Kείμενο: Lindsey Tramuta c.2021 The New York Times Company
Απόδοση: Σίμος Καβαλλιεράτος
Ως η δεύτερη κατά σειρά πόλη με τους περισσότερους επισκέπτες στον κόσμο (τουλάχιστον πριν από την πανδημία), το Παρίσι ανέκαθεν προσέφερε ένα πλούσιο μενού ξεναγήσεων και εκδρομών στους ταξιδιώτες. Από ιστορικούς περιπάτους και μαθήματα μαγειρικής μέχρι εξόδους με αποκλειστική πρόσβαση σε ατελιέ καλλιτεχνών, αρχεία μουσείων και ιδιωτικές επαύλεις, υπάρχουν δραστηριότητες σχεδόν για κάθε γούστο.
Όμως οι επισκέπτες επιστρέφουν στην πόλη μετά από ένα χρόνο κατά τον οποίο αυτή αναδιαμορφώθηκε όχι μόνο λόγω πανδημίας, αλλά και λόγω της επαναδιαπραγμάτευσης σε παγκόσμιο επίπεδο φυλετικών ζητημάτων και θεμάτων που αφορούν την κοινωνική δικαιοσύνη και τα δικαιώματα των γυναικών. Έτσι, αρχίζουν πια να έχουν απήχηση τουρ και εμπειρίες που προσφέρονται από ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό μικρών τουριστικών επιχειρήσεων, οι οποίες αναδεικνύουν σπανίως αφηγούμενες ιστορίες για την ζωή και την ιστορία της πόλης.
«Προσπαθώ να ανανεώσω το αφήγημα γύρω από την πόλη αναγνωρίζοντας απερίφραστα την συμβολή των γυναικών», λέει η Heidi Evans για την εταιρεία της Women of Paris, η οποία σχεδιάζει και υλοποιεί περιπατητικές ξεναγήσεις. Η Evans ξεκίνησε το Women of Paris, το οποίο είναι αφιερωμένο στην ιστορία και τα δικαιώματα των γυναικών, καθώς αισθανόταν απογοητευμένη με το αφήγημα που έπρεπε να μοιραστεί ως ξεναγός ιστορικών περιπάτων, εργαζόμενη για λογαριασμό άλλων εταιρειών.
«Η αφήγηση, σε πολλά τουριστικά τουρ, τείνει να δίνει έμφαση στους “σπουδαίους’’, “γενναίους’’ άντρες που διαμόρφωσαν την πόλη, ενώ παρουσιάζει τις γυναίκες ως δευτερεύουσες “επαναστατικές’’ επιρροές. Η εκδοχή αυτή δεν ήταν σωστή», δηλώνει η Evans, προσθέτοντας ότι η ζήτηση για τις ξεναγήσεις της αυξήθηκε σημαντικά μετά την εμφάνιση του κινήματος #MeToo. Ξανανοίγοντας για το κοινό στα τέλη του καλοκαιριού, οι θεματικοί περίπατοί της (το κόστος των οποίων ξεκινά από 23 ευρώ το άτομο) θα καλύπτουν το παρελθόν και το παρόν του Παρισιού δίνοντας έμφαση στην συνεισφορά των γυναικών -από τη Marie Curie και την Geneviève, πολιούχο της πόλης, μέχρι τοπικές ηγέτιδες όπως η δήμαρχος Anne Hidalgo και η Simone Veil, πρώην υπουργός Υγείας και υπερασπίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών. Οι περίπατοι, οι οποίοι διαρκούν δύο με τρεις ώρες, δίνουν την ευκαιρία στους επισκέπτες να περιπλανηθούν στις θεατρικές συνοικίες της πόλης, καθώς και σε διάφορα σημεία της Αριστερής Όχθης.
Ομοίως επικεντρωμένη στις γυναίκες είναι η Delectabulles, μια εταιρεία ξεναγήσεων που διοργανώνει ημερίδες γευσιγνωσίας στο κέντρο της πόλης (85 ευρώ το άτομο) και εκδρομές από το Παρίσι στην Καμπανία (1.410 ευρώ η ημερήσια εξόρμηση για έξι άτομα). Οι εκδρομές αυτές στοχεύουν να διδάξουν τις αρχές παραγωγής της σαμπάνιας και του αφρώδους οίνου, προσφέροντας την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ξεχωρίσουν τις αγαπημένες τους ετικέτες χωρίς κανείς να τους κρίνει για την επιλογή τους.
«Έμαθα από φίλες μου οινοποιούς πως οι άντρες και οι γυναίκες δεν συμπεριφέρονται το ίδιο στις γευσιγνωσίες, και πως οι γυναίκες συχνά νιώθουν άβολα να μοιραστούν τις εντυπώσεις τους», δηλώνει η Cynthia Coutu, ιδρύτρια της Delectabulles και πιστοποιημένη wine expert, η οποία διοργάνωνε διαδικτυακές περιηγήσεις στη διάρκεια της πανδημίας και τώρα έχει αρχίσει πάλι τις δια ζώσης.«Θέλω να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και τα εργαλεία να αγοράζουν ό,τι θέλουν όταν γυρίσουν πίσω στο σπίτι τους -και, φυσικά, να μάθουν για τις γυναίκες που καθόρισαν και καθορίζουν τον κλάδο σήμερα».
Η σημασία του ανήκειν και του να αισθάνεσαι άνετα όταν ταξιδεύεις αποτέλεσε μέρος αυτών που ενέπνευσαν τον Bryan Pirolli να ξεκινήσει τους Gay Locals. Η εταιρεία του έχει ως στόχο να κάνει την ιστορία πιο συμπεριληπτική, εστιάζοντας στον μεγάλο αριθμό ΛΟΑΤ+ ατόμων που έχουν συνεισφέρει στο Παρίσι, δημιουργώντας παράλληλα ένα ασφαλές και φιλόξενο περιβάλλον για τους επισκέπτες. «Όταν ήμουν ξεναγός για άλλες εταιρίες, ένιωθα ότι κανείς δεν μπορούσε να μιλήσει ανοιχτά για ΛΟΑΤ+ θέματα. Δεν ήθελα να πρέπει να αποκαλύψω την σεξουαλική μου ταυτότητα ως ξεναγός αλλά ούτε οι επισκέπτες που τους ενδιέφεραν θέματα της ΛΟΑΤ+ ζωής αισθάνονταν άνετα να μιλήσουν’’, λέει.
Ως επακόλουθο, είτε μέσω περιηγήσεων πολιτιστικού ή nightlife περιεχομένου (από 140 ευρώ έως 283 ευρώ, με δυνατότητα ομαδικής ή πριβέ ξενάγησης) είτε εξατομικευμένων διαδρομών είτε ακόμα σχεδιάζοντας εμπειρίες γαμήλιων προτάσεων, ο Pirolli προσπαθεί να βάλει τις ανάγκες των συγκεκριμένων ταξιδιωτών σε προτεραιότητα. «Μιλάμε για τα πάντα ανοιχτά, και νομίζω ότι αυτό φέρνει τους επισκέπτες πολύ πιο κοντά στην πόλη». Η επιχείρηση του έχει ξεκινήσει να προσφέρει ξανά ξεναγήσεις και εκδηλώσεις.
Black Lives Matter και στον τουρισμό
Η ουσία πίσω από τέτοιες εξειδικευμένες εμπειρίες είναι τόσο η εξερεύνηση του Παρισιού ως προορισμού όσο η δυνατότητα για τους ταξιδιώτες να δουν τον εαυτό τους να αντανακλάται σε μια ιστορία. Για την Jacqueline Ngo Mpii, ιδρύτρια του πολιτιστικού πρακτορείου Little Africa, το να προσφέρεις περιπάτους για την εξερεύνηση της Αφρικανικής κουλτούρας μέσω της γαστρονομίας, της μόδας και της τέχνης είναι μια μορφή εκπαίδευσης που καλλιεργεί αλληλοκατανόηση και χτίζει ισχυρούς δεσμούς. «Η πόλη έχει υπάρξει σύνδεσμος για την αφρικανική διασπορά για περισσότερα από 100 χρόνια, αλλά οι ταξιδιώτες γνωρίζουν πολύ λίγα σχετικά», λέει.
Στην ιδιαίτερη αυτή ξενάγηση (61 ευρώ το άτομο, διάρκεια 1,5 έως δύο ώρες), η οποία θα είναι διαθέσιμη ξανά στα τέλη του καλοκαιριού, η Ngo Mpii εξοικειώνει τους επισκέπτες με τους τεχνίτες και τους designers που δίνουν χρώμα στην Goutte d’Or, την πολυπολιτισμική γειτονιά που από τα τέλη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου αποτελεί την έδρα μιας αλέγρας κοινότητας από την Βόρεια και Δυτική Αφρική. Οι περισσότερες από αυτές τις αφρο-παριζιάνικες επιχειρήσεις δεν επωφελούνται από τον τουρισμό, επομένως αυτές οι ξεναγήσεις είναι ένας πολύ καλός τρόπος να ενισχυθεί η τοπική οικονομία», σημειώνει η Ngo Mpii.
Εάν αυτές οι επιχειρήσεις «απογειώνονται» τώρα μετά από αρκετά χρόνια λειτουργίας, αυτό συμβαίνει επειδή είναι η κατάλληλη στιγμή, λέει ο Kévi Donat, ιδρυτής της Le Paris Noir, μιας ταξιδιωτικής εταιρείας που συστήνει το Παρίσι μέσα από το βίωμα του να έχεις αφρικανικές ρίζες και το χρώμα του δέρματός σου να είναι μαύρο.
«Οι άνθρωποι αναρωτιούνται, συζητούν και συλλογίζονται την ταυτότητά τους και αναζητούν να μάθουν πώς ζει η κοινότητά τους σε άλλα μέρη του κόσμου», εξηγεί. Όταν o αντίλαλος του κινήματος Black Lives Matter ακούστηκε έντονα σε ολόκληρη την Γαλλία το περασμένο καλοκαίρι, ενισχύθηκαν οι τοπικές συζητήσεις σχετικά με τις δυσκολίες της χώρας να αναφερθεί σε θέματα γύρω από τον αποικιακό χαρακτήρα του παρελθόντος της, τις συνεχιζόμενες φυλετικές διακρίσεις και την ανάγκη για μεγαλύτερη εκπροσώπηση. Ως απόρροια, ο Donat πέρασε μεγάλο μέρος του περασμένου φθινοπώρου διοργανώνοντας εικονικές περιηγήσεις για πολυεθνικές, πανεπιστήμια και οργανισμούς όπως η Google, το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και η Alliançe Française της Νέας Υόρκης.
Τώρα, με την ανάκαμψη της ταξιδιωτικής αγοράς, ο Donat επιστρέφει με μια σειρά περιπάτων (από 185 ευρώ για τέσσερα άτομα), μέσω της Αριστερής Όχθης και των βόρειων γειτονιών του Παρισιού, που έχουν σκοπό να περιγράψουν την σχέση του Παρισιού με την Αφρική, την Καραϊβική και τις Ηνωμένες Πολιτείες, καλύπτοντας κρίσιμα θέματα -από τον αποικισμό και την μετανάστευση μέχρι προσωπικότητες της λογοτεχνίας, της πολιτικής και της τέχνης που έχουν καθορίσει την πορεία της ιστορίας της Γαλλίας. «Σ’ έναν ιδανικό κόσμο, τα κρατικά ιδρύματα θα αφηγούνταν ήδη αυτές τις ιστορίες σωστά», λέει ο Donat. «Τουρ σαν τα δικά μου θα συνεχίσουν να υπάρχουν, γιατί δεν μπορούμε να περιμένουμε μέχρι να τις πούν».