Ακρίβεια
Λένε πως οι Ελβετοί με τα δρομολόγια των τρένων τους τσεκάρουν αν τα ρολόγια τους δείχνουν τη σωστή ώρα. Δεν είναι υπερβολή. Θα το διαπιστώσετε από την πρώτη κιόλας επαφή σας με τους Ελβετικούς Ομοσπονδιακούς Σιδηροδρόμους. Οι αναχωρήσεις από το αεροδρόμιο της Γενεύης προς τη Λωζάνη πραγματοποιούνται με ακρίβεια δευτερολέπτου.
Βω
Το καντόνι του Βω (Vaud), πρωτεύουσα του οποίου είναι η Λωζάνη, είναι ένα από τα 26 της χώρας. Εχει περίπου 700.000 κατοίκους και επίσημη γλώσσα είναι η γαλλική.
Γραβιέρα
Στο φοντί τυριών, το οποίο «γεννήθηκε» στην Ελβετία και σερβίρεται σχεδόν σε όλα τα εστιατόρια, η ντόπια γραβιέρα έχει την τιμητική της, σε συνδυασμό με άλλα τυριά -όπως το βασερέν και το έμενταλ- και λίγο κρασί. Παράδεισος νοστιμιάς, κόλαση θερμίδων. Και ολίγη από παράδοση: αν κάποιος άντρας χάσει το κομματάκι του ψωμιού του μέσα στο φοντί, είναι υποχρεωμένος να κεράσει την παρέα ένα μπουκάλι κρασί. Και αν το χάσει μια κυρία, πρέπει να δώσει ένα φιλί στον κύριο που κάθεται δίπλα της! Φοντί (τυριών και κρέατος) σερβίρεται σχεδόν σε όλα τα εστιατόρια της πόλης. Βέβαια, υπάρχει και φοντί σοκολάτας. Το δοκιμάσαμε στο L’Epicurious (www.epicurious.ch) και ήταν εξαιρετικό.
Δωρεάν
Μέχρι τις αρχές του 2013, ο Οργανισμός Τουρισμού της Λωζάνης έχει μια έκπληξη για τους ταξιδιώτες: με κάθε διανυκτέρευση σε ξενοδοχείο της πόλης εξασφαλίζουν μια δωρεάν κάρτα μετακίνησης, που καλύπτει όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Ελληνες
Πολλοί συμπατριώτες μας ζουν εδώ. Στην πλειονότητά τους είναι στελέχη επιχειρήσεων, κυρίως τραπεζών, αλλά και φοιτητές στα δύο μεγάλα πανεπιστήμια, το EPFL και το Πανεπιστήμιο της Λωζάνης (UNIL). Βέβαια, Ελληνες θα βρείτε σχεδόν παντού. Αν, για παράδειγμα, επιλέξετε για τη διαμονή σας το ξενοδοχείο Continental, αναζητήστε τον γενικό διευθυντή του, Γιάννη Γερασιμίδη. Και στο πωλητήριο του Κάστρου του Σιγιόν υπεύθυνη είναι η Μιρέιγ Καμερτσίν, με Κρητικιά μητέρα, που μιλάει άψογα Ελληνικά.
Ζωντάνια
Η Λωζάνη δεν είναι παράδεισος του κλάμπινγκ. Παρά ταύτα, στην περιοχή του Φλον (δυο βήματα από το σταθμό του μετρό και την κεντρική πλατεία Ευρώπης) υπάρχουν αρκετά τρέντι μπαράκια, όπως το Punk και το Ν20, και πολύ καλά εστιατόρια, με κορυφαίο το Nomade, που διαθέτει και μπαρ με υπέροχα κοκτέιλ. Δοκιμάστε οπωσδήποτε ταρτάρ φρέσκου σολομού με αβοκάντο και λαγό με σύκα, μαγειρεμένο σε σάλτσα κρασιού. (Στο www.flon.ch/Restauration—Bars θα βρείτε διευθύνσεις και τηλέφωνα.)
Ηλιος
Για τα δεδομένα της Ελβετίας -αλλά και της κεντρικής Ευρώπης, γενικότερα- η μέση ετήσια ηλιοφάνεια στη Λωζάνη είναι αρκετά υψηλή: 1.800 ώρες. Ιδιαίτερα στις περιοχές γύρω από τη λίμνη Λεμάν. Εκεί, όπως λένε οι ντόπιοι, υπάρχουν τρεις ήλιοι: ο κανονικός, αυτός που καθρεφτίζεται στο νερό της λίμνης και εκείνος που «χτυπάει» στις χιονισμένες πλαγιές των Αλπεων και επιστρέφει… Γι’ αυτό ίσως οι τιμές των ακινήτων έχουν φτάσει εκεί σε ύψη δυσθεώρητα. Αρχίζουν από 30.000 ελβετικά φράγκα (περίπου 25.000 ευρώ) το τετραγωνικό.
Θέαμα
Η Λωζάνη παραμένει έδρα των διάσημων μπαλέτων του Μορίς Μπεζάρ, τα οποία, πέντε χρόνια μετά το θάνατο του σπουδαίου χορογράφου, εξακολουθούν να προσφέρουν παραστάσεις υψηλού επιπέδου. (Πληροφορίες και πρόγραμμα παραστάσεων στο www.bejart.ch)
Ιππότες
Η εποχή τους αναβιώνει στο Κάστρο του Σιγιόν, ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής. Κατασκευάστηκε τον 11ο αιώνα, πάνω σε έναν μεγάλο βράχο στη λίμνη, και ήταν απόρθητο από όσους κατά καιρούς το πολιόρκησαν. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. (Είσοδος: 12 ελβετικά φράγκα για ενηλίκους, 6 για παιδιά 6 – 16 ετών, πληροφορίες στο www.chillon.ch)
Κρασί
Πολλοί ίσως δεν το γνωρίζουν, αλλά στο καντόνι του Βω παράγονται εκλεκτά κρασιά. Από τη Λωζάνη μέχρι το κοσμικό Μοντρέ (την ελβετική Ριβιέρα) απλώνονται περίπου χίλια εκτάρια πανέμορφων αμπελώνων, σε υψόμετρο από 375 έως 600, φυτεμένων στην πλειονότητά τους με τις γηγενείς ποικιλίες Chasselas (λευκή) και Gamay (ερυθρή). Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε.
Λεμάν
Αλλιώς, Λίμνη της Γενεύης. Με επιφάνεια περίπου 600 τετραγωνικά χιλιόμετρα, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη (γλυκού νερού) στην κεντρική Ευρώπη. Τη μοιράζονται η Ελβετία και η Γαλλία. Από το λιμάνι της Λωζάνης σχεδόν κάθε μισή ώρα ξεκινούν καραβάκια, ιδανικά για μικρότερες ή μεγαλύτερες εκδρομές (μέχρι το Μοντρέ ή ακόμα και το γαλλικό Εβιάν, φημισμένο για το μεταλλικό νερό του). Οι τιμές αρχίζουν από 20 ευρώ. Οι βραδινές κρουαζιέρες κοστίζουν 40 ευρώ το άτομο. (Πληροφορίες στο www.cgn.ch)
Μουσείο
Το πιο γνωστό μουσείο της πόλης είναι το Ολυμπιακό, με περισσότερους από 200.000 επισκέπτες κάθε χρόνο. Ιδρύθηκε το 1993, με πρωτοβουλία του τότε προέδρου της ΔΟΕ, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ. «Αφηγείται» την ιστορία των Αγώνων, από την αρχαιότητα ώς τις μέρες μας. Μόνο που μέχρι τα τέλη του 2013 οι πόρτες του θα είναι κλειστές. Το Musée Olympique, βλέπετε, χρειαζόταν ανακαίνιση.
Νησί
Συγκεκριμένα, εκείνο που… επιπλέει. Ετσι μεταφράζεται ένα από τα πιο διάσημα γλυκά της Ελβετίας (αλλά και της Γαλλίας), το île flottante. Πρόκειται για μαρέγκα που σερβίρεται μέσα σε κρεμ ανγκλέζ. Σερβίρεται στα περισσότερα καλά εστιατόρια της πόλης.
Ξενοδοχεία
Οι επιλογές είναι πολλές. Αξίζει, πάντως, να αναζητήσει κανείς ένα ξενοδοχείο στο παραλιακό μέτωπο. Η θέα στη λίμνη είναι εκπληκτική. Το Aulac, τριών αστέρων και πρόσφατα ανακαινισμένο, είναι μια καλή πρόταση. Διαθέτει 84 δωμάτια, τα περισσότερα με μπαλκόνι (οι τιμές για το δίκλινο αρχίζουν από 150 ευρώ), και μία μπρασερί (Le Pirate) υψηλού γαστρονομικού επιπέδου, με σπεσιαλιτέ της την μπουγιαμπέσα. (www.aulac.ch)
Ουσί
Η εσπλανάδα της Λωζάνης είναι υπόδειγμα του πώς μπορεί μια πόλη να αξιοποιήσει το παραλιακό της μέτωπο. Με χώρους πρασίνου, παιδότοπους, «πινελιές» τέχνης, ποδηλατόδρομους, είναι ιδανική για βόλτες – καιρού επιτρέποντος.
Πλατεία
Μπορεί να μη διαθέτει την αίγλη της Place de L’Europe ή τις τράπεζες και τα πολυτελή καταστήματα της Place Saint Francois, όμως η πλακόστρωτη Place Palud, στο κέντρο της παλιάς πόλης, ήταν εκείνη που έκλεψε την καρδιά μου. Κτίρια με πολύχρωμα ξύλινα παραθυρόφυλλα, πάγκοι μικροπωλητών (από αποξηραμένα μανιτάρια μέχρι τυριά), μικρά καφέ, αλλά και το Σιντριβάνι της Δικαιοσύνης δημιουργούν μια μοναδική ατμόσφαιρα. Δυο βήματα από εκεί βρίσκεται (για την ακρίβεια από το 1849!) το Café du Grütli, με σπεσιαλιτέ του το φοντί μπουργκινιόν – μοσχαρίσιο κρέας που σερβίρεται με τηγανητές πατάτες και τέσσερις σος (www.cafedugruetli.ch).
Ρουμίν
Ή, αλλιώς, η γενναιοδωρία α λα ελβετικά. Ηταν 1871 όταν ο Γκαμπριέλ ντε Ρουμίν, ένας ρωσικής καταγωγής αριστοκράτης, κληροδότησε στην πόλη της Λωζάνης το αστρονομικό -και όχι μόνο για την εποχή εκείνη- ποσό του 1,5 εκατομμυρίου ελβετικών φράγκων για να χτιστεί ένα πανεπιστήμιο. Το Palace Rumine, υπέροχο δείγμα της αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής, στεγάζει σήμερα το Μουσείο του Χρήματος. Τι άλλο; (Είσοδος: 6 ελβετικά φράγκα, www.musees.vd.ch)
Σοκολάτα
Στη χώρα με τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν κατανάλωση σοκολάτας στον κόσμο (11,6 κιλά ετησίως), οι επιλογές είναι πολλές: από τις πιο βιομηχανικές εκδοχές της μέχρι τις πιο χειροποίητες και γκουρμέ δημιουργίες. Στη δεύτερη κατηγορία ανήκει ο Μπλεζ Πουαγιέ από το Βεβέ, το οποίο απέχει μόλις 15 λεπτά με το τρένο από τη Λωζάνη. Στο ζαχαροπλαστείο του θα βρείτε 50 είδη σοκολάτας και πραλίνας, καθώς και τα… παπουτσάκια του Σαρλό. Πώς; Ο Τσάρλι Τσάπλιν πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Βεβέ και μετά το θάνατό του ο Πουαγιέ εξασφάλισε από την οικογένειά του την άδεια να φτιάχνει σοκολατένια αντίγραφά τους, τα οποία γίνονται, φυσικά, ανάρπαστα. (Πραγματοποιούνται και γευσιγνωσίες σοκολάτας, www.confiserie-poyet.ch)
Τρένο
Οχι οποιοδήποτε, αλλά εκείνο της σοκολάτας. Το Train du Chocolat ξεκινά από το Μοντρέ. Κάνει στάση, μεταξύ άλλων, στο Maison Cailler-Nestle (για ευνόητους λόγους), αλλά και στην πόλη Γκριγιέρ, όπου μπορείτε να συμμετάσχετε σε γευσιγνωσία γραβιέρας. (Πληροφορίες και τιμές στο www.goldenpass.ch)
Υστεροφημία
Εμπνευστής του ιδιότυπου ομοσπονδιακού συστήματος της χώρας ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας, τον οποίο οι Ελβετοί δεν έχουν ξεχάσει. Το 2009, χάλκινη προτομή του -έργο του Ρώσου γλύπτη Βλαντιμίρ Σουρόβτσεφ- τοποθετήθηκε στο Ουσί, ως ένδειξη τιμής στον πρώτο Επίτιμο Δημότη της Λωζάνης.
Φύση
Η Λωζάνη είναι μια από τις πιο πράσινες πόλεις της Ευρώπης, με δεκάδες κήπους και πάρκα. Μια βόλτα στο Chalet-à-Gobet, στην Place de Milan, στο Mon-Repos Park ή στο Vallée de la Jeunesse το αποδεικνύει περίτρανα…
Χιόνι
Το πρώτο χιόνι έπεσε στο Les Rochers-de-Naye, το πιο δημοφιλές χιονοδρομικό κέντρο του καντονίου, στις αρχές Οκτωβρίου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 2.042 και συνδέεται με το Μοντρέ με σιδηροδρομική γραμμή. Η διαδρομή είναι απερίγραπτης ομορφιάς! Απερίγραπτης νοστιμιάς είναι και το φαγητό που θα δοκιμάσει κανείς στο εστατόριό του – ιδιαίτερα τα πιάτα με κυνήγι. Υπάρχουν ειδικά πακέτα τιμών για τη μετάβαση με τρένο και γεύμα στο ρεστοράν του, που αρχίζουν από 49 ευρώ (www.goldenpass.ch). Για μετά τις 5/1 και μέχρι τα τέλη Απριλίου υπάρχουν προσφορές που περιλαμβάνουν τρεις διανυκτερεύσεις και πρόσβαση στις πίστες, από 550 ευρώ το άτομο.
Ψωμί
Οπως και στη Γαλλία, η παρασκευή ψωμιού στην Ελβετία είναι υψηλή τέχνη! Τόσο οργανωμένοι είναι, μάλιστα, οι ντόπιοι αρτοποιοί, ώστε έχουν ιστοσελίδα που ενημερώνει τους επισκέπτες για το πόσοι φούρνοι υπάρχουν σε κάθε πόλη – και πού βρίσκονται (www.boulangerromand.ch). Αν και κάθε γωνιά της Λωζάνης επιφυλάσσει εκπλήξεις, αξίζει να επισκεφτεί κανείς την boulangerie του Palais Gourmand (www.palaisgourmand.ch), που διαθέτει μεγάλη ποικιλία από σάντουιτς.
Ωρολογοποιία
Η ανέκαθεν κραταιά ελβετική ωρολογοποιία βρίσκεται σε διαρκή άνοδο τα τελευταία χρόνια, λόγω της αυξημένης ζήτησης των προϊόντων της από ασιατικές αγορές, ιδίως αυτήν της Κίνας. Οι τιμές των ελβετικών ρολογιών δεν είναι πάντα δυσπρόσιτες – αν εξαιρέσουμε τα «βαριά» κομμάτια. Σε κάθε περίπτωση, μια ματιά στις βιτρίνες της Λωζάνης, ιδιαίτερα στην περιοχή της Place Saint Francois, είναι must για τον επισκέπτη – είτε δύναται να αγοράσει είτε όχι…