Στις διαλέξεις που έδωσε ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ όταν έφτασε στην Αμερική (τις διαβάζουμε στο Μαθήματα για τη ρωσική λογοτεχνία, εκδ. Πατάκη) αποκαλύπτονται οι απόψεις του για τους ομοεθνείς του λογοτεχνικούς προγόνους. Για παράδειγμα, είναι αρκετά διασκεδαστική η αντιπάθειά του για τον Ντοστογιέφσκι και απολύτως ξεκάθαρη η προτίμησή του στον Τολστόι. Ειδικά όταν αναφέρεται στην Άννα Καρένινα και στον Θάνατο του Ιβάν Ιλίτς. Δεν εκτιμούσε όμως ιδιαίτερα την έτερη κλασική νουβέλα του Τολστόι, Η σονάτα του Κρόιτσερ. Ίσως γι’ αυτό και έκρινε σκόπιμο, με την ευκαιρία μιας λογοτεχνικής συνάντησης στο Βερολίνο, σε ηλικία 27 ετών, να ξαναγράψει ένα μέρος της. Να δώσει, τέλος πάντων, μια διαφορετική εκδοχή στην απολογία του πρωταγωνιστή Πόζνιτσεφ, που είχε σκοτώσει τη σύζυγό του – έγκλημα ζηλοτυπίας. Στο πρωτότυπο κείμενο ο Τολστόι θέτει ορισμένους προβληματισμούς γύρω από τη φύση του γάμου και του σαρκικού πάθους· ο Ναμπόκοφ με τη σειρά του αναζητά μια υπαρξιακής υφής εξήγηση για το έγκλημα: «Ίσως ο φόνος που διέπραξα ήταν, κατά κάποιον τρόπο, η πιο φυσική πράξη όλης μου της ζωής – όχι μόνο επειδή η ζωώδης βαναυσότητα είναι φυσική, έννομη παντού στη φύση, αλλά και επειδή για πρώτη φορά άφησα ελεύθερο το πάθος μου να εκτονωθεί». Το ολιγοσέλιδο κείμενο Pozdnyshev’s Address μεταφράστηκε στα αγγλικά για πρώτη φορά στο τρέχον τεύχος του κορυφαίου λογοτεχνικού περιοδικού The Paris Review. Μπορείτε να το ξεκλειδώσετε στη σελίδα του περιοδικού με μια συνδρομή ή, ακόμα καλύτερα, να ζητήσετε να σας έρχεται σπίτι. Αξίζει τον κόπο.
Το τρέχον τεύχος του περιοδικού The Paris Review, όπου φιλοξενείται το ολιγοσέλιδο κείμενο Pozdnyshev’s Address.
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Τα ναζιστικά στρατεύματα εισβάλλουν στη Βιέννη και η νεαρή Τρούντι Κάντερ καταγράφει την κατάρρευση της ζωής της και τον αγώνα της για διαφυγή. Το μυθιστορηματικό – αυτοβιογραφικό Κάποια κορίτσια, κάποια καπέλα και ο Χίτλερ (εκδ. Κλειδάριθμος) χάθηκε μέσα στα χρόνια, ξαναβρέθηκε και σήμερα επαναφέρει τις οδυνηρές μνήμες.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
Στις ήσυχες εκδοτικές ημέρες του Αυγούστου, το βιβλίο που συζητιέται περισσότερο στον αγγλοσαξονικό Τύπο είναι η βιογραφία Pessoa: An experimental life (Penguin Books) του Ρίτσαρντ Ζένιτ, ο οποίος σκαλίζει το μελαγχολικό αίνιγμα του μεγάλου Πορτογάλου και τακτοποιεί τα διαφορετικά του πρόσωπα που μοίρασε στους μυθικούς του ετερώνυμους.
ΠΟΙΗΣΗ
Στους στίχους της η Αριστέα Παπαλεξάνδρου περιγράφει όσα χωρούν σε μια, όπως ονομάζει τη συλλογή της, Νυχτερινή βιβλιοθήκη: διαβάσματα και γραψίματα, άνθρωποι και μνήμες, κάποια θλίψη, ο καθρέφτης που δίνει στο πρόσωπο της ποιήτριας τη μορφή της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Καλή, σύγχρονη ελληνική ποίηση. Από τις εκδόσεις Κέδρος.