Ο Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, μας μιλάει για την ανάγκη βελτίωσης των δημόσιων υποδομών της χώρας, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία των προορισμών. Αναφέρεται στη συμμετοχή του ΣΕΤΕ στη σύμπραξη «This is Athens & Partners» για την καθιέρωση της Αθήνας ως κορυφαίου ευρωπαϊκού προορισμού, καθώς και στα θέματα που αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου του συνδέσμου, με τίτλο «Tourism in Transition». Επιπλέον, ο κ. Ρέτσος αναλύει τις θέσεις του ΣΕΤΕ σε ό,τι αφορά το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων και εξηγεί γιατί η μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων στον τουριστικό τομέα θα μπορούσε να βοηθήσει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.
Πρόσφατα ανακοινώθηκε η συμμετοχή του ΣΕΤΕ στη σύμπραξη «This is Athens & Partners» για την καθιέρωση της Αθήνας ως κορυφαίου ευρωπαϊκού προορισμού. Τι προσδοκάτε από αυτή τη συνεργασία;
Συνέργεια και συνεργασία για εμάς σημαίνει να συμπληρώσουμε την προσπάθεια με τις δυνάμεις του ιδιωτικού τομέα και να δρούμε αθροιστικά, μαζί με τις ενέργειες της πολιτείας και των τοπικών αρχών, τη διεθνή προβολή της χώρας, τη σύνθεση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, αλλά και τη διαχείριση προορισμών. Ο ΣΕΤΕ υποστηρίζει και θεσμικά πλέον τη σύμπραξη για την Αθήνα, μαζί με τον Δήμο Αθηναίων, την Aegean και τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, με στόχο την υλοποίηση δράσεων για την αναβάθμισή της σε επίπεδο προϊόντος και υπηρεσιών και την αποτελεσματικότερη προώθησή της ως προορισμού στις βασικές διεθνείς τουριστικές αγορές. Ενεργό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια θα έχει και η Marketing Greece, η οποία από την ίδρυσή της το 2013 ασχολήθηκε ουσιαστικά με την τουριστική προώθηση της πρωτεύουσας, σε μια εποχή που το είχε ιδιαίτερη ανάγκη.
Στο τελευταίο συνέδριο του ΣΕΤΕ συζητήθηκε μια σειρά θεμάτων με την παρουσία ξένων ομιλητών, όπως η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η χάραξη στρατηγικών για τη διαχείριση των προορισμών. Σε ποια θέση βρίσκεται η Ελλάδα στους παραπάνω τομείς;
Στόχος του φετινού συνεδρίου μας με τίτλο «Tourism in Transition, #someThinkdifferent» ήταν να ενημερωθούν οι επιχειρηματίες εντός και εκτός του τουριστικού κλάδου για τις εξελίξεις σε τομείς που παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των τάσεων στον παγκόσμιο τουρισμό και φυσικά επηρεάζουν τον εγχώριο. Μιλήσαμε για την ανάγκη αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στη σύνθεση ενός ανταγωνιστικού τουριστικού προϊόντος, αλλά και στην εξεύρεση λύσεων για τις επιχειρήσεις. Επίσης παρουσιάστηκαν βέλτιστες διεθνείς πρακτικές για τη διαχείριση προορισμών και το placebranding. Οφείλουμε στην Ελλάδα να προετοιμαστούμε κατάλληλα και σε αυτό το πεδίο, ενισχύοντας πολιτικές διαχείρισης των περιοχών με τουριστική δραστηριότητα. Η καλή λειτουργία όλων των προορισμών πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για τις τοπικές αρχές των τουριστικών περιοχών.
Με αφορμή την τελευταία σας διαπίστωση, πείτε μας την άποψή σας για το επίπεδο των βασικών υποδομών που διαθέτει η Ελλάδα στην εξυπηρέτηση των τουριστών.
Τα τελευταία χρόνια, η αύξηση του τουριστικού ρεύματος ανέδειξε ακόμη περισσότερο την ανάγκη βελτίωσης των βασικών υποδομών, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο, που είναι απαραίτητες για την καλύτερη εξυπηρέτηση των επισκεπτών μας. Οι επιχειρήσεις του τουριστικού τομέα όλα τα προηγούμενα χρόνια, παρά την κρίση, προχώρησαν σε σημαντικές επενδύσεις. Δεν ακολούθησαν όμως με τους ίδιους ρυθμούς οι βελτιώσεις στις δημόσιες υποδομές που συνδέονται με την τουριστική δραστηριότητα. Η «κόπωση» των υποδομών δεν αφορά μόνο τους δημοφιλείς προορισμούς, αλλά και τις περιοχές με μικρότερη επισκεψιμότητα. Για παράδειγμα, διαπιστώνουμε προβλήματα υδροδότησης σε τουριστικούς προορισμούς, αλλά και συχνές διακοπές ρεύματος στην αιχμή της σεζόν. Επίσης, σε κακή κατάσταση βρίσκονται τα τοπικά οδικά δίκτυα σε αρκετές περιοχές, ενώ απαιτούνται επενδύσεις εκσυγχρονισμού σε συνοριακούς σταθμούς της χώρας από ήδη διαθέσιμους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς.
Η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων σε ακίνητα πώς επηρεάζει τον ελληνικό τουρισμό;
Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις στα ακίνητα και το πώς αυτές μπορούν να ενταχθούν στην τουριστική δραστηριότητα είναι ένα θέμα για το οποίο γίνονται συζητήσεις και λαμβάνονται αποφάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Εμείς από την πλευρά μας παρεμβαίνουμε με κάθε ευκαιρία στα αρμόδια όργανα για την ανάδειξη των ζητημάτων που συνδέονται με την απουσία φορολόγησης και ουσιαστικού ρυθμιστικού πλαισίου λειτουργίας. Έχουμε παρουσιάσει παραδείγματα άλλων προορισμών που αντιμετωπίζουν με επάρκεια το φαινόμενο, τόσο σε λειτουργικό όσο και σε ελεγκτικό επίπεδο. Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι είναι διαφορετικό να θέλει ένας ιδιοκτήτης να διαθέσει την οικία του για τη φιλοξενία επισκεπτών στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού και διαφορετικό να ενοικιάζονται ολόκληρες πολυκατοικίες από επιχειρηματικούς ομίλους με σκοπό το οικονομικό όφελος. Πάντως η μη αντιμετώπιση του φαινομένου έχει προκαλέσει παρενέργειες στην κοινωνική και στην οικονομική ζωή περιοχών όπου παρατηρείται έξαρση των βραχυχρόνιων μισθώσεων, καθώς υπάρχει μεγάλη δυσκολία ανεύρεσης κατοικιών, ενώ έχουν αυξηθεί και τα ενοίκια. Επίσης, παραμένει το πρόβλημα της άνισης φορολογικής μεταχείρισης ανάμεσα στα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνιες μισθώσεις και στα αδειοδοτημένα τουριστικά καταλύματα.
Έχετε μιλήσει όμως και συνολικά για την υπερφορολόγηση, επισημαίνοντας ότι επηρεάζει την ανταγωνιστικότητα στον τουρισμό.
Στο μέτωπο της αντιμετώπισης της υπερφορολόγησης για τις επιχειρήσεις του τομέα δεν έχει γίνει κανένα ουσιαστικό βήμα προόδου. Δυστυχώς, δεν έχει γίνει ακόμα αντιληπτό ότι ο τουρισμός σε μεγάλο βαθμό αποτελεί ένα εξαγώγιμο προϊόν που παρέχεται σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική διεθνή αγορά που ολοένα και διευρύνεται. Η απουσία ελαφρύνσεων περιορίζει τις δυνατότητες των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του διαρκώς αυξανόμενου διεθνούς ανταγωνισμού. Η επάνοδος άμεσα ανταγωνιστικών προορισμών, με χαμηλότερη φορολογία από την Ελλάδα, σε υψηλές θέσεις στην παγκόσμια τουριστική κατάταξη είναι γεγονός. Η μείωση της φορολογίας θα ενισχύσει τις υφιστάμενες τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα θα αποτελέσει κίνητρο για νέες επενδύσεις. Άλλωστε η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι μια απαίτηση συνολικά του επιχειρηματικού κόσμου της χώρας, όχι μόνο του τουριστικού κλάδου. Σύμφωνα μάλιστα με την πρόσφατη έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας για το επιχειρείν, η Ελλάδα για το 2019 κατατάσσεται στην 72η θέση μεταξύ 190 χωρών. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να αντιμετωπιστεί.