​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας

Κερκίνη, Τσιβλού, Δόξα, Στυμφαλία, Πλαστήρα,Ταυρωπός, Καρπενησιώτης, Άραχθος: 6 road trips για τα πιο αξέχαστα weekends στην Ελλάδα.

21' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η Κερκίνη μας καλεί

Από τις όχθες της λίμνης και τον ποταμό Στρυμόνα ως τα λουτρά του Άγκιστρου, μια εκδρομή γεμάτη εναλλαγές και πλούσιες εμπειρίες. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-1
Διαφορετικά είδη πουλιών στην επιφάνεια της λίμνης Κερκίνη, με φόντο τις χιονισμένες κορυφές του όρους Μπέλες.

Εύκολη στην οδήγηση και γεμάτη εναλλαγές είναι αυτή η διαδρομή των 73 χιλιομέτρων, που διασχίζει τον κάμπο των Σερρών και καταλήγει κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Σχεδόν σε όλο το μήκος της θα οδηγείτε στη σκιά του όρους Μπέλες, το οποίο θα έχετε είτε μπροστά σας είτε αριστερά σας. Το βουνό είναι το φυσικό σύνορο μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας και οι κορυφές του, που φτάνουν σε υψόμετρο τα 2.000 μ., είναι εντυπωσιακές και επιβλητικές. Ξεκινήστε από το χωριό Λιθότοπος, του οποίου το φράγμα που κατασκευάστηκε εκεί το 1932 συγκρατεί τα νερά του ποταμού Στρυμόνα, δημιουργώντας τη λίμνη Κερκίνη, έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της Βόρειας Ελλάδας, ο οποίος προστατεύεται με διεθνείς συνθήκες. Σπάνια και πανέμορφα πουλιά, όπως κορμοράνοι, ερωδιοί και αργυροπελεκάνοι, βρίσκουν καταφύγιο εδώ. Από το φράγμα θα ακολουθήσετε τον δρόμο στα αριστερά, για να κάνετε τον γύρο της λίμνης. Καθώς η φιδογυριστή άσφαλτος ακολουθεί την περίμετρο της υδάτινης λεκάνης, οι συνεπιβάτες σας θα παρατηρούν τα σύννεφα να αντικατοπτρίζονται στην επιφάνειά της. Διατηρήστε χαμηλή ταχύτητα, διότι τον συγκεκριμένο επαρχιακό δρόμο διασχίζουν τακτικά είδη της τοπικής πανίδας για να προσεγγίσουν τη λίμνη – από άλογα και αλεπούδες μέχρι κουνέλια και χελώνες.

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-2
Κοντά στη λίμνη θα πετύχετε ζώα να βόσκουν, συνήθως αγελάδες και βουβάλια. 

Στο χωριό Κερκίνη ακολουθήστε τις πινακίδες για το λιμανάκι στη λίμνη, όπου θα δείτε αραγμένες τις παραδοσιακές βάρκες αλλά και άλογα να τρέχουν στα λιβάδια. Το σκηνικό αλλάζει στο χωριό Μανδράκι και στο αντίστοιχο λιμανάκι, με το τοπίο να γίνεται πιο σκοτεινό και μελαγχολικό. Οι όχθες είναι καλυμμένες με νούφαρα και απέναντι στο βάθος απλώνεται η μεγάλη έκταση όπου το 2001 στήθηκε ένα ολόκληρο χωριό –που βέβαια δεν υπάρχει πια– για τις ανάγκες των γυρισμάτων της ταινίας του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το λιβάδι που δακρύζει». 

Στο κέντρο του χωριού Βυρώνεια θα στρίψετε δεξιά και θα προχωρήσετε μέχρι να αντικρίσετε τον Στρυμόνα και τη μεγάλη γέφυρα. Κοντά στο ποτάμι πολύ συχνά βόσκουν βουβάλια. Αν και τα ογκώδη βοοειδή είναι συνήθως φιλικά στον άνθρωπο, φροντίστε να κρατήσετε αποστάσεις. Το επόμενο χωριό μετά τη Βυρώνεια είναι το Νέο Πετρίτσι, χτισμένο στους πρόποδες του Μπέλες. Το ρέμα Σουλτανίτσας που πηγάζει από το βουνό διασχίζει την κοιλάδα της Λόντζας στη βόρεια πλευρά του οικισμού, δημιουργώντας εντυπωσιακούς καταρράκτες. Η κοιλάδα είναι όμορφα διαμορφωμένη με γεφυράκια και μικρά μονοπάτια για περπάτημα δίπλα στους καταρράκτες. Περνώντας πάνω από τον ποταμό Στρυμόνα, θα μπείτε στον οδικό άξονα Σερρών-Προμαχώνα και λίγο πριν φτάσετε στα σύνορα, θα στρίψετε δεξιά προς Άγκιστρο. Η χρήση των ιαματικών πηγών του χωριού χρονολογείται από τη βυζαντινή περίοδο. Τα λουτρά είναι ανοιχτά 24 ώρες το 24ωρο και είναι μοναδική η αίσθηση αν τα επισκεφθείτε το βράδυ με κρύο. Από το μηδέν του εξωτερικού περιβάλλοντος θα βρεθείτε στους 38-40°C, αυτή είναι η θερμοκρασία του νερού που αναβλύζει από τη γη και έρχεται στο λουτρό. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-3
1. Στο χωριό Κερκίνη μπορείτε να κάνετε βόλτα με άλογα δίπλα στη λίμνη.
2. Οι καταρράκτες στο Νέο Πετρίτσι, ιδανική στάση για περπάτημα και φαγητό.
3. Από το λιμανάκι στο χωριό Κερκίνη ακολουθήστε τον χωματόδρομο που κινείται παράλληλα με τις όχθες.

Μη χάσετε

  • Την ευκαιρία να δοκιμάσετε τα ποταμίσια ψάρια που αλιεύονται στην περιοχή και γίνονται νόστιμα τηγανητά. Στην ταβέρνα Μυρόβαλης (τηλ. 23250-51340) στο χωριό Χρυσοχώραφα, η οικογένεια ψαρεύει κάθε πρωί ολόφρεσκα γριβάδια.
  • Πάνω στον δρόμο σας, στο χωριό Λιβάδια, βρίσκεται το κρεοπωλείο Μπόρας (τηλ. 23270-31109), από τα πρώτα στην περιοχή που ανέδειξαν τη νοστιμιά και τη διατροφική αξία του βουβαλίσιου κρέατος. Προμηθευτείτε λουκάνικα, σουτζουκάκια, σαλάμι και καβουρμά.
  • Ακριβώς δίπλα στα τρεχούμενα νερά, στην κοιλάδα στο Νέο Πετρίτσι, βρίσκεται η ταβέρνα Όαση (τηλ. 23230-31330), που σερβίρει καλοψημένα κρεατικά αλλά και πέστροφα.
  • Για να κλείσετε λουτρό στις ιαματικές πηγές του Άγκιστρου (τηλ. 23230-41420) απαιτείται κράτηση. Η διάρκεια είναι μισή ώρα και η τιμή κατ’ άτομο 6 ευρώ. Ζητήστε, αν είναι διαθέσιμο, το παλιό, πέτρινο βυζαντινό χαμάμ.

Αναζητώντας τον Ταυρωπό

Ακολουθούμε την πορεία του από τη λίμνη Πλαστήρα μέχρι τα χωριά των Ευρυτανικών Αγράφων

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-4
Ο Ταυρωπός ποταμός στα Ευρυτανικά Άγραφα, κυλώντας κάτω από το παλιό, πέτρινο γεφύρι της Βίνιανης. (Φωτογραφία: Νίκος Καρανικόλας)

Η μεγάλη αυτή διαδρομή, μήκους 208 χιλιομέτρων, «αγκαλιάζει» τα απάτητα βουνά των Αγράφων και τα προσεγγίζει από δύο μεριές: από τα βόρεια και τη λίμνη Πλαστήρα, όπου βρίσκονται και τα Θεσσαλικά Άγραφα, και από τα νότια και τα χωριά του Καρπενησίου, που διασχίζει ο ποταμός Ταυρωπός ή Μέγδοβας, στα Ευρυτανικά Άγραφα. 

Ως σημείο εκκίνησης προσφέρεται η νοτιοδυτική πλευρά της λίμνης Πλαστήρα, που είναι και η πιο ανεπτυγμένη. Η Πεζούλα, η Νεράιδα και το Νεοχώρι είναι χωριά χτισμένα κοντά στη λίμνη, με ωραία θέα και πλούσια βλάστηση. Η τεχνητή λίμνη δημιουργήθηκε το 1959 με την ολοκλήρωση του φράγματος στη νότια πλευρά, στην αρχή του Ταυρωπού ποταμού, με πρωτοβουλία του στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, που καταγόταν από την περιοχή. Χρησιμοποιείται για την ύδρευση των χωριών και της Καρδίτσας, την άρδευση του κάμπου αλλά και την παραγωγή ενέργειας, αφού εδώ λειτουργεί μικρό υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Στα Καλύβια Πεζούλας θα βρείτε εταιρείες που διοργανώνουν δραστηριότητες στην περιοχή, από ποδηλασία και κανό μέχρι πεζοπορία και τοξοβολία. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-5
1. Στα Καλύβια Πεζούλας θα βρείτε δραστηριότητες για μικρούς και μεγάλους, μέσα και έξω από τη λίμνη. (Φωτογραφία: Νίκος Καρανικόλας)

Αναζητώντας την κοίτη του Ταυρωπού, θα αφήσετε τον Νομό Καρδίτσας με κατεύθυνση προς το Καρπενήσι, για να την ξανασυναντήσετε στις πλαγιές των νότιων Αγράφων. Δεν είναι απορίας άξιο που η συγκεκριμένη περιοχή της Ευρυτανίας μέχρι πριν από λίγα χρόνια αποτελούσε terra incognita. Τα θεόρατα βουνά που κυκλώνουν τα λιγοστά χωριά της και το δύσκολο οδικό δίκτυο την έκαναν απρόσιτη για τους περισσότερους. Ο ποταμός Ταυρωπός είναι, εξάλλου, ένα από τα πιο ορεινά ποτάμια της Ελλάδας. Πηγάζει από τα Θεσσαλικά Άγραφα, σχηματίζει τη λίμνη Πλαστήρα και συνεχίζει την πορεία του μέχρι τη λίμνη Κρεμαστών. Κατά μήκος των 78 χιλιομέτρων του, λίγα είναι τα σημεία στα οποία υπάρχει πρόσβαση στην κοίτη, καθώς μεγάλο κομμάτι της βρίσκεται σε δύσβατα σημεία. Η σιδερένια γέφυρα, περίπου 5 χιλιόμετρα πριν από το χωριό Νέα Βίνιανη, είναι ένα από αυτά. Από εδώ και κάτω ο Ταυρωπός συνεχίζει νότια μέχρι να συναντήσει τη λίμνη Κρεμαστών, την οποία τροφοδοτεί μαζί με τον Αχελώο, τον Αγραφιώτη και τον Τρικεριώτη ποταμό. Εσείς θα περάσετε τη σιδερένια γέφυρα και θα κινηθείτε βόρεια, θα αφήσετε πίσω σας το χωριό Νέα Βίνιανη και μετά από περίπου 4 χιλιόμετρα θα βρεθείτε στο παλιό, πέτρινο γεφύρι της Βίνιανης. Το τελευταίο κομμάτι της διαδρομής είναι σε χωματόδρομο και, αν έχει βρέξει, είναι προτιμότερο να αφήσετε το αυτοκίνητο και να κινηθείτε με τα πόδια. Μέχρι να κατασκευαστεί η σιδερένια γέφυρα, αυτό ήταν το μοναδικό πέρασμα του Ταυρωπού στην Ευρυτανία. Το πέτρινο μονότοξο γεφύρι χρονολογείται από το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα και πιθανολογείται ότι κατασκευάστηκε από μάστορες Ηπειρώτες. Έχει μήκος 33 μ., ύψος 8,5 μ. και αποτελεί τμήμα του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4, συνδέοντας τη Νέα Βίνιανη με το απέναντι χωριό, το Στένωμα. Από εδώ μπορείτε να επιστρέψετε στο Καρπενήσι για ξεκούραση ή να κατευθυνθείτε νοτιοδυτικά για τη λίμνη Κρεμαστών.

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-6
1. Το χωριό της Βίνιανης, περιτριγυρισμένο από βουνά και χαράδρες.
2. Ιππασία κάτω από τα δέντρα στις χιονισμένες όχθες της λίμνης Πλαστήρα.
3. Το παλιό σχολείο στη Βίνιανη, όπου συγκροτήθηκε η Κυβέρνηση του Βουνού, έχει μετατραπεί σε Μουσείο Εθνικής Αντίστασης. 

Μη χάσετε

  • Στη λίμνη Πλαστήρα, η εταιρεία Tavropos (τηλ. 24410-92552, tavropos.com) διοργανώνει πλήθος δραστηριοτήτων με βάση τα Καλύβια Πεζούλας. Στο κέντρο ενημέρωσης της εταιρείας θα βρείτε χάρτες, ταξιδιωτικούς οδηγούς και πληροφορίες. Μία από τις καλύτερες εμπειρίες είναι οι ποδηλατικές βόλτες γύρω από τη λίμνη και το υδροποδήλατο, όταν ο καιρός το επιτρέπει. Οι ίδιοι διοργανώνουν και πεζοπορικές διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή.
  • Στο χωριό Βίνιανη, στο παλιό σχολείο συστάθηκε στις 10 Μαρτίου 1944 η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, γνωστή και ως Κυβέρνηση του Βουνού. Από εδώ επίσης ξεκίνησαν τα τμήματα του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, τον Νοέμβριο του 1942. Σήμερα, στο παλιό σχολείο στεγάζεται ένα μικρό Μουσείο Εθνικής Αντίστασης – αναζητήστε το κλειδί στο καφενείο της Νέας Βίνιανης.
  • Δίπλα στη σιδερένια γέφυρα του Ταυρωπού λειτουργεί το Χάνι του Μέγδοβα (τηλ. 6974-333535), που φημίζεται για την τηγανητή πέστροφα με βούτυρο και τα καλοψημένα κρεατικά.

Η Τσιβλού κλέβει καρδιές 

Στις πλαγιές του Χελμού κινείται αυτή η διαδρομή, με στάσεις σε ρεματιές, πετρόχτιστα χωριά και ελατοδάση. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-7
Η Τσιβλού, σε υψόμετρο 700 μ., είναι μία από τις πιο ορεινές λίμνες της Ελλάδας. (Φωτογραφία: Νικόλας Μάστορας)

Πυκνά έλατα και παραμυθένια μονοπάτια, ρυάκια, τρεχούμενα νερά και θέα στις χιονισμένες ορθοπλαγιές του Χελμού. Με αφετηρία την Ακράτα ξεκινά μια απολαυστική διαδρομή 41 χλμ., η οποία, περνώντας από αλπικές λίμνες και πετρόχτιστα χωριά, καταλήγει σε ένα από τα πιο δημοφιλή χιονοδρομικά κέντρα της χώρας. Μη σας ξεγελούν τα λίγα χιλιόμετρα, οι στροφές είναι πολλές και ο δρόμος στενός. Η οδήγηση μπορεί να είναι κουραστική, ειδικά εάν οι καιρικές συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές, όμως τα υπέροχα τοπία που θα συναντήσετε θα σας ανταμείψουν. 

Αφήνοντας πίσω σας την Ολυμπία Οδό, ακολουθείτε την έξοδο για Ακράτα. Περίπου 25 ανηφορικά χιλιόμετρα σας χωρίζουν από τη λίμνη Τσιβλού, που σχηματίστηκε πριν από έναν αιώνα σε υψόμετρο 700 μ. στις πλαγιές του Χελμού, όταν μια μεγάλη κατολίσθηση έφραξε την κοίτη του ποταμού Κράθη. Ο βαρύς χειμώνας του 1913 είχε συγκεντρώσει πολύ χιόνι στα ορεινά και οι κατολισθήσεις ήταν συχνές, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι του οικισμού Τσιβλού, που βρισκόταν στο σημείο όπου σήμερα είναι η λίμνη, να εγκαταλείψουν το χωριό τους. Στις 24 Μαρτίου, μέσα σε ελάχιστα λεπτά κύλησε ολόκληρη η πλαγιά του βουνού από τα 1.650 μ. στα 600 μ. Το χώμα κατέληξε στο βάθος της κοιλάδας του Κράθη, φράσσοντας έναν παραπόταμο και δημιουργώντας δύο λίμνες. Δέκα μήνες αργότερα, το ένα από τα δύο φυσικά φράγματα έσπασε, αφήνοντας στην περιοχή μόνο τη λίμνη Τσιβλού, η οποία προσελκύει σήμερα επισκέπτες όλες τις εποχές του χρόνου για περπάτημα, πικνίκ αλλά και βουτιές τους καλοκαιρινούς μήνες.

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-8
Αν ο καιρός το επιτρέπει, τα ξύλινα παγκάκια δίπλα στη λίμνη Τσιβλού είναι ό,τι πρέπει για πικνίκ. (Φωτογραφία: Νικόλας Μάστορας)

Επόμενη στάση η φιλόξενη Ζαρούχλα, το πετρόχτιστο, περιτριγυρισμένο από έλατα χωριό της Αχαΐας, που αποτελεί ιδανικό ορμητήριο για μικρές και μεγαλύτερες φυσιολατρικές εξορμήσεις, σε απόσταση 13 χλμ. από τη λίμνη (περίπου μισή ώρα οδήγησης). Ο επαρχιακός δρόμος κινείται στις πλαγιές των βουνών με αρκετές στροφές και φτάνει από τα 700 μ. σε υψόμετρο 1.020 μ., όπου βρίσκεται χτισμένος ο οικισμός. Από το χωριό, που προσφέρει επιλογές σε διαμονή και φαγητό, ξεκινούν μονοπάτια που οδηγούν σε κοντινές κορυφές ή κινούνται κυκλικά στο ελατόδασος. 

Γυρίζοντας 7 χλμ. προς τα πίσω, κοντά στο χωριό Περιστέρα, θα πάρετε τον δρόμο προς Καλάβρυτα. Εδώ πλέον κινείστε στις πλαγιές του Χελμού, ο δρόμος είναι ανηφορικός και θα διανύσετε περίπου 14 χλμ. μέχρι να προσεγγίσετε το Χιονοδρομικό Κέντρο Καλαβρύτων (1.750 μ.). Δεν είναι προϋπόθεση να αγαπάτε το σκι ή το snowboard. Ακόμα κι αν δεν είστε φίλοι της περιπέτειας, το σαλέ του χιονοδρομικού είναι ό,τι πρέπει για καφέ ή ζεστή σοκολάτα. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-9
1. Μισοκαλυμμένο με χιόνια το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας στη Ζαρούχλα. 
2. Βόλτα στις όχθες του ποταμού Κράθη.
3. Η πετρόχτιστη Ζαρούχλα αποτελεί ορμητήριο για φυσιολατρικές εξορμήσεις στην περιοχή. 

Μη χάσετε

  • Αξίζει να κάνετε μια μικρή παράκαμψη στον δρόμο σας ανάμεσα στη λίμνη Τσιβλού και τη Ζαρούχλα, για να κατευθυνθείτε στο χωριό Σόλος και στην ταβέρνα του Ζιδρόπουλου (τηλ. 26960-33991). Θα ευχαριστηθείτε τα καλοψημένα ντόπια κρεατικά και τα φρέσκα μανιτάρια από την περιοχή.
  • Εξερευνήστε τον οικισμό της Ζαρούχλας, από το παλιό δημοτικό σχολείο μέχρι το υπό αναστήλωση εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας. Στον περίβολο του ναού η μεγάλη κούνια που κρέμεται από το δέντρο θα σας γυρίσει στην παιδική σας ηλικία, με θέα τις ελατοσκέπαστες πλαγιές. 
  • Στη λίμνη Τσιβλού αναζητήστε την ταβέρνα Το Πέτρινο (τηλ. 26960-34190) με σπιτικές πίτες, προζυμένιο ψωμί ψημένο σε ξυλόφουρνο, ντόπια κρεατικά στη σχάρα και μαγειρευτά ημέρας, όπως κρασάτο κόκορα με μακαρόνια.
  • Και όμως, στη Ζαρούχλα θα βρείτε και τζαζ μπαρ! Το Ρέμα (τηλ. 26960-34039) σερβίρει καφέ, σπιτικά γλυκά και ποτό υπό τους ήχους επιλεγμένης τζαζ μουσικής, σε ένα ξύλινο σπιτάκι απέναντι από το ποτάμι.

Από τη λίμνη Δόξα στη λίμνη Στυμφαλία

Έλατα, καλαμιώνες και καστανιές, ο κάμπος του Φενεού, η Παναγία του Βράχου. Το σαββατοκύριακο στην ορεινή Κορινθία θα σας εκπλήξει.

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-10
Βόλτα με άλογα δίπλα στη λίμνη και κάτω από τα χιονισμένα βουνά. (Φωτογραφία: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΤΣΗΣ)

Δύο λίμνες, σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους, αλλά άκρως διαφορετικές. Από τη μια η μικροσκοπική Δόξα, μέσα στα έλατα, από την άλλη η Στυμφαλία με τους απέραντους καλαμιώνες. Και ανάμεσά τους ο ορεινός όγκος της Ζήρειας και ο κάμπος του Φενεού. Αντιθετικές εικόνες σε μια διαδρομή που, αν ξεκινήσει από τα Τρίκαλα Κορινθίας, έχει μήκος περίπου 60 χλμ. Μπορεί να μην είναι πολλά, ο χρόνος που θα χρειαστείτε όμως επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες. Κατ’ αρχάς, αν είναι Σαββατοκύριακο, θα βρείτε αρκετή κίνηση εντός των Τρικάλων, έπειτα θα πρέπει να υπολογίζετε τις στροφές αλλά και το χιόνι που, αν είναι μπόλικο, θα δυσχεράνει το πέρασμά σας από τον Φενεό προς τη Στυμφαλία. Να εύχεστε πάντως να έχει χιόνι, καθώς οι εικόνες που θα αντικρίσετε στις λίμνες θα είναι μαγευτικές. 

Αφήνοντας πίσω σας τις τουριστικές συνοικίες των Τρικάλων και την Καρυά, αξίζει να παρακάμψετε προς τον Ταρσό και την Παναγία του Βράχου, μια ιδιαίτερη τοποθεσία που θυμίζει Μετέωρα (καθόλου τυχαίο που υπάρχει και αναρριχητικό πεδίο) και στα βράχια της οποίας βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναΐσκος. Λίγο αργότερα θα περάσετε το χωριό Φενεός, όπου ο ξενώνας Εύχαρις Φιλόξενον διοργανώνει πλήθος δραστηριοτήτων στη φύση, και θα βγείτε στη λίμνη Δόξα. Σχηματίστηκε το 1996 με την κατασκευή του φράγματος που δέσμευσε τα νερά του ομώνυμου ποταμού. Ο γύρος της είναι μόλις 5 χλμ. και στο μεγαλύτερο μέρος του κινείται κοντά στο νερό. Η απόλυτη ησυχία, που διακόπτεται μόνο από τα πουλιά, θα σας συναρπάσει. Στη μέση της λίμνης, σε μια λωρίδα γης που εισχωρεί στα νερά, βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου και πλάι του τα ερείπια του Παλαιομονάστηρου. Για μια ιδιαίτερη εμπειρία στο δάσος, μπορείτε να κάνετε μια βόλτα με τα άλογα της οικογένειας Πάτσιου (τηλ. 6988-619915).

Στη συνέχεια, μην παραλείψετε μια επίσκεψη στο χωριό Γκούρα, το πιο ανεπτυγμένο και το πιο όμορφο της περιοχής, με τα αρχοντικά σπίτια και την ωραία πλατεία, όπου ξεχωρίζει ο ναός των Ταξιαρχών. 

Έπειτα αξίζει να περιηγηθείτε στην κοιλάδα του Φενεού ή, ακόμη καλύτερα, να πάρετε τον ανηφορικό δρόμο προς τη Στυμφαλία και να χαζέψετε τον κάμπο από ψηλά. Η λίμνη που βρισκόταν εδώ, στα 700-800 μ. υψόμετρο, αποστραγγίστηκε και τη θέση της πήραν 200.000 στρέμματα καλλιέργειας οσπρίων με τα φημισμένα φασόλια ΠΟΠ βανίλιες Φενεού, την επίσης ΠΟΠ φάβα, φακές κ.ά. Αφού περάσετε τον αυχένα και το χωριό Καστανιά, θα κατηφορίσετε στην επικράτεια της Στυμφαλίας. Η λίμνη δεν προσεγγίζεται εύκολα λόγω των πυκνών καλαμιώνων και ειδικά στη βορινή πλευρά της θα δυσκολευτείτε και να τη δείτε. Σε αυτή την πλευρά όμως βρίσκονται τα ερείπια της Μονής Ζαρακά και της αρχαίας Στυμφάλου, καθώς και το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Επιλέξτε να κάνετε τον γύρο της με αφετηρία το χωριό Λαύκα. Η ησυχία, τα πουλιά που εμφανίζονται ξαφνικά μέσα στην ερημιά, η πυκνή ομίχλη του χειμώνα ανάμεσα στους καλαμιώνες και τα χωράφια θα σας γοητεύσουν. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-11
Αριστερά: Όλοι επισκέπτονται τη μονή Αγίου Γεωργίου για την ωραία θέα και το γλυκό τριαντάφυλλο που φτιάχνουν οι μοναχοί. (INTIME NEWS)
Δεξιά: Αναζητήστε τα φημισμένα φασόλια ΠΟΠ Φενεού. (Φωτογραφία: Όλγα Χαραμή)

Μη χάσετε

  • To Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας φιλοξενεί μια ενδιαφέρουσα μόνιμη έκθεση που εξηγεί την εξέλιξη της λίμνης Στυμφαλίας και της περιοχής της στο πέρασμα των αιώνων, από τη Μέση Παλαιολιθική Περίοδο μέχρι σήμερα. Παρουσιάζονται επίσης η αξία του βιότοπου αλλά και οι διαχρονικά ενδιαφέρουσες ασχολίες των ανθρώπων πέριξ των νερών της. Από εδώ θα απολαύσετε μια ωραία θέασή της και με τον ειδικό εξοπλισμό θα παρατηρήσετε τα πουλιά και τους καλαμιώνες. piop.gr 
  • Το φροντισμένο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου, γνωστό και ως «του Φονιά», χτίστηκε τον 14ο αιώνα και έχει απίθανη θέα στη λίμνη Δόξα. Στο εσωτερικό του θα δείτε τον χώρο όπου λέγεται ότι λειτούργησε κρυφό σχολειό, αλλά κυρίως ένα πανέμορφο χρυσοποίκιλτο τέμπλο του 1762. Οι μοναχοί θα σας καλοδεχτούν και θα σας προσφέρουν το φημισμένο πια γλυκό τριαντάφυλλο, που φτιάχνουν οι ίδιοι εδώ και δεκαετίες. 
  • Κάντε μια παράκαμψη 12 χλμ. από τα Τρίκαλα προς το Χιονοδρομικό Κέντρο της Ζήρειας, στα 1.500 μ. υψόμετρο, για να δοκιμάσετε τις επιδόσεις σας στο σκι, αφού είναι ιδανικό για αρχάριους. Διαθέτει 2 πίστες και 2 αναβατήρες, έλκηθρα και σαλέ. Εναλλακτικά, αν έχετε μια μικρή εξοικείωση με το χιόνι, αξίζει να πεζοπορήσετε μέχρι το καταφύγιο – το χιονισμένο τοπίο κάτω από τις ψηλές κορυφές είναι μαγευτικό. ziriaski.gr 

Όσα (δεν) κρύβει ο Καρπενησιώτης

Μία από τις διασημότερες οδικές διαδρομές της Ελλάδας, στην πλούσια φύση της Ευρυτανίας, είναι πάντα εξαιρετική ιδέα. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-12
Μας κέρασε κράνα και μας έδωσε την ευχή της για καλό δρόμο! (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Δύο βουνά κι ένα ποτάμι. Η Χελιδόνα, η Καλιακούδα κι ανάμεσά τους ο Καρπενησιώτης ποταμός. Μια διαδρομή 32 χλμ. από το Καρπενήσι έως τον Προυσό, στην αποκαλούμενη Ποταμιά. Πλάι στα νερά του ποταμού και στα πλατανοδάση, θα συναντήσετε διασταυρώσεις για ενδιαφέροντα χωριά, μικροπωλητές με εκλεκτά ευρυτανικά προϊόντα, θαύματα της φύσης αλλά και της πίστης, καθώς η περιοχή συγκεντρώνει σημαντικά προσκυνήματα.

Στις πλαγιές των δύο βουνών θεριεύουν τα έλατα, χαμηλά, ανάμεσα στα πλατάνια ελίσσεται η πρωινή ομίχλη δημιουργώντας μυστηριακές εικόνες, ένα λεπτό στρώμα πάγου σκεπάζει τη χαμηλή βλάστηση και τον δρόμο στα ανήλιαγα, ενώ ο ήχος του νερού σάς συντροφεύει σε όλο το ταξίδι: ρέματα, χείμαρροι, μικροί καταρράκτες τρέχουν από παντού.  

Γοργιανάδες, Κορυσχάδες, Βουτύρο, Κλαύσι, Μουζίλο, Νόστιμο, Μεγάλο Χωριό, Νέο και Παλαιό Μικρό Χωριό, Γαύρος, Άνω και Κάτω Καρίτσα, Προυσός: μια διαδρομή-κομπολόι όπου σταματάτε στα χωριά κατά βούληση, λιγότερο ή περισσότερο. Όλα είναι ωραία για βόλτα και διαθέτουν γεφύρια, μονοπάτια, γουστόζικους ξενώνες και καλό φαγητό. 

Η ομορφιά της διαδρομής κορυφώνεται μετά το χωριό Γαύρος. Αρχικά περνάτε πλάι από εντυπωσιακές ορθοπλαγιές και ο δρόμος στενεύει και ελίσσεται έντονα μέχρι το φαράγγι Κλειδί, το πιο ιδιαίτερο σημείο, όχι μόνο λόγω του θεαματικού φαραγγιού αλλά και λόγω της ιδιομορφίας του δρόμου που περνά κάτω από ένα βράχινο στέγαστρο, σαν να σε καταπίνει ο βράχος. Αναμφισβήτητα θα θελήσετε να κάνετε στάση για φωτογραφίες, ωστόσο έχετε κατά νου πως είναι αρκετά επικίνδυνο – πινακίδες προειδοποιούν αρκετά νωρίτερα για πιθανές κατολισθήσεις. Ελάχιστα χιλιόμετρα αργότερα θα συναντήσετε τα Πατήματα της Παναγίας: τα σημάδια στον βράχο θεωρούνται τα χνάρια που άφησε η Παναγία πηγαίνοντας την εικόνα της στον Προυσό και τα αμέτρητα αφιερώματα στον βράχο -από λαστιχάκια για τα μαλλιά μέχρι παιχνίδια και φυλαχτά- μαρτυρούν την πίστη των ανθρώπων στο γεγονός. 

Λίγο αργότερα, τα βουνά ανοίγουν και βγαίνετε στα Διπόταμα, στο σημείο όπου ο Καρπενησιώτης ενώνεται με τον Κρικελιώτη ή Κρικελοπόταμο και δημιουργούν τον Τρικεριώτη. Διασχίζετε τη μεγάλη γέφυρα και χαζεύετε την κοιλάδα, που ενδείκνυται για περίπατο και δραστηριότητες. Κι έπειτα ο δρόμος διακλαδίζεται: ευθεία οδηγεί στον Προυσό, όπου βρίσκεται και το περίφημο μοναστήρι της Παναγίας Προυσιώτισσας, ενώ δεξιά ξεκινά μια άλλη ωραία διαδρομή μέσα στα βουνά και πάνω από την κοιλάδα του Κρικελιώτη, η οποία θα σας οδηγήσει στην τεχνητή λίμνη Κρεμαστών. Ανοίξτε τον χάρτη και περιηγηθείτε ελεύθερα: υπάρχουν αρκετά χωριά, σημεία θέας και πλαζ για να την απολαύσετε. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-13
Αριστερά: Η μονή Προυσού, το μεγάλο προσκύνημα της Ευρυτανίας.
Δεξιά:
Το φαράγγι Κλειδί, το πιο εντυπωσιακό σημείο της διαδρομής. (Φωτογραφίες: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Μη χάσετε

  • Oι Κορυσχάδες είναι ένα ολοπέτρινο χωριό αρκετά κοντά στο Καρπενήσι. Τα αναστηλωμένα κτίρια αποτελούν μέρος του ομώνυμου ξενώνα, που συνέβαλε σημαντικά στην τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής. Στο παλιό σχολείο θα δείτε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης (τηλ. 22370-24996) με φωτογραφίες του Σπύρου Μελετζή και αποκόμματα εφημερίδων, τα οποία θυμίζουν πως εδώ συστάθηκε το 1944 η Κυβέρνηση του Βουνού.
  • Αν ταξιδεύετε οικογενειακώς, αξίζει να κάνετε μια στάση στο The Newton Park, έναν ιδιαίτερο χώρο για παιδιά, εμπνευσμένο από τον μεγάλο φυσικό Νεύτωνα και τους νόμους του. Τα ιδιαίτερα παιχνίδια αποδεικνύουν θεωρήματα και νόμους των θετικών επιστημών και προσφέρουν στα παιδιά ένα ευχάριστο βιωματικό μάθημα. thenewtonpark.gr, τηλ. 22370-24614, ανοιχτά από τον Μάρτιο.
  • Το Μεγάλο Χωριό και το παλιό Μικρό Χωριό είναι τα ωραιότερα της περιοχής και αξίζουν την παράκαμψη για βόλτα σε όμορφα σοκάκια και πλατείες μέσα στην πλούσια φύση που τα περιβάλλει. Έχουν επίσης καλές ταβέρνες, όπως και το χωριό Γαύρος, που βρίσκεται πάνω στον κεντρικό δρόμο κοντά στα δύο χωριά. Στο Μεγάλο Χωριό, που είναι και πιο ανεπτυγμένο, θα βρείτε επιπλέον καταστήματα με τοπικά προϊόντα και γλυκοπωλεία αλλά και ένα καλοφτιαγμένο Λαογραφικό Μουσείο (ανοιχτό τα Σαββατοκύριακα, 10.30-14.30). 
  • Στον Προυσό βρίσκεται το μεγάλο προσκύνημα της Παναγίας, σε μια εντυπωσιακή τοποθεσία μέσα στη χαράδρα του Προυσιώτικου ρέματος, για το οποίο καταφτάνουν στην περιοχή χιλιάδες άνθρωποι όλο τον χρόνο, ακόμη και με πούλμαν. Το δεύτερο δημοφιλές αξιοθέατο του χωριού είναι η Μαύρη Σπηλιά, στην οποία οδηγεί πεζοπορική διαδρομή 2 χλμ. με μικρούς καταρράκτες και πλούσια βλάστηση, και το τρίτο το αλλαντοποιείο Στρεμμένου, όπου μπορείτε να δοκιμάσετε και να προμηθευτείτε εκλεκτό προσούτο και άλλα εξαιρετικά αλλαντικά.

Πού μας πηγαίνει ο Άραχθος;

Η πορεία με το ποτάμι καταλήγει στον Αμβρακικό Κόλπο με τις σπουδαίες λιμνοθάλασσες.

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-14
Ανατολή του ηλίου στις λιμνοθάλασσες της Άρτας. (Φωτογραφία: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Αν τον πιάσει κανείς από τις πηγές του, θα πρέπει να φτάσει κάπου κοντά στο Μέτσοβο, αλλά επίσημα, ως Άραχθος, εμφανίζεται χαμηλότερα, στην περιοχή των Τζουμέρκων. Το σημείο όπου θα τον θαυμάσετε και από το οποίο μπορεί να ξεκινήσει και η διαδρομή σας είναι η γέφυρα της Πολιτσάς – από εδώ ξεκινούν τις καταβάσεις ράφτινγκ και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή. Στο διάβα του σχηματίζει καταρράκτες, ωστόσο το φαράγγι του που βρίσκεται εδώ δεν είναι προσβάσιμο με αυτοκίνητο, οπότε θα τον ξανασυναντήσετε στο πολύπαθο γεφύρι της Πλάκας. Μέχρι να εισχωρήσει στην πόλη της Άρτας, περίπου 60 χλμ. αργότερα, ο Άραχθος ρέει μακριά από οικισμούς και ο δρόμος περνά αρκετά ψηλότερά του: το προνόμιο της πρόσβασης στην κοιλάδα του έχει το μικρό χωριό Κρυονέρι, ενώ αυτό της ωραιότερης θέας η Ροδαυγή, τόσο προς την κοιλάδα όσο και προς την τεχνητή λίμνη Πουρναρίου, που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή. Στα υπόψη και το Μονοπάτι της Βίδρας από τη Σκούπα έως την Πλάκα, πλάι στον Άραχθο (ρωτήστε για τυχόν ζημιές λόγω της πρόσφατης κακοκαιρίας). Έπειτα ο μεγάλος ποταμός μπαίνει στην Άρτα, σχηματίζει μια μικρή λίμνη με παραλίμνιο πάρκο, περνά κάτω από το θρυλικό γεφύρι της και φεύγει προς νότο αναζητώντας τη θάλασσα, η οποία βρίσκεται περίπου 16 χλμ. μετά, στο Κομμένο. Εκεί, ξεκινά μια άλλου τύπου περιήγηση, στις λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού Κόλπου. Οι δρόμοι είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους χωμάτινοι και τα χωριά αγροκτηνοτροφικά. 

Με ανατολικότερο όριο την Κόπραινα και δυτικότερο την Πέτρα ή και την Πρέβεζα, αν το θέλετε, θα βιώσετε μια γοητευτική περιπλάνηση (ενδεικτικά 70χλμ. ανάλογα τη διαδρομή που θα ακολουθήσετε), σε έναν από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της Μεσογείου έκτασης 450 τ.χλμ., αποτελούμενο από 20 λιμνοθάλασσες οι οποίες τροφοδοτούνται από τα νερά του Ιονίου Πελάγους και δύο ακόμη ποταμούς πέραν του Αράχθου, τον Λούρο και τον Βωβό: Από την Κόπραινα στη λιμνοθάλασσα Κόφτρα-Παλιομπούκα και από το Δέλτα του Αράχθου μέσα από τους πορτοκαλεώνες έως την Κορωνησία, με τον μνημειώδη δρόμο-κορδόνι 7 χλμ., που από νησί την έκανε στεριά. Από τη λιμνοθάλασσα Στρογγυλή με τις παραλίες των ντόπιων έως εκείνες της Ροδιάς και του Τσουκαλιού, που αποτελούν το σημαντικότερο σύμπλεγμα του υδροβιότοπου. Πλάι στον βυζαντινό ναό της Παναγίας Ροδιάς, τους βάλτους και τους καλαμιώνες, και έως τις πλημμυρικές ζώνες του ποταμού Λούρου και το ανάχωμα της Πέτρας. Θα δείτε τα ιβάρια στα φυσικά ανοίγματα των λουρονησίδων και τους ιβαράδες να πλέουν με τα πριάριά τους. Λουρονησίδες, υφάλμυροι βάλτοι, Δέλτα, υγρολίβαδα, παραλίμνια δάση, καλαμιώνες θα εναλλάσσονται διαρκώς μπροστά στα μάτια σας, ενώ αμέτρητα πουλιά θα παρελαύνουν άλλοτε κολυμπώντας νωχελικά και άλλοτε πετώντας ξαφνιασμένα. 

​​6 συναρπαστικές διαδρομές σε λίμνες και ποτάμια της ηπειρωτικής Ελλάδας-15
Αριστερά: Ιβαράδες μαζεύουν τα δίχτυα στη λιμνοθάλασσα Λογαρού. 
Δεξιά: Στα χωριά εκτός από ψαράδες θα συναντήσετε και κτηνοτρόφους και αγρότες. (Φωτογραφίες: ΟΛΓΑ ΧΑΡΑΜΗ)

Μη χάσετε

  • Το γεφύρι της Πλάκας πρωτοχτίστηκε τον 19ο αιώνα και μέχρι το 2015, οπότε και κατέρρευσε, ήταν ένα από τα εντυπωσιακότερα της Ελλάδας. Ακόμη είναι, μετά την πρόσφατη ανακατασκευή του, και ο περιβάλλων χώρος παραμένει ένα από τα ωραιότερα σημεία θέασης του Αράχθου με τα σμαραγδί νερά. Το ποτάμι ήταν το σύνορο μεταξύ ελληνικής και τουρκοκρατούμενης Ηπείρου (1881-1912) και στο κτίριο δίπλα στο γεφύρι, που σήμερα λειτουργεί ως καφέ, συναντήθηκαν το 1944 ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ για να υπογράψουν το σύμφωνο κατάπαυσης των εχθροπραξιών.
  • Μια στάση στην Άρτα επιβάλλεται. Για να δείτε το ονομαστό γεφύρι-σύμβολο με μήκος μεγαλύτερο των 150 μέτρων, το οποίο θεμελιώθηκε τον 17ο αιώνα πάνω σε αρχαίες βάσεις και όχι στη γυναίκα του πρωτομάστορα, όπως θέλει το δημοτικό τραγούδι. Επίσης, αξίζει να αναζητήσετε τα κατάλοιπα της αρχαίας Αμβρακίας – τον ναό του Απόλλωνα κοντά στην πλατεία Κιλκίς, το μικρό αρχαίο θέατρο στην Αγίου Κωνσταντίνου και τη δυτική νεκρόπολη δίπλα στο Στάδιο– και φυσικά τα σπουδαία βυζαντινά μνημεία: τη μοναδική Παρηγορήτισσα, έναν από τους ομορφότερους ναούς της Ελλάδας, την Αγία Θεοδώρα του 12ου αιώνα και τον Άγιο Βασίλειο της Αγοράς με την πυκνή κεραμοπλαστική διακόσμηση.
  • Η Κόπραινα, το παλιό λιμάνι της Άρτας με τα αναστηλωμένα κτίρια που κάποτε φιλοξενούσαν τελωνείο, ξενοδοχείο, καφενείο και αποθήκες, αξίζει μια βόλτα ειδικά μετά την πρόσφατη ανάπλαση. Εδώ βρίσκεται και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Αράχθου (τηλ. 26810-69683, κατόπιν συνεννόησης), οι εκπαιδευτικοί του οποίου θα σας μυήσουν στον μαγικό κόσμο του Αμβρακικού με βίντεο, ξεναγήσεις και ορνιθοπαρατήρηση. Μπορείτε επιπλέον να περπατήσετε το 15 λεπτών μονοπάτι έως τον φάρο του 1907. 
  • Το πιο ανεπτυγμένο και γνωστό χωριό της περιοχής είναι η Κορωνησία. Περπατήστε στο λιμανάκι και συνομιλήστε με τους ψαράδες που με τα καΐκια τους ψαρεύουν την περίφημη ενδημική γάμπαρη Αμβρακικού, η νοστιμιά και το μέγεθος της οποίας οφείλονται στη διπλάσια ποσότητα πλαγκτόν που έχει ο Αμβρακικός. Μάθετε ότι οι γυναίκες του χωριού είναι οι καλύτερες διχτούδες και αναζητήστε τους ιβαράδες των συνεταιρισμών για να σας εξηγήσουν πώς λειτουργούν τα ιβάρια, πώς φτιάχνουν το τοπικό αυγοτάραχο και πώς ψαρεύουν τα χέλια. Μην παραλείψετε να γευματίσετε εδώ: οι τοπικές σπεσιαλιτέ είναι ο κέφαλος πετάλι, οι γαρίδες και ο γοβιός σαβόρο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή