Όσοι γνωρίζουν τον δρα Χάρη Παστίδη, πρόεδρο του υπερ-δραστήριου Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας στις Ηνωμένες Πολιτείες, σίγουρα χαμογελούν όταν τον παρατηρούν μέσω Twitter να μοιράζει σνακ σε φοιτητές που μελετούν στη βιβλιοθήκη ή να ποζάρει με αποφοίτους, όπως η A’ja Wilson, η οποία ψηφίστηκε φέτος η καλύτερη φοιτήτρια-παίκτρια μπάσκετ των ΗΠΑ και ήδη ανήκει στην ομάδα των Las Vegas Aces. Προσιτός και δυναμικός, ο δρ Παστίδης από το 2008 διοικεί μια πανεπιστημιακή κοινότητα που περιλαμβάνει σήμερα 51.000 φοιτητές. Στα πρώτα 10 χρόνια της θητείας του έχει θέσει σε εφαρμογή προγράμματα που δίνουν την ευκαιρία σε φοιτητές να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους διαδικτυακά, να έχουν μεγαλύτερη προσβασιμότητα, αλλά και καλύτερες οικονομικές συνθήκες. Ο δρ Παστίδης είναι επίσης επικεφαλής της «Carolina’s Promise», μιας χρηματοδοτικής καμπάνιας που συγκέντρωσε πάνω από 1 δισ. δολάρια για τις ανάγκες του πανεπιστημίου, εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης.
Νωρίτερα είχε διδάξει Επιδημιολογία και είχε διατελέσει πρόεδρος του τμήματος Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας του πανεπιστημίου Άμχερστ της Μασαχουσέτης, όπου ενθάρρυνε το εκπαιδευτικό προσωπικό του πανεπιστημίου προς τις ερευνητικές συνεργασίες, γεγονός που έχει να κάνει και με την προσωπική του εμπειρία.
Η εμπειρία της Ελλάδας
Το 1987, ο ίδιος και η οικογένειά του έφτασαν στην Αθήνα μέσω του Ιδρύματος Fulbright. «Το να λάβει ένας Αμερικανός ακαδημαϊκός μια ερευνητική υποτροφία Fulbright αποτελεί πολύ μεγάλη τιμή και απόδειξη ότι η δουλειά σου αναγνωρίζεται σε διεθνές επίπεδο», λέει ο ίδιος στο «Κ». «Πριν υποβάλω την αίτησή μου, είχα μια γνωριμία με τον καθηγητή Δημήτριο Τριχόπουλο της Ιατρικής Σχολής Αθηνών του ΕΚΠΑ. Ήταν ένας πανεπιστημιακός ο οποίος έχαιρε τεράστιας εκτίμησης και δυστυχώς δεν ζει πια. Αρχικά είχαμε σκεφτεί να δουλέψουμε από κοινού σε μια έρευνα για τη διατροφή και τον καρκίνο. Συνέταξα την πρότασή μου για το Fulbright, με την πρόθεση να μελετήσω τους ελληνικούς διατροφικούς παράγοντες σε σχέση με την προστασία ενάντια στον καρκίνο. Όμως, όταν έφτασα στην Αθήνα, αποφασίσαμε να στρέψουμε την προσοχή μας σε μια μελέτη γύρω από την ελληνική διατροφή και τον κίνδυνο παθήσεων της χοληδόχου κύστεως. Εν τέλει δημοσιεύτηκε μια εργασία η οποία ανέφερε ότι η περιορισμένη κατανάλωση κρασιού σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο παθήσεων της χοληδόχου κύστεως στις γυναίκες. Επίσης, η καθηγήτρια Αντωνία Τριχοπούλου ήταν μια εξαιρετική οικοδέσποινα και συνάδελφος».
Επί εννέα μήνες, ο δρ Παστίδης, η σύζυγός του Πατρίσια Μουρ-Παστίδη και τα παιδιά τους, η Κάθριν, 5 ετών τότε, και ο 3χρονος Άντριου, έζησαν στην ελληνική πρωτεύουσα. «Ο αντίκτυπος σε εκείνους ήταν εξίσου δυνατός όσο ήταν και σ’ εμένα», σημειώνει. «Έζησαν την εμπειρία της κουλτούρας του πατέρα τους. Η Πατρίσια είναι πλέον μια αναγνωρισμένη συγγραφέας μεσογειακής κουζίνας και λαϊφστάιλ, κάτι που αναμφίβολα δεν θα είχε συμβεί χωρίς το πρόγραμμα Fulbright στην Ελλάδα».
Παιδί της Αστόρια
Ο δρ Παστίδης γεννήθηκε στην Αστόρια της Νέας Υόρκης από Ελληνοκύπριους γονείς το 1954. Ήταν το πρώτο μέλος της οικογένειας που απέκτησε πανεπιστημιακή μόρφωση, σπουδάζοντας αρχικά Βιολογία στο πανεπιστήμιο του Όλμπανι, πριν εισαχθεί στο πανεπιστήμιο Γέιλ για μεταπτυχιακό στη Δημόσια Υγεία και διδακτορικό στην Επιδημιολογία. Σήμερα, ο ίδιος ενθαρρύνει μέλη του διδακτικού του προσωπικού και φοιτητές να συμμετέχουν στο πρόγραμμα Fulbright, ενώ σκοπός του είναι να γνωρίσει όλους τους υποτρόφους Fulbright του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας, μεταξύ των οποίων και οι Έλληνες φοιτητές που φτάνουν εκεί για να συνεχίσουν την έρευνα και την εκπαίδευσή τους. Ηγείται, επίσης, ενός συμβουλίου πανεπιστημιακών το οποίο προτείνει στο Αμερικανικό Κογκρέσο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ βελτιώσεις στο πρόγραμμα Fulbright. Την ίδια στιγμή, συμβουλεύει το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος για το πρόγραμμα που αφορά στους Ελληνοαμερικανούς ακαδημαϊκούς που έρχονται στην Ελλάδα σε συνεργασία με το Ίδρυμα Fulbright.
«Κατά τη διάρκεια της δικής μου Fulbright εμπειρίας, έκανα επιστημονικές επαφές οι οποίες εξακολουθούν να υπάρχουν. Ξαναβρέθηκα, αλλά και για πρώτη φορά γνώρισα τους Έλληνες συγγενείς μου και έκανα νέους φίλους. Μαζί με την οικογένειά μου γίναμε μέρος του ιστού της ελληνικής κοινωνίας, κάτι που δεν μπορεί να γίνει μέσω Ίντερνετ ή ακόμα κι αν έρχεσαι για διακοπές κάθε χρόνο», παρατηρεί ο δρ Παστίδης. «Η παραμονή μου στην Αθήνα ξεπέρασε τις αρχικές μου προσδοκίες και μέχρι σήμερα επιστρέφουμε κάθε ένα ή δύο χρόνια. Φέτος το καλοκαίρι, μετά τον εορτασμό των 70 χρόνων του Ιδρύματος Fulbright στην Ελλάδα, επισκεφθήκαμε την Πάρo, την Ύδρα, ενώ περάσαμε όμορφα και στην Αθήνα». ■