Όταν στις αρχές της δεκαετίας ίδρυσε την Active Media Group, ο αθλητικός τουρισμός στην Ελλάδα ήταν για τους περισσότερους μια ανάμνηση από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων παρά μια αναπτυσσόμενη, επικερδής και πολλά υποσχόμενη μορφή εναλλακτικού τουρισμού. Ακολουθώντας την τάση της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας, ο Άκης Τσόλης εκμεταλλεύτηκε την πολυετή εμπειρία που είχε αποκτήσει στον χώρο του sports marketing και στη διοργάνωση μεγάλων εκδηλώσεων, όπως το Greek All Star Game, και άρχισε να ασχολείται με τον αθλητικό τουρισμό: στράφηκε στον σχεδιασμό και στην υλοποίηση αθλητικών διοργανώσεων, με στόχο να προσελκύσει δραστήριους τουρίστες εκτός της καλοκαιρινής σεζόν. Σήμερα, λάτρεις των σπορ από όλο τον κόσμο ταξιδεύουν στην Ελλάδα, για να συμμετάσχουν στους αγώνες του Navarino Challenge στη Μεσσηνία, στο Santorini Experience και στο τουρνουά γκολφ Messinia PRO-AM, ενώ η εταιρεία του, σε λιγότερο από οκτώ χρόνια, έχει λάβει περισσότερα από 30 βραβεία – με πιο πρόσφατη τη διεθνή διάκρισή της ως Unique Tour Company of the Year 2019 στα Travel & Hospitality Awards.
Είναι ανταγωνιστική η Ελλάδα στον αθλητικό τουρισμό συγκριτικά με άλλες χώρες της Μεσογείου;
Είναι ανερχόμενη δύναμη. Η Ιταλία είναι πολύ μπροστά, η Τουρκία τα τελευταία χρόνια αναπτύσσει δραστηριότητες που αφορούν κυρίως το τρίαθλο. Οι χώρες της κεντρικής Ευρώπης έχουν το πλεονέκτημα στις δραστηριότητες βουνού και στο τρέξιμο. Οι βαλκανικές χώρες είναι πολύ πίσω στις διοργανώσεις, γι’ αυτό στους ελληνικούς αγώνες είναι μεγάλος ο αριθμός των συμμετεχόντων από τα Βαλκάνια. Η Ελλάδα έχει μεγάλη εμπειρία, έχει φιλοξενήσει Ολυμπιακούς Αγώνες και παγκόσμια πρωταθλήματα και τα τελευταία χρόνια αναπτύσσει τον αθλητικό τουρισμό στις μικρότερες πόλεις –στην Πάτρα, στο Ηράκλειο, στο Ρέθυμνο, στον Βόλο–, ενδυναμώνοντας την οικονομία της ευρύτερης περιοχής εκτός σεζόν.
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των ελληνικών προορισμών;
Είναι ασφαλείς, έχουν καλό καιρό και μοναδική φυσική ομορφιά. Οι αποστάσεις δεν είναι τεράστιες, βουνό και θάλασσα συχνά απέχουν μόλις μερικά χιλιόμετρα, και αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να αποκτήσει μια ολοκληρωμένη εμπειρία, που δύσκολα θα βρει αλλού. Η τάση στην υγιεινή διατροφή έχει κάνει ακόμα πιο ελκυστική την επαρχία και τα προϊόντα της μεσογειακής διατροφής. Η φιλοξενία παίζει επίσης μεγάλο ρόλο. Ένας από τους αγώνες της διοργάνωσης Zagori Mountain Running ξεκινάει στις 6 το πρωί και οι ιδιοκτήτες στους ξενώνες σερβίρουν πρωινό στους συμμετέχοντες στις 4 το πρωί! Με αυτόν τον τρόπο δείχνουν ότι αντιλαμβάνονται τη σημασία της διοργάνωσης και σέβονται τους πελάτες.
Είναι μετρήσιμη δύναμη της τουριστικής βιομηχανίας ο αθλητικός τουρισμός;
Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μέχρι το 2021 το ποσοστό της ετήσιας ανάπτυξης του αθλητικού τουρισμού διεθνώς θα είναι 41,45%. Κατέχει ήδη το 12,12% της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς, υπολογίζεται ότι στις ΗΠΑ αποφέρει έσοδα της τάξεως των 46 δισ., ενώ στη γειτονική μας Ιταλία τα έσοδα ανέρχονται περίπου στα 9 δισ. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει στρατηγική, ούτε επίσημα στοιχεία. Ωστόσο, ο απολογισμός των δικών μας διοργανώσεων δείχνει ότι η ανάπτυξη είναι ραγδαία και τα οφέλη για την οικονομία όλο και μεγαλύτερα. Φέτος στο Santorini Experience συμμετείχαν 6.000 άτομα, που έμειναν μία ολόκληρη εβδομάδα στο νησί.
Ποιες άλλες κορυφαίες διοργανώσεις ξεχωρίζετε στην Ελλάδα;
Τον Κλασικό Μαραθώνιο της Αθήνας, τον Μαραθώνιο «Μέγας Αλέξανδρος» της Θεσσαλονίκης, το Zagori Mountain Running, το Navarino Challenge, το Santorini Experience, το Spetses Mini Marathon, τον Μαραθώνιο του Ναυπλίου και τον Ημιμαραθώνιο στο Ηράκλειο. Για παράδειγμα, το Λεωνίδιο πρόσφατα διοργάνωσε φεστιβάλ αναρρίχησης, ακολουθώντας το παράδειγμα της Καλύμνου.
Πώς επωφελείται η τοπική κοινωνία;
Όταν κάποιος ταξιδεύει σε μια πόλη, αφήνει χρήματα στα ξενοδοχεία, στα μαγαζιά, στα εστιατόρια, αλλά και σε ενοικιάσεις πλωτών μέσων ή ποδηλάτων. Ας μην ξεχνάμε ότι αθλητικοί τουρίστες είναι και οι συνοδοί των αθλητών, οι οποίοι με κεντρικό άξονα την παρακολούθηση του αθλητικού γεγονότος συμβάλλουν στην ανάπτυξη άλλων μορφών ειδικού τουρισμού, όπως ο θρησκευτικός και ο πολιτιστικός. Όλοι αυτοί δημιουργούν θετικές αναμνήσεις, τις μοιράζονται στα social media και ενδεχομένως επιδιώκουν να τις επαναλάβουν. Είναι πολύ δύσκολο οποιαδήποτε άλλη μορφή ειδικού τουρισμού να ασκήσει τόσο θετική επίδραση στους ταξιδιώτες. Αν περάσεις καλά και κάτι πάει λάθος –για παράδειγμα, αν μια φορά δεν μείνεις ευχαριστημένος από το φαγητό–, το παραβλέπεις. Προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε τις συνέργειες με τις τοπικές επιχειρήσεις, να επιμηκύνουμε τη διαμονή.
Μπορεί να αναπτυχθεί ο αθλητικός τουρισμός έξω από το καλούπι των διοργανώσεων;
Τα τελευταία χρόνια, όταν αναφερόμαστε στον αθλητικό τουρισμό, διαχωρίζουμε τις αθλητικές διοργανώσεις από τις αθλητικές διακοπές, γιατί συχνά οι άνθρωποι επισκέπτονται προορισμούς με σκοπό να συνδυάσουν την άθληση και την αναψυχή, χωρίς το κίνητρο συμμετοχής σε κάποιον αγώνα. Αυτό το κομμάτι, των ανεξάρτητων αθλητικών διακοπών, στην Ελλάδα είναι πιο δύσκολο να αναπτυχθεί, γιατί απαιτεί συνέργειες μεταξύ των υπουργείων, των δήμων και των τουριστικών φορέων.
Ποια είναι τα δημοφιλέστερα αθλήματα για τους τουρίστες; Και ποια η τάση των επόμενων χρόνων;
Η νέα γενιά ενδιαφέρεται κυρίως για active vacation, για δραστήριες διακοπές, και αυτό λείπει από την Ελλάδα. Το τρέξιμο και το κολύμπι είναι τα δημοφιλέστερα αθλήματα, το παρκούρ είναι μια νέα τάση, το windsurfing και το kitesurfing έχουν φανατικό κοινό. Πιστεύω όμως πως έχει έρθει η στιγμή να δημιουργήσουμε δικά μας premium προϊόντα, αντίστοιχα των οποίων δεν θα βρίσκει κανείς σε άλλες χώρες της Ευρώπης, όπως το Navarino Challenge, που περιλαμβάνει ποικίλες δραστηριότητες για κάθε επίπεδο και κάθε ηλικία, ή ο αγώνας δρόμου Spartan race, που είναι πολύ δημοφιλής στο εξωτερικό – και σε αυτό βοηθάει το αναγνωρίσιμο όνομά του. Θα μπορούσαμε να βρούμε πολλές τέτοιες αφορμές και να δημιουργήσουμε δικά μας προϊόντα.
Yπάρχουν ανεκμετάλλευτες περιοχές και ευκαιρίες ανάπτυξης;
Η Χαλκιδική θα ήταν ιδανική για αγώνες open water, τρέξιμο, καταδύσεις. Μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης υπάρχει και στα βουνά, όμως εκεί το πρόβλημα είναι ότι τα χιονοδρομικά κέντρα δεν δίνονται για μακροχρόνια εκμετάλλευση, κάτι που αποτρέπει τον επιχειρηματία να επενδύσει σε υποδομές ή σε ένα φεστιβάλ. Η Ελλάδα έχει τόσα νησιά και παραλίες και δεν αναπτύσσει δραστηριότητες στη θάλασσα. Είναι κρίμα να μην αξιοποιούμε τα ζεστά νερά και το γεγονός ότι οι άνθρωποι εδώ κάνουν μπάνιο τον Οκτώβριο, συχνά και τον Νοέμβριο, χωρίς να είναι χειμερινοί κολυμβητές. Θα μπορούσαν όλοι αυτοί, αντί να βουτούν μόνοι, να δηλώσουν συμμετοχή σε ένα event, να κολυμπήσουν ένα ή δύο μίλια κάνοντας μια καλή προπόνηση, να πάρουν ένα μετάλλιο, αναμνηστικά συμμετοχής, να βγάλουν φωτογραφίες, να τους δουν οι φίλοι τους. Συμμετέχοντας σε μια διοργάνωση, χτίζεις μια ανάμνηση.
Θυμηθείτε δύο στιγμιότυπα από αγώνες που σας ενέπνευσαν.
Μια εικόνα που με συγκινεί και με πεισμώνει να συνεχίσω είναι αυτή των ερασιτεχνών αθλητών ΑμεΑ που συμμετέχουν σε αγώνες κολύμβησης στη Σαντορίνη ή που τρέχουν σε αγώνες δρόμου μαζί με τους συνοδούς τους στη Μεσσηνία. Είναι πηγή έμπνευσης για μένα η εικόνα των ανθρώπων που αθλούνται χωρίς περιορισμούς. Μια στιγμή που δεν θα ξεχάσω ποτέ ήταν όταν το 2013 ο μικρός μου γιος έτρεξε σε ηλικία επτά ετών στον αγώνα του 1 χλμ. του Navarino Challenge και με ρώτησε πριν ξεκινήσει: «Μπαμπά, πειράζει αν δεν έρθω πρώτος;». Συγκινήθηκα και συνειδητοποίησα ότι δεν προτρέπουμε τα παιδιά μας να αθληθούν, αλλά τα βάζουμε σε μια διαδικασία ανταγωνισμού. Γι’ αυτό, πάνω απ’ όλα, οι δικές μας διοργανώσεις, εκτός από την ενίσχυση της οικονομίας και τα οφέλη της εσωτερικής μετακίνησης ταξιδιωτών, υπηρετούν την κουλτούρα της ευγενούς άμιλλας και του αθλητικού ιδεώδους.