ΔΙΑΒΑΖΩ τις τελευταίες ημέρες τα διηγήματα του 39χρονου Κλέμενς Ζετς και βρίσκω ανάμεσα στις γραμμές τα λογοτεχνικά γονίδια των Αυστριακών του «προγόνων» (του Χάντκε, ίσως και της Γέλινεκ ή του Μπέρνχαρντ), μια δόση επίσης από το παράδοξο που καλλιεργήθηκε ιστορικά στην κεντρική Ευρώπη (βλέπε Κάφκα) και την ισχυρή επιρροή από τους Αμερικανούς μεταμοντέρνους – η συλλογή Η παρηγοριά των στρογγυλών πραγμάτων (εκδ. Gutenberg), ιδιαίτερη, χορταστική, είναι γεμάτη ιδέες που παραπέμπουν σε μια ξεχαρβαλωμένη καθημερινότητα ετοιμόρροπων καταστάσεων. Ο Ζετς φλερτάρει με το παράλογο, το ακραίο, το γκροτέσκο, το τυχαίο, το ασαφές – αυτή είναι η πραγματικότητα του λογοτεχνικού του κόσμου· μια λοξή ματιά στην ύπαρξη.
Η διάθεσή του σταθερά παιγνιώδης, αλλά και ανήσυχη, ένα κράμα έκπληξης και θαυμασμού. Κάποιες φορές γίνεται και προκλητικός, ενοχλητικός, φέρνει τον αναγνώστη σε δύσκολη θέση. Όπως για παράδειγμα στο διήγημα Ο μάγος (δεν θα μαρτυρήσω τίποτα), στο οποίο διαβάζω ότι «τα περισσότερα πράγματα στην πόλη έμοιαζαν πολύ μαλακότερα και στρογγυλότερα τον χειμώνα. Γενικότερα μιλώντας, η παρηγοριά των στρογγυλών πραγμάτων είναι κάτι απέναντι στο οποίο ούτε μια ολόκληρη ζωή δεν είναι αρκετή για να αναπτύξεις ανοσία. Ευτυχώς». Το μικρό αυτό απόσπασμα, από το οποίο προέρχεται και ο τίτλος της συλλογής, είναι κάπως ενδεικτικό του τρόπου με τον οποίο ο Ζετς χρησιμοποιεί τη γλώσσα: περίτεχνα, αλλά κυρίως αινιγματικά, σαν πάντα κάτι να υπονοείται και σαν κάθε του πρόταση να κυνηγάει μια μετέωρη στιγμή.
ΙΝFO
Η Παρηγοριά των στρογγυλών πραγμάτων του Κλέμενς Ζετς κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg στη σειρά Aldina, σε μετάφραση του Χρήστου Αστερίου.
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Είναι κάποια βιβλία που ξέρεις ότι μπορείς να προτείνεις στον καθένα, ανεξαρτήτως αναγνωστικών του προτιμήσεων και λογοτεχνικής τριβής. Το Όλοι θέλουν να χορεύουν (εκδ. Πόλις) είναι ένα τέτοιο μυθιστόρημα. Ο Αλμπέρτο Γκαρλίνι ζωντανεύει την ιδιαίτερη ιταλική δεκαετία του ’80.
ΠΡΟΒΟΛΗ
To Τέταρτο παράθυρο του Γιαΐρ Κεντάρ, ένα ντοκιμαντέρ για τον σπουδαίο Άμος Οζ, θα είναι διαθέσιμο στην πλατφόρμα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (online.filmfestival.gr) μέχρι τις 4/7, με τιμή εισιτηρίου 3 ευρώ. Τα βιβλία του Οζ κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
ΠΟΙΗΣΗ
Bildungsroman, δηλαδή, στα ελληνικά, μυθιστόρημα μαθητείας ή ενηλικίωσης. Είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Άκη Παπαντώνη, το οποίο πάντως δεν είναι μυθιστόρημα, αλλά μια εξαιρετική ποιητική συλλογή-σύνθεση αυτοβιογραφικής διάθεσης που αναπτύσσεται γραμμικά προς το παρόν. Από τις εκδόσεις Κίχλη.