«Ωραίος ο Σλιμ Άαρονς, αλλά το ξέρεις, εμένα μου πάνε πιο πολύ τα ιστορικά, αυτά μου αρέσουν». Είχε περάσει ήδη ένας χρόνος με τον Μιχάλη Κατσίγερα να υπογράφει ως «Ανδρέας Γάσπαρης» το «Flashback», τη νέα, τότε, φωτογραφική στήλη του «Κ». Κι ένα μεσημέρι που είχαμε πιάσει την κουβέντα, βρήκε την ευκαιρία να μου πετάξει τη… σπόντα του.
Δεν ξέρω πόσες φωτογραφίες του διάσημου Αμερικανού φωτογράφου είχα στείλει στον αγαπημένο μας Μιχάλη, με την ίδια πάντα παράκληση: να μας γράψει ένα σύντομο κείμενο, ένα είδος διευρυμένης κειμενολεζάντας που θα συνόδευε μια ελκυστική στο μάτι εικόνα. Με τη γνωστή ευρυμάθεια, αλλά και τη σπάνια ψυχική ευρυχωρία, δεν έδειχνε ποτέ την παραμικρή ενόχληση, ακόμα κι όταν υποψιαζόμουν ότι υπήρχαν φορές που θα προτιμούσε, ίσως, κάτι διαφορετικό. Τα κείμενα του «Flashback» απέπνεαν πάντα κέφι, αλλά το πάθος του Μιχάλη ήταν η Ιστορία και, όταν το παράκανα, φρόντισε να μου το υπενθυμίσει. «Μη μου βάζεις δύσκολα αρχιτεκτονικά, που δεν τα γνωρίζω καθόλου, γιατί θα καταστώ γελοίος».
Aλλά στην πραγματικότητα η θεματολογία του ανεξάντλητου Μιχάλη δεν είχε όρια. Αν στη φωτογραφία ήταν μια ωραία γυναίκα, ακόμα καλύτερα. Ακόμα κι αν δεν τεκμηρίωνε κάποιο ιστορικό γεγονός. Και καθόλου σπάνια, με την αποστολή των κειμένων έσπευδε να με προειδοποιήσει: «Αν δεν σου αρέσει, πέτα το». Φυσικά, δεν πειράζαμε λέξη. Στην περίπτωση της φωτογραφίας που αναδημοσιεύουμε σήμερα και απεικoνίζει τη Μις Ιλινόις του 1955 Dianne Daniggelis να παρουσιάζει τις φορητές ελαφρές συσκευές τηλεόρασης Zenith, ο Μιχάλης μάς είχε γράψει: «Μου βγήκε πολύ φιλοαμερικανικό. Έτσι το γουστάρω. Αν σου κάνει, κράτα το». Κι όταν αρρώστησε, βγαίνοντας από το νοσοκομείο, θυμάμαι τον ενθουσιασμό του: «Στέλνε μου κείμενα!». Αυτός ήταν ο Μιχάλης: ένας από τους πιο ζωντανούς, ανθρώπινους και ζεστούς συναδέλφους που η καλή τύχη μάς έφερε δίπλα του, συνοδοιπόρους σε μια μεγάλη εφημερίδα. Θα μας λείψει, όπως μας λείπουν οι άνθρωποι που πλουτίζουν τη ζωή μας κάθε μέρα, έστω κι αν πολλές φορές δεν έχουμε τον χρόνο να το συνειδητοποιήσουμε όταν τους έχουμε δίπλα μας. Αγαπητέ μας «Ανδρέα Γάσπαρη», αντίο. ■