Ένα βιβλίο τόσο μικρό, που χωράει στην τσέπη σου, στην κασετίνα σου! Ένα βιβλίο, όμως, που μπορεί να χωρέσει όλα όσα σου αρέσουν, όσα σε ενδιαφέρουν. Ένα βιβλίο που μπορείς να γράψεις μόνος σου ή με τους φίλους σου. Ένα βιβλίο που θα σε κάνει συγγραφέα για περίπου μία ώρα – ίσως και λιγότερο… Μα υπάρχει τέτοιο βιβλίο; Φυσικά!
Το «Μικρό Βιβλίο» είναι μια υπέροχη ιδέα για να συνεργαστείς με τους φίλους σου, να επικοινωνήσεις μαζί τους, αλλά και να εκφραστείς. Επιλέγοντας το θέμα που προτιμάς κάθε φορά, μπορείς να δημιουργήσεις τα δικά σου μικρά βιβλία, μαθαίνοντας έτσι να ανακαλύπτεις τη γνώση, αλλά και να δημοσιεύσεις ένα έργο που θα απευθύνεται σε αληθινό κοινό!
Πώς θα σου φαινόταν αν το «Μικρό Βιβλίο» ήταν μέρος του μαθήματος;
Αυτό ακριβώς οραματίστηκε ο Σελεστέν Φρενέ, ένας πρωτοπόρος Γάλλος παιδαγωγός ο οποίος έζησε στις αρχές του 20ού αιώνα. «Προχωρημένος» για την εποχή του, ο Φρενέ έβαλε τον κινηματογράφο στα σχολεία, ενώ το 1923 εισήγαγε το τυπογραφικό πιεστήριο για να τυπώσει τα κείμενα των παιδιών, εκδίδοντας έτσι τις πρώτες σχολικές εφημερίδες. Εξέλιξη αυτών ήταν το «Μικρό Βιβλίο», μέσα από το οποίο οι μαθητές μπορούσαν να εκφραστούν ελεύθερα, να διατυπώσουν τις απόψεις τους χρησιμοποιώντας τις γνώσεις τους, με λίγα λόγια να λειτουργήσουν αυτόνομα, χρησιμοποιώντας κριτική σκέψη. Το «Μικρό Βιβλίο» εξακολουθεί μέχρι σήμερα να εμπνέει πολλούς δασκάλους σε πολλά μέρη του κόσμου και, φυσικά, πάρα, μα πάρα πολλά παιδιά, που μέσα από αυτήν τη δημιουργική εργασία όχι μόνο μαθαίνουν κάτι νέο, αλλά καταλαβαίνουν και τι ακριβώς μαθαίνουν και γιατί.
• Στην ταινία «Το σκασιαρχείο», που κυκλοφορεί στο Υοutube μπορείς να μάθεις ακόμη περισσότερα για το ποιoς ήταν ο εμπνευστής αυτής της νέας παιδαγωγικής φιλοσοφίας.
Τα δυνατά σημεία του «Μικρού Βιβλίου»
• Μαθαίνεις μέσα από την εμπειρία και τη δράση, χωρίς να νιώθεις υποχρέωση να μελετήσεις.
• Καλλιεργείς την ελεύθερη έκφραση και απολαμβάνεις τη χαρά της δημιουργίας.
• Ενισχύεις το πνεύμα συνεργασίας και αποκτάς ένα επιπλέον κίνητρο για μάθηση.
• Αν ενταχθεί σε μάθημα ξένης γλώσσας, έχεις τη δυνατότητα να ανακαλύψεις αξίες, παραδόσεις και πολιτισμούς της άλλης χώρας.
• Στη διάρκεια της διαδικασίας αναπτύσσεις το κριτικό σου πνεύμα τόσο για τον εαυτό σου όσο και για τους συμμαθητές σου, εξασφαλίζοντας έτσι ένα δημοκρατικό κλίμα στην τάξη.
Πώς να φτιάξετε «Μικρά Βιβλία» στην τάξη σας
1. Το συζητάτε όλοι μαζί στην τάξη.
2. Επιλέγετε τα θέματα, είτε ατομικά είτε από μικρές ομάδες 2-3 ατόμων.
3. Τα μέλη των ομάδων συνεργάζεστε ώστε να συντάξετε τα κείμενα και να δημιουργήσετε τα σχέδια και την εικονογράφηση.
4. Τα κείμενα πληκτρολογούνται στον υπολογιστή και τα σχέδια σκανάρονται.
5. Τα «Μικρά Βιβλία» δημοσιεύονται.
6. Για την κατασκευή τους, διπλώνετε 3 φορές και κόβετε με ψαλίδι (δες το σχέδιο).
7. Η μία ομάδα διαβάζει στην άλλη το «Μικρό Βιβλίο» της στην τάξη και ακολουθούν σχόλια και συζήτηση.
8. Μπορεί να γίνει και ανταλλαγή «Μικρών Βιβλίων» με άλλο σχολείο –κοντινό ή μακρινό– αν έχει κάνει επίσης την ίδια δουλειά.
9. Όλοι μοιράζεστε αντίτυπα του βιβλίου.
10. Τέλος, μπορεί να γίνει έκθεση των βιβλίων, τόσο μέσα στην τάξη όσο και στη βιβλιοθήκη του σχολείου.
• Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορείτε κι εσείς στην τάξη να δημιουργήσετε το δικό σας «Μικρό Βιβλίο», αναζητήστε με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα σας την ιστοσελίδα www.petitslivres.free.fr («editions Celestines»). Από εκεί θα κατεβάσετε δωρεάν το λογισμικό για τη δημιουργία του βιβλίου – μην ξεχνάτε ότι είναι συγκεκριμένος ο τρόπος που πρέπει να μπουν τα κείμενα στα κουτάκια της σελίδας, ώστε, όταν γίνει η εκτύπωση, κοπεί το χαρτί στα σωστά σημεία και διπλωθεί, το οκτασέλιδο βιβλιαράκι να είναι έτοιμο!
Μαθητές που συμμετείχαν στη δημιουργία του «Μικρού Βιβλίου» λένε…
«Το μάθημα έγινε πιο ευχάριστο και ενδιαφέρον – δεν έμοιαζε με μάθημα».
«Μου άρεσε που συνεργαστήκαμε με τους φίλους μου για να δημιουργήσουμε την ιστορία και την εικονογράφηση».
«Εμένα μου άρεσε που πληκτρολόγησα στον υπολογιστή».
«Εντυπωσιάστηκα από την τεχνική της κατασκευής των “Μικρών Βιβλίων” – τόσο απλή και εύκολη».
«Ήταν ωραίο που μοιράσαμε πολλά αντίτυπα στην τάξη και δημοσιεύσαμε τα βιβλία μας».
• Οι «Ερευνητές» πήραν πληροφορίες για το «Μικρό Βιβλίο» και παρακολούθησαν από κοντά τη διαδικασία κατασκευής του στα Εκπαιδευτήρια Νέα Γενιά Ζηρίδη, όπου πραγματοποιήθηκε το 3ο Εκπαιδευτικό Συνέδριο με θέμα: «Ακαδημαϊκή Αριστεία και Χάρισμα: Νέες Τάσεις στην Εκπαίδευση του 21ου αιώνα». Το συνέδριο διοργανώθηκε σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ και τη συμμετοχή σχολικών συμβούλων της Δ/νσης Ανατολικής Αττικής. Υπεύθυνες του συγκεκριμένου εργαστηρίου για την ξενόγλωσση εκπαίδευση ήταν οι εκπαιδευτικοί Σοφία Λάχλου και Βασιλική Μαστοράκη.
• Στη χώρα μας, η παιδαγωγική ομάδα «Το σκασιαρχείο» -όνομα που δανείστηκε από την ομώνυμη ταινία- συνεργάζεται με το συνεταιριστικό Ινστιτούτο του Μοντέρνου Σχολείου -Παιδαγωγικής Φρενέ της Γαλλίας ICEM-Pedagogie Freinet (www.icem-pedagogie-freinet.org) και τη Διεθνή Ομοσπονδία των κινημάτων για το Μοντέρνο Σχολείο -Παιδαγωγική Φρενέ ΦΙΝΕΜ- Paidagogie Freinet. www.skasiarxeio.wordpress.com