Ατυχής επιλογή ονόματος; Μάλλον ναι. Ακούγεται ως παραφθορά του «κατηφής», ενώ περιγράφει την ενσάρκωση της χαράς του καλοκαιριού σε άνθη με εντυπωσιακούς χρωματισμούς. Δεν βρήκαν κάτι καλύτερο; Ίσως θα έπρεπε. Δεν μπορεί όμως να ξεφύγει κανείς από τις καταβολές των φυτικών ονομάτων και να υπερβεί την ιστορική διαδρομή τους. Στην περίπτωση μάλιστα του περί ου ο λόγος φυτού, του μονοετούς καλλωπιστικού που αποκαλούμε κατιφέ (Tagetes erecta), η επιλογή βαφτιστικού θα μπορούσε να ήταν κατά πολύ χειρότερη. Kι αυτό επειδή στην πατρίδα του, το Μεξικό, αποτελούσε από την εποχή των αναμφίβολα πολεμοχαρών Αζτέκων σύμβολο θανάτου, για λόγους που προτιμώ να μην αναφέρω. Αλλά και σήμερα ακόμα ονομάζεται εκεί flor de muertos («νεκρολούλουδο») και γίνεται ευρεία χρήση του όταν στα μέσα του φθινοπώρου ζώντες και φαντάσματα γιορτάζουν μαζί την Ημέρα των Νεκρών. Πάλι καλά λοιπόν που προτιμήσαμε το κάπως τραχύ μεν τουρκικό όνομά του, το οποίο με τη σειρά του προέρχεται από την αραβική λέξη για το βελούδο, περιγράφοντας ασφαλώς εύστοχα την ντελικάτη υφή του άνθους του. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς –και ας μας αντιλαμβάνονται μόνο όσοι θυμούνται τι διδάχθηκαν στα μαθητικά τους χρόνια–, αποδίδοντας έτσι τη λεπτοΰφαντη αίσθηση που γεννιέται όταν ψηλαφίζεις τα πολυάριθμα ανθίδια που συναπαρτίζουν τα κεφάλια του.
Ο κατιφές αναπτύσσεται γρήγορα, αν μάλιστα ευνοηθεί από τις κατάλληλες συνθήκες, εύκολα ξεπερνά σε ύψος το μισό μέτρο. Υπάρχουν πάντως και νάνες ποικιλίες, ιδανικές για όσους έχουν περιορισμένο χώρο να του διαθέσουν. Ανθοβολεί σε αλλεπάλληλα κύματα από άνοιξη μέχρι φθινόπωρο, με συνήθως ζωηρή κίτρινη ή πορτοκαλόχρωμη διάθεση. Αν στρέψετε το βλέμμα σας κατά πάνω του μέσα στη νύχτα, πιστεύω ότι θα γοητευτείτε από την ασυνήθιστη ικανότητά του να αντανακλά με τρόπο απόκοσμο και μαγνητικό το φεγγαρόφωτο. Για να ενισχύσετε την ανθοφορία του και να την κάνετε να διαρκεί περισσότερο, φροντίστε να κόβετε χωρίς αναβολή τα κεφάλια του όταν μαραίνονται. Απαιτεί ηλιόλουστη θέση, τακτική λίπανση και μάλλον καθημερινό πότισμα στη μεγάλη ζέστη, με προσοχή όμως, ώστε να μη βρέχονται τα φύλλα του και ευνοούνται οι, λιγοστοί ευτυχώς, εχθροί του. Να προσέχετε επίσης το χώμα που θα επιλέξετε για τη γλάστρα του να επιτρέπει την αποστράγγιση, αλλιώς δεν είναι απίθανη μια μοιραία σηψιρριζία. Με τα πρώτα μεγάλα κρύα, δυστυχώς, θα υποχρεωθείτε να τον αποχωριστείτε. Ακόμα κι αν του προσφέρετε μια ζεστή γωνιά, μόνο λίγες εβδομάδες ζωής τού απομένουν. Δεν θα μπορούσε, φαντάζομαι, να ήταν αλλιώς για ένα από τα πιο προσιτά στην τιμή απόκτησης και εύκολο στη φροντίδα του φυτό, το οποίο διαθέτει εκρηκτική προσωπικότητα και δεν ξαποσταίνει ποτέ.
O γιατρός του κήπου
→ Ο κατιφές αποτελεί έναν από τους πιο αξιόπιστους συμμάχους για όποιον καλλιεργεί, σε ζαρντινιέρες, κήπο ή κτήμα, τους εδώδιμους εκπροσώπους της οικογένειας των σολανιδών (ντομάτα, πιπεριά, πατάτα και μελιτζάνα).
→ Πριν από πολλά χρόνια επιβεβαίωσα εμπράκτως τη φυτοπροστατευτική φήμη που απολαμβάνει, έτσι φροντίζω από τότε να μη λείπει ποτέ από το περιβόλι μου, φυτεύοντας έναν κατιφέ ανά τρεις ντοματιές. Έχει εξακριβωθεί ότι η ρίζα του εκκρίνει ουσίες που απωθούν τους νηματώδεις, μια μεγάλη οικογένεια από μικροσκοπικούς οργανισμούς που πολλαπλασιάζονται γρήγορα στο έδαφος και συχνά προκαλούν σημαντικές καταστροφές. Φαίνεται μάλιστα πως η ευεργετική του δράση διαρκεί για αρκετά χρόνια στη σειρά. Ταυτόχρονα, λόγω της διαρκούς ανθοφορίας του, προσελκύει μέλισσες, βομβίνους και άλλους επικονιαστές, διασφαλίζοντας έτσι την αύξηση στην παραγωγή των φυτών που ευδοκιμούν κοντά του.