Τα στοιχεία επικοινωνίας στην ιστoσελίδα του Αμερικανού κεραμίστα, στυλίστα και φωτογράφου Τοντ Μάρσαρντ αναγράφουν ακόμη και σήμερα μια οδό στο Μπρούκλιν, ως διεύθυνση εργασίας. Ο ίδιος, ωστόσο, δηλώνει κάτοικος Πάρου, εδώ και δύο χρόνια. «Μήπως νοερά βρίσκεσαι εκεί;» τον ρωτάω στην πρώτη μας τηλεφωνική συνομιλία. «Το αντίθετο μάλλον συνέβαινε για αρκετά χρόνια» μου απαντά. «Περνούσα 7-8 μήνες στο νησί και γυρνούσα στην Αμερική λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων. Κάποια φορά απλώς δεν έβγαλα εισιτήριο επιστροφής. Είχα ήδη αγοράσει το σπίτι στις Λεύκες μερικά χρόνια νωρίτερα και είχα οργανώσει το στούντιό μου, δρομολογούσα την αλλαγή στη ζωή μου», εξηγεί. Μεγάλωσε στο Μάρμπλχεντ, μια μικρή παραθαλάσσια πόλη έξω από τη Βοστόνη, και το 1984 έγινε δεκτός στο Parson’s School of Design. O χώρος της μόδας τον απορρόφησε πολύ γρήγορα και ως στυλίστας έκανε από την αρχή σημαντικές συνεργασίες με φωτογράφους όπως ο Χερμπ Ριτς, η Έλεν φον Ούνβερτ, αλλά και καλλιτέχνες όπως η Μαντόνα, o Λένι Κράβιτς. Τη δημιουργικότητά του τροφοδότησε ακόμα περισσότερο η φωτογραφία και ειδικεύτηκε στη φωτογραφία μόδας, υπογράφοντας editorials για διεθνείς τίτλους, όπως το Elle, το Harper’s Bazaar, και πελάτες, όπως οι Ralph Lauren, Victoria’s Secret. H ενασχόληση με την κεραμική ξεκίνησε ως χόμπι. «Προσπαθούσα να στριμώξω την κεραμική ανάμεσα σε άλλα πράγματα, όπως το να εργάζομαι ως φωτογράφος, να μεγαλώνω την κόρη μου. Έδειξα τα κεραμικά μου στη Ντόνα Κάραν, και ήταν η δική της ενθάρρυνση που με ώθησε να αλλάξω επαγγελματική κατεύθυνση. Η κεραμική ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με οτιδήποτε άλλο είχα κάνει στο παρελθόν. Μπροστά στον τροχό πρέπει να είσαι απόλυτα ήρεμος και συγκεντρωμένος, να νιώθεις τις ανάσες σου. Δεν συγκρίνεται σε τίποτα με την ένταση που επικρατεί σε μια φωτογράφιση μόδας».
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Ξεκίνησε να επισκέπτεται την Ελλάδα ως φωτογράφος, έχοντας δεχθεί αναθέσεις για ευρωπαϊκά έντυπα και σχεδιαστές. «Το μπλε της θάλασσας και του ουρανού, το βραχώδες τοπίο, η αρχιτεκτονική, το φως. Δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για να φωτογραφίσεις από τα νησιά του Αιγαίου», τονίζει. «Κάποια στιγμή, μια φίλη με προσκάλεσε για ολιγοήμερες διακοπές στην Αντίπαρο, και για πολλά χρόνια το μικρό αυτό νησάκι ήταν σταθερός καλοκαιρινός προορισμός για εμένα και την κόρη μου».
Θυμάται πως στις στάσεις που έκανε στην Αθήνα, πριν επιβιβαστεί στο καράβι για τις Κυκλάδες, επισκεπτόταν με το παιδί του το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Τραβούσε φωτογραφίες από τις συλλογές και τις κοιτούσε στη διάρκεια της χρονιάς, για να υπενθυμίζει στον εαυτό του πού πρέπει να επιστρέψει. «Μου φαίνεται απίστευτο ότι πλέον υπάρχει μια δική μου σειρά στο πωλητήριο του Μουσείου», σημειώνει. Όπως και στην έκθεση που είχε πραγματοποιηθεί το περασμένο καλοκαίρι στην γκαλερί Μon Coin για τους κεραμίστες της νησιωτικής Ελλάδας, έτσι και για τη σειρά που έφτιαξε για το art shop του ΜΚΤ, προσπάθησε να ενώσει το παλιό με το νέο, προσθέτοντας τη δική του ματιά στις κλασικές φόρμες.
ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ
«Αισθάνομαι σαν να γύρισε κάποιος τον χρόνο πίσω και να με έστειλε ξανά στο κολέγιο. Δεν υπάρχει περιορισμός σε αυτό που κάνω, ούτε κάποιο βάρος στους ώμους μου. Η κόρη μου είναι πια μεγάλη, 28 χρονών, ζει στη Νέα Υόρκη, και εγώ είμαι εδώ, ελεύθερος, προσπαθώντας να δω πού θα με οδηγήσει η δημιουργικότητά μου». Σημειώνει πως για πολλά χρόνια προσπαθούσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των άλλων, ενώ πλέον έχει την πολυτέλεια να ερευνά τι σημαίνει να είσαι και να σκέφτεσαι σαν καλλιτέχνης. Διευκρινίζει πως δεν έχει αφήσει τη φωτογραφία, όμως δεν τον αφορά πλέον να κυνηγά δουλειές. «Δεν μπορώ να απασχολώ το μυαλό μου με τάσεις, με το αν έχω μείνει πίσω, αν ξέρουν οι πελάτες μου πώς είμαι “ζωντανός”, με το να δείξω δουλειές, να ανανεώσω το πορτφόλιό μου. H βιομηχανία της μόδας είναι ένας χώρος που ζητεί διαρκώς περισσότερα από σένα. Δεν το βρίσκω πια ενδιαφέρον. Έχω δοκιμάσει διαφορετικά πράγματα επαγγελματικά, ήμουν χαρούμενος με το καθένα από αυτά. Όταν σταμάτησα να είμαι, έστρεψα το βλέμμα μου αλλού. Η ζωή είναι το καλύτερο σχολείο, το λέω διαρκώς στην κόρη μου. Δεν έχει σημασία πού προσγειώνεσαι κάθε φορά. Είναι όμως σημαντικό, όπου κι αν είσαι, να ξυπνάς χαρούμενος με τις επιλογές σου».
Τον ρωτώ πώς είναι η καθημερινότητά του στο νησί, αν περίμενε κάτι διαφορετικό απ’ αυτό που, τελικά, συνάντησε τον πρώτο του χειμώνα και αν έχει αλλάξει δραστικά η ζωή του. «Ξυπνώ πολύ νωρίς και μου αρέσει να πηγαίνω στο στούντιο, όταν έξω ακόμα βασιλεύει ησυχία. Πριν ανοίξω τις πόρτες της γκαλερί και του καταστήματος, κάθομαι μόνος στο εργαστήριο. Είναι οι πιο παραγωγικές ώρες. Λειτουργώ ακριβώς όπως λειτουργούσα και όταν είχα την ευθύνη του παιδιού. Σηκωνόμουν στις 6 π.μ., έδινα χρόνο στον εαυτό μου να ανασυγκροτηθεί πριν φροντίσω εκείνη». Μου εξηγεί ότι ακόμα και τον χειμώνα υπάρχουν καλλιτέχνες και άνθρωποι δημιουργικοί που μένουν μόνιμα στο νησί, και το όνειρό του είναι να βοηθήσει ώστε να συσπειρωθεί αυτή η κοινότητα. «Οι κεραμίστες των Κυκλάδων πάντα δούλευαν σε ομάδες», μου υπενθυμίζει.
Η ΒΟΥΤΙΑ ΠΟΥ ΞΕΠΛΕΝΕΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Ξεκαθαρίζει πως για εκείνον η δημιουργικότητα δεν περιορίζεται στο στούντιο. «Με συγκινεί αυτό το συναίσθημα που είχαμε ως παιδιά, όταν όλοι αισθανόμαστε καλλιτέχνες, δημιουργικοί. Κάποιοι, μεγαλώνοντας, χάσαμε επαφή με αυτήν την ικανότητα. Μας λείπει πια η αυτοπεποίθηση για να εμπνευστούμε». Στη διάρκεια της μέρας μπορεί να μαζέψει βότσαλα, φύλλα, κλαδιά, να περιποιηθεί τα δέντρα του. «Θα αναζητήσω την έμπνευση στη φύση. Άλλωστε, για μένα ιδανική ομορφιά είναι εκεί που παντρεύεται ο φυσικός κόσμος με την ανθρώπινη δημιουργία». Εξηγεί ακόμα πως του αρέσει να κάνει πράγματα με τα χέρια του, να αισθάνεται παραγωγικός, αποδοτικός. «Δεν είμαι τύπος που θα καθίσει και δεν θα κάνει τίποτα. Ίσως και να είναι συνήθειο από τα χρόνια της Νέας Υόρκης», καταλήγει γελώντας.
Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό που ζει τόσο κοντά στη θάλασσα. «Τον Νοέμβριο είναι η ιδανική εποχή για να μπεις στο νερό. Όπως και αν είμαι ψυχολογικά, μια βουτιά θα ξεπλύνει όλα τα προβλήματα. Κάποιες φορές βγαίνω από τη θάλασσα και μου έρχονται δάκρυα στα μάτια. Λέω στον εαυτό μου, κοίταξε γύρω σου, συνειδητοποίησε πού βρίσκεσαι, θα μπορούσες να περπατάς στο Μπρούκλιν. Είναι ευλογία αυτό που ζω και έχω απόλυτη συναίσθηση της τύχης μου».
ΙΝFO
insta: marshard.nyc, toddmarshard.com