενώ υπάρχουν σκόρπια και ορισμένα πεζοποιήματα, μικρής έκτασης, εμπνευσμένα κατά δήλωσή της από τον Κάφκα. (Υπάρχει τελικά κανείς που να μην έχει επηρεαστεί από τον Κάφκα;) Η συλλογή απαιτεί πολλές αναγνώσεις – το «απαιτεί» είναι παραπλανητικό. Τίποτα δεν απαιτεί η ποίηση. Απλώς όσο τη διαβάζεις, έστω τη συγκεκριμένη, συμβαίνει αυτό: «Πόσο βαθιά πηγαίνει η ψυχή / σαν παιδί σ’ εμπορικό κατάστημα / που ψάχνει τη μητέρα του». Στην έκδοση περιλαμβάνεται και η ομιλία της κατά την απονομή του βραβείου. Ξεχωρίζω μια φράση: «Το να αναγορευθεί ένα ποίημα στο σημαντικότερο του κόσμου μού φαινόταν, ακόμη κι όταν ήμουν πολύ μικρή, η ύψιστη τιμή».
ΙΝFO
Η συλλογή «Πιστή και ενάρετη νύχτα» (δίγλωσση έκδοση) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Στερέωμα, σε μετάφραση Χάρη Βλαβιανού και Δήμητρας Κωτάκη.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Τον θυμάμαι να λέει ότι το να γερνάς είναι δουλειά και ότι κάθε πρωί έκανε μια λίστα με όλες τις παθήσεις του (…)· αν η λίστα περιείχε οκτώ ή λιγότερα βάσανα, σηκωνόταν από το κρεβάτι». Η Λιν Ούλμαν για τον πατέρα της, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν («Ανησυχία», εκδ. Μεταίχμιο).
ΜΕΤΑΦΟΡΑ
Η ταυτότητα της Έλενα Φεράντε παραμένει μυστήριο, ο τρίτος κύκλος της «Υπέροχης φίλης μου» ακόμα ετοιμάζεται, αλλά ανακοινώθηκαν δύο ακόμα κινηματογραφικές μεταφορές βιβλίων της («Η χαμένη κόρη», «Ημέρες εγκατάλειψης» – εκδ. Πατάκη).
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ
Αρχής γενομένης από τον σπουδαίο «Άρχοντα των μυγών» ξεκίνησε η επανέκδοση του έργου του Γουίλιαμ Γκόλντινγκ (Νόμπελ 1983) από τις εκδόσεις Διόπτρα. Προσεγμένη δουλειά, επίμετρο του ίδιου του συγγραφέα, εισαγωγή του Στίβεν Κινγκ.