Τζένη Τσιροπούλου: «Το ντοκιμαντέρ δεν είναι χόμπι»

Τζένη Τσιροπούλου: «Το ντοκιμαντέρ δεν είναι χόμπι»

Η βραβευμένη ντοκιμαντερίστρια θυμάται πώς γυρίστηκαν τα Κάλαντα, τις σκληρές σκηνές στο νεκροτομείο, τους συμβολισμούς της ζωής και τη δυσκολία να βιοπορίζεσαι από αυτό που αγαπάς.

2' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πριν αρχίσει η ταινία, περνάει αυτό το γνωστό μήνυμα που προειδοποιεί για την ύπαρξη δύσκολων σκηνών. Λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, αντιλαμβάνεσαι πλήρως το γιατί. Ένα σημαντικό μέρος από τα Κάλαντα, το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ της Τζένης Τσιροπούλου, η οποία βραβεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα ως καλύτερη πρωτοεμφανιζόμενη σκηνοθέτις στο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καλαμάτας, είναι γυρισμένο στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία Αθηνών, σε ένα περιβάλλον που δεν θυμίζει σε τίποτα τις στιλιζαρισμένες, αποστειρωμένες αίθουσες που βλέπουμε στις σειρές εξιχνίασης εγκλημάτων. Τα κρεβάτια, σε πολλά πλάνα, είναι «κατειλημμένα» από ανθρώπινα όργανα, ακουμπισμένα προσεκτικά δίπλα στο σώμα όπου κάποτε κατοικούσαν, το οποίο στέκει παραμορφωμένο. Η Τζένη σχολιάζει ότι καμία αίσθηση δεν μπορεί να τεμπελιάσει όταν είσαι μέσα στο νεκροτομείο. «Οι περισσότεροι αναρωτιούνται πώς αντέξαμε στα γυρίσματα, εγώ και ο Γιώργος Μουτάφης, ο συνεργάτης και σύντροφός μου, που έκανε διεύθυνση φωτογραφίας και κάμερα», λέει. «Ως δημοσιογράφος, είναι μέρος της δουλειάς μου να εκτίθεμαι σε καταστάσεις που ίσως με κάνουν να νιώθω αμήχανα. Ο Γιώργος είναι πολύ έμπειρος φωτογράφος και video journalist, έχει καλύψει πολέμους και έχει δει πολύ δύσκολες καταστάσεις. Όμως, όταν γυρίζαμε σπίτι, ειδικά μετά τα πρώτα γυρίσματα, δεν μπορούσαμε να το βγάλουμε από το μυαλό μας, είχαμε την ανάγκη ακόμη και ώρες μετά να μιλάμε για ό,τι είδαμε». 

Η ταινία (η οποία ήταν η μεταπτυχιακή της εργασία στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου) ακολουθεί τον ιατροδικαστή Νίκο Καλόγρηα στην καθημερινότητά του, στο σπίτι και στο νεκροτομείο, τις ημέρες των γιορτών. Θα εμφανιστούν φέτος παιδάκια να πουν τα κάλαντα ή θα τους αποφύγουν; Αυτό το ερώτημα στέκει συνεχώς στη γωνία, παίρνοντας διαστάσεις υπαρξιακής ανησυχίας. «Στις δυτικές κοινωνίες, ο θάνατος είναι εντελώς εξόριστος από τη ζωή μας. Η ταινία είναι μια συνεχής αντίθεση μεταξύ ζωής και θανάτου. Τα κάλαντα και τα παιδιά συμβολίζουν τη ζωή, ενώ μέσα βρίσκεται η πιο ωμή όψη του τέλους της», λέει η Τζένη, που παρατηρεί ότι δεν μπήκε στο νεκροτομείο με άγχος θανάτου. Περισσότερο την επηρέασε προς αυτή την κατεύθυνση ο ερχομός της κόρης της, έναν χρόνο μετά. «Έχω την τύχη οι αγαπημένοι μου άνθρωποι να μην έχουν περάσει σοβαρές αρρώστιες. Όσοι δικοί μου έφυγαν από τη ζωή, έφυγαν με τη σειρά που ήρθαν, που είναι και το φυσιολογικό. Όμως η μητρότητα, για πρώτη φορά, μου δημιουργεί μια ανθρώπινη ανησυχία, μην πάθει τίποτα το παιδί μου και μην πάθω κι εγώ, γιατί τότε πώς θα μπορώ να τη φροντίζω». 

Τελικά, τα παιδάκια εμφανίζονται με τα τριγωνάκια τους για να τραγουδήσουν. «Είναι η μόνη στιγμή που βλέπουμε τον Νίκο Καλόγρηα να χαμογελάει», θυμάται η Τζένη. Η ίδια, μετά το πρώτο γύρισμα, σταμάτησε να τρώει κρέας για δύο χρόνια. Τόσα έχουν μεσολαβήσει από την πρεμιέρα της ταινίας στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και από τότε μετράει πολυάριθμες συμμετοχές και πρωτιές σε φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων η τιμητική διάκριση στο 23ο Μεσογειακό Φεστιβάλ Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, το πρώτο βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Ιεράπετρας, η συμμετοχή στο 8ο Φεστιβάλ Ελληνικών Ταινιών στο Βερολίνο και τώρα το βραβείο της Καλαμάτας. 

«Πολλοί νομίζουν ότι το ντοκιμαντέρ είναι χόμπι. Ίσως γι’ αυτό δεν στηρίζεται επαρκώς. Θεωρείται αυτονόητο ότι θα το χρηματοδοτείς από την τσέπη σου και, αν είσαι τυχερός, θα σου δοθούν κάποια χρήματα πίσω εκ των υστέρων», λέει και αναφέρεται με ευγνωμοσύνη στους συνεργάτες της (Στεύη Παναγιωτάκη, Νίκο Λιναρδόπουλο, Σταύρο Συμεωνίδη) που στήριξαν την ταινία. «Δεν είναι κακό το να παραδέχεσαι ότι θέλεις να βιοπορίζεσαι από αυτό που αγαπάς, ώστε να μπορείς να αφιερωθείς σε αυτό και να το κάνεις καλά».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή