Σκεφτόμουν ότι τη @mairiboo των εκατοντάδων χιλιάδων followers την έχω δει άβαφτη, με τις πιτζάμες και τον γάτο της, σε κάποιο αυθόρμητο «στόρι» στο Instagram, πιο πολλές φορές απ’ ο,τι έχω δει χαλαρούς τους περισσότερους ανθρώπους που συναναστρέφομαι. Από την άλλη, η αψεγάδιαστη ντίβα που συναντήσαμε στη φωτογράφιση καμπάνιας παπουτσιών ήταν μια επαγγελματίας πλαισιωμένη από ένα επιτελείο ανθρώπων με τη βοήθεια του οποίου φροντίζει την εικόνα της για να πετύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα: Να ικανοποιηθούν τα χιλιάδες μάτια που περιμένουν να δουν τα μαλλιά της, το μακιγιάζ της, τα νύχια της, το ύφος της, την πόζα της, τα ρούχα και τα παπούτσια που φοράει, για να εμπνευστούν ή απλώς… να χαζέψουν και να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους.
Τελικά αυτό το ινσταγκραμικό «χάζι» έχει την αξία και τη βαρύτητά του, διέπεται από αντιφάσεις και οπωσδήποτε προϋποθέτει ώρες δουλειάς. Αυτή ήταν και η αφορμή για να τη συναντήσουμε και να τη ρωτήσουμε πόσο ειλικρινής είναι η εικόνα που παρουσιάζει στο Instagram. Πόσο μεγάλη είναι η ευθύνη τού να επηρεάζει τόσες χιλιάδες ανθρώπους – οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι ανήλικοι. Και τελικά πώς είναι η ζωή με 720.000 μάτια στραμμένα πάνω της σε καθημερινή βάση.
Όμως, για να τα πούμε με τη σειρά, πολύ πριν μπει στη ζωή μας το Instagram, πιθανόν να είχατε δει τη Μαίρη Συνατσάκη σε κάποια από τις τηλεοπτικές εκπομπές που είχε συμμετάσχει σε ρόλο παρουσιάστριας. Το 2005 εμφανίστηκε πρώτη φορά στο νεανικό, μουσικό κανάλι Mad, ενώ τα επόμενα χρόνια έκανε τη δική της γύρα σε όλα σχεδόν τα ιδιωτικά κανάλια μέσα από ψυχαγωγικές εκπομπές ποικίλης ύλης. Πριν από δέκα χρόνια έκανε το πρώτο της post στη σοσιαλμιντιακή πλατφόρμα φωτογραφιών και έκτοτε έχει πει πολλές φορές ότι το ελεύθερο βήμα του Instagram (και το κανάλι της στο YouTube) τής προσφέρει τον χώρο και την ελευθερία που χρειάζεται για να μοιράζεται αστεία ή τρυφερά στιγμιότυπα της ζωής της, να παρακινεί για συμμετοχή σε κοινωφελείς σκοπούς (η φιλοζωία είναι πρώτη στη λίστα), να θίγει με τον δικό της τρόπο κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν (η σεξουαλική παρενόχληση, τα γυναικεία πρότυπα ομορφιάς, αλλά και η μοναξιά, η κατάθλιψη κ.λπ. είναι κάποια από αυτά), να ενημερώνει τους ακολούθους της πάνω στις νέες συλλογές των brands παπουτσιών και ρούχων που τρέχει η ίδια.
Τίθεται συχνά το ερώτημα αν οι Έλληνες Ιnstagrammers είναι σταρ ή δημόσια πρόσωπα ή σοβαροί επαγγελματίες. Αν παίρνουν τον εαυτό τους πιο σοβαρά απ’ ο,τι αναλογεί στον ρόλο τους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι, όταν τροφοδοτείς με σκέψεις, εικόνες και κάθε είδους περιεχόμενο τόσους ανθρώπους, τότε είσαι κάποιος με τον οποίο αξίζει να ασχοληθούμε.
Πώς είναι η ζωή με 700.000 ζευγάρια μάτια (ή έστω τα περισσότερα από αυτά) να κοιτούν την κλειδαρότρυπά σου;
Γενικά δεν είναι «ζωή» αυτό που συμβαίνει στα social media. Είναι μερικά δευτερόλεπτα της καθημερινότητας που ο καθένας επιλέγει να προβάλει τα πιο καλά του συνήθως. Κατά τα άλλα, προσωπικά φιλτράρω το περιεχόμενο που δημιουργώ με γνώμονα ακριβώς αυτά τα πολλά ζευγάρια μάτια.
Επιτρέπεται να κλείσεις για ένα διάστημα την εφαρμογή και να κάνεις διακοπές χωρίς να μοιράζεσαι καμία στιγμή σου; Το έχεις κάνει;
Το έχω κάνει και θα το ξανακάνω. Η πρώτη φορά που απείχα, παραπάνω από μήνα, ήταν το καλοκαίρι του ’18, όταν μετά τη δραματική φωτιά στο Μάτι ξεκίνησα εκεί τον εθελοντισμό. Δεν είχα όρεξη για τίποτα πιο εξωστρεφές. Επίσης έχω σταματήσει μερικές εβδομάδες όταν νιώθω ότι με καταπιέζει το «τέλειο» περιβάλλον του Instagram ή σε περιόδους που ήμουν πολύ στενοχωρημένη για προσωπικά ζητήματα και δεν υπήρχε κανένας λόγος να προσποιούμαι τη χαρούμενη δημόσια.
Τι κάνεις με τους haters;
Εύχομαι μέσα από την ψυχή μου οτιδήποτε τους ταλαιπωρεί και τους δημιουργεί όλη αυτή την ένταση να περάσει όσο πιο γρήγορα γίνεται. Δεν υπάρχει ούτε μία περίπτωση στο εκατομμύριο ένας ευτυχισμένος άνθρωπος που περνάει καλά στη ζωή του και νιώθει καλά με τον εαυτό του να ξοδέψει έστω και μισό λεπτό από τη ζωή του για να στείλει hate σε κάποιον στο ίντερνετ.
Κατανοώ ότι έχει να κάνει με τη χρήση που κάνει ο καθένας, αλλά είναι το Instagram ένα εν γένει ναρκισσιστικό μέσο αυτοπροβολής;
Ε, προφανώς και είναι. Αλλά όλες σχεδόν οι εκφάνσεις της κοινωνικής μας ζωής έχουν αυτό το χαρακτηριστικό. Αυτοπροβαλλόμαστε στη γειτονιά, στη δουλειά, στο σόι μας. Αδημονούμε να ακούσουμε ένα «Μπράβο» και ένα «Σ’ αγαπώ». Πασχίζουμε για την αποδοχή σχεδόν με όλα όσα κάνουμε στη ζωή. Αυτό μιμείται και το Instagram στην υπερβολή του.
Έχεις την αίσθηση της ευθύνης γνωρίζοντας ότι σε «ακολουθούν» τόσες χιλιάδες κόσμου; Τι σκέψεις κάνεις πάνω σ’ αυτό;
Όταν ξεκίνησα να δουλεύω στα media το 2005, ήμουν μόλις 19 ετών και δεν υπήρχαν social media. Ένιωθα ότι η δουλειά μου ήταν ένα λούνα παρκ. Καμία ευθύνη. Καμία σχέση με αυτό που αισθάνομαι τώρα δηλαδή. Και οριακά με τσαντίζει όταν βλέπω κόσμο σε αυτή τη δουλειά να αντιμετωπίζει τις πλατφόρμες του σαν να είμαστε ακόμη στο 2005. Δεν λέω ότι θα κάνουμε καλύτερο τον κόσμο, λέω όμως ότι ίσως τον κάνουμε χειρότερο αν δεν προσέξουμε τα μηνύματα που προβάλλουμε. Αν ανοίγεις το διαδικτυακό σου στόμα και αυτόματα έχεις μισό εκατομμύριο ανθρώπους να σε ακούσουν, είναι υποχρέωσή σου να προσπαθείς να πεις κάτι που θα αξίζει τον χρόνο τους.
Με ποιον τρόπο θέλεις να «επηρεάζεις» τους ακολούθους σου;
Προσπαθώ είτε να μεταδίδω μια αισιόδοξη ενέργεια είτε να ανοίγω ένα ευαίσθητο ζήτημα για συζήτηση που δεν πιάνουν συχνά άλλα μεγάλα accounts, και, αν τύχει να δώσω και λίγη έμπνευση, χαίρομαι πολύ.
Τι είδους χρήση κάνεις σε φίλτρα, μακιγιάζ, φωτισμό;
Μικρή χρήση. Ο φωτισμός η αλήθεια είναι ότι όντως με απασχολεί, ακριβώς γιατί δεν είμαι βαμμένη στο 90% των περιπτώσεων και δεν χρησιμοποιώ φίλτρα. Έκανα και ένα βίντεο στο κανάλι μου στο YouTube πρόσφατα για το πόσο κακό μάς κάνουν τα φίλτρα του Instagram. Θα ήταν φοβερά ανακόλουθο εκ μέρους μου να ποστάρω μετά φωτογραφίες και βίντεο με φίλτρα.
Πόση ώρα σού παίρνει η φωτογράφιση/επεξεργασία μιας εικόνας που ανεβάζεις;
Πλέον πολύ λίγη. Ξέρω τις κολακευτικές μου πόζες και γωνίες και έχω έτοιμα presets στο lightroom που περνάω αυτόματα τις φωτογραφίες μου. Αυτό που μου παίρνει πολύ περισσότερο χρόνο είναι τα βίντεο, γιατί εκεί χρειάζεται χρόνος για το μοντάζ. Αλλά το απολαμβάνω πολύ. Παλιά ομολογώ ότι μπορεί να έβγαζα και 100 φωτογραφίες για να διαλέξω μία. Μάλλον με άγχωνε περισσότερο τότε το τελικό αποτέλεσμα. Τώρα έχω βαρεθεί τα «τέλεια» κλικ.
Πώς αντιδρούν οι ακόλουθοί σου όταν μοιράζεσαι μαζί τους τις ατέλειές σου;
Είναι πάντα πολύ θετικοί. Και τους καταλαβαίνω ως ακόλουθος κι εγώ σε accounts που προβάλλουν αντίστοιχο περιεχόμενο. Μέσα μου νιώθω να ταυτίζομαι με την αλήθεια αυτού που ποστάρει κάτι πιο ρεαλιστικό και εξοικειώνομαι με τις δικές μου «ατέλειες».
Σε ποιες περιπτώσεις θεωρείς ότι το Instagram παρουσιάζει μια όχι και τόσο αληθινή πραγματικότητα για την εμφάνιση και τη ζωή των χρηστών του; Εσύ με ποιον τρόπο αποφεύγεις το «ψέμα» και αντίστοιχα ενθαρρύνεις την «αλήθεια»;
Είναι πανεύκολο, πραγματικά πανεύκολο, με δυο τρία applications να επεξεργαστούμε την εικόνα μας σαν να είμαστε οι καλύτεροι retouchers του κόσμου. Και καταλαβαίνω και το πόσο ελκυστικό είναι, να μπορείς χωρίς κόπο, χωρίς δίαιτα, χωρίς γυμναστική, χωρίς πλαστικές, να δεις τον εαυτό σου να πλησιάζει τα άπιαστα beauty standards της σημερινής κοινωνίας.
Κι εγώ θέλω. Αλλά μετά σκέφτομαι ότι είναι ψέματα, ότι το πρωί που ξυπνάω ο καθρέφτης στο μπάνιο μου δεν έχει κανένα φίλτρο, ότι είναι μάταιο να μπω σε αυτό το νοσηρό παιχνίδι της ανύπαρκτης τελειότητας, και επειδή αν το έκανα θα είχε σίγουρα επιπτώσεις στην ψυχική μου υγεία, αποφασίζω να μην μπω καν σε αυτό το «δωμάτιο» του μυαλού.
Μπορεί να γίνει επίφοβο για κορίτσια στην εφηβεία –και όχι μόνο– να έχουν πρότυπα στο Instagram; Με ποιον τρόπο;
Διαφωνώ πολύ με την ύπαρξη προτύπων, ούτως ή άλλως. Πάντα έλεγα και λέω ότι πρότυπο για τον καθένα θα έπρεπε να αποτελεί η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του. Αν ήμουν έφηβη σήμερα, δεν ξέρω πώς θα άντεχα τον εαυτό μου. Νομίζω το πρώτο που μπορεί να θωρακίσει καλύτερα τους εφήβους είναι οι γονείς να ενισχύουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών τους για τους σωστούς λόγους. Θα ήταν υπέροχο να ακούγαμε πιο συχνά «πόσο έξυπνη είσαι», «πόσο ευγενική είσαι», «πόσο εργατική», «τι υπέροχη ενσυναίσθηση επιδεικνύεις», «μπράβο σου που ξέρεις να συνεργάζεσαι καλά με τους άλλους», «συγχαρητήρια για την καλοσύνη σου», αντί για «είσαι κούκλα, είσαι πανέμορφη, τι θεά που είσαι, τις πατάς όλες τις άλλες κάτω» και τέτοια.
Πώς προσπαθείς να προστατεύσεις τους ακολούθους σου από άστοχες συγκρίσεις και να αποτελέσεις υγιές πρότυπο;
Κρατώντας ζωντανό τον ρεαλισμό. Δεν έχω άλλο μέσο.
Τα πράγματα γίνονται πιο δύσκολα όταν μιλάμε για εμπορικά προφίλ; Δηλαδή περιπτώσεις που γίνεται χρήση του προφίλ για προώθηση προϊόντων;
Χαίρομαι πολύ που στη Βρετανία απαγορεύτηκε η χρήση φίλτρων σε εμπορικά post που παραπλανούσαν τους καταναλωτές. Εύχομαι να εφαρμοστεί παγκοσμίως. Έχει γίνει πια αστείο να βλέπουμε δέρματα χωρίς ίχνος πόρων και να μας λένε ότι είναι εξαιτίας κάποιου μαγικού foundation. Έχω την ελπίδα ότι το κοινό σιγά σιγά γίνεται πιο δύσπιστο με όλα αυτά και μπορεί να διακρίνει την αλήθεια.
Είναι τελικά σε γενικές γραμμές το Instagram ένα μέσο στο οποίο βλέπουμε αυθεντικά ή στημένα στιγμιότυπα;
Υποψιάζομαι ότι οι άνθρωποι ίσως έχουμε απολέσει εντελώς την αίσθηση του αυθόρμητου μπροστά σε κάμερες. Είμαστε όλοι φωτομοντέλα έστω και υποσυνείδητα. Και εντάξει, δεν το θεωρώ κακό το να ξέρεις πoιο είναι το καλό σου προφίλ και πώς να ποζάρεις. Αυτό όμως έχει τεράστια απόσταση από το να μην πηγαίνεις ούτε μέχρι το περίπτερο χωρίς τον «προσωπικό» σου φωτογράφο.
Όλη η ομάδα που συμμετείχε στη φωτογράφιση είχε υποβληθεί σε μοριακά τεστ
Make up: Γωγώ Νικηφοράκη, Μαλλιά: Στέφανος Βασιλάκης, Styling: Άρης Γεωργιάδης