Στο ημερολόγιό μου του 2022, οι μέρες του καλοκαιριού ξεκίνησαν νωρίς κι ακόμα δεν έχουν τελειώσει. Το ξεφυλλίζω και αντιγράφω σημειώσεις που κράτησα σε σελίδες με μελάνι ξεθωριασμένο από το θαλασσινό νερό – ίχνη από τραγανή άμμο συσσωρευμένη στις κόγχες κι ένας πελώριος ντοματένιος λεκές που κονόμησα στη Σύρο, στον Γαλησσά.
Σίφνος – Εδώ είχα τον σελιδοδείκτη μου (τίποτα παραπάνω από ένα ξύλινο σαρακοφαγωμένο φρόκαλο που μάζεψα από κάποια ακροθαλασσιά). Ω, τα αμυγδαλωτά της Σίφνου που ζυμώνει από το ’33 η οικογένεια Θεοδώρου! Τι δαγκωνιά με νόημα είναι αυτή! Η γεύση τους συνοψίζει όλες εκείνες τις αμυγδαλένιες μπουκιές, την ψίχα από τις Κυκλάδες.
Άνδρος – Η πάστα νουγκατίνα του Καλλιβρούση και η τούρτα νουγκατίνα του Λυγίζου, η τούρτα Κρανς του Ζαΐρη, τα παστιτσάκια και η σουμάδα του Τζιώτη. Στην Άνδρο το αμύγδαλο και η ζαχαροπλαστική έχουν έρωτα παράφορο. Ανδριώτικη ζαχαροπλαστική ανδρειωμένη λέγεται αυτό.
Σαντορίνη – Πήγα αρχές καλοκαιριού, για να γλιτώσω από τον συνωστισμό. Συνάντησα μάγειρες όλων των λογιών και κάθε λογικής, και μια μαγείρισσα με σπάνιο μαγειρικό λόγο. Στη Ρόζα, την ταβέρνα στον Βουρβούλο, η Κατερίνα Τσοτσκολαούρι ήρθε από τη Γεωργία και το φαγητό της θυμίζει Κοινωνία. Θυμάμαι έναν ροφό στιφάδο με κρεμμύδια βατικιώτικα, κάτι μικρασιάτικα ντολμαδάκια με καπνιστό χέλι, ένα κατεβατό από τυριά ελληνικά. Όλα της τα φαγητά είχαν νεύρο.
Αγία Ρουμέλη, Χανιά – Πήγα στα Χανιά, κατέβηκα στα Σφακιά, πήρα το καραβάκι, έφτασα στην Αγία Ρουμέλη. Βρήκα τον Ρούσιο, του έδωσα χαιρετισμούς, έκανα βουτιά σε μια παραλία με βότσαλα κι ύστερα κάθισα στην ταβέρνα του κι έφαγα καλτσούνια με μυζήθρα και μαλάκα, και μελωμένους ανθούς με ρύζι, και δεν τα ξέχασα ποτέ, ήταν η γεύση παλιάς Κρήτης.
Σύρος – Δεν θυμάμαι πόσα Thlipsis ήπια μονορούφι στο κοκτέιλ μπαρ Theosis, στο Τρίστρατο της Άνω Σύρου. Αυτό το signature κοκτέιλ με γεύση ουμάμι από τζιν, αγγούρι, καρύδα, ανανά, orgeat και άλλα νοστιμευτικά. Ούτε θυμάμαι και πόσες φορές κάθισα για φαγητό στο Ηλιοβασίλεμα, στον Γαλησσά.
Θυμάμαι όμως πως για τον λεκέ από ντομάτα στο ημερολόγιό μου ευθύνεται ένα πιάτο αρμύρα βουτηγμένη σε χυμούς από τριμμένη ντομάτα και αχινό.
Λέσβος – Στο Σταυρί του Παπέλη στην Αγιάσο, αυτό το μικρό ορεινό διαμάντι στη γαστρονομική ως το μεδούλι της Λέσβο, βράζουν βουνίσια χόρτα, λουλουδιές, καυκαλίθρες, λαχανέλια, κουτσουνάδες, τα ποτίζουν με λεσβιακό ελαιόλαδο, κάνουν τηγανητά λαγόρτια (μορχέλες), χάχλες από τραχανά γεμισμένες με φέτα ντόπια. Πόσα ούζα είχαμε πιει εκείνη τη μέρα! Κανείς δεν θυμάται.
• Ρούσιος, Αγία Ρουμέλη, Σφακιά, Κρήτη, Τ/28250-91373
• Το Σταυρί του Παπέλη, Περιοχή Σταυρί, Αγιάσος, Λέσβος, Τ/22520-22936
• Theosis, Αγίου Σεβαστιανού, Πιάτσα, Άνω Σύρος, Τ/22810-88958
• Ηλιοβασίλεμα, Παραλία Γαλησσά, Σύρος, Τ/22810-43325
• Ρόζα, Βουρβούλος, Σαντορίνη, Τ/22860-24378
• Αμυγδαλωτά Θεοδώρου, Αρτεμώνας, Σίφνος, Τ/22840-31370
• Ζαχαροπλαστείο Τζιώτη, Όρμος Κορθίου, Άνδρος, Τ/22820-61125
• Ζαχαροπλαστείο Καλλιβρούση, Επαρχ. οδός Άνδρου-Λιμάνι Γαυρίου, Άνδρος, Τ/22820-24432
• Ζαχαροπλαστείο Λυγίζος, Πεζόδρομος Χώρας, Άνδρος, Τ/22820-24380
• Ζαχαροπλαστείο Ζαΐρης, Μεσσαριά, Άνδρος, Τ/22820-22926