Γνώρισα την περασμένη Κυριακή έναν άνθρωπο που πενθούσε τον σκύλο του. Η σχέση τους ήταν -υποτίθεται- επαγγελματική και γι’ αυτό δεν θα σας δώσω περισσότερες λεπτομέρειες· το υποσχέθηκα στον άνθρωπο αυτόν, ώστε να γράψω την ιστορία του.
Όταν πρωτοέσμιξαν, ο ένας ήταν 25 και ο άλλος κουτάβι. Ο πρώτος, διψασμένος για εξέλιξη και επαγγελματική καταξίωση. Ο άλλος, πεινασμένος για παιχνίδια και… φαΐ. Πολύ φαΐ. Στις συνθήκες υπό τις οποίες ασκείται σχεδόν κάθε επάγγελμα στην Ελλάδα (δημόσιος ή ιδιωτικός ο τομέας, ελάχιστη σημασία έχει), όποιος θέλει να ξεχωρίσει θα αναγκαστεί κάποτε να πληρώσει από την τσέπη του αυτά που θα έπρεπε να καλύπτει κανονικά ο εργοδότης του. Επιπλέον εργατοώρες, βενζίνες και -στην προκειμένη περίπτωση- σακιά ατελείωτα με ξηρά τροφή, καθώς το εγκεκριμένο σιτηρέσιο δεν αρκούσε ούτε για την επιβίωση…
Ο άνθρωπος έφτασε να πληρώνει ένα σεβαστό ποσοστό των χρημάτων που κέρδιζε για τη συντήρηση του σκύλου. Και κάποια στιγμή, έχοντας φτάσει στο απροχώρητο, αποφάσισε να υποχωρήσει. Να ζητήσει μετάθεση σε άλλο πόστο. Χωρίς τον σκύλο-Γαργαντούα, που του έτρωγε, κυριολεκτικά, το εισόδημα, κροκέτα την κροκέτα…
«Το ξέρω ότι πολύ λίγοι θα με πίστευαν, γι’ αυτό και δεν το λέω εύκολα. Όταν ζήτησα τη μεταγωγή σε άλλο πόστο, ο σκύλος ήταν φυσικά παρών. Ε, την αμέσως επόμενη ημέρα ξεκίνησε απεργία πείνας. Σταμάτησε να τρώει, εντελώς! Του έκανα εξετάσεις, τον δελέασα με μεζέδες (που, έτσι κι αλλιώς, είναι κομμάτι της εκπαίδευσής του), ο σκύλος ήταν απόλυτα υγιής και απόλυτα αποφασισμένος να με τιμωρήσει “διά της αφαγίας”. Στη συμπλήρωση της εβδομάδας ζήτησα ακύρωση της αίτησής μου. Τη μεθεπόμενη μέρα, έφαγε μια χούφτα κροκέτες. Μέσα σε λίγες μέρες είχε επιστρέψει στα συνηθισμένα του, χίλια γραμμάρια».
Του είπα ότι, για τα ανεξήγητα γεγονότα, συνήθως η ερμηνεία κρύβεται στη συμπεριφορά των παρατηρητών τους. Αδιόρατες αλλαγές σε συνδυασμό με μια γενναία μερίδα placebo (το οποίο, τελευταία, μελετάται ενδελεχώς, καθώς φαίνεται ότι παίζει τεράστιο ρόλο στις οργανικές μας μεταβολές) μπορούν να μεταφράσουν ένα δυσερμήνευτο φαινόμενο σε υπερφυσικό γεγονός. Ο άνθρωπος ήταν βράχος. Με προκάλεσε να εξηγήσω πώς η οποιαδήποτε αλλαγή στη συμπεριφορά του θα μπορούσε να «πείσει» ένα λαίμαργο σκυλί να γίνει ξαφνικά ασκητής. Η αλήθεια είναι ότι δεν είχα κάποια πειστική ερμηνεία να προσφέρω. Το αφήσαμε εκεί. Για όσους καταβάλλει η μελαγχολία, η παραμυθία του μεταφυσικού είναι πάντα ένα ευπρόσδεκτο δεκανίκι.
Ώρες μετά, σκέφτηκα όλα εκείνα τα σκυλιά που σταματούν να τρώνε σε μια μορφή έμπρακτης διαμαρτυρίας.Ξέρω σκυλιά που κόβουν το φαΐ όταν κατεβαίνουν οι βαλίτσες από το πατάρι (οι ιδιοκτήτες τους τις έχουν πλέον μετακομίσει όλες στην αποθήκη και τις γεμίζουν με ρούχα που μεταφέρουν στη ζούλα, σε σακούλες σκουπιδιών…). Έχω συναντήσει σκυλιά που κάνουν απεργία πείνας όταν εμφανίζονται άλλα ζώα στο σπίτι – ακόμα και μίνι χελώνες ή χρυσόψαρα. Και καταλαβαίνω ότι, στις περιπτώσεις αυτές, το ερέθισμα είναι προφανές και εύκολο να εντυπωθεί στο ασυνείδητο ενός ζώου. Ένα τηλεφώνημα όμως θα προκρινόταν με τον ίδιο τρόπο, μόνο αν ο σκύλος μιλούσε ελληνικά. Και επειδή έχω μάθει για τον άνθρωπον αυτόν ότι δεν έχει ούτε ένα μεταφυσικό κόκαλο στο σώμα του, και μάλιστα θεωρείται από τον περίγυρό του εκνευριστικός ορθολογιστής, η ιστορία που μου διηγήθηκε θα παραμείνει ένα μυστήριο. ■