«Ενώ επιθυμούμε με όλη μας την ψυχή να εξερευνήσουμε και να μάθουμε τα πάντα, την ίδια στιγμή απαιτούμε να μείνουν τα πάντα μυστηριώδη και ανεξερεύνητα, να είναι απείρως άγριες η στεριά και η θάλασσα, αχαρτογράφητες και ακατανόητες και οι δυο τους, αφού δεν είναι σε θέση ο άνθρωπος να τις εξιχνιάσει. Τη φύση δεν τη χορταίνουμε ποτέ μας», έγραφε το 1854 στο Walden ή Η ζωή στο δάσος* ο Αμερικανός συγγραφέας και φιλόσοφος Χένρι Ντέιβιντ Θορώ. Μερικά χρόνια νωρίτερα, είχε εγκαταλείψει την πόλη του, το Κόνκορντ της Μασαχουσέτης, και είχε εγκατασταθεί στη γειτονική λίμνη Γουόλντεν. Έχτισε εκεί μια ξύλινη καλύβα για να κοιμάται, έφτιαξε ένα μικρό μποστάνι για να παίρνει τους καρπούς της γης, διάβαζε, έγραφε, αναζητούσε τον εαυτό του και τα όριά του μέσα από την επαφή του με τη φύση, σε ένα πείραμα δικής του έμπνευσης που διήρκεσε δύο χρόνια, δύο μήνες και δύο ημέρες. Σκοπός του ήταν, μέσα από την ατομική παρατήρηση και την ενδοσκόπηση στο φυσικό περιβάλλον, να κατανοήσει την ίδια την κοινωνία.
Σχεδόν ενάμιση αιώνα αργότερα, το «Walden» παραμένει ένα διαχρονικό μανιφέστο για τη σχέση ανθρώπου και φύσης – μοιάζει όμως εξαιρετικά επίκαιρο σε αυτή τη συγκυρία, που φαίνεται να ξαναβρίσκουμε το νήμα της σχέσης μας μαζί της. Με τη φύση να γίνεται η παρηγοριά μας στην εποχή της πανδημίας, οι άνθρωποι της πόλης συνειδητοποιήσαμε πόσο τεχνητά έχουμε αποκοπεί από αυτήν. Οι ήχοι του δάσους και η μυρωδιά του χώματος είναι το διάλειμμα από την κανονικότητα – αυτά τα διαλείμματα μας τροφοδοτούν για να συνεχίσουμε, αυτά πασχίζουμε να εξασφαλίσουμε. Κοιτάζοντας πίσω στο καλοκαίρι που μας πλήγωσε, οφείλουμε να θεμελιώσουμε ξανά αυτή τη σχέση με σεβασμό. Τώρα έχουμε ανάγκη από ανοιχτούς ορίζοντες περισσότερο από ποτέ.
*εκδ. Κέδρος, 2007, μτφρ. Βασίλης Αθανασιάδης