Μετράμε χιλιόμετρα σε ένα απολαυστικό road trip με θέμα το κρασί στην Πελοπόννησο.
Σχεδιάσαμε ένα road trip σε πέντε οινοπαραγωγούς περιοχές της Πελοποννήσου, με σκοπό να συναντήσουμε πρωτοπόρους αμπελουργούς που δοκιμάζουν καινοτόμες τεχνικές, αλλά και κοσμοπολίτες οινοποιούς που αγαπούν τη γαστρονομία, τις τέχνες, τη ζεστή φιλοξενία, την καλή ζωή. Στα επτά οινοποιεία που επισκεφθήκαμε, δοκιμάσαμε εξαιρετικά κρασιά από γηγενείς, αλλά και ξενικές ποικιλίες, που ανταποκρίνονται καλά στο terroir της περιοχής. Όμως ο λόγος που εκτός των άλλων τα επιλέξαμε είναι οι ενδιαφέρουσες τοποθεσίες τους: εδώ ο οινοτουρισμός συνδυάζεται με τη γνωριμία με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, την εξερεύνηση μιας πλούσιας φύσης και την περιήγηση σε όμορφα χωριά.
ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Το ταξίδι μας ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε στην Κορινθία, με τερματικό σταθμό τη Νεμέα, για την οποία θα μιλήσουμε ξεχωριστά αργότερα, λόγω της ιδιομορφίας του terroir και των μεγάλων κρασιών της. Αφήνοντας πίσω μας την Αρχαία Κόρινθο, ακολουθήσαμε την Ολυμπία Οδό με κατεύθυνση το Κιάτο. Θάλασσα, αμπέλια και ελιές μονοπωλούν το τοπίο – η εύφορη γη που απλώνεται εδώ είναι μάλιστα διάσημη για την κορινθιακή σταφίδα, που έχει καταχωρισθεί στη λίστα Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Πρώτος σταθμός το Κτήμα Παπαργυρίου, στο χωριό Λαλιώτη (10 χλμ. από το Κιάτο). Το νεόκτιστο πέτρινο οινοποιείο του θα υποδέχεται το κοινό από τα τέλη Οκτωβρίου. Εν μέσω τρύγου που το επισκεφθήκαμε, η δουλειά ήταν απαιτητική και το άγχος των ανθρώπων του μεγάλο, καθώς παράλληλα προχωρούσαν οι εργασίες στο εσωτερικό του οινοποιείου. Περιηγηθήκαμε στον χώρο του εστιατορίου και της γευσιγνωσίας, όπου οι επισκέπτες θα μπορούν σύντομα να δοκιμάσουν πέντε κρασιά συνοδεία τυριών και αλλαντικών. Στην ταράτσα θα λειτουργεί roof garden – τι καλύτερο από το να απολαμβάνεις τη θέα πίνοντας ένα λευκό Papargyriou Blanc ή ένα ερυθρό Vinum Curtium. Ξεναγηθήκαμε στον παλιότερο αμπελώνα του Κτήματος, σε μια κοιλάδα φυτεμένη σε αναβαθμίδες κοντά στο οινοποιείο, ακούγοντας τον Γιάννη Παπαργυρίου να αφηγείται την ιστορία του «Βασιλιά των ορέων», του μυθιστορήματος του Έντμοντ Αμπού που περιγράφει με αιχμηρό χιούμορ την Ελλάδα στα χρόνια του Όθωνα και έχει δώσει το όνομά του σε δύο εμβληματικά κρασιά του Κτήματος, το Le Roi des Montagnes Cuvée και το Le Roi des Montagnes Syrah. Από τον ίδιο μάθαμε και ότι στον νεότερο αμπελώνα του Κτήματος, στα Σοφιανά, κοντά στο Ξυλόκαστρο, σε υψόμετρο 850 μ., δίπλα στο Μοσχούδι και στο Ασύρτικο καλλιεργούνται ξενικές ποικιλίες, όπως Sauvignon Blanc, Syrah και Cabernet Sauvignon.
Τip: Στάση στην Αρχαία Κόρινθο, με τον αρχαιολογικό χώρο και το μουσείο της. Οργανώστε ένα πικνίκ στο Ρέμα των Μύλων, στην Ευρωστίνη, κοντά στο Δερβένι. Η όμορφη ρεματιά προσφέρεται για περπάτημα και η φύση οργιάζει.
ΑΧΑΪΑ
Επόμενη στάση το Οινοποιείο Ρούβαλη, στις πλαγιές της Αιγιαλείας. Η Θεοδώρα Ρούβαλη με τον Ισπανό σύζυγό της Αntonio Ruiz Panego επιχειρούν ένα rebranding του οινοποιείου με φρέσκες ιδέες και premium ετικέτες. Τα αμπελοτόπια τους απλώνονται από το Λαμπίρι έως την Ακράτα, στις πλαγιές τεσσάρων βουνών και σε υψόμετρο που φτάνει τα 1.100 μ. Εδώ καλλιεργούν αμπέλια σε πεζούλες με μεγάλες κλίσεις και γίνονται πρεσβευτές της λεγόμενης «ηρωικής αμπελουργίας», που περιλαμβάνει αμπελώνες των οποίων η θέση και τα τοπιογραφικά χαρακτηριστικά κάνουν δύσκολη τη φροντίδα και την επιβίωσή τους.
Δοκιμάσαμε το Σύρραχο, ένα φρουτώδες Viognier που, έχοντας για παρτενέρ έναν στιβαρό ορεινό Ροδίτη, δίνει ένα κρασί ξηρό με έντονο κίτρινο χρώμα. Η Θεοδώρα, με εμπειρία σε οινοποιεία στην Ισπανία, τη Χιλή, τη Νέα Ζηλανδία και τη Γαλλία, συνεχίζει το καινοτόμο πνεύμα του πατέρα της, Άγγελου Ρούβαλη, ο οποίος το 1994 έφτιαξε αυτό το πρότυπο βαρυτικό οινοποιείο, όπου δεν χρησιμοποιούνται αντλίες στα στάδια της οινοποίησης, αλλά αξιοποιείται η φυσική ροή της βαρύτητας. Η ίδια θεωρεί ότι η γεωγραφία της περιοχής δημιουργεί ένα μικροκλίμα που είναι το κλειδί για μια επιτυχημένη παραγωγή: αμπελοτόπια στα οποία η φρεσκάδα της θάλασσας εμπλουτίζει τη γεύση των σταφυλιών, πάνω σε προστατευμένες από το κρύο πλαγιές, και αποδίδουν μικρές ποσότητες καλής ποιότητας. Εκεί εστιάζει η οικογένεια: εμβαθύνοντας σε παλιές, κλασικές ποικιλίες δημιουργεί νέες premium ετικέτες. Αυτό επιχειρούν με τον ορεινό Ροδίτη και την Τσιγγέλω, έναν παλιό κλώνο Μαυροδάφνης που ωριμάζει σε σύγχρονους αμφορείς. Η νομοθεσία δεν επιτρέπει την αναγραφή της ποικιλίας Μαυροδάφνη όταν το κρασί είναι ξηρό, και γι’ αυτόν τον λόγο αναβίωσαν τη συγκεκριμένη ποικιλία –που έχει μεν μικρές αποδόσεις, αλλά πολύ ποιοτικά χαρακτηριστικά–, δημιουργώντας την ξηρή εκδοχή της. Στις γευσιγνωσίες του οινοποιείου μπορείτε να επιλέξετε πακέτο δοκιμής με 4, 8 ή 14 κρασιά, που συνοδεύονται με κάποιο πλατό.
Τip: Εκτός από τα κρασιά, η περιοχή προσφέρεται και για περιήγηση όλους τους μήνες του χρόνου. Σε κοντινή απόσταση βρίσκονται, μεταξύ άλλων, το φαράγγι του Βουραϊκού, τα Καλάβρυτα με το χιονοδρομικό κέντρο και τον οδοντωτό σιδηρόδρομο, αλλά και οι ακτές της Αιγιαλείας. Aν συνεχίσετε προς Πάτρα, απολαύστε μια Μαυροδάφνη Πατρών στην ιστορική οινοποιία Achaia Clauss (τηλ. 2610-527089) ή στο πανέμορφο κτήμα της Οινοποιίας Παρπαρούση (parparoussis.com) στα Μποζαΐτικα. Στο τελευταίο, εκτός από τη Μαυροδάφνη, ζητήστε οπωσδήποτε ένα ξηρό ροζέ Petite Fleur από Σιδερίτη – δροσερό και αναζωογονητικό όσο κανένα άλλο.
ΗΛΕΙΑ
Προορισμός μας στην Ηλεία ήταν το Κορακοχώρι, περίπου 2 χιλιόμετρα από το Κατάκολο, και το Κτήμα Μερκούρη (mercouri.gr), ένα από τα παλαιότερα και πιο όμορφα οινοποιεία της χώρας. Είναι ιδανικό για όσους αγαπούν το καλό κρασί και τις ωραίες οικογενειακές ιστορίες. Μπαίνοντας στο Κτήμα, τα αμπέλια που αντικρίζουμε δεξιά μας είναι της ποικιλίας Refosco – ο Θεόδωρος Μερκούρης έφερε τα πρώτα μοσχεύματα από το Φρίουλι της βόρειας Ιταλίας το 1870. Λίγα χρόνια αργότερα, ο κοσμοπολίτης επιχειρηματίας θα ανεγείρει μέσα στο Κτήμα το πρώτο κτίριό του, το οποίο αντλεί επιρροές από την ιταλική αρχιτεκτονική και γοητεύει ακόμα και σήμερα τον επισκέπτη. Στο μεγάλο ξύλινο τραπέζι κάτω από τα πεύκα, με τα παγόνια να τριγυρνούν ελεύθερα γύρω μας δίνοντας χρώμα και χαρακτήρα στο σκηνικό, η εικόνα μοιάζει βγαλμένη από ταινία εποχής. Η στιγμή είναι ιδανική για ένα κλασικό φρουτώδες κόκκινο Κτήμα Μερκούρη από τις ποικιλίες Refosco και Μαυροδάφνη ή για μια λευκή Φολόη, καθώς η συζήτηση με τον οινολόγο Δημήτρη Κανελλακόπουλο περιστρέφεται γύρω από τη φετινή «περίεργη» χρονιά. «Από άποψη παραγωγής, είχαμε μικρότερη σοδειά, αλλά σε λογικό πλαίσιο. Ευτυχώς, ήταν μια ευνοϊκή χρονιά για την καλλιέργεια, δίχως ασθένειες, που μας έδωσε πολύ ποιοτικό σταφύλι. Εκεί που είδαμε διαφορά ήταν στις ξεναγήσεις και στις γευσιγνωσίες. Εδώ δουλεύουμε κυρίως με τα γκρουπ που κατεβαίνουν από τα κρουαζιερόπλοια για να επισκεφτούν την Αρχαία Ολυμπία και με διοργανώσεις διαφόρων εκδηλώσεων, όπως γάμοι. Εξαιτίας της πανδημίας, προφανώς όλα περιορίστηκαν στο ελάχιστο».
Στα γκρουπ που φτάνουν εκεί με οργανωμένες εκδρομές, το Κτήμα προσφέρει πακέτα δοκιμών.
Τip: Συνδυάστε την επίσκεψή σας στο Κτήμα Μερκούρη με μια στάση στην Αρχαία Ολυμπία και στα μουσεία της. Αν ο χρόνος σάς το επιτρέπει, το δρυοδάσος της Φολόης, ενταγμένο στο δίκτυο NATURA 2000, με χιλιάδες στρέμματα βελανιδιάς, ανταμείβει τον επισκέπτη με υπέροχες εικόνες κάθε εποχή του χρόνου.
ΑΡΚΑΔΙΑ
Κυριακή πρωί πήραμε την επαρχιακή οδό Αρχαίας Ολυμπίας-Τριπόλεως και ξεκινήσαμε για τη Μαντινεία. Στα περίπου 115 χλμ. που διανύσαμε, διασταυρωθήκαμε μόνο με μια παρέα ποδηλάτες, γιατρούς από την Αθήνα, που όταν βρίσκουν χρόνο παίρνουν τα ποδήλατά τους και εξερευνούν την Ελλάδα. Οδηγώντας στην όμορφη φύση της Γορτυνίας, αφήσαμε πίσω μας τα Λαγκάδια και τη Βυτίνα, για να κατηφορίσουμε προς το Μαντινειακό Πεδίο, ένα οροπέδιο σε υψόμετρο 660 μ. με βαρύ χειμώνα, που δίνει τα περίφημα κρασιά ΠΟΠ Μαντινεία από 100% Μοσχοφίλερο. Πολλοί και καλοί είναι οι οινοποιοί της περιοχής (Οινοποιία Μπουτάρη, Τσέλεπος, Τρουπής, Σπυρόπουλος κ.ά.), που έχουν ταυτίσει το όνομά τους με αγαπημένες και ιδιαίτερα δημοφιλείς στο ελληνικό κοινό ετικέτες.
Τα περισσότερα οινοποιεία της Μαντινείας είναι επισκέψιμα από Δευτέρα έως Σάββατο, πράγμα που πρέπει να λάβετε υπόψη κατά την οργάνωση της εκδρομής σας. Εμείς, κατόπιν συνεννόησης καθ’ οδόν, κάναμε στάση στο Οινοποιείο Τρουπή (troupiswinery.gr). Η Παναγιώτα Τρουπή έβαλε στα ποτήρια μας Τομή Μαντινεία –το ΠΟΠ κρασί του οινοποιείου–, Route 111 από Αγιωργίτικο και Μαυροδάφνη (σ.σ.: βραβεύτηκε την εβδομάδα που μας πέρασε στον διαγωνισμό 50 Great Greek Wines) και Hoof & Lur – τη ροζέ, μοντέρνα προσέγγιση του Μοσχοφίλερου, με αρώματα λουλουδιών και ξερών βοτάνων, κοφτερή οξύτητα και επίγευση ορυκτότητας.
Το οινοποιείο δίνει έμφαση στα Μοσχοφίλερα, τα οποία οινοποιεί με πρωτότυπο τρόπο σε πήλινα δοχεία και τσιμεντένιες δεξαμενές, που δίνουν στο κρασί μια μακρά, χαρακτηριστική επίγευση ορυκτότητας. Σε αυτές ζυμώνονται και ωριμάζουν τα Hoof & Lur, Route Gris και Εkato, το πολύπλοκο ροζέ, που εξάγεται αποκλειστικά στις ΗΠΑ. Στην ξενάγηση, τόσο στον αμπελώνα όσο και στο οινοποιείο, θα μυηθείτε στον κόσμο του Μοσχοφίλερου και της Μαντινείας, ενώ θα έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε και τις εννέα ετικέτες του οινοποιείου.
Τip: Τα Λαγκάδια, η Βυτίνα και τα άλλα χωριά της Γορτυνίας βρίσκονται σε βολική απόσταση. Η επίσκεψη στα αμπελοτόπια της Μαντινείας αποτελεί μια πρώτης τάξεως αφορμή για να χαρείτε την αρκαδική φύση και τις ομορφιές του Μαινάλου. Μην παραλείψετε όμως και μια επίσκεψη στο σπήλαιο Κάψια, που συγκαταλέγεται στα δέκα πιο αξιόλογα της Ελλάδας.
ΑΡΓΟΛΙΔΑ
Ο Δημήτρης Σκούρας μάς περίμενε στην πόρτα του Domaine Skouras (skouras.gr), στο Μαλανδρένι του Άργους. Γεωγραφικά το οινοποιείο βρίσκεται στην Αργολίδα, ανήκει όμως στην αμπελουργική ζώνη ΠΟΠ της Νεμέας. Αρχές Σεπτέμβρη, και τα καφάσια με τα σταφύλια είχαν μόλις παραληφθεί από τα αμπέλια, ενώ όλοι βοηθούσαν να μπουν τα τσαμπιά στη διαλογή και να οδηγηθούν στην πρώτη δεξαμενή, για να προστατευτούν από τη ζέστη. Η δουλειά είναι πολλή, αλλά όλοι μας καλοδέχονται. Στεκόμαστε για λίγο και έπειτα προχωράμε στα κελάρια, όπου οι χαμηλές θερμοκρασίες σύντομα μας κάνουν να αποζητούμε την κάψα του μεσημεριού.
Από την είσοδο του οινοποιείου μέχρι τα κελάρια, ο Γιώργος Σκούρας έχει καταφέρει μια γοητευτική συνύπαρξη: έργα τέχνης συνοδεύουν την ξενάγηση και την οινική απόλαυση. Λάτρης της τέχνης ο ίδιος, θέλησε να διεγείρει μία ακόμα αίσθηση των επισκεπτών του, προσφέροντάς τους (και) μια οπτική εμπειρία. «Συχνά διοργανώνουμε εδώ εκθέσεις και συναντήσεις καλλιτεχνών», λέει ο Δημήτρης Σκούρας, που μαζί με την αδελφή του Στέλλα αποτελούν την τρίτη γενιά οινοποιών. Μας μιλούν για το νέο e-shop, όπου μπορεί να βρει κανείς ακόμα και παλιές χρονιές που δεν υπάρχουν πια στην αγορά. Μας εξηγούν ποιες ποικιλίες και ποιες χρονιές παλαιώνουν μέσα στα βαρέλια στο κελάρι και μιλούν για τις ιδιαιτερότητές τους. Επιστρέφοντας στην αίθουσα γευσιγνωσίας, δροσιζόμαστε με ένα ποτήρι ροζέ Peplo, αλλά και με ένα Chardonnay Dum Vinum Sperum, το πρώτο κρασί στην Ελλάδα στην εμφιάλωση του οποίου χρησιμοποιήθηκε βιδωτό πώμα. Ο Μέγας Οίνος παραμένει ένα από τα εμβληματικά κρασιά του οινοποιείου, αν θέλετε ωστόσο κάτι πιο «τολμηρό», επιλέξτε ένα Viognier, όπως το Eclectique – εσπεριδοειδή και τροπικά φρούτα χορεύουν στο στόμα. Η γευσιγνωσία περιλαμβάνει τη δοκιμή τεσσάρων ετικετών συνοδεία κριτσινιών και γραβιέρας.
Τip: Με ορμητήριο το γειτονικό Ναύπλιο, επισκεφθείτε τους αρχαιολογικούς χώρους των Μυκηνών, της Αρχαίας Τίρυνθας, της Λέρνας και της Επιδαύρου.
NEMEΑ
To θεματικό μας road trip στην Πελοπόννησο δεν θα ήταν πλήρες χωρίς μία ή περισσότερες στάσεις στη Νεμέα. Οινοπροορισμός αξιώσεων από μόνη της, έχει να επιδείξει ορισμένα από τα πιο γνωστά ελληνικά οινοποιεία. Το οινικό ταξίδι εδώ ξεκινά από τον μυθικό Ηρακλή, ο οποίος νικά το λιοντάρι σε έναν από τους δώδεκα άθλους του και η νύμφη τον κερνά κρασί από μαύρο σταφύλι. Ο φλιάσιος οίνος της αρχαιότητας, που προσφερόταν στους Νέμειους Αγώνες, ταυτίζεται με το κρασί ΠΟΠ Νεμέα, που παράγεται από 100% Αγιωργίτικο και ανάλογα με τη ζώνη παραγωγής του (ορεινή, ημιορεινή, πεδινή) είναι πιο απλό ή πιο σύνθετο.
Η ζώνη ΠΟΠ περιλαμβάνει 16 χωριά και περισσότερα από 40 οινοποιεία, ανάμεσά τους τα: Κτήμα Νέμειον, Ieropoulos Winery, Παλυβός, Σεμέλη, Γαία Οινοποιητική, Λαφαζάνης, Λαντίδης. Ο δρόμος περνάει συνεχώς δίπλα από πλαγιές με αμπέλια και το wine hopping από το ένα οινοποιείο στο άλλο γίνεται εύκολα. Εμείς είχαμε προγραμματίσει μια στάση στο Κτήμα Γκόφα (ktimagofa.gr), που διαθέτει έναν πολύ όμορφο χώρο δίπλα στο ποτάμι, ο οποίος βοηθά να τηρηθούν οι αποστάσεις και να απολαύσει κανείς τη γευσιγνωσία ξέγνοιαστα. Η δοκιμή των κρασιών γίνεται αμέσως μετά την ξενάγηση στους χώρους του οινοποιείου και στον αμπελώνα και περιλαμβάνει 2, 4 ή 8 κρασιά συνοδεία πλατό. Παρέα με την οινολόγο Άννα Γεωργουλάκη δοκιμάσαμε το Romeo+Juliet του 2018, ένα μπλεντ Chardonnay και Μαλαγουζιάς, δροσερό και οξύ, και τελικά μείναμε περισσότερο από το αναμενόμενο, ακούγοντας ωραίες ιστορίες για το κρασί.
ΙΝFO
Λόγω Covid-19, τα οινοποιεία δεν δέχονται επισκέπτες χωρίς ραντεβού, για την αποφυγή συνωστισμού. Όλοι οι επισκέπτες υποχρεούνται να φορούν μάσκες στους εσωτερικούς χώρους, ενώ στα τραπέζια δοκιμών υπάρχουν αντισηπτικά. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξενάγηση στο εσωτερικό των οινοποιείων και όπου είναι εφικτό στους αμπελώνες. Στη συνέχεια, όποιος επιθυμεί μπορεί να πάρει μέρος σε γευσιγνωσία. Συστήνουμε να μη βάζετε περισσότερα από δύο οινοποιεία τη μέρα στο πρόγραμμά σας, για να μπορείτε να απολαύσετε την ξενάγηση και να οδηγήσετε έπειτα χωρίς άγχος.