Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset

Η ρεπόρτερ των New York Times, Κάσμιρ Χιλ, πέρασε μερικούς μήνες γνωρίζοντας την εικονική πραγματικότητα της Meta, κουβεντιάζοντας με ανθρώπους-άβαταρ και προσπαθώντας να φανταστεί το μέλλον.

22' 19" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από την Kashmir Hill c.2022 The New York Times Company / Απόδοση: Μαρία Αθανασίου

Οι δύο μικρές μου κόρες κλαίνε καθώς λέω στον σύζυγό μου ότι θα πρέπει να τα βγάλει πέρα μόνος του γιατί μπαίνω στο metaverse. Κλείνομαι στο γραφείο του σπιτιού μας στις επτά το απόγευμα μιας Παρασκευής και φοράω το αξίας 399 δολαρίων headset εικονικής πραγματικότητας της Meta: το Quest 2, μια ογκώδη άσπρη προσωπίδα εξοπλισμένη με κάθε είδους κάμερα, μικρόφωνα και αισθητήρες. Όταν το θέτω σε λειτουργία, τα κλάματα των παιδιών που φωνάζουν «θέλω τη μαμά να με βάλει για ύπνο» σβήνουν και αντικαθίστανται με τον ήχο από ένα ανάλαφρο αεράκι και το κελάηδισμα των πουλιών. Μεταφέρομαι σε μια βίλα σε μια βουνοπλαγιά. Γυρνώ το κεφάλι μου να κοιτάξω έναν μακρινό ποταμό και έναν χρυσό ουρανό, γεμάτο με μπαλόνια. Αυτό το σκηνικό που κόβει την ανάσα (το οποίο μπορώ να αλλάξω όπως μια ταπετσαρία οθόνης) είναι ένας χώρος υποδοχής όπου μπορώ να φορτώσω μια εφαρμογή. 

Μπορώ να κάνω διαλογισμό, προγράμματα γυμναστικής ή να σκοτώσω ζόμπι, αλλά βρίσκομαι εδώ για το Horizon Worlds, το κοινωνικό δίκτυο εικονικής πραγματικότητας της Meta, όπου τουλάχιστον 300.000 άνθρωποι συχνάζουν ως καρτούν εκδοχές του εαυτού τους, χτίζοντας εικονικές επαύλεις, νυχτερινά κέντρα, κήπους και θέατρα – ή, αλλιώς, κόσμους.

Επιλέγω έναν κόσμο με ένα τετραώροφο comedy club κάτω από έναν έναστρο ουρανό. Όταν μπαίνω, ένας άνδρας με γκρι φούτερ με πλησιάζει: «Γεια», λέω. Αντί να μου απαντήσει, με κοιτάζει επίμονα κι έτσι απομακρύνομαι. Ένα άβαταρ που φοράει καπέλο τζόκεϊ ανεβαίνει στη σκηνή και παίρνει το μικρόφωνο. «Θέλετε να ακούσετε μια ιστορία για το σχολείο μου;» ρωτά με μια νεανική φωνή που μαρτυρά εφηβικό δράμα. «Δεν θέλω», λέει κάποιος που ακούγεται σαν να στέκεται στα αριστερά μου, παρότι είμαι μόνη στο γραφείο. Το Horizon είναι «το σύμπαν της Meta στο metaverse», είπε ο Βισάλ Σαχ, επικεφαλής του πρότζεκτ στο οποίο η εταιρεία που μέχρι πρόσφατα ονομαζόταν Facebook έχει στοιχηματίσει το μέλλον της. Η Meta έχει ένα εντυπωσιακό ιστορικό, έχοντας αλλάξει ριζικά τον τρόπο που οι σχεδόν 3 δισ. χρήστες της κοινωνικοποιούνται, μοιράζονται πληροφορίες και σπαταλούν τον χρόνο τους.

Η Meta εκτιμάται ότι έχει πουλήσει σχεδόν 15 εκατ. προσωπίδες πρόσβασης στο metaverse, παρ’ όλα αυτά οι άνθρωποι παραμένουν σκεπτικοί απέναντι σε ένα διαδίκτυο εμβύθισης. Αφότου ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ ανακοίνωσε πριν από έναν χρόνο ότι σχεδίαζε να ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για να φέρει το metaverse στις μάζες, η μετοχή της εταιρείας έχει κατακρημνιστεί. Υπάρχουν πολλοί σκεπτικιστές που διακωμωδούν τα σχέδια της Meta, όμως πόσοι από αυτούς έχουν όντως ζήσει κάποια εμπειρία στο metaverse; Θέλησα να το δοκιμάσω, αποφασίζοντας, για χάρη του πρότζεκτ μου, ότι το metaverse είναι το Horizon, η εικονική πλατφόρμα της Meta για events, επαγγελματικές συναντήσεις και δημιουργία χώρων από τους χρήστες. 
Ο στόχος μου ήταν να το επισκεφθώ κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας, και τις είκοσι τέσσερις, τουλάχιστον μία φορά, για να μάθω τι συμβαίνει εκεί μέσα και να γνωρίσω όσους έχουν υιοθετήσει το metaverse από νωρίς. Εγκατέλειψα την τηλεόραση, τα βιβλία και θυσίασα αρκετό ύπνο τους τελευταίους μήνες, για να περάσω δεκάδες ώρες ως μια αιωρούμενη, χωρίς πόδια, καρτουνίστικη εκδοχή του εαυτού μου. Ήθελα να καταλάβω ποιος ήταν μέσα και γιατί και αν εμείς οι υπόλοιποι θα θέλαμε ποτέ να ακολουθήσουμε.

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset-1
Η Χιλ με το Quest 2, το αξίας 399 δολαρίων headset της Meta. Δεν ήταν βολικό, αλλά μπορούσε να ξεχάσει ότι το φοράει. 

Η φυλή μου: γονείς με μικρά παιδιά

Ένα Σάββατο πρωί, ο σκύλος μου με ξύπνησε ενοχλητικά νωρίς, κλαψουρίζοντας για να βγει έξω. Η υπόλοιπη οικογένεια κοιμόταν, έτσι φόρεσα το headset μου με χέρια που υπέφεραν από τρελή φαγούρα, εξαιτίας ενός δηλητηριώδους φυτού που είχα αγγίξει ξεχορταριάζοντας στην αληθινή ζωή. 
Μεταφέρθηκα στο Plaza, στο ζωηρόχρωμα βαμμένο κεντρικό σημείο συνάντησης του κοινωνικού δικτύου, όπου κάποιος μπορεί να ρίξει σουτάκια σε ένα γήπεδο μπάσκετ, να σκαρφαλώσει σε δεντρόσπιτα, να πετάξει χάρτινα αεροπλανάκια και να παίξει επιδαπέδιο πιάνο – παράξενες επιλογές για μια εφαρμογή που υποτίθεται ότι απευθύνεται σε ηλικίες 18 και άνω. Ενδεχομένως επειδή δεν είμαι gamer, το πρώτο πράγμα που πάντα μου έκανε εντύπωση καθώς μεταφερόμουν από τον έναν κόσμο στον άλλο στο Horizon, ήταν οι ήχοι των άλλων ανθρώπων: ένα παιδί που παραπονιόταν επειδή το ανάγκαζαν να φάει, για παράδειγμα, ή κάποιος που έβηχε, κάτι που με έκανε να ταράζομαι, παρότι τα μικρόβια του φυσικού κόσμου ήταν πολύ μακριά μου.

Για να κινηθώ, χρησιμοποιούσα έναν μοχλό στο χειριστήριό μου. Την πρώτη φορά που το έκανα, ζαλίστηκα και σχεδόν έπεσα κάτω. Σύντομα συνειδητοποίησα ότι το metaverse ήταν καλύτερα να το ζεις καθιστός, με εξαίρεση τα παιχνίδια και τα προγράμματα γυμναστικής. 

Συνομίλησα με κάτι Βρετανούς που μόλις είχαν καταφέρει να μπουν στο Horizon. Η Meta λάνσαρε το κοινωνικό δίκτυο στις ΗΠΑ και στον Καναδά τον περασμένο Δεκέμβριο και σταδιακά το «ανοίγει» στον υπόλοιπο κόσμο, όπως περίπου έκανε και το Facebook στις πανεπιστημιουπόλεις στο ξεκίνημά του. Γνώρισα τη Shy Boogie, μια πολύ κοινωνική single mom από τη νότια Καλιφόρνια, που ήταν μέλος μιας μεγάλης φυλής στο Horizon: των γονιών που κάποτε απολάμβαναν να βγαίνουν, αλλά τώρα πια ήταν εγκλωβισμένοι στο σπίτι με τα παιδιά.

Η Shy Boogie απέκτησε την προσωπίδα της τον Ιανουάριο και τώρα επισκέπτεται συχνά το Horizon, όπου, όπως λέει, έχει γνωρίσει «κουλ άτομα». Το μόνο πρόβλημα, προσθέτει, είναι ο αριθμός των παιδιών που παρεμβαίνουν στη συναναστροφή της με άλλους ενήλικες. Καθώς μιλούσαμε, άβαταρ με παιδικές φωνές μάς διέκοπταν συνεχώς. «Χρησιμοποιώ το headset της μαμάς μου», μας πληροφόρησε κάποιο. Η Shy Boogie έκανε συνεχώς τους άλλους χρήστες να αισθάνονται άβολα ζητώντας να μάθει υπερβολικά πολλές λεπτομέρειες για τις πραγματικές τους ζωές. «Από πού είσαι;» ρώτησε έναν μυστακοφόρο 17χρονο με κοστούμι. «Από το Όρεγκον», απάντησε έπειτα από μια σύντομη παύση. «Ναι, αλλά από ποια πόλη;» επέμεινε εκείνη. Η Meta αναγκάζει τους χρήστες του Horizon να σχεδιάζουν άβαταρ που μοιάζουν με αληθινούς ανθρώπους –όχι γιγαντιαίες μπανάνες ή τεράστια ρομπότ– και πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να μοιάζουν με τον εαυτό τους, αλλά η ψευδωνυμία είναι μέρος της γοητείας του. Εγώ, παρ’ όλα αυτά, χρησιμοποίησα το αληθινό μου όνομα και ενημέρωσα ότι είμαι ρεπόρτερ των New York Times που κατέγραφα την εμπειρία μου με ένα εργαλείο ενσωματωμένο στο headset μου. Αυτή η κάμερα ήταν κάπως τρομακτική, επειδή δεν ενημέρωνε τους άλλους όταν ήταν σε λειτουργία. Όταν αποκάλυψα ότι τους κατέγραφα, κάποιοι μερικές φορές φώναζαν «είναι αστυνομικός» και έτρεχαν μακριά.

Όταν η Shy Boogie αιωρήθηκε μακριά για ένα ιδιωτικό τετ-α-τετ με ένα αρσενικό άβαταρ που τη φλέρταρε, συνειδητοποίησα ότι η φαγούρα στα χέρια μου είχε εξαφανιστεί. Ήξερα ότι η θεραπεία εικονικής πραγματικότητας είχε χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, όπως το ψυχικό τραύμα και ο χρόνιος πόνος. Στη δική μου περίπτωση, το metaverse ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό από την κορτιζονούχο αλοιφή.  

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset-2

Οι κουκουβάγιες

Η Σαμ Φέρερ, 25 ετών, εικονογράφος από τη Νέα Υόρκη, φοράει χρυσά κουκουβαγίσια γυαλιά όπως το άβατάρ της, η Lil Nihilist. Μου εξομολογήθηκε ότι το metaverse την είχε βοηθήσει σε μια δύσκολη στιγμή της ζωής της. «Αν δεν είχα χρησιμοποιήσει το headset εικονικής πραγματικότητας όταν το έκανα, ίσως τώρα να ήμουν νεκρή», μου είπε ένα βράδυ στο Plaza. Η Φέρερ αποφοίτησε από το κολέγιο στην αρχή της πανδημίας και μετακόμισε στην άλλη άκρη της χώρας, όπου δεν είχε φίλους. Τον Δεκέμβριο του 2020, απομονωμένη και μόνη, μπήκε αυθόρμητα σε ένα κατάστημα και αγόρασε ένα Quest-2. Άρχισε να δικτυώνεται σε χώρους εικονικής πραγματικότητας σχεδόν αμέσως, πρώτα στις εφαρμογές AltSpace και vTimes και μετά μετακόμισε στο Horizon. «Από τη μία ως τις τρεις μετά τα μεσάνυχτα», μου απαντά όταν τη ρωτάω πότε έχει την περισσότερη κίνηση στο metaverse. Είναι ξαπλωμένη στο κρεβάτι της, κάτω από μια κουβέρτα, με ένα σνακ και ποτό, και περνά ώρες μιλώντας με φίλους στο Horizon. Έχει την προσωπίδα της στη φόρτιση διαρκώς, ώστε να μην ξεμείνει από μπαταρία, και τη σβήνει όταν είναι πια πολύ κουρασμένη για να συνεχίσει. 

Αυτό το μοτίβο είναι πολύ σύνηθες μεταξύ των πρώιμων χρηστών του metaverse, οι οποίοι δεν θέλουν να περιορίζονται στις δύο ώρες που διαρκεί η μπαταρία.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας λέει ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που εκπέμπουν ηλεκτρονικές συσκευές όπως τα smartphones δεν αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Ένας εκπρόσωπος της Meta είπε ότι είναι ασφαλής η χρήση του headset κατά τη διάρκεια της φόρτισης.
 
Παρότι δεν είμαι νυχτοπούλι και έπρεπε να αλλάξω σημαντικά τη ρουτίνα του ύπνου μου ώστε να μπαίνω στο metaverse τις μικρές ώρες, τότε ήταν που είχα τις πιο ενδιαφέρουσες συζητήσεις, με καλλιτέχνες και τεχνολόγους από διάφορες χώρες και ζώνες ώρας. Πολλοί από αυτούς ήταν εκεί για πολλές ώρες κάθε φορά. Ένα άβαταρ που φορούσε μπερέ, ονόματι I Love My Cat, εξέφρασε τον προβληματισμό του σχετικά με το πόσες ώρες οι χρήστες φορούσαν το headset τους. Ήταν μια «οδηγός κοινότητας» (community guide), μία από τους πολλούς συντονιστές που έχει προσλάβει η Meta για να συχνάζουν στο Plaza, να απαντούν σε ερωτήσεις και να επιβάλλουν τον κώδικα συμπεριφοράς της εταιρείας. Στη διάρκεια της οκτάωρης βάρδιάς της έκανε μικρά διαλείμματα κάθε ώρα. «Μια φορά συνομίλησα με κάποιον που ήταν online για περισσότερες από 12 ώρες», μου είπε. «Δεν ξέρω πώς το κάνουν». Είναι εύκολο να χάσεις την αίσθηση του χρόνου στο Horizon. Όπως στο καζίνο, δεν υπάρχουν ρολόγια στους τοίχους. Η Φέρερ μού είπε ότι τώρα πια έτσι περνούσε την ώρα της, αντί να βλέπει τηλεόραση ή να χαζεύει στο TikTok.

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset-3
Η Χιλ ταξίδεψε στον κόσμο του metaverse με το αληθινό της όνομα, γνωρίζοντας πολλούς ανθρώπους, εκ των οποίων οι περισσότεροι απλώς περνούσαν την ώρα τους. © Meta via The New York Times 

Παιδιά κάτω των 13

Όταν πρωτοέφτασε το Quest-2 μου, έκανα κάτι που δεν είχα ξανακάνει: διάβασα το εγχειρίδιο χρήσης ενός προϊόντος από την αρχή ως το τέλος ή τουλάχιστον από την αρχή ως το σημείο που ξεκινούσε η ενότητα στα γαλλικά – 40 σελίδες με προειδοποιήσεις για τη συσκευή που θα φορούσα για πολλές ώρες στο κεφάλι μου.

Έγραφε για διάφορες παρενέργειες, μεταξύ των οποίων ναυτία, κρίσεις και θολή όραση. Έλεγε να μην το χρησιμοποιώ υπό την επήρεια φαρμάκων ή αλκοόλ ή αν ήμουν πολύ κουρασμένη και με συμβούλευε να επιλέξω ένα ασφαλές σημείο για να το χρησιμοποιώ, μακριά από τοίχους, έπιπλα, τηλεοράσεις, ανεμιστήρες οροφής, σκάλες και παράθυρα, γιατί από τη στιγμή που ένας χρήστης θα φορέσει το headset, μπορεί πολύ εύκολα να ξεχάσει τους κινδύνους του αληθινού κόσμου. Έγραφε επίσης ότι τα παιδιά κάτω των 13 ετών δεν θα πρέπει να το χρησιμοποιούν, ενώ όσοι είναι άνω των 13 δεν θα πρέπει να το χρησιμοποιούν για μεγάλες χρονικές περιόδους, γιατί μπορεί να επηρεάσει την «οπτική ανάπτυξη» και τον συγχρονισμό χεριών και ματιών. 

Καθώς φορούσα το headset, σκεφτόμουν ότι έμοιαζα σαν μια αποτυχημένη εκδοχή του μέλλοντος, αλλά η πεντάχρονη κόρη μου μαγεύτηκε. Με παρακάλεσε να το δοκιμάσει. Τελικά υποχώρησα και την άφησα να παίξει Bogo, ένα παιχνίδι στο οποίο φρόντιζε ένα χαριτωμένο μικρό άλιεν. Ύστερα από μερικά λεπτά προσπάθησα να αφαιρέσω το headset, αλλά της άρεσε τόσο πολύ που έτρεξε μακριά μου – κατευθείαν σε έναν τοίχο (ευτυχώς, είναι καλά).

Παρά τις προειδοποιήσεις της Meta, κάθε φορά που εισερχόμουν στο metaverse, αναπόφευκτα έπεφτα πάνω σε παιδιά. Κατά τη διάρκεια μιας από τις πρώτες μου επισκέψεις στο Plaza, ένα πρωινό Δευτέρας του Ιουλίου, ένας άνδρας με γκρι μπλέιζερ, ονόματι Ντάστιν, μου είπε ενθουσιασμένος ότι είχε μπει στο Horizon μόλις την προηγούμενη μέρα και είχε περάσει εκεί οκτώ συνεχόμενες ώρες. Με προσκάλεσε να παίξουμε ένα παιχνίδι όπου πυροβολούσες κάτι ζόμπι σε ένα εμπορικό κέντρο. Όταν εμφανίστηκαν μικροσκοπικά πράσινα ζόμπι, αναφώνησα: «Είναι σαν μικρά παιδιά!».

«Κι εγώ είμαι μικρός», είπε, προσθέτοντας: «Ε, όχι και τόσο μικρός». Ο Ντάστιν μού είπε ότι ήταν 11, ακριβώς στην ηλικία που ο εγκέφαλος απειλείται περισσότερο από τη συσκευή παρά από τα ζόμπι. Όπως έχουν ανακαλύψει άλλοι δημοσιογράφοι, υπάρχουν πάρα πολλά νεαρά άτομα που κυκλοφορούν στο Horizon. Το θετικό για τη Meta είναι ότι η εταιρεία έχει επιτέλους ένα προϊόν που ελκύει τη γενιά που έχει απορρίψει το Instagram και το Facebook. Παρότι το Horizon είναι μια εφαρμογή για χρήστες άνω των 18 ετών, οι «οδηγοί κοινότητας» μου είπαν ότι πετούν έξω μόνο χρήστες κάτω των 13 ετών και μόνο αν αυτοί ξεκάθαρα δηλώσουν την ηλικία τους.

Το headset μου με ειδοποίησε ότι η μπαταρία τελείωνε και αποχαιρέτησα τον Ντάστιν και τους άλλους παίκτες. «Γιατί δεν το βάζεις στην πρίζα να φορτίσει και να παίξεις;» με ρώτησε κάποιος. Ενοχλήθηκα που άκουσα να μου προτείνει κάτι τόσο ανθυγιεινό. Αποφάσισα να μη βάλω ποτέ στην πρίζα το headset μου όσο το φορούσα στο κεφάλι μου. «Αυτό μου φαίνεται πολύ Μάτριξ», αστειεύτηκα και μετά αναρωτήθηκα αν ο νεαρός Ντάστιν θα καταλάβαινε αυτή την αναφορά σε μια ταινία του 1999. 

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset-4

Πεδίον δράσης για τρολ

Στις 4.30 ενός πρωινού Κυριακής, στη διάρκεια της 20ής ώρας που περνούσα στο metaverse, σοκαρίστηκα πολύ. Όταν έφτασα στο Plaza, είδα μια ομάδα αρσενικών άβαταρ να παίζουν στο πιάνο. Ένας τύπος με προειδοποίησε: «Μην πας εκεί, είναι περίεργοι, πίστεψέ με». Κράτησα λοιπόν απόσταση και άρχισα να αιωρούμαι προς τρεις ανθρώπους που σιωπηλά έριχναν σουτάκια στο γήπεδο μπάσκετ. Τότε όμως οι τέσσερις άνδρες με πλησίασαν και στάθηκαν μπροστά μου. «Να πάρει, τι συμβαίνει, Κας;» ρώτησε αυτός με τα μαλλιά-καρφάκια. Ένας τριχωτός άνδρας με γυαλιά άρχισε να μου κάνει «κόλλα πέντε» ξανά και ξανά, ένας άλλος άρχισε να μου πετάει χάρτινα αεροπλανάκια. Άρχισαν όλοι να χοροπηδούν και να μιλούν ταυτόχρονα και δύο ξεκίνησαν να ερωτοτροπούν. Δεν ένιωθα ακριβώς να απειλούμαι, αλλά ήταν σίγουρα δυσάρεστο.

Το metaverse είναι ένα νέο πεδίον δράσης για τα τρολ. Ένας δημοφιλής YouTuber, ο Ίθαν Κλάιν, ανέβασε ένα βίντεο όπου χρησιμοποιούσε σεξουαλικές λέξεις ενώ ήταν περιτριγυρισμένος από παιδιά στο Plaza. Τον έδιωξαν και του απαγόρευσαν να επιστρέψει για δύο ώρες. Ο CTO του Meta Άντριου Μπόσγουορθ δήλωσε ότι η εταιρεία επιδιώκει υψηλό επίπεδο ασφάλειας. Το Horizon έχει εργαλεία σχεδιασμένα να αποτρέπουν εικονικές επιθέσεις και απειλητικές συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένου ενός προσωπικού ορίου που εμποδίζει τα άβαταρ των άλλων να πλησιάσουν πάρα πολύ. Επίσης, έχει ένα safe mode που επιτρέπει στον χρήστη να καταφεύγει σε ένα κελί απομόνωσης, μια λειτουργία σίγασης που μπορεί να κάνει ένα άβαταρ να σιωπήσει και μια λειτουργία ψηφοφορίας όπου μια ομάδα μπορεί να δηλώσει ότι θέλει ένας ενοχλητικός χρήστης να διωχθεί από την εφαρμογή. Η Meta ζητά επίσης από τους χρήστες να συναινούν στην ηχογράφησή τους – αν δεν δεχτούν, δεν μπορούν να μιλήσουν στο Horizon. Οι ηχογραφήσεις αποθηκεύονται στο headset του χρήστη, σύμφωνα με την εταιρεία, και στέλνονται στη Meta μόνο αν κάποιος προχωρήσει σε καταγγελία για κακοποίηση, για παράδειγμα. Οι χρήστες μπορούν να αποκλειστούν για μερικές ώρες ή για έναν μήνα, με βάση αυτές τις ηχογραφημένες συνομιλίες. Εγώ, αντί να μπω σε ασφαλή κατάσταση ή να καταγγείλω τους άνδρες που με περικύκλωσαν, γέλασα με τη συμπεριφορά τους και τους είπα ότι είμαι δημοσιογράφος και τους καταγράφω. Αυτό τους συνέτισε. 

Metaverse: Ανταπόκριση από το μέλλον μέσα από ένα headset-5

Μετα-gamers

Εντελώς ξύπνια μετά από αυτή τη συνάντηση στο Plaza, πήγα στο Soapstore Comedy Club, όπου μια γυναίκα παραπατούσε τριγύρω μασώντας τα λόγια της. Ένας άνδρας με κοστούμι και ένα καπέλο τζόκεϊ ήταν στη σκηνή και ρωτούσε αν κάποιος ήθελε να ακούσει φυλετικά ή εθνοτικά αστεία. Το πλήθος βογγούσε και το άβατάρ του μπήκε σε κατάσταση ύπνου – πιθανότατα έπειτα από παρέμβαση κάποιου συντονιστή, επειδή παραβίασε τους κανόνες σχετικά με τα υποτιμητικά αστεία.

Το Soapstore Comedy Club δημιουργήθηκε από τον Άαρον Σόρελς, που κυκλοφορεί με το παρατσούκλι Unemployed Alcoholic. Αφότου παραιτήθηκε από μια δουλειά στο μάρκετινγκ για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αλκοολισμού του, ο Σόρελς έγινε κωμικός. Όταν ξέσπασε η πανδημία και δεν μπορούσε πια να κάνει εμφανίσεις stand-up στο σπίτι του στο Μίσιγκαν, παρέπαιε, μέχρι που άκουσε ότι ο Ζάκερμπεργκ ξόδευε δισεκατομμύρια στο metaverse. Θυμάται ότι σκέφτηκε: «Αυτό θα εξελιχθεί σε κάτι μεγάλο και τώρα είναι η ώρα να αναμειχθώ». Αγόρασε τρία headsets Quest σχεδιάζοντας να προβάλλει κωμικούς, αλλά γνώρισε την επιτυχία χτίζοντας έναν κόσμο όπου οι ερασιτέχνες θα μπορούσαν να ανέβουν στη σκηνή. 

Το κλαμπ κωμωδίας του έχει πια έως και 13.000 επισκέπτες εβδομαδιαίως. Δέχεται δωρεές από υποστηρικτές, που αποκτούν πρόσβαση σε ένα ιδιωτικό χώρο, και ανήκει σε μια μικρή ομάδα δημιουργών στους οποίους η Meta επιτρέπει να κερδίζουν χρήματα από τους κόσμους τους. Πρόσφατα μάλιστα ο Ζάκερμπεργκ έκανε αναφορά στο Soapstone, στη διάρκεια μιας εμφάνισής του στο podcast του Τζο Ρόγκαν, το οποίο έχει εκατομμύρια περισσότερους ακροατές από τις μερικές εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες του Horizon. Ο Σορέλς έχει πει ότι το να διαχειρίζεται «ένα κλαμπ κωμωδίας για καρτούν σε έναν πλασματικό κόσμο» είναι πια η δουλειά του.

Άρχισα να συζητώ με τον Malefic, έναν άνδρα που καθόταν δίπλα μου στο κλαμπ και είχε ένα μικρό γενάκι και φορούσε σκουλαρίκια, παρότι ο αληθινός του εαυτός, ο Τζο Κρόνιν, δεν είχε τίποτα από τα δύο. Έξι ώρες νωρίτερα, ο 30χρονος Κρόνιν, παντρεμένος προγραμματιστής από την Πενσιλβάνια με δύο μικρά παιδιά, έπαιζε video games online με φίλους. Όταν εκείνοι κοιμήθηκαν, ήρθε στο Horizon, με το headset του να φορτίζει στην πρίζα, για να αποσυμπιεστεί και να κοινωνικοποιηθεί ύστερα από εκείνο το γεμάτο αδρεναλίνη παιχνίδι. Το Horizon είναι ο χώρος όπου πηγαίνουν οι gamers για να χαλαρώσουν, όπως οι σκιέρ επιλέγουν ένα μπαρ. «Όταν ακούς τα πουλιά να κελαηδούν, ξέρεις ότι έμπλεξες», μου είπε ο Κρόνιν, που χαίρεται τη δυνατότητα να «βγαίνει έξω» μέσα από το Quest-2 του. «Δεν χρειάζεται καν να σηκωθώ, να ντυθώ και να ετοιμαστώ. Απλώς βάζω το headset μου. Φοράω πιζάμες αυτή τη στιγμή».

Καθώς ο Κρόνιν κι εγώ συζητούσαμε, διάφορα άτομα άρχισαν να μαζεύονται γύρω μας, για να μοιραστούν τον ενθουσιασμό τους για το metaverse. Έχει πολλή πλάκα να διασκεδάζεις εδώ, μου είπε ένας άνδρας. Όμως, πρόσθεσε, είναι «δύσκολο να καπνίσεις ναρκωτικά φορώντας το headset».

Παρά τις προειδοποιήσεις της Meta περί αποφυγής της χρήσης του headset υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ, κάθε βράδυ πολλοί άνθρωποι πίνουν, χορεύουν και γενικά περνούν καλά καθώς η μουσική ακούγεται σε εκκωφαντική ένταση σε κόσμους όπως το Party House και το Ace of Clubs.

Όμως τα πάρτι δεν μπορούν να γίνουν πολύ άγρια. Κάθε ένας από τους 10.000 κόσμους που οι χρήστες έχουν δημιουργήσει στο Horizon μπορεί να φιλοξενήσει μόνο μερικές δεκάδες ανθρώπους ταυτόχρονα. Αυτό οφείλεται στην υπολογιστική ισχύ που χρειάζεται για να προβληθεί ένας εικονικός κόσμος σε πολλά headsets. Αν ένας κόσμος γεμίσει, θα καταλήξεις σε ένα αντίγραφό του. Το headset μου με ενημέρωσε ότι η μπαταρία του τελειώνει, ενθάρρυνα λοιπόν τον Κρόνιν να ανέβει στη σκηνή, καθώς αισθάνθηκα ότι το ήθελε. Το έκανε και είπε ένα αστείο για το πώς σε αλλάζει το να έχεις παιδιά, εξαιτίας του γεγονότος ότι σε κοιτούν έντονα την ώρα που χρησιμοποιούν την τουαλέτα. Δεν είναι καθόλου αστείο όπως το αναπαράγω εδώ, αλλά έκανε τους ανθρώπους που βρίσκονταν σε ένα εικονικό δωμάτιο στις 6.11 το πρωί μιας Κυριακής να ξεκαρδιστούν. Άνθρωποι σε διακοπές από την πραγματικότητα Το να βρω χρόνο να μπαίνω στο metaverse σε ώρες εκτός δουλειάς ήταν μεγάλη πρόκληση. Κάποια στιγμή, φόρεσα το headset μου ενώ έκανα γυμναστική σε ένα στατικό ποδήλατο. Τα κατάφερα για 40 λεπτά, παρότι η οθόνη μου θόλωνε, και ανέπνεα πιο βαριά από ό,τι προτιμώ όταν κάνω μια νέα γνωριμία. Αυτό που δεν ήμουν όμως διατεθειμένη να κάνω ήταν να κοιμηθώ φορώντας το headset. «Αυτό κάνω εγώ, κοιμάμαι φορώντας το», μου είπε η Σαμ, ένας κοκκινομάλλης που φορούσε ένα μπλέιζερ, ένα βράδυ στο Soapstone. «Φαντάσου να ξυπνάς στο πιο υπέροχο μέρος του σύμπαντος». Νόμιζα ότι αστειευόταν, αλλά επέμεινε ότι μιλούσε σοβαρά. «Πώς μοιάζει το υπνοδωμάτιό σου; Είναι ένα μέρος όπου θα ήθελες να περάσεις το υπόλοιπο της ζωής σου;» με ρώτησε. Της είπα ότι μου αρέσει το υπνοδωμάτιό μου. Επέμεινε: «Εκεί θέλεις να πεθάνεις;». Είπα ότι δεν ήθελα να πεθάνω σύντομα, αλλά ότι μου άρεσε το δωμάτιό μου. «Αυτό είναι καταθλιπτικό», μου είπε. «Πρέπει να έχεις υψηλότερες φιλοδοξίες».

Αυτό μου θύμισε τη νουβέλα επιστημονικής φαντασίας του Νιλ Στίβενσον Snow Crash, όπου ο όρος metaverse εισήχθη για να περιγράψει έναν ψηφιακό χώρο όπου οι άνθρωποι ξέφευγαν από τις άσχημες ζωές τους. Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου, ο Χίρο, είναι ένας ντελιβεράς σε πιτσαρία, ο οποίος μαζί με τον συγκάτοικό του ζει σε μια αποθήκη. Όμως είναι ένας πολεμιστής στον κόσμο που υπάρχει στον υπολογιστή του και τον οποίο επισκέπτεται φορώντας γυαλιά. «Το metaverse εξελίσσεται εδώ και δεκαετίες», μου είπε ο Μάθιου Μπολ, επιχειρηματίας στον τομέα της τεχνολογίας, ο οποίος πρόσφατα έγραψε ένα βιβλίο σχετικά με το πώς το metaverse θα «έφερνε την επανάσταση στα πάντα». Δεν είναι, πρόσθεσε, «κάτι που πρόκειται να αλλάξει δραστικά τη ζωή μας αυτή τη δεκαετία». 

Μετα-επιχειρηματίες

Μια Πέμπτη βράδυ, αποκοιμήθηκα βάζοντας τα παιδιά για ύπνο και ξύπνησα μετά τα μεσάνυχτα γεμάτη ενέργεια. Αποφάσισα να πεταχτώ στο metaverse, αλλά δεν είχα φορτίσει το headset μου, κάτι που σήμαινε ότι έπρεπε να παραβώ τον κανόνα που είχα βάλει στον εαυτό μου. Ναι, λοιπόν, το έβαλα να φορτίσει και μπήκα να παίξω. Η σύνδεσή μου στο διαδίκτυο ήταν αργή, έτσι μετακινήθηκα στο γραφείο του συζύγου μου, πιο κοντά στο ρούτερ. Είχε μερικά βαράκια διάσπαρτα εκεί για τα διαλείμματα από τη δουλειά. Ο μόνος χώρος που μπορούσα να χρησιμοποιήσω ήταν το πάτωμα. Επίσης, το δωμάτιο ήταν πολύ κρύο. Έτσι, κουκουλώθηκα με μια κουβέρτα, στο πάτωμα, με έναν υπολογιστή στο κεφάλι μου, ακουμπώντας στον τοίχο και ελπίζοντας να μη χτυπήσω το κεφάλι μου κάπου. Είχα πέσει μάλλον χαμηλά στον πραγματικό κόσμο, αλλά στο metaverse ήμουν ο Iron Man, καθώς περιπλανιόμουν σε έναν πολύ δημοφιλή κόσμο, το Superhero Sandbox, όπου οι χρήστες φορούν στολές υπερηρώων της Marvel και παίρνουν τις δυνάμεις τους. Καθώς πέταξα στην κορυφή του πύργου των Avengers, αναρωτήθηκα πώς η Disney δεν είχε ακόμη κάνει σε αυτόν τον κόσμο κάποια μήνυση για πνευματικά δικαιώματα. Στη συνέχεια, καθώς πέταξα την ασπίδα του Captain America, χτύπησα τόσο δυνατά το κεφάλι μου σε ένα τραπεζάκι του καφέ, που φώναξα από τον πόνο.

Είχα ξαναχτυπήσει. Τους τελευταίους μήνες είχα χτυπήσει στην τηλεόραση, σε ένα κρεβάτι, σε ένα γραφείο, αλλά και το κεφάλι του δίχρονου παιδιού μου (ευτυχώς, δεν έγινε μόνιμη ζημιά). Έτσι, εξεπλάγην όταν έλεγξα την ομοσπονδιακή βάση δεδομένων σχετικά με τραυματισμούς καταναλωτών και βρήκα μόνο μία αναφορά που ενέπλεκε το Quest-2 σε σοβαρό τραυματισμό – μια 34χρονη γυναίκα είχε κόψει το στόμα της σε μια κονσόλα καθώς προσπαθούσε να αποφύγει έναν εικονικό κίνδυνο. Οι περισσότερες από τις υπόλοιπες αναφορές ήταν από ανθρώπους, 6 έως και 66 ετών, που είχαν πάθει φαγούρα στο πρόσωπό τους. Ο Malefic εμφανίστηκε ξαφνικά φορώντας μια μάσκα του Μαύρου Πάνθηρα· ήταν η πρώτη φορά που συναντούσα για δεύτερη φορά τον ίδιο χρήστη. Γύρω στις τρεις το πρωί, ένα αθυρόστομο 11χρονο άρχισε να επιτίθεται σε όλους, κραδαίνοντας το σφυρί του Θορ.

Κάποιος ξεκίνησε ψηφοφορία για τη συμπεριφορά του και το παιδί απομακρύνθηκε. «Ας αφήσουμε τους ενήλικες να παίξουν με τα παιχνίδια των υπερηρώων», είπε ο Malefic, που μου πρότεινε να μεταπηδήσουμε σε έναν άλλο κόσμο, το Black Magic Comedy Club – η κωμωδία είναι πολύ δημοφιλής στο metaverse.  

Μια ταμπέλα στην είσοδο του κλαμπ προειδοποιούσε: «Ακατάλληλο για όσους προσβάλλονται εύκολα» και «Όχι στον ρατσισμό». Ένας άνδρας, ο MoistPB, καπνίζοντας ψηφιακό χόρτο, με στρίμωξε αμέσως και άρχισε να μου μιλάει για το είδος της γυναίκας που του αρέσει. Απομακρύνθηκα γρήγορα.

Μέσα στο κλαμπ συνάντησα τον Ελίτ, έναν εθελοντή πορτιέρη με στολή Fu Manchu. «Διάλεξα αυτό το άβαταρ, γιατί μου αρέσουν οι ταινίες κουνγκ φου», μου είπε ο Ελίτ, μηχανικός από τη Νέα Υόρκη, πορτογαλικής και αφρικανικής καταγωγής. «Δεν μοιάζω καθόλου με αυτό που βλέπεις», πρόσθεσε. Ο Ελίτ, που για λόγους ιδιωτικότητας δεν θέλησε να χρησιμοποιήσω το πλήρες όνομά του, έχει καθιερωθεί ως «διαρρήκτης κόσμων». Ψάχνει για ιούς και δυσλειτουργίες, κάποιες φορές ως επίσημος, επί πληρωμή ελεγκτής. Είναι ένας από μια ομάδα επιχειρηματιών που επενδύουν τον χρόνο τους στο metaverse, ελπίζοντας ότι τελικά θα βγάλουν χρήματα από αυτό. Συνάντησα επίσης τον Tannless στο κλαμπ, το άβαταρ του οποίου είχε κοντά ξανθά μαλλιά, ακριβώς όπως και ο πραγματικός εαυτός του. Ο Τάνερ Ράλι, ετών 26, μεταπτυχιακός φοιτητής στο Μίσιγκαν, ελπίζει μια μέρα να πουλήσει τους κόσμους που χτίζει. «Η δικτύωση στο metaverse», μου είπε, «είναι πολύ συνηθισμένη». 

Είναι αυτό το μέλλον;

Όταν είπα στους φίλους και στην οικογένειά μου για το πείραμά μου, όλοι μου έκαναν την ίδια ερώτηση: Πώς μοιάζει το metaverse; Είναι διασκεδαστικό;

Το να φοράς το προσωπίδα ήταν ενοχλητικό, αλλά μόλις ξεκινούσα να συνομιλώ στο Horizon, περνούσα καλά και δεν ήμουν διατεθειμένη να φύγω. Μου άρεσε να γνωρίζω αυθόρμητα ανθρώπους χωρίς την παρέμβαση του αλγόριθμου των παραδοσιακών σόσιαλ μίντια. Όμως το να εξηγήσω το metaverse μέσα από το πρίσμα του Horizon είναι σαν να παρουσιάζεις τις δυνατότητες του ιστού σερφάροντας σε chat room τη δεκαετία του ’90, την εποχή των dial-up μόντεμ. Το κοινωνικό δίκτυο εικονικής πραματικότητας της Meta είναι ένα πρώιμο και μοναδικό τμήμα αυτού που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μεγάλη τεχνολογική αλλαγή. 

Προς το τέλος του πειράματός μου, συναντήθηκα σε μια αίθουσα συσκέψεων του Horizon με τον Σαχ, τον αντιπρόεδρο του metaverse της Meta. (Οι υπάλληλοι της εταιρείας που είχαν κανονίσει τη συνάντηση φαίνονταν πολύ ανακουφισμένοι όταν τα άβατάρ μας βρέθηκαν εκεί χωρίς περιπλοκές.) Ο Σαχ, που φορούσε ασημένια γυαλιά και ένα κοντομάνικο πουκάμισο, μου είπε ότι η εταιρεία ήθελε να κάνει το headset πιο άνετο και ταυτόχρονα να επιτρέψει στους ανθρώπους να επισκεφθούν το metaverse χωρίς να χρειάζονται headset, παρότι δεν είναι ξεκάθαρο πώς θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο. Τον ρώτησα πόσο συχνά φορούσε το headset του σε εβδομαδιαία βάση. «Μια δυο ώρες για δουλειά και άλλο τόσο για διασκέδαση», είπε. «Υπάρχουν πράγματα που δεν μπορώ να κάνω στον φυσικό κόσμο και μπορώ να τα κάνω μόνο φορώντας το headset». 

Αυτό ακούστηκε πολλά υποσχόμενο. Ήταν η ευόδωση αυτού του ακριβού πονταρίσματος της Meta σε αυτή την τεχνολογία. Έπειτα ο Σαχ ξεκίνησε να μου λέει ένα ανέκδοτο για μια συνάντηση της ομάδας στην οποία οι υπάλληλοι της Meta μοιράστηκαν ιστορίες από πρόσφατες διακοπές τους. Στην αρχή πίστεψα ότι θα μου έλεγε πως οι υπάλληλοί του είχαν καταγράψει τα ταξίδια τους ανά τον κόσμο με κάμερες εικονικής πραγματικότητας και ότι όλοι είχαν μεταφερθεί, από το εικονικό τραπέζι συσκέψεων, στις καλύτερες στιγμές των εξωτικών ταξιδιών των συναδέλφων τους. Ήταν όμως μια πιο βαρετή αποκάλυψη. «Αν βρίσκεσαι σε μια μεγάλη βιντεοκλήση με πολλά πρόσωπα, είναι άβολο», είπε ο Σαχ, περιγράφοντας τη διαδικασία τού ποιος θα πάρει τώρα τον λόγο, την οποία γνωρίζουν καλά όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως. «Όμως εμείς ήμασταν όλοι στο Workroom. Είπα την ιστορία μου.
Κοίταξα στα αριστερά μου. Άρχισε να μιλάει ο επόμενος. Και υπήρξαν κινήσεις του κεφαλιού και αναγνώριση. Και συνεχίσαμε ο καθένας με τη σειρά του». Αυτό ακουγόταν ωραίο, αλλά δεν φαινόταν πολύ σπουδαίο. Όταν ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ διαφημίζει το metaverse όπως έκανε στο podcast του Ρόγκαν, λέει ότι το headset θα γίνει σταδιακά πολύ μικρό, ακόμα και θα εξαφανιστεί, και ότι το διαδίκτυο θα μας περιβάλλει, ενώ ενδέχεται να γίνει προσβάσιμο με ένα χτύπημα των δαχτύλων. «Μία από τις ασκήσεις του νου που μου αρέσει να κάνω είναι να σκέφτομαι πόσο λίγα από τα πράγματα που έχουμε στον φυσικό κόσμο πραγματικά χρειάζεται να είναι αληθινά», είπε ο Ζάκερμπεργκ στον Ρόγκαν. Προς το παρόν, βέβαια, η εταιρεία περιορίζεται από τον φυσικό κόσμο και από το γεγονός ότι η πλειονότητα των ανθρώπων, εκτός από όσους βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο metaverse, δεν προτίθενται να περνούν ώρες επί ωρών στην καθημερινότητά τους εκεί. Η Meta εργάζεται ώστε να κάνει πιο γοητευτικά τα headsets της και ήδη ανακοίνωσε ένα πιο κομψό, ακριβότερο μοντέλο. Το νέο headset έχει ακόμα περισσότερους αισθητήρες στο πρόσωπο, έτσι ώστε, αν βρεις κάτι στο metaverse που σε κάνει να χαμογελάσεις, το ψηφιακό σου άβαταρ θα χαμογελάσει μαζί σου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή