Διαβάζω τις δέκα πρώτες σελίδες από τα Χρόνια (2008) της Ανί Ερνό και διαβάζω μια κραυγή, μια μελαγχολική, συγκλονιστική κραυγή. Δεν θυμάμαι πότε είχα τελευταία φορά διαβάσει κάτι τόσο έντονο. Η Ερνό (γεν. 1940) καταγράφει τα χρόνια που πέρασαν, εν γνώσει της ότι μια μέρα, όπως λέει στην πρώτη της φράση, «όλες οι εικόνες θα χαθούν». Οι εικόνες που μας διαμόρφωσαν και υπήρξαμε μέρος τους θα χαθούν «και ξάφνου θ’ αχρηστευθούν οι χιλιάδες λέξεις με τις οποίες ονοματίζαμε τα πράγματα […]». Η Ερνό αυτοβιογραφείται αόριστα – το «εγώ» της κατοικεί στο τρίτο πρόσωπο, ενώ το πρώτο πληθυντικό αφορά κάτι περισσότερο από την ίδια: κάθε γυναίκα της γενιάς της, τη γενιά της γενικά, στην οποία καθρεφτίζεται η σύγχρονη ιστορία της Γαλλίας. Η συγγραφέας ξεκινά από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όταν στα οικογενειακά τραπέζια «οι μνήμες των άλλων μας έδιναν μια θέση στον κόσμο», και προχωρά στις πρώτες στιγμές της ενήλικης ζωής, όταν «όσο πιο πολύ βυθιζόμασταν σε ό,τι αποκαλούσαμε πραγματικότητα, δουλειά, οικογένεια, τόσο πιο πολύ νιώθαμε ένα αίσθημα μη πραγματικού». Περνάει στον Μάη του ’68, που «ηχηρές φωνές μιλούσαν με ωμή ειλικρίνεια, διέκοπταν ο ένας τον άλλο δίχως συγγνώμες» και «η ελευθερία των συμπεριφορών, η ενέργεια των σωμάτων σε μάγευαν», για να καταλήξει στον 21ο αιώνα, που «το διαδίκτυο πέτυχε την εκθαμβωτική μεταμόρφωση του κόσμου σε λόγο». Μας δίνει τα μάτια της, τα φοράμε και βλέπουμε τα χρόνια που έχουν περάσει.
Τα χρόνια, εκδ. Μεταίχμιο, μτφρ. Ρίτα Κολαΐτη
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι ναυμαχίες του Ειρηνικού συνήθως κλέβουν την παράσταση στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου. Ο Σάιμον Ριντ, όμως, επικεντρώνεται στον άλλο μεγάλο ωκεανό, αφηγούμενος με μεράκι και λεπτομέρειες τη Μάχη του Ατλαντικού και η ήττα του γερμανικού στόλου (εκδ. Ψυχογιός). Όσοι αγαπούν την ιστορία της περιόδου ας το αναζητήσουν.
ΤΑΙΝΙΑ
Τρεις ιστορίες, διαφορετικές ζωές, σε ισάριθμους ορόφους ενός κτιρίου. Η νέα ταινία του υπέροχου Νάνι Μορέτι, Tre Piani, βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα (Τρεις όροφοι) του Ισραηλινού Εκσόλ Νεβό (εκδ. Καστανιώτη), με την ιστορία να μεταφέρεται από το Τελ Αβίβ στη Ρώμη. Στα σινεμά από 11/11 σε διανομή της Feelgood.
ΕΚΔΟΣΗ
Αν δεν διαβάσει κανείς το βιβλίο, δεν θα καταλάβει τι γοήτευσε τον Χρήστο Αστερίου ώστε να ερευνήσει κι έπειτα να γράψει το Μικρές αυτοκρατορίες. Muratti / Ένας αποχαιρετισμός (εκδ. Πόλις). Η ιστορία της γνωστής καπνοβιομηχανίας συνδέεται με μια μυστήρια νοσταλγία για έναν παλιό κόσμο. Ένα ιδιαίτερο αφήγημα, όμορφος ρυθμός, συγκινητικό.