Το Apollo Bay είναι μια μικρή παραθαλάσσια πόλη επάνω στον επικό αυτοκινητόδρομο Great Ocean Road της πολιτείας Βικτώρια. Πρόκειται για έναν δημοφιλή προορισμό που, πριν από την πανδημία, γέμιζε με Κινέζους τουρίστες, οι οποίοι πολιορκούσαν τα εστιατόριά του, όπως το παραλιακό Apollo Surfcoast Chinese Restaurant, που εξυπηρετούσε 200 πελάτες ταυτόχρονα. Σήμερα, το εστιατόριο είναι σκοτεινό. Τα μεγάλα ξύλινα τραπέζια και οι πάγκοι, που είχαν τοποθετηθεί στο πεζοδρόμιο λίγο πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, μοιάζουν εγκαταλελειμμένα. Η ιδιοκτήτρια Michelle Chen άνοιξε το εστιατόριο το 2012, μετά από ένα ταξίδι στον Great Ocean Road, κατά το οποίο διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε κανένα μέρος με φαγητό κατάλληλο για το «κινέζικο στομάχι της». Με τους Κινέζους επισκέπτες να αυξάνονται ραγδαία, η Chen διέκρινε μια μοναδική ευκαιρία, που μέχρι πέρυσι απέδιδε τα μέγιστα.
Το 2017 η Κίνα ξεπέρασε τη Νέα Ζηλανδία κι έγινε η μεγαλύτερη τουριστική αγορά της Αυστραλίας. Στην πολιτεία της Βικτώρια, με πρωτεύουσα τη Μελβούρνη, οι Κινέζοι τουρίστες το 2019 ξόδεψαν 2,2 δισ. ευρώ, δηλαδή περισσότερα από όσα ξόδεψαν οι επόμενες 10 αγορές ξένων τουριστών μαζί. Μάλιστα, ένα μεγάλο ποσοστό εξ αυτών επισκέφτηκε την περιοχή του Great Ocean Road. H μαζική ταξιδιωτική έκρηξη πυροδοτήθηκε από την αναπτυσσόμενη μεσαία τάξη της Κίνας, αλλά και από το γεγονός ότι οι δύο χώρες βρίσκονται σχετικά κοντά. Οι τουριστικές επιχειρήσεις της Βικτώρια και μικρές κοινότητες όπως αυτή του Apollo Bay προσαρμόστηκαν στις ανάγκες των νέων πελατών, προσέλαβαν προσωπικό που μιλάει κινεζικά, μετέφρασαν τα μενού και τις πινακίδες των εθνικών πάρκων.
Όλα αυτά άλλαξαν όταν την 1η Φεβρουαρίου 2020 η Αυστραλία απαγόρευσε τις πτήσεις από την Κίνα και λίγο αργότερα, τον Μάρτιο, διέκοψε τα ταξίδια από το εξωτερικό. Ήταν σαν κάποιος να έκλεισε τη στρόφιγγα. «Οι πελάτες μου εξαφανίστηκαν σε ποσοστό σχεδόν 100%», λέει η Chen. Εκτός από μερικές μικρές αναλαμπές την περίοδο των Χριστουγέννων, το εστιατόριο έχει μείνει κλειστό από τον Μάρτιο του 2020. Το αυστηρό κλείσιμο των συνόρων, τα lockdown και η υποχρεωτική καραντίνα επέτρεψαν στην Αυστραλία να αντιμετωπίσει εξαιρετικά αποτελεσματικά την Covid-19, με περίπου 909 θανάτους σε πληθυσμό 25 εκατομμυρίων. Όμως η χώρα μπορεί να μείνει κλειστή όλο το 2021 και οι επιχειρήσεις που βασίζονται σε ξένους τουρίστες είναι πιθανό να μην αντέξουν.
Το γραφείο Extragreen Holidays, με ξεναγήσεις στα μανδαρινικά και με τους μισούς περίπου πελάτες του να είναι Κινέζοι, την περίοδο υψηλής επισκεψιμότητας έβγαζε 16-20 λεωφορεία την εβδομάδα στον Great Ocean Road. «Τώρα είμαστε τυχεροί αν έχουμε ένα τουρ την εβδομάδα, με λιγότερα από 10 άτομα», λέει ο γενικός διευθυντής, Tom Huynh. Ο Huynh ανέφερε ότι η εταιρεία, που ξεκίνησε τη δραστηριότητά της στη Μελβούρνη το 1994, ακύρωσε την ασφαλιστική κάλυψη των 20 λεωφορείων της, τα οποία μένουν στο αμαξοστάσιο αχρησιμοποίητα, ενώ στα τέλη Φεβρουαρίου σημείωνε ότι η επιχείρηση οδεύει προς ρευστοποίηση και ότι το προσωπικό, συμπεριλαμβανομένου του ιδίου, θα έχανε τη δουλειά του.
Ο Max Zaytsev του γραφείου Bilby Travel, με πελάτες κυρίως από τη Νοτιοανατολική Ασία και την Αμερική, ανταποκρίθηκε πιο γρήγορα στα νέα δεδομένα. Πριν από την πανδημία, είχε αγοράσει με πίστωση τέσσερα πολυτελή μικρά λεωφορεία, τα οποία ακόμα ξεπληρώνει. Σε μια «απέλπιδα προσπάθεια», όπως τη χαρακτηρίζει, επιχείρησε να τους αλλάξει χρήση, μετατρέποντάς τα σε οχήματα κούριερ. Σε ένα από αυτά ξήλωσε τις θέσεις και το γέμισε με πακέτα προς παράδοση. Δυστυχώς, κάτι τέτοιο δεν έφτανε για να καλύψει τη χασούρα. Προσπάθησε δεύτερη φορά, κάνοντας αίτηση για να πάρει την πιστοποίηση που θα του επέτρεπε να ξεκινήσει μια εταιρεία μετακίνησης ΑμεΑ, κάτι που του κόστισε περί τα 3.250 ευρώ σε τέλη.
«Ξέρετε πόσες δουλειές έχω αυτή τη στιγμή; Καμία. Μηδέν. Προσπάθησα να κάνω ό,τι μπορούσα», σημειώνει. Όπως και πολλοί άλλοι Αυστραλοί που η επιχείρηση ή η δουλειά τους επηρεάστηκε από την πανδημία, έτσι και ο Zaytsev εισπράττει κάθε δύο εβδομάδες το κρατικό επίδομα JobKeeper, που όμως θα σταματήσει στα τέλη Μαρτίου. «Ο λόγος που είμαστε ακόμα όρθιοι είναι το JobKeeper. Είμαστε εταιρείες-ζόμπι», αναφέρει για τις τουριστικές επιχειρήσεις σαν τη δική του.
– TACEY RYCHTER