Οι Μάρκο Πόλο του 2020

6' 7" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Όσο κι αν η τεχνολογία «μικραίνει» τον πλανήτη μας, η δίψα για εξερεύνηση δεν σβήνει. Συναντήσαμε δύο ανθρώπους που περνούν τη ζωή τους πηγαίνοντας εκεί που οι περισσότεροι δεν θα τολμούσαμε.

Η Γη, ο πέμπτος μεγαλύτερος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα και ο μόνος, στο γνωστό μας σύμπαν, που φιλοξενεί ζωή, είναι ένας κόσμος διαφορετικός από κάθε άλλον. Η επιθυμία για την εξερεύνησή του είναι ταυτόσημη με την ανθρώπινη ύπαρξη. Καθώς η τεχνολογία εξελισσόταν συνεχώς, νέα μέρη κατακτιούνταν – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Η πρόοδος στις μετακινήσεις, στον εξοπλισμό και στα μέσα επιβίωσης οδήγησε τον άνθρωπο σε απομακρυσμένα μέρη και δύσβατα σημεία, υπό τις πιο απίθανες συνθήκες. Κι ενώ ζούμε σε μια εποχή όπου οι δορυφόροι μπορούν να τραβήξουν φωτογραφίες ακόμα και από το πιο απομονωμένο μέρος του πλανήτη, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως το Google Earth έχει μία πινέζα για κάθε γωνιά της Γης. Τα μυστήριά της εξακολουθούν να οδηγούν παθιασμένους εξερευνητές στα όριά τους, εκεί όπου ακόμα και μονοκύτταροι οργανισμοί δύσκολα επιβιώνουν. Η κατάκτηση της Γης υπήρξε η πιο επίπονη, πιο δύσκολη και πιο απαιτητική από κάθε άλλη ανθρώπινη εξερεύνηση.

Εξερευνητές στη σύγχρονη εποχή

Οι σημερινοί εξερευνητές μπορεί να μην έχουν το προνόμιο να ανακαλύψουν την Αμερική ή τις χώρες της Άπω Ανατολής, όπως ο Χριστόφορος Κολόμβος και ο Μάρκο Πόλο, έχουν όμως τη μοναδική δυνατότητα να συνδυάσουν την περιπέτεια με τη φιλανθρωπία και την οικολογία, χρησιμοποιώντας την αποστολή τους ως μια λεωφόρο για την ανάδειξη των σημαντικών περιβαλλοντικών ζητημάτων.

Οι Μάρκο Πόλο του 2020-1

Ο Άντι Καζαγκράντε (abc4explore.com) είναι εξερευνητής και κινηματογραφιστής βραβευμένος με Emmy. Προσπαθώντας να αποτυπώσει με την ψηφιακή του κάμερα τον μαγικό κόσμο της βασιλικής κόμπρας και της δολοφόνου φάλαινας, του λευκού καρχαρία και της πολικής αρκούδας, έχει αναπτύξει «ανορθόδοξες» μεθόδους κινηματογράφησης χρησιμοποιώντας υψηλή τεχνολογία.

«Γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη, αλλά δεν ήμουν ποτέ παιδί της πόλης, ακόμα και ως μωρό. Πάντα με έλκυε το νερό. Ήρθα πρώτη φορά σε επαφή με τον ωκεανό όταν ήμουν παιδί και πήγαμε για κολύμπι στον Κόλπο του Μεξικού. Οι παππούδες μου μετακόμισαν στη  Φλόριντα – και τελικά κατέληξα να μένω κι εγώ εκεί. Η επαφή μου με τη θάλασσα γέννησε και το πάθος μου για τους καρχαρίες. Σπούδασα Βιολογία και Ψυχολογία στο κολέγιο και μετακόμισα στο Κέιπ Τάουν όταν ήμουν 22 ετών για να εργαστώ ως φωτογράφος για τον οργανισμό White Shark Trust. Πέρασα τα επόμενα τρία χρόνια σχεδόν μέσα στο νερό, προκειμένου να μελετήσω και να φωτογραφίσω καρχαρίες. Σε αυτό το διάστημα έμαθα μόνος μου πώς να κινηματογραφώ και σύντομα μου προσφέρθηκε δουλειά στο National Geographic. Και έτσι ξεκίνησε η επαγγελματική καριέρα μου στην κινηματογραφική παραγωγή. Βασικά, ήταν ένας συνδυασμός σκληρής εργασίας, πάθους και τύχης», λέει ο Άντι, που το βιογραφικό του περιλαμβάνει πλέον περισσότερα από εκατό ντοκιμαντέρ και συνεργασίες με διεθνή μέσα ενημέρωσης, όπως τα National Geographic, BBC, Discovery, ABC, NBC, CBS και Animal Planet.

Ο Μίκαελ Στράντμπεργκ (mikaelstrandberg.com) γεννήθηκε στη Σουηδία και δηλώνει εξερευνητής εδώ και 31 χρόνια. Είναι παρακινητικός ομιλητής σε πολλά συνέδρια, κινηματογραφιστής και συγγραφέας. Έχει γυρίσει οκτώ ντοκιμαντέρ και έχει ταξιδέψει με ποδήλατο από τη Χιλή στην Αλάσκα, από τη Νέα Ζηλανδία στο Κάιρο, από τη Νορβηγία στη Νότια Αφρική, περνώντας μέσα από την έρημο Σαχάρα. Έχει διασχίσει την Παταγονία με άλογο, έχει κάνει τον γύρο της Υεμένης με καμήλα και εκείνον της Σιβηρίας με έλκηθρο με ταράνδους.

Οι Μάρκο Πόλο του 2020-2

Ιθαγενής στην Παπούα Νέα Γουινέα.

Είναι ο πλέον κατάλληλος για να μας απαντήσει αν έχει μείνει απάτητο σημείο στον πλανήτη μας. «Ενώ το ταξίδι αποτελεί πλέον μια καλπάζουσα βιομηχανία, το γεγονός παραμένει πως, 200 μ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ο αποκαλούμενος βαθύς ωκεανός, που αποτελεί το 95% του πλανήτη μας, παραμένει ανεξερεύνητος. Είναι η παλλόμενη καρδιά της Γης, το μεγαλύτερο και πιο ζωτικό οικοσύστημα. Το παράξενο είναι πως για το πιο σπουδαίο μέρος της Γης γνωρίζουμε ελάχιστα. Για παράδειγμα έχουμε μάθει περισσότερα για τον πλανήτη Άρη από ό,τι για τους ωκεανούς. Πριν από έναν χρόνο είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω στη Nekton Mission (μια επιστημονική ερευνητική ομάδα που μελετά τους ωκεανούς) στις Σεϋχέλλες και ήταν κορυφαία εμπειρία, σαν να ανακάλυπτα έναν άγνωστο κόσμο. Άλλαξε την προοπτική του πως βλέπω τον πλανήτη μας».

Εικόνες που διηγούνται ιστορίες  

Οι Μάρκο Πόλο του 2020-3

Ο Μίκαελ Στράντμπεργκ έχει βρεθεί στα πιο απίθανα μέρη. Ωστόσο, ξεχωρίζει τον χρόνο που έζησε στη Γροιλανδία με τις μικρές του κόρες, για τις ανάγκες του νέου του ντοκιμαντέρ. 

Ο Άντι και ο Μίκαελ μοιράζονται το ίδιο πάθος για την περιπέτεια, την ίδια αγάπη για το οικοσύστημα και την άγρια ζωή. Γιατί όμως είναι τόσο σημαντικό για εκείνους να διηγούνται τις ανακαλύψεις τους; «Ο καλύτερος τρόπος για να δημιουργήσεις θετική κινητοποίηση για κάτι είναι η ενημέρωση. Η άβολη αλήθεια είναι πως υπάρχουν δισεκατομμύρια άνθρωποι που ποτέ δεν θα δουν τον ωκεανό και τους απίθανους θηρευτές του. Οι άνθρωποι θα ερωτεύονταν τον πλανήτη μας αν είχαν την ευκαιρία να τον δουν όπως τον βλέπω εγώ. Κι αν τον δουν με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να ενδιαφερθούν για τη Γη και να παλέψουν για εκείνη. Αν δεν έχουν τη γνώση, δείχνουν απάθεια. Οι εικόνες είναι χίλιες λέξεις. Μπορεί να γράψεις μια υπέροχη έκθεση για το ότι κάποτε όλοι θα πεθάνουμε. Και ίσως κάποιοι σε διαβάσουν. Αλλά, αν γυρίσεις ταινία για το ίδιο θέμα, μπορεί και να αλλάξεις τον πλανήτη σε μία νύχτα. Οπότε ναι, είναι πολύ σημαντικό να διηγούμαι τις ιστορίες μου», λέει ο Άντι.

Ο Μίκαελ συμφωνεί: «Σήμερα έχουμε τόσους τρόπους να πούμε μια ιστορία. Δημιουργώντας ένα ντοκιμαντέρ, διηγείσαι μια ιστορία για το πώς ζουν και σκέφτονται οι άνθρωποι σε άγνωστα σημεία του πλανήτη. Πιστεύω πως όσο μεγαλύτερη γνώση έχουμε, τόσο πιο ευαισθητοποιημένοι γινόμαστε. Δυστυχώς τα fake media, ο εθνικισμός και η άγνοια κάνουν αυτές τις ιστορίες πιο σημαντικές από ποτέ».

Οι Μάρκο Πόλο του 2020-4

Στην έρημο Γουαχίμπα στο Ομάν.

Το να μεταφέρεις τις εικόνες που είδες και τις εμπειρίες που έζησες είναι ίσως το εύκολο κομμάτι στη ζωή ενός εξερευνητή. Ποια είναι η κινητήριος δύναμή τους; Τι είναι αυτό που τους παρακινεί για μία ακόμα κατάδυση, για ένα ακόμα επίπονο ταξίδι, για μία ακόμα περιπέτεια; Για τον Μίκαελ το πάθος και η αγάπη για το οικοσύστημά μας δεν είναι η προφανής απάντηση. «Με παρακινούν οι δύο κόρες μου, η Εύα 9 ετών και η Ντάνα 7 ετών, που είναι το κέντρο του προσωπικού μου κόσμου. Αγαπώ τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τα ταξίδια μας σε απομακρυσμένες περιοχές. Πρόσφατα περάσαμε έναν χρόνο στη Γροιλανδία για τις ανάγκες του νέου μου ντοκιμαντέρ «Man With A Family – A Greenlandic Adventure» (youtu.be/cuaY0AOSfRs). Αυτό με κινητοποιεί σήμερα να δείξω στις κόρες μου τον φανταστικό μας κόσμο», λέει ο Μίκαελ.

Δεν φοβούνται πως τα τελευταία παρθένα μέρη του πλανήτη θα γεμίσουν τουρίστες βλέποντας τις εικόνες τους; Ο Μίκαελ δεν είναι τόσο απαισιόδοξος. «Εξακολουθώ να πιστεύω πως ο τουρισμός είναι τρομερά σημαντικός, παρά τις αρνητικές πλευρές του, όπως η αλλοίωση της φυσιογνωμίας μιας περιοχής. Τα οφέλη είναι περισσότερα. Ο τουρισμός χτίζει γέφυρες αλληλοκατανόησης. Ο Άντι επιβεβαιώνει: «Είναι σημαντικό να ενδυναμώσουμε τις τοπικές κοινωνίες, να τους δείξουμε πως η διατήρησή τους είναι σημαντική. Να τους ενθαρρύνουμε στην προσέγγιση, στην ιδέα πως οι πράξεις του καθενός από μας έχουν αντίκτυπο στον πλανήτη. Για παράδειγμα, περιοχές όπου συνήθιζαν να κυνηγούν σαλάχια σήμερα είναι οικοτουριστικοί προορισμοί και οι ίδιοι οι ψαράδες που συνήθιζαν να σκοτώνουν τους καρχαρίες από χόμπι μεταφέρουν τουρίστες στα λημέρια τους προκειμένου να τους δουν στο φυσικό τους τοπίο. Ακόμα και αν αυτή δεν είναι η αρχική τους αντίληψη, πρέπει να τους πείσουμε γι’ αυτό. Διαφορετικά ποτέ δεν θα πετύχει», λέει ο Άντι.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή