Η Σκωτία είναι ένας απίστευτα γοητευτικός τόπος, με έντονες εναλλαγές, που δεν σε αφήνουν να πλήξεις. Άγρια και ήμερη συγχρόνως, γελαστή και φουρτουνιασμένη, βουνίσια και θαλασσινή. Με πύργους και αγροικίες, με χωρικούς και ευγενείς, με θρύλους και μύθους που συναντιούνται στο σήμερα σε ένα μοναδικό σύμπλεγμα. Σκληροί λόφοι δίνουν τη θέση τους σε πεδιάδες με κελαρυστά ποτάμια που χώνονται σε γρανιτένιες κρυψώνες. Στα απέραντα λιβάδια βόσκουν χιλιάδες τροφαντά προβατάκια αλλά και πανέμορφα μοσχαράκια Angus, τα μικρόσωμα βοοειδή που έχουν ταυτιστεί με τη σκωτσέζικη γη.
Μη θυμώνεις, Ιμογένη!
Ο εθνικός ποιητής της Σκωτίας Ρόμπερτ Μπερνς γράφει κάπου: «Η καρδιά μου είναι στα Χάιλαντς, όπου κι αν πάω». Και η δική μου, Ρόμπερτ, το ίδιο – γι’ αυτό νιώθω μια απίστευτη χαρά όταν αντικρίζω τη μοναδική Forth Bridge, την κόκκινη σιδηροδρομική γέφυρα που έχει χαρακτηριστεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, στον δρόμο για το Inverness. Διασχίζουμε το Perth και κάνουμε μια στάση στη γραφική πόλη Pitlochry, με προορισμό την κεντρική Atholl road. Εδώ, στον αριθμό 132 και στο κατάστημα Hawkshead, θα βρείτε υπέροχες μάλλινες κάλτσες και σκωτσέζικα πουλόβερ για τον χειμώνα, ενώ λίγο πιο κάτω, στον αριθμό 93-95 σας επιτρέπω να «κολαστείτε» στο κομψό ζαχαροπλαστείο Hettie’s Tearoom. Γλυκαμένοι και χορτάτοι, δεν θα σταματήσουμε παρά μόνο στον τελικό μας προορισμό, το Inverness. Όσοι έχουν διαβάσει Σαρλ Εσμπραγιά θα θυμούνται φυσικά ότι στην πόλη αυτή κατοικούσε και μεγαλουργούσε εναντίον του εγκλήματος η Σκωτσέζα ηρωίδα του, η κοκκινομάλλα Ιμογένη («Μη θυμώνεις, Ιμογένη» ο τίτλος του βιβλίου), που κατέβαζε τα ουισκάκια της και είχε ένα απίθανο αριστερό κροσέ. Υποψιάζομαι ότι το Inverness δεν έχει αλλάξει πολύ από τότε. Παραμένει μια μάλλον μουντή κωμόπολη, που όμως στολίζεται από ένα υπέροχο, κατακόκκινο κάστρο και διασχίζεται από ένα ποτάμι (Ness River) που της δίνει ρομαντικό αέρα. Δίπλα στο ποτάμι θα μείνουμε κι εμείς, στο φιλόξενο Glenmoriston Town House Hotel. Ένα αξέχαστο afternoon tea μας περιμένει στο Whiskey & Piano Bar και μια δροσερή μπίρα –συνοδεία μπέργκερ– στο Beer Garden με τις σκιερές ομπρέλες, στις όχθες του ποταμού. Όσο για το βραδινό, δεν θα έχανα με τίποτα την περιποίηση και το νόστιμο φαγητό στην πολυβραβευμένη Contrast Brasserie του ξενοδοχείου. Ο ποταμός Ness θα μας νανουρίσει με τις ιστορίες του και οι γλάροι θα μας ξυπνήσουν το πρωί. Γιατί η μέρα μας θα είναι μεγάλη…
Όταν το τέρας δεν είναι εδώ
Είναι δυνατόν να μην πάμε στο Λοχ Νες; Όχι, δεν είναι! Κατ’ αρχάς γιατί, πού ξέρεις, μπορεί η Νέσι, το θρυλικό τέρας της λίμνης, να αποφασίσει ότι θέλει να γνωρίσει κάποιον από την Ελλάδα και να εμφανιστεί. Αλλά κυρίως γιατί η λίμνη είναι πανέμορφη. Η βόλτα με το καραβάκι θα ολοκληρωθεί όταν αποβιβαστούμε στο ερειπωμένο κάστρο του Urquhart και σκαρφαλώσουμε ψηλά, για να δούμε όλη τη λίμνη να απλώνεται μπροστά μας. Μην παραλείψετε να αγοράσετε μια μικρή Νέσι από το πωλητήριο, σε ανάμνηση της επίσκεψής σας. Στη συνέχεια, επιβάλλεται μια γρήγορη στάση στο πολυφωτογραφημένο αλλά θεαματικότατο κάστρο Eilean Donan. Αμέσως μετά, μέσω της οδικής γέφυρας που συνδέει το Kyle of Lochalsh της ενδοχώρας με το Isle of Skye, πατάμε τα ιερά χώματα του «νησιού της ομίχλης», που είναι το όνειρο κάθε ταξιδευτή της Σκωτίας.
Στο νησί της ομίχλης
Με μια καλοκαιρινή λιακάδα μάς υποδέχεται αυτός ο τόπος, ο γεμάτος παράξενα σχήματα και μυρωδιές. Άδεντρος, με χρώματα σκληρά και ασυμβίβαστα. Μικροί οικισμοί ισορροπούν ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, ενώ η θάλασσα που εισχωρεί παντού γίνεται λίμνη, λιμνοθάλασσα, ποτάμι, ρυάκι, αρκεί να φτάσει όσο γίνεται βαθύτερα. Κυρίαρχη και δεσποτική αδιαμφισβήτητα είναι η οροσειρά Cuillin, με τις 23 κοφτερές κορυφές που φτάνουν σε υψόμετρο τα 1.000 μ. Τη ματιά μας αιχμαλωτίζουν οι γυμνές, απότομες πλαγιές. Αισθάνεσαι παράξενα σε τούτο το νησί των Δυτικών Εβρίδων, που δεν μοιάζει με κανένα άλλο μέρος στη Γη, ούτε καν με την ηπειρωτική Σκωτία. Είναι αυτή η αίσθηση που άλλοι περιγράφουν ως «μαγεία του Skye», άλλοι ως «γοητεία του Skye» κι άλλοι ως «πυρετό του Skye».
To μικρό λιμάνι του Portree, στο Isle of Skye. Φωτογραφία: Shutterstock
Αυτό το νησί είτε το αγαπάς είτε το μισείς. Μέσος όρος δεν υπάρχει. Εγώ το αγάπησα παράφορα. Από το μικρό λιμανάκι της πρωτεύουσας Portree, με τα χρωματιστά σπίτια, φτάνουμε στην κοινότητα του Carbost, όπου ομιλείται ακόμα η κέλτικη γλώσσα. Το Carbost φιλοξενεί το μοναδικό αποστακτήριο του νησιού, το θρυλικό Talisker. Ως φανατικοί φίλοι των «θαλασσινών» malt ουίσκι, δεν γίνεται να μην κάνουμε ένα μικρό προσκύνημα. Έχουμε δε την τύχη και τη χαρά ο master distiller να μας προσφέρει τον «μεζέ» που παραδοσιακά απολάμβαναν οι ψαράδες μετά το ψάρεμα: ολόφρεσκα στρείδια με μία γουλιά Talisker. Πανδαισία!
Σκωτσέζος με την παραδοσιακή ενδυμασία του τόπου του. Φωτ. Μερόπη Παπαδοπούλου
Τελικός μας προορισμός στο Skye είναι το χωριουδάκι Staffin και το ξενοδοχείο Τhe Flodigarry, όπου μας υποδέχεται ο ήχος της γκάιντας. Εδώ παντρεύτηκε και μεγάλωσε τα παιδιά της η Σκωτσέζα ηρωίδα Φλόρα Μακντόναλντ, που έσωσε τον καλό πρίγκιπα Τσαρλς από τους Εγγλέζους, μεταμφιέζοντάς τον σε υπηρέτρια. Λουλούδια παντού, μπροστά η θάλασσα, πίσω το δάσος, να αιωρείσαι μεταξύ αλήθειας και μύθου και να μη θέλεις να τελειώσει ποτέ αυτό που ζεις. Το βράδυ παρακολουθούμε την παραδοσιακή τελετή σερβιρίσματος του εθνικού φαγητού haggis με τη συνοδεία γκάιντας και προσπαθούμε να μάθουμε να χορεύουμε παραδοσιακούς κέλτικους χορούς, που θυμίζουν ζωηρές καντρίλιες. Η διαμονή είναι πραγματική εμπειρία.
Speyside, η πατρίδα του ουίσκι
Στον δρόμο ξανά! Η επιστροφή από το Skye στην απέναντι στεριά γίνεται παραδοσιακά αυτή τη φορά, με το φεριμπότ από το Mallaig. Kάνουμε ένα σύντομο πέρασμα από το γραφικό Fort William και συνεχίζουμε, χαιρετώντας το χιονοσκεπές Ben Nevis, την ψηλότερη βουνοκορφή της Σκωτίας (1.345 μ.). Ξεκινάμε να ανεβαίνουμε βόρεια στις όχθες του ποταμού Spey, έτοιμοι να περιηγηθούμε σε μία από τις πιο ονομαστές περιοχές της χώρας, το Speyside, όπου βρίσκονται τα περισσότερα αποστακτήρια ουίσκι. Η καρδιά του Speyside χτυπάει στην Dufftown, όπου θα πιούμε ένα καφέ πριν αρχίσουμε τις γευστικές δοκιμές. Προτείνω να κανονίσετε επισκέψεις οπωσδήποτε στο Glenfiddich, στο ιστορικό Macallan και στο κομψό αριστοκρατικό Cragganmore, και φυσικά σε όποιο άλλο επιθυμείτε. Και μην παραλείψετε μια στάση στο κέντρο επισκεπτών του ονομαστού βαρελοποιείου Speyside cooperage, στο Craigellachie. Από το 1947 κατασκευάζονται εδώ με παραδοσιακές μεθόδους δρύινα βαρέλια, που χρησιμοποιούνται στην παλαίωση του ουίσκι. Στο Craigellachie βρίσκεται και το ομώνυμο ξενοδοχείο –το παλαιότερο whisky hotel της Σκωτίας–, όπου στεγάζεται το Quaich Bar, ένα από τα πιο φημισμένα διεθνώς whisky bars, με μια απίθανη συλλογή malt που μας εντυπωσιάζει κάθε φορά.
Αποχαιρετισμός στο Aberdeen
Το ταξίδι μας θα τελειώσει στο Aberdeen, τη βικτωριανή «Γρανιτένια Πόλη», χτισμένη από τοπικό γυαλιστερό γρανίτη. Φημίζεται για τους κήπους και τα πάρκα του, τις απέραντες αμμουδερές παραλίες του και τα γήπεδα γκολφ. Και φυσικά, όπως όλη η Σκωτία, για το καλό φαγητό του. Δεν μπορώ να αντισταθώ στο να μείνουμε ένα βράδυ εδώ. Ένα ακόμα παραμυθένιο βράδυ σε ένα παραμυθένιο ξενοδοχείο, 8 χιλιόμετρα έξω από την πόλη. To The Marcliffe Ηοtel and Spa έχει όλα όσα χρειάζομαι για να αποχαιρετήσω τη Σκωτία όπως της πρέπει: στιλ, άνεση, άψογη φιλοξενία, ατμόσφαιρα και έναν υπέροχο κήπο με πολύ καλό πρωινό και φαγητό. Γιατί στη χώρα του ταρτάν και του Σον Κόνερι, στη χώρα των Στιούαρτ και του ουίσκι, αφήνεις πάντα ένα κομμάτι της ψυχής σου κάτω από τους ήχους της γκάιντας. Κι εύχεσαι να ξαναγυρίσεις γρήγορα.
ΙNFO
Μετάβαση
Iδανική αφετηρία για το ταξίδι σας είναι είτε το Εδιμβούργο είτε η Γλασκώβη, δύο πόλεις που διαθέτουν διεθνή αεροδρόμια. Από εκεί είτε θα ενοικιάσετε αυτοκίνητο είτε θα ταξιδέψετε με τρένο εντός Σκωτίας, στους προορισμούς της επιλογής σας. To Εδιμβούργο συνδέεται με την Αθήνα με απευθείας πτήσεις της Aegean (aegeanair.com) και της Easyjet (easyjet.com), ενδεικτική τιμή από 180 ευρώ με επιστροφή στα τέλη Αυγούστου (αναζήτηση ναύλων στα τέλη Ιουνίου).
Διαμονή
Craigellachie (Victoria St, Craigellachie, craigellachiehotel.co.uk). Στην κοιλάδα του Speyside, το παλαιότερο whisky hotel της Σκωτίας προσφέρει διαμονή αξιώσεων. Στο περίφημο The Quaich bar θα επιλέξετε μεταξύ 1.000 διαφορετικών ετικετών ουίσκι. Από 193 ευρώ το δίκλινο.
The Marcliffe Ηοtel and Spa (N Deeside Rd, Pitfodels, Aberdeen, marcliffe.com). Πολυτέλεια, κομψότητα και περιποίηση πέντε αστέρων στα περίχωρα του Aberdeen. Από 175 ευρώ το δίκλινο.
Τhe Flodigarry (Flodigarry, Portree, Ιsle of Skye, hotelintheskye.co.uk). Πλούσια ιστορία και βικτωριανή ατμόσφαιρα σε μια απίστευτη τοποθεσία στο Isle of Skye, με θέα στον ωκεανό. Από 339 ευρώ το δίκλινο.
Glenmoriston Town House Hotel (20 Ness Bank, Inverness, glenmoristontownhouse.com). To βραβευμένο εστιατόριό του, Contrast Brasserie, δεν είναι ο μόνος λόγος για να έρθετε εδώ. Τα 30 δωμάτια του ξενοδοχείου και τα 3 ανεξάρτητα διαμερίσματα στις όχθες του ποταμού Ness προσφέρουν όλες τις σύγχρονες ανέσεις στους ταξιδιώτες που χρησιμοποιούν το Inverness ως ορμητήριο για να εξερευνήσουν τη Σκωτία. Από 93 ευρώ το δίκλινο.
Γαστρονομία
Haggis, neeps and tatties ονομάζεται το τοπικό πιάτο που στάζει νοστιμιά, ένα είδος τζιγεροσαρμά με βρόμη, που συνοδεύεται από πατάτες και γογγύλια. Απαραίτητο συμπλήρωμα το λουκάνικο black pudding. Nαι, μπορεί να περιέχει αίμα ζώου, συνήθως χοίρου, αλλά μην το φοβάστε. Να είστε ανοιχτόμυαλοι στις γεύσεις.
Δοκιμάστε χωρίς φόβο και πάθος Scotch pie, τη σκωτσέζικη εκδοχή πίτας με χοντρό φύλλο και κρέας.
Πάμε στα γλυκά τώρα: Το sticky toffee pudding, είδος υγρού κέικ, είναι καταπληκτική λιχουδιά. Πολύ ιδιαίτερες είναι οι μπάρες Scottish tablets, που φτιάχνονται από ζάχαρη, ζαχαρούχο γάλα και βούτυρο, ενίοτε με την προσθήκη ουίσκι. Και, όπου το βρείτε, ζητήστε ένα cranachan, το τοπικό επιδόρπιο από φραμπουάζ και λαχταριστή κρέμα.
Σημειώστε πως το σκωτσέζικο porridge είναι αλμυρό.
Το αυθεντικό σκωτσέζικο πρωινό, με αυγά, μπέικον, μανιτάρια, ψητές ντομάτες και καπνιστές ρέγκες με κρέμα, haggis and tatties, σερβίρεται πολλές φορές σε όλη τη διάρκεια της ημέρας.
Bρισκόμαστε στη χώρα του κυνηγιού και του ποταμίσιου ψαρέματος. Οι αγριόγαλοι και οι σολομοί είναι νοστιμότατοι.
Και φυσικά, ό,τι φτάσει στο τραπέζι σας μπορείτε να το συνοδεύσετε με ουίσκι.