Το πλήρες όνομά της ήταν Σιντονί-Γκαμπριέλ Κολέτ, αλλά έμεινε γνωστή απλώς ως Κολέτ, αν και το όνομα με το οποίο ξεκίνησε να υπογράφει ως συγγραφέας ήταν «Willy»· ένα αντρικό όνομα. Για την ακρίβεια, ένα αντρικό ψευδώνυμο, αυτό του συζύγου της, Ανρί Γκοτιέ-Βιλάρ, υπό το οποίο η νεαρή Κολέτ έγραψε τη σειρά μυθιστορημάτων με ηρωίδα την περίφημη Κλοντίν, τα οποία προκάλεσαν αρκετό θόρυβο στην παρισινή κοινωνία στο μεταίχμιο του 19ου με τον 20ό αιώνα. Αν και βρισκόταν στη σκιά του ανδρικού ονόματος, μια συγγραφέας-φάντασμα, η Κολέτ έζησε στην καλλιτεχνική σκηνή της πόλης, παρασύρθηκε από την πρωτοπορία της εποχής, άφησε το πνεύμα της να εξελιχθεί και σταδιακά ανεξαρτητοποιήθηκε· έγινε η Κολέτ, μια γυναίκα αυτόνομη και μια σημαντική συγγραφέας – ήταν υποψήφια για το βραβείο Νόμπελ το 1948. Μια δυναμική προσωπικότητα, σεξουαλικά απελευθερωμένη, φεμινίστρια, υπερδραστήρια (ασχολήθηκε και με το θέατρο), χώρισε, ξαναπαντρεύτηκε, ξαναχώρισε, ξαναπαντρεύτηκε – τα διαζύγιά της, μάλιστα, ήταν η αιτία που η Καθολική Εκλησία αρνήθηκε να τελέσει θρησκευτικά την κηδεία της, το 1954, σε ηλικία 81 ετών.
Στην ομώνυμη ταινία («Colette» του Wash Westmoreland), που προβάλλεται πλέον στις ελληνικές αίθουσες, η Κολέτ είναι η Κίρα Νάιτλι, στην πολλοστή φορά που η Λονδρέζα ηθοποιός πρωταγωνιστεί σε μια ταινία εποχής, ευρισκόμενη μάλιστα «σε μεγάλη φόρμα», όπως σχολιάζει ο Guardian, «φωτεινή, έξυπνη, σέξι και συμπαθητική». Ο Ντόμινικ Γουέστ βρίσκεται δίπλα της, στον ρόλο του συζύγου και μέντορα Willy, ο οποίος, προϊόντος του χρόνου, μοιάζει τρομοκρατημένος από την ενδεχόμενη απώλεια των ανδρικών προνομίων.
Ο Στίβεν Φρίαρς σκηνοθέτησε τη Μισέλ Φάιφερ στον κλασικό ρόλο της Λεά στο «Cheri».
H Κολέτ στο σινεμά
Το έργο της Κολέτ έχει πολλάκις μεταφερθεί στον κινηματογράφο. Πιο γνωστό, ασφαλώς, είναι το μιούζικαλ «Gigi» του Βινσέντε Μινέλι του 1958, που κέρδισε εννέα Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και αυτό της καλύτερης ταινίας. Λίγο νωρίτερα, ο Ρομπέρτο Ροσελίνι είχε σκηνοθετήσει το «Journey to Italy» με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν και τον Τζορτζ Σάντερς, ενώ, πιο πρόσφατα, ο Στίβεν Φρίαρς σκηνοθέτησε τη Μισέλ Φάιφερ (φωτογραφία) στον κλασικό ρόλο της Λεά στο «Cheri» (2009), στο τρυφερό παιχνίδι ανάμεσα σε μια γυναίκα και στον αρκετά νεότερο εραστή της. Η ταινία είναι χαρακτηριστική για το πώς η Κολέτ είχε την ικανότητα να καταγράφει και να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της εποχής της, τις συμπεριφορές, τα ήθη και την κουλτούρα της γαλλικής πρωτεύουσας.
Kυρίες και κύριοι
Το ανδρικό όνομα στην υπογραφή ενός βιβλίου ήταν επί της ουσίας προαπαιτούμενο για να μπορέσει ένα κείμενο να κάνει τα βήματά του στον κόσμο της σοβαρής λογοτεχνίας, και τα παραδείγματα κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα είναι πολλά και τρανταχτά. Πριν η Κολέτ γράψει τα βιβλία του συζύγου της, οι αδερφές Μπροντέ κρύβονταν πίσω από το επίθετο «Μπελ», η Ορόρ Ντουπέν ήταν βεβαίως ο Τζορτζ Σαντ και η Λουίσα Μέι Άλκοτ υπέγραφε ως Α. Μ. Μπάρναρντ. Παρεμπιπτόντως, φέτος συμπληρώθηκαν 150 χρόνια από την κυκλοφορία των «Μικρών κυριών» της Άλκοτ και επ’ αφορμή κυκλοφόρησε μια ταινία από την Clare Niederpruem, με την ιστορία να μεταφέρεται στη σημερινή εποχή· επίσης, προβλήθηκε μια σειρά τριών επεισοδίων από το BBC (φωτογραφία), ενώ του χρόνου ετοιμάζει μια ταινία η Grete Gerwi,g με τη Σίρσα Ρόναν στον ρόλο της Τζο.
Ανόητα γυναικεία μυθιστορήματα
Στη λίστα των γυναικών που έμειναν γνωστές μέσα από την ανδρική υπογραφή τους βρίσκεται ασφαλώς και η Μέρι Αν Έβανς, μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της βικτοριανής εποχής (γνωστότερο έργο της είναι το «Μίντλμαρτς»), η οποία είναι μέχρι τις μέρες μας γνωστή ως Τζορτζ Έλιοτ. Μάλιστα, προ ημερών, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ποταμός ένα μικρό, δοκιμιακού χαρακτήρα, κείμενό της, τα «Ανόητα γυναικεία μυθιστορήματα», γραμμένο το 1856, στο οποίο ο/η Έλιοτ σατιρίζει ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος: «Στα μυθιστορήματά τους συναντά συνήθως κανείς μια λαίδη ή έναν τζέντλεμαν, οι οποίοι μοιάζουν λίγο πολύ με τοξικό φυτό· ο εραστής έχει πάντα αρρενωπό στέρνο… οι καρδιές είναι ρηχές· τα γεγονότα πάντα αξιοποιούνται». Μετά 160 χρόνια, θα έγραφε πιθανόν το ίδιο βιβλίο. ■