Στις 31 Μαΐου λαμβάνει χώρα φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Σκλήρυνσης κατά Πλάκας, η οποία καθιερώθηκε το 2009 και διοργανώνεται ετησίως την τελευταία Τετάρτη του Μαΐου. Η πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μια χρόνια ασθένεια η οποία επηρεάζει τη φυσιολογική λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος (όπως του εγκεφάλου, των οπτικών νεύρων και του νωτιαίου μυελού) μέσω φλεγμονής και απώλειας ιστού. Με την πάροδο του χρόνου, οι ασθενείς που πάσχουν από ΠΣ ενδέχεται να έχουν αθροιστική απώλεια της σωματικής αλλά και της νοητικής λειτουργίας, με σημαντικές επιπτώσεις στην κίνηση και στη μνήμη, π.χ. Οι απώλειες αυτές προκαλούνται από δύο βασικούς τύπους βλαβών οι οποίοι οδηγούν στην απώλεια νευρώνων και εγκεφαλικού ιστού – διακριτές φλεγμονώδεις αλλοιώσεις (εστιακή βλάβη) και μεγαλύτερες σε έκταση φλεγμονώδεις νευροεκφυλιστικές διεργασίες (διάχυτη βλάβη).
Υπολογίζεται ότι έως και 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο έχουν προσβληθεί από πολλαπλή σκλήρυνση.
Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε νεότερες ηλικίες, 20 με 40 ετών, ενώ υπολογίζεται ότι ο αριθμός των γυναικών με ΠΣ είναι διπλάσιος από εκείνον των ανδρών. Σημειώνεται επίσης ότι η εμφάνιση της ασθένειας ποικίλλει γεωγραφικά και είναι συχνότερη σε περιοχές οι οποίες απέχουν περισσότερο από τον Ισημερινό.
Οι ασθενείς με ΠΣ ενδέχεται να διαγνωσθούν ως πάσχοντες από υποτροπιάζουσες μορφές ΠΣ (RMS), στις οποίες περιλαμβάνεται η υποτροπιάζουσα διαλείπουσα ΠΣ (RRMS), η δευτεροπαθώς προϊούσα ΠΣ (SPMS) και η πρωτοπαθώς προϊούσα ΠΣ (PPMS).
Η επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι τα άτομα που έχουν προσβληθεί από ΠΣ βιώνουν, κατά μέσο όρο, χαμηλότερη ποιότητα ζωής σε σύγκριση με εκείνα που πάσχουν από άλλες χρόνιες νόσους, όπως ο διαβήτης και η επιληψία.
Υπολογίζεται επίσης ότι το 50 περίπου τοις εκατό των ασθενών είναι σε θέση να εργάζονται 10 χρόνια μετά τη διάγνωση, ενώ τα δύο τρίτα εκείνων που έχουν προσβληθεί αναφέρουν ότι η ασθένεια έχει επηρεάσει την εργασία τους.
Σχεδόν το ένα τρίτο των ασθενών κινούνται με αναπηρικό καρότσι μέσα σ’ ένα διάστημα 20 ετών από την εμφάνιση της νόσου.
Η κατάλληλη θεραπεία, όμως, είναι ικανή να συμβάλει στη μείωση των επιπτώσεων.
Για τους πάσχοντες από υποτροπιάζουσες μορφές ΠΣ (RMS) οι τροποποιητικές της νόσου θεραπείες (DMT) επιχειρούν να μειώσουν τη συχνότητα των υποτροπών και τις αλλοιώσεις στη μαγνητική τομογραφία, να καθυστερήσουν την επιδείνωση της σωματικής αναπηρίας και να ελαχιστοποιήσουν την απώλεια όγκου του εγκεφάλου. Πέρα από ενέσιμες DMT, διατίθενται επίσης ενδοφλέβια σκευάσματα, καθώς και σκευάσματα από του στόματος. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες DMT για τη θεραπεία της PPMS.
Θεραπείες υπάρχουν και για την αντιμετώπιση μεμονωμένων συμπτωμάτων, όπως η σπαστικότητα ή τα προβλήματα στο περπάτημα, ενώ κορτικοστεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την οξεία θεραπεία των υποτροπών. ■