Θα θυμάμαι για πάντα την πρώτη φορά που ο κύριος Τσούι* είδε χιόνι. «Έφαγε» είναι η πιο σωστή διατύπωση, γιατί ο ενθουσιασμός του ήταν τέτοιος, που μέσα σε δευτερόλεπτα είχε κατεβάσει την κεφάλα του σαν επιτιθέμενος ταύρος, είχε ανοίξει το στόμα σαν μπουλντόζα και σάρωνε το χιόνι με τα σαγόνια σε ρόλο σέσουλας.
Ακόμα και όταν είχε αρχίσει να τρέμει από το κρύο, ώρες μετά, και το τρίχωμα στα πόδια του είχε γεμίσει μπαλάκια χιονοναφθαλίνης, αρνιόταν πεισματικά να μπει στο αυτοκίνητο. Αυτός ο υπάκουος σκύλος-στρατιώτης είχε μεταμορφωθεί σε ένα απείθαρχο παιδί που βρέθηκε ξαφνικά σε ένα κλειδωμένο κατάστημα με παιχνίδια. Απλώς ήθελε να ζήσει την εμπειρία για όσο περισσότερη ώρα γινόταν, και ας ήταν εξαντλημένος και βρεγμένος μέχρι το κόκαλο κι ας τουρτούριζε σαν κομπρεσέρ.
Τα σκυλιά αγαπούν τη ρουτίνα. Μάλλον, σωστότερα, την έχουν ανάγκη. Γιατί ρουτίνα σημαίνει ασφάλεια για ένα πλάσμα με κυρίαρχο το ένστικτο της επιβίωσης. Σε μικρότερο βαθμό ισχύει και για μας τους ανθρώπους, αλλά τα κατοικίδιά μας θάλλουν σε ένα περιβάλλον σταθερότητας, όπου βασικές ανάγκες εξυπηρετούνται με τρόπο τακτικό και προγραμματισμένο.
Όμως! Όταν η ρουτίνα σπάει με ένα ερέθισμα πρωτόγνωρο, που δοκιμάζει όλες τις αισθήσεις και δίνει άλλες διαστάσεις στη διαδραστική συμμετοχή τους, όπως είναι η πρώτη φορά στη θάλασσα, η πρώτη βροχή ή το πρώτο χιόνι, τότε, φίλε μου, τα σκυλιά μας απολαμβάνουν αυτό που για μας θα ήταν διακοπές πέντε αστέρων, κερδισμένες στη λοταρία, με όλα τα έξοδα πληρωμένα. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι πολύ σημαντικό να μην αφήσετε το σκυλί σας να τρομάξει, να αποθαρρυνθεί ή να αποφύγει νέα βιώματα. Δεν θα πάθει τίποτα αν δεν κολυμπήσει ποτέ στη ζωή του. Αλλά δεν θα ζήσει και την εμπειρία. Και η συλλογή εμπειριών είναι ίσως ο σοβαρότερος λόγος που βρισκόμαστε όλοι επάνω στον πλανήτη Γη, γι’ αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα που μας αναλογεί.
Τα σκυλιά μας γιατί να αποτελούν εξαίρεση;
Ήξερα κάποτε έναν σκύλο που ήταν βροχοφοβικός. Δεν έφταιγε ο κακομοίρης. Το αφεντικό του σιχαινόταν τη βροχή. Και την πρώτη φορά που βγήκαν μαζί βόλτα και άρχισε να ψιχαλίζει, του μετέδωσε με τέτοια ένταση την απέχθειά του για το νερό, που το σκυλί ανέπτυξε την ίδια φοβία· εκ συμπαθείας. Κρίμα δεν είναι, αντί τα σκυλιά μας να μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους, να κάνουμε εμείς εκείνα χειρότερα σκυλιά;
* Για τους νεότερους αναγνώστες, ο εικονιζόμενος κύριος Τσούι ήταν ο σκύλος-φύλακας της ψυχής του γράφοντος· ένα θηρίο πενήντα κιλών και ταυτόχρονα ένας αγαθός γίγαντας που γλεντούσε τη ζωή, σαν Γαργαντούας, αλλά την έπαιρνε και στα σοβαρά, σαν στωικός φιλόσοφος. Στη φωτογραφία έχει βγει βόλτα στον μεγάλο χιονιά του 2004 και έχει φάει –κυριολεκτικά όμως– τόσο πολύ χιόνι, που σε κάποια φάση δεν μπορεί να κλείσει τα παγωμένα σαγόνια του. Παρότι ήταν σκύλος που λάτρευε τη θάλασσα, νομίζω ότι εκείνη η μέρα ήταν η πιο ευτυχισμένη της ζωής του.
Της ζωής μας.