Πετρίλο Καρδίτσας
Από την κορυφή του βουνού Τσμι, στα 1.911 μ. υψόμετρο, βλέπεις τα βουνά των Αγράφων, των Τρικάλων, τα όρη του Βάλτου, ακόμα και τα Τζουμέρκα. Το υπερθέαμα αυτό αντικρίζει συχνά ο 28χρονος φωτογράφος και ορειβάτης Κωνσταντίνος Βασιλακάκος, ο οποίος έχει επιλέξει να ζει στο χωριό Πετρίλο, στην Αργιθέα Καρδίτσας, μια απομονωμένη περιοχή στην οροσειρά των Αγράφων, αποτελούμενη από καμιά δεκαριά χωριά. Στους οκτώ συνοικισμούς του χωριού, που περιβάλλεται από βουνά γεμάτα έλατα και δρυς, ζουν φέτος είκοσι άτομα, αφού τρεις οικογένειες επιπλέον επέλεξαν να περάσουν εδώ την καραντίνα. «Στον τόπο μας η καραντίνα έκανε καλό, αυξηθήκαμε», λέει αστειευόμενος και συμπληρώνει: «Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε καταλάβει κάτι. Εμείς είμαστε έτσι κι αλλιώς σε καραντίνα, μόνο στις χαιρετούρες το νιώθεις». Ο ίδιος έχει να δει άνθρωπο περίπου μία εβδομάδα, αλλά αυτό θα συνέβαινε και εκτός Covid-19, όπως λέει. «Ζούμε μοναχικά, όμως δεν έχουμε πρόβλημα με αυτό. Πρόβλημα έχουμε με τις ακραίες καιρικές συνθήκες, κυρίως λόγω κατολισθήσεων, και με τις διακοπές ρεύματος που χαλάνε τις προμήθειές μας». Μαγαζιά στο χωριό δεν υπάρχουν, οι περισσότεροι κάτοικοι είναι συνταξιούχοι. Ο Κωνσταντίνος εργάζεται από απόσταση για τις φωτογραφίες του, αφού εξειδικεύεται στη νυχτερινή φωτογράφιση του ουρανού από τις κορυφές των βουνών, κι έτσι αυτή η παράξενη για όλους χρονιά μοιάζει να είναι για το Πετρίλο ίδια με όλες τις προηγούμενες. Ο. Χ.
Ζαγόρι
Τα πετρογέφυρα του Ζαγορίου χτίστηκαν τον 18ο-19ο αιώνα για τη μετακίνηση ανθρώπων και αγαθών, μια και ο τόπος ήταν ιδιαίτερα δύσβατος. Τώρα, εν μέσω Covid-19 που οι μετακινήσεις απαγορεύονται και οι τουρίστες δεν είναι εδώ να τα θαυμάσουν, δίνεται η ευκαιρία στους ντόπιους να τα χαρούν. «Η αλήθεια είναι πως η καραντίνα ανέδειξε μια θλιβερή πραγματικότητα: αν δεν υπήρχε ο τουρισμός, το Ζαγόρι θα ήταν ένα έρημο μέρος. Ουσιαστικό πρόβλημα δεν έχουμε, καθώς αυτή η στιγμή συμπίπτει με την περίοδο της χειμερίας νάρκης μας έτσι κι αλλιώς – λόγω καιρού κλεινόμασταν αρκετά στο σπίτι Ιανουάριο-Φεβρουάριο. Επιπλέον έχουμε πάντα την υπέροχη φύση μας», μας λέει η Λίλα Τσάτση, που διατηρεί τον ξενώνα Ανέμη στα Κάτω Πεδινά. Η ίδια, παρότι έχει πληγεί η επιχείρησή της, εργάζεται παράλληλα ως κοινωνιολόγος στη δομή ασυνόδευτων προσφύγων της περιοχής. Οι υπόλοιποι, όπως μας λέει, περνούν αρκετά δύσκολα, μια και οι περισσότερες επιχειρήσεις είναι οικογενειακές. «Το καλό είναι ότι πρώτη φορά συνάντησα Ζαγορίσιους στα σπίτια τους, να κάθονται μπροστά στο τζάκι και να μην τρέχουν να εξυπηρετούν επισκέπτες». Σε κάθε περίπτωση είναι αισιόδοξοι, καθώς, όπως μαθαίνουν, οι Ισραηλινοί, που αποτελούν τον μεγαλύτερο όγκο επισκεπτών της περιοχής, ακολουθούν πολύ καλή ροή εμβολιασμού. «Οπότε ετοιμαζόμαστε για την άνοιξη. Έως τότε θα ξεκουραστούμε και θα απολαμβάνουμε τον περίπατό μας ελεύθεροι μέσα στην ομορφιά. Η φύση, που σε εμάς εμφανίζεται μόλις ανοίξουμε την πόρτα, είναι σωτήρια για την ψυχολογία», καταλήγει. Ο. Χ.
Χελμός
Ο Χελμός ή αλλιώς Αροάνια Όρη απλώνεται από τη λεκάνη των Καλαβρύτων μέχρι εκείνη του Φενεού. Είναι από τους ωραιότερους ορεινούς όγκους της χώρας, με ήπιες πλαγιές, που τον κάνουν προσιτό ακόμα και σε ερασιτέχνες ορειβάτες, και δεκάδες χιλιόμετρα μονοπατιών για πεζοπορία. Η αλπική Μαυρόλιμνη, η λίμνη Τσιβλού, ο καταρράκτης της Στύγας, το Σπήλαιο των Λιμνών, το φαράγγι του Βουραϊκού είναι μερικά από τα φυσικά αξιοθέατά του. Στη θέση Βαθειά Λάκκα (1.870 μ. υψόμετρο) δεσπόζει το Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων, που δυστυχώς φέτος δεν προβλέπεται να λειτουργήσει. «Στην περιοχή ο κόσμος ασχολείται κυρίως με την κτηνοτροφία και τον τουρισμό. Όσοι ασχολούνται αποκλειστικά με τον τουρισμό έχουν πληγεί πολύ. Η θετική σκέψη όλων στρέφεται προς τον Αύγουστο, μήνα που και πέρυσι είχαμε μεγάλη κινητικότητα. Μέχρι τότε η διαφυγή μας είναι οι εξορμήσεις στη φύση», λέει ο Κωνσταντίνος Δαφαλιάς, πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Καλαβρύτων. «Η πανδημία –σε οικονομικό και ψυχολογικό επίπεδο– πίεσε περισσότερο τα αστικά κέντρα, στα χωριά η απομόνωση δεν άλλαξε πολλά στον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Η καραντίνα μάς έδωσε την ευκαιρία να δούμε τα κενά στις υποδομές και να βελτιώσουμε ό,τι μπορούμε. Εμείς ως ορειβατικός σύλλογος θα σηματοδοτήσουμε τα μονοπάτια. Στόχος μας είναι να αναδείξουμε συνολικά την περιοχή», επισημαίνει ο Παναγιώτης Παπαθανασίου του ΕΟΣ Χελμού.
Καϊμάκτσαλαν
Το Χιονοδρομικό Κέντρο Βόρα-Καϊμάκτσαλαν (2.524 μ. υψόμετρο) στην Έδεσσα έχει σε κανονικές συνθήκες τη μεγαλύτερη περίοδο, καθώς μένει ανοιχτό έως τον Μάιο. Φέτος είναι και αυτό κλειστό. Η δυναμική του χιονοδρομικού ώθησε τις περιοχές γύρω από αυτό, όπως ο πανέμορφος πετρόκτιστος Παλαιός Άγιος Αθανάσιος, η Άρνισσα στον όμορφο κάμπο της λίμνης Βεγορίτιδας, τα Λουτρά Πόζαρ, η γραφική Παναγίτσα κ.ά., να δραστηριοποιηθούν στον ορεινό τουρισμό. «Οι επαγγελματίες δυσκολεύονται, διότι αρκετοί είχαν επενδύσει σε ανακαινίσεις, συντήρηση, κ.λπ. Εμείς στα Λουτρά σε κανονικές συνθήκες θα είχαμε επισκέπτες όλα τα Σαββατοκύριακα του χειμώνα. Δεν χάνουμε, ωστόσο, την αισιοδοξία μας, γιατί ότι ο κόσμος ρωτάει διαρκώς αν μπορεί να έρθει, κάτι που δείχνει την επιθυμία του να ξαναταξιδέψει», λέει η Αλεξία Τανούρη των Λουτρών Πόζαρ. Π. Λ.
Οροπέδιο Εργάνου
Ο Αλέξανδρος Ρονιώτης είναι εκπαιδευτικός και δημιουργός του ταξιδιωτικού πόρταλ cretanbeaches.com, στο οποίο αναρτώνται πληροφορίες όχι μόνο για παραλίες, αλλά και για κάθε γωνιά της Κρήτης, από την πιο γνωστή έως την πλέον άγνωστη. Όπως είναι το Οροπέδιο της Εργάνου (950 μ. υψόμετρο) στον νομό Ηρακλείου, που βρίσκεται στα νότια της οροσειράς της Δίκτης, κοντά στα χωριά Κατωφύγι και Έμπαρος. Μικρό και χαμηλών τόνων, το Οροπέδιο της Εργάνου δεν το ξέρουν καλά καλά ούτε οι ίδιοι οι Κρητικοί. Πρόκειται για έναν τόπο χωρίς οικισμούς, όπως μας λέει ο Αλέξανδρος, παραδομένο στη φύση, όπου ευδοκιμούν κυρίως η κτηνοτροφία και η αμπελουργία – το κρασί και τα ζώα, τα οποία μασουλάνε ό,τι βλασταίνει, καθιστώντας το μέρος μάλλον υπερβοσκημένο. Το όνομά του προέρχεται από την αρχαία πόλη Έργανο, που αναφέρει ο Όμηρος. Μάλιστα, στο σημείο Ξενοτάφια, κοντά στην είσοδο του οροπεδίου, βρέθηκαν τάφοι της αρχαίας πόλης. «Το καλό με αυτή την περιοχή είναι ότι πάντα βρίσκεις χιόνι. Δηλαδή μπορεί στο γειτονικό Οροπέδιο Λασιθίου να μην έχει χιόνι, αλλά στο Οροπέδιο της Εργάνου θα το δεις το χιόνι», λέει ο Αλέξανδρος, και απόδειξη των λεγομένων του είναι η πρωταγωνίστρια της διπλανής φωτογραφίας, η οποία, τέλη Ιανουαρίου, στέκει με τα χέρια σηκωμένα ψηλά σαν να υμνεί τους θεούς του χειμώνα, μέσα σε έναν τρελό χορό χιονονιφάδων. Και όμως, ο χορός του χιονιού σταμάτησε γρήγορα. Κυκλοθυμικός ο φετινός χειμώνας, έβγαλε απότομα ήλιο, με αποτέλεσμα να λιώσουν τα χιόνια στο νησί και να προμηνύεται, δυστυχώς, ένα ξηρό καλοκαίρι. «Έχει τρελό πρόβλημα η Κρήτη φέτος. Είναι η χειρότερη χρονιά που θυμάμαι εγώ, δηλαδή όλοι το λένε, και οι παλιοί. Ενώ έκανε νερά, δεν έκανε χιόνια». Ε. Α.
Ιωάννινα
Απλωμένη δίπλα στα νερά της λίμνης Παμβώτιδας, η πόλη των Ιωαννίνων είναι μία από τις πιο ζωντανές και όμορφες της χώρας. Οι 20.000 περίπου φοιτητές που σπουδάζουν στις σχολές του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων συμβάλλουν στην οικονομία της και τη διατηρούν φρέσκια και νεανική. Τον τελευταίο χρόνο, ωστόσο, όλα είναι διαφορετικά. Μόνο η νοσταλγική ατμόσφαιρα που συνθέτουν το κάστρο, η Παλιά Πόλη και τα αρχιτεκτονήματα περασμένων εποχών παραμένει ίδια. Το σκηνικό δεν αλλάζει και στο Πάπιγκο, στο Μέτσοβο, στα Ζαγοροχώρια, στα Σύβοτα, στην Κόνιτσα, προορισμούς που οι Γιαννιώτες επισκέπτονται συχνά όλο τον χρόνο. «Αυτό που μας λείπει είναι να μπούμε στο αυτοκίνητο και να πάμε κάπου. Οπουδήποτε. Η καθημερινότητα περνάει με τις διάφορες δουλειές που έχει ο καθένας μας, επίσης η πόλη έχει πανέμορφα μέρη για να απολαύσεις έναν περίπατο, όπως και καλές διαδρομές για ποδηλασία και τρέξιμο. Όλοι όμως έχουν κουραστεί από την πίεση. Ακούω διαρκώς να λένε ότι θέλουν να αλλάξουν παραστάσεις», μας μεταφέρει ο Λευτέρης Φατές, ιδιοκτήτης του Bikewise Travel, που διοργανώνει εκδρομές με ηλεκτρικά ποδήλατα. «Μιλάμε με συναδέλφους στο εξωτερικό, βλέπουμε πακέτα, μαθαίνουμε για νέα προγράμματα και… κρατάμε τους εαυτούς μας απασχολημένους. Βέβαια, δεν μπορούμε να τιμολογήσουμε τίποτα, αφού δεν ξέρουμε πότε θα ανοίξει ο τουρισμός. Η αβεβαιότητα αυτή συννεφιάζει και τις πιο ηλιόλουστες μέρες, όπως αυτές που έχουμε τελευταία». Π. Λ.
Γρεβενά
Τα ελάφια στα Γρεβενά τα βλέπεις στις φάρμες, όπως σε αυτή στους Μαυραναίους, σε μια βόλτα όμως προς το βουνό μπορεί να δεις αρκούδες, αγριογούρουνα και άλλα μικρότερα ζώα – τα Γρεβενά και ειδικά ο Εθνικός Δρυμός της Βάλια Κάλντα είναι από τα πιο παρθένα μέρη της Ελλάδας. Τα χιόνια πέφτουν στα ψηλά από νωρίς και η ζωή των ανθρώπων είναι συνυφασμένη με το βουνό. «Έχουμε μάθει να ζούμε μέσα στη φύση. Κάνουμε σκι, πάμε για μανιτάρια, για τα οποία φημίζονται τα Γρεβενά, ακόμα και για ψάρεμα στα ποτάμια πριν από την καραντίνα. Γενικώς ασχολούμαστε πολύ με τις δραστηριότητες βουνού, και αυτό μας σώζει τώρα», λέει ο Λευτέρης Ζιούτης, εργολάβος οικοδομών και συνοδός άγριας φύσης-διασώστης. Παρότι ο ίδιος επαγγελματικά δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πρόβλημα, καθώς συνέχισε να εργάζεται σε δημόσια έργα, μας μεταφέρει ότι ακόμη και οι ιδιοκτήτες καταστημάτων που επλήγησαν σοβαρά ξεφεύγουν στο βουνό. «Ο Σμόλικας, η Βασιλίτσα και ο Όρλιακας μας δίνουν διεξόδους», καταλήγει. Ο. Χ.
Μακρινίτσα
Αν ζητήσεις από έναν αρχιτέκτονα να σου μιλήσει για το Πήλιο, πιθανώς να σου απαριθμήσει κάποια κοινά χαρακτηριστικά που έχουν τα παραδοσιακά χωριά. Όταν όμως η κουβέντα φτάσει στη Μακρινίτσα, μάλλον θα διστάσει να συνεχίσει. «Ας την αφήσουμε τη Μακρινίτσα, είναι ιδιαίτερη περίπτωση», θα πει, εννοώντας ότι είναι ένας αρχιτεκτονικός κόσμος από μόνη της. Πράγμα που υποψιάζεσαι ακόμα και εσύ, ο μη ειδικός, κοιτώντας από απόσταση τα σπίτια σπαρμένα σαν μανιτάρια στις δυτικές πλαγιές του Πηλίου. Από τα πιο όμορφα και ιδιαίτερα χωριά, λοιπόν, η Μακρινίτσα φέτος έχει μείνει ελαφρώς μόνη. Οι τουρίστες που την επισκέπτονταν μαζικά άλλους χειμώνες, εκμεταλλευόμενοι τη στρατηγική θέση της (κοντά και στον Βόλο, αλλά και στο Χιονοδρομικό Κέντρο Χανίων), έμειναν σπίτι τους. Αυτόν τον χειμώνα, τη Μακρινίτσα την απολαμβάνουν περισσότερο οι ντόπιοι, όπως σημειώνει ο Nίκος Τσούκας, πρώην πρόεδρος της κοινότητας Μακρινίτσας, που μας λέει ότι το καλντερίμι που ξεκινάει από τον Βόλο και φτάνει έως εκεί χρησιμοποιείται αρκετά αυτές τις ημέρες του lockdown για λόγους σωματικής άσκησης. Κάποιοι σταματούν εκεί, «άλλοι που είναι πιο δραστήριοι προχωρούν ακόμα πιο πάνω, η Μακρινίτσα αποτελεί την αφετηρία πολλών περιπατητικών διαδρομών». Κι αν κανείς φαντάζεται ότι οι πεζοπορίες γίνονται μέσα στο κρύο και στον χιονιά, κάνει λάθος. Το πηλιορείτικο χωριό λούζεται από τις ακτίνες ενός αναπάντεχα ζωηρού ήλιου. «Εδώ και περίπου έναν μήνα έχουν ανθίσει οι αμυγδαλιές, αλλά αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι την τελευταία εβδομάδα έχουν ανοίξει και οι ανεμώνες», ενώ άλλες φορές «αυτό γινόταν τον Μάρτη». Ε. Α.